1, 2. (1) ¿Kasa alataka sutuma sütüjüin maʼin süpüleerua asakiraa wanee wawala? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat.) (2) ¿Jamüshii nnojoliinjanaka mmoluin waya saaʼu yootoo süchiki wanee pütchi eekai kapüleein?

YOOTOJAʼATSÜ wanee wawala nümaa suʼwayuuse süchiki tü sümakat tü Wiwüliakat, manoujüinsai chi suʼwayuusekai. Oʼunapuʼushi nia suluʼumüin wanee iküleesia otta anoujüshi nia sünain apünüinshin sümaa waneeshin Maleiwa. Sütüjaa aaʼu tü wawalakat nnojoluin pansaain nümüin chi suʼwayuusekai tü nunoujakalü anain. Sümakalaka nümüin: «¿Aashin mayaain tü junoujakalü anain: chi Maleiwakai niaʼaya neʼe Maleiwa, Jesukürisüto niaʼaya neʼe Maleiwa, chi naaʼinkai Maleiwa niaʼaya neʼe Maleiwa. Waneeshipajeʼeya chi Maleiwakai jaashin jiakana?». Nümaka sümüin: «Nnojotsü müin tü wanoulakat». Sünainjee tia, saashajaaka tü wawalakat nüchiki Maleiwa nümaa chi suʼwayuusekai.

² Shiiʼiyatüin wamüin tia pansaainjatüin watuma tü wasakirakalü anain otta nnojoluinjatüin airuʼuluin wanüiki. Otta eesü wanee kasa shikirajaka anain waya tia: nnojoliinjana waya mmoluin saaʼu aashajawaa süchiki wanee pütchi eekai kapüleein maʼaka saaʼin süchiki apünüinshin sümaa waneeshin Maleiwa, müliain wayuu nutuma Maleiwa saʼaka siki chuwatsü otta eein wanee Maleiwa kakumalakai tü kasakalüirua. Weʼitaale waaʼin nünain Jeʼwaa otta waapüle waaʼin sünain yapain waya nutuma, pansaajeerü wanüiki shiʼipajee tü asakinnakalü  anain waya otta ojutuujeerü wanüiki suluʼumüin saaʼin tü wayuukalüirua (Col. 4:6). ¿Kasa watüjaka nanainjee na wawalayuu atüjakana maʼin ekirajaa? Wekirajaa sünain apünüinsü kasa naainjaka: atüjüshii maʼin süpüleerua asakiraa, anasü maʼin nanüiki naashajaajiraapa süchiki tü sümakat tü Wiwüliakat otta anasü shiyaawatia tü nekirajakalü anain.

3, 4. ¿Jamüshii wasakirüinjanaka na wayuukana süchiki tü nanoujakalü anain? Püküja wanee shiyaawatia.

³ Wasakirüle wanee wayuu, eesü süpüla süküjüin wamüin tü suluʼukat saaʼin. ¿Jamüsü watüjaainjatka saaʼu tü suluʼukat saaʼin tü wayuukalüirua? Müsü tü Wiwüliakat: «Nusounnajaale wanee wayuu süpülapünaa naapajüin wanee pütchi, malaa neʼe tü naainjakat otta eʼrüshi japülii» (Prov. 18:​13, NM). Shia anaka aluʼu müleka wasakirüle süpüla watüjaain saaʼu tü sunoujakalü anain. Nnojorüle waainjüin tia, eeshii süpüla kamaʼain maʼin waya sünain yootoo namaa süchiki wanee kasa nnojotka nanoujüin anain (1 Cor. 9:26).

⁴ Jamüshiijaʼa yootüle waya nümaa wanee wayuu anoujakai sünain müliain wayuu nutuma Maleiwa saʼaka siki chuwatsü; nnojotsü wanaawain tü nanoujakalü anain na wayuukana süchiki tia. Naashin waneeinnua wayuu, eesia nutuma Maleiwa wanee siki chuwatsü eemüinjatüle müliain nutuma tü wayuukalüirua. Otta naashin waneeinnua, shiainjatü neʼe nakuwaʼipa na wayuukana ouktapa naya sümaa nnojoliin aleewain naya nümaa Maleiwa. Eeshii süpüla wamüin namüin: «Nnojoishiireʼe paaʼinwain na wayuukana sünain tü nanoujakalü anain süchiki tia, makalaka tasakireein pia, ¿shiimainchejeʼeya müliain wayuu nutuma Maleiwa saʼaka siki chuwatsü?». Süka watüjaaitpain saaʼu tü nanoujakalü anain, mapüleejeerü wamüin waküjüin namüin tü shikirajakalü anain tü Wiwüliakat.

5. Nanoujüle na wayuukana sünain wanee kasa, ¿jamüshii wasakirüinjanaka naya sünain jamüin makaʼa nanoula?

⁵ Anale wanüiki sünain asakiraa na wayuukana, sükaaliinjeena süpüla watüjaainjatüin saaʼu jamüin makaʼa nanoula. ¿Kasa eeka süpüla waainjüin wantiraale nümaa wanee wayuu manoujüinkai nünain Maleiwa? Eeshijaʼa süpüla wamüin sutuma tia: «Nunouja anainrü tia süka nuʼunüin süchiirua tü nekirajakalü anain na wayuukana maʼaka saaʼin sünainjeejanain waya tü alaʼalakalüirua» (Sal. 10:4). Shiasaʼa müin eein na wayuu manoujüinkana nünain Maleiwa süka nalatirüin müliaa otta süka neʼrüin müliain na wayuukana. Naashin nayakana, nnojotsüjee müin sukuwaʼipa wayuu müleka eere wanee Maleiwa eekai aipüralin. ¿Kasa eeka süpüla waküjüin namüin na wayuu makana akuwaʼipa? Eeshii süpüla wamüin namüin: «¿Matüjüiya pia sünain manoujüin nünain Maleiwa?». «Nnojo», namüle wamüin, eeshii süpüla wasakirüin naya sünain jamüin nakayalaaka nuulia Maleiwa. Waainjüle tia, watüjaajeerü aaʼu jamüinjatüin wanüiki namüin (paashajeʼera Proverbios 20:5 *).

6. ¿Kasa waaʼinrajatka süchikijee wasakirüin na wayuukana?

⁶ Süchikijee wasakirüin na wayuukana, eejüinjatü waaʼin sünain tü namakat wamüin otta kojutüinjatü wamüin tü namakat. Eesüleʼe naküjüle wamüin manoujüin naya nünain Maleiwa sutuma sülatüin namüin kasa mojusü. ¿Kasa eeka süpüla waküjüin namüin? Süpülapünaa waküjüin namüin tü sümakat tü Wiwüliakat, shia anaka aluʼu wamüle namüin: «Aluʼuwatshi pia makaʼa pukuwaʼipa. Nnojotsüleʼe mojuin püsakirüle paaʼin sünain jamüin müliaka maʼin wayuu» (Hab. 1:​2, 3). Nachekeerü na wayuukana yootuin naya wamaa müleka nnojoliire waashichijaain otta kapürale waaʼin tü namakat. *

7. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla watüjüin ekirajaa?

⁷ Wekirajaa jooluʼu sünain tü waaʼinrajatkat süpüla waashajaajiraain sümaa wayuu süchiki tü Wiwüliakat. Shia waküjaka aka pütchi sümüin  wayuu. Sükaaliinjüin waya tü Wiwüliakat süpüla wountüinjanain waaʼinrüin süpüshuaʼa tü kasa anasü talatakalü atuma naaʼin Maleiwa (2 Tim. 3:​16, 17). Nütüjüle ekirajaa wanee wayuu, nnojotsü choʼujaain naashajeʼerüin kojuyasü wetsiikulo sümüin wanee wayuu. Shia choʼujaaka maʼin waküjüin namüin jamaluʼuluin tü wetsiikulo waashajeʼerakat otta yootojiraainjana waya süchiki namaa na wayuukana (paashajeʼera Aluwataaushikana 17:​2, 3). Wekirajaa sünain apünüinsü akuwaʼipaa eeka süpüla weʼrüin nanain na wayuukana waküjapa pütchi.

8, 9. (1) ¿Jamüinjatü wanüiki nümüin wanee wayuu eekai nümüin wamüin: «Chi Maleiwakai niaʼaya neʼe Jesuu»? (2) ¿Jamawaisü pünüiki namüin na wayuu makana anoula?

⁸ Wantiraale nümaa wanee wayuu eekai nümüin wamüin: «Chi Maleiwakai niaʼaya neʼe Jesuu». Shia anaka aluʼu waashajeʼerüle nümüin tü nümakat Jesuu suluʼu Juan 6:38: «Ashakatüshi taya yaamüin chajee iipünaajee süpüla taaʼinrüinjatüin tü talatakat atüma naaʼin Maleiwa chi kajünalakai taya». Süchikijee püküjüin nümüin chi wayuukai jamaluʼuluin tia pütchikat, eeshi süpüla pümüin: «Müleka nialejeʼeya Jesuu chi Maleiwakai, ¿jamakaʼa nüjünala Maleiwa sümaka tü Wiwüliakat nüchiki Jesuu? Wanee jintüi, nnojoishi süpüla nüjütüin wanee wayuu eekai miyoʼushin nuulia, makalaka miyoʼushin Maleiwa nuulia Jesuu, ¿aashimüin?».

⁹ Eesü süpüla waashajeʼeraleeinyain namüin tü sümakat Filipos 2:​9, yala nüküjüin Pablo tü naainjakat Jeʼwaa süchikijee nüsoʼireʼerüin naaʼin Jesuu. Müsü mayaa tia pütchikat: «Eʼitaanüshi [Jesuu] nütüma Maleiwa süpüla kojutüinjachin sütüma wayuu süpüshua. Aapünüsü laülawaa nümüin sünain kojutüinjachin nia sütüma wayuu noulia napüshua na sülaülashiikana mmakat, otta suulia kasakat süpüshua eekai eein». Süpüla wapansaajüin namüin tia pütchikat, eeshii süpüla wamüin: «Wanaawale paala Jesuu nümaa Maleiwa süpülapünaa ouktüin nia, kojutüleeshijaʼa mata nia nuulia Maleiwa nüsoʼiraapa aaʼin süka niʼitaain nia süpüla kojutüinjachin suulia kasaka süpüshuaʼa, ¿aashimüin? ¿Eeshichejeʼeya süpüla kojutüleʼeinyain wanee wayuu nuulia Maleiwa?». Kapürale naaʼin chi wayuukai tü sümakat tü Wiwüliakat, keeʼireejeerü naaʼin nikirajaain sooʼomüin süchiki tia pütchikat (Aluw. 17:11).

10. (1) ¿Jamüinjatü wanüiki nümüin wanee wayuu anoujakai sünain müliain wayuu nutuma Maleiwa saʼaka siki chuwatüsü? (2) ¿Jamawaisü pünüiki namüin na wayuu makana anoula?

¹⁰ Wantiraale nümaa wanee wayuu mojushiikai amüin nnojoleenain müliain nutuma Maleiwa saʼaka siki chuwatüsü na mojulaashiikana. Nunouja anainrü tia süka niʼreein na wayuukana sünain awalaajaa tü naainjalakat. ¿Jamüinjatü wanüiki nümüin chi wayuu makai anoula? Waküjüinjatü nümüin süsalainjanain naainjala na wayuu mojulaakana (2 Tes. 1:​9, NM). Waküjapa tia nümüin, anasü waashajeʼerüle nümüin tü sümakat Génesis 2:​16, 17, eere nüküjüin Maleiwa nümüin Adán oukteechin nia müleka kaainjarale nia. Süchikijee tia, eesü süpüla waküjüin nümüin nnojolin nüküjüin Maleiwa nümüin Adán müliainjachin  nia nutuma saʼaka siki chuwatsü. Eeshii süpüla wamüin nümüin: «Müliainjachire Adán sümaa Eva saʼaka siki chuwatüsü, ¿jamaka nnojotka pansaatüjülüin nünüiki Maleiwa namüin? Anasüjeʼe pansaale nünüiki, ¿aashimüin?». Waashajeʼera meerüjaʼa namüin tü sümakat Génesis 3:​19 eere nüküjüin Maleiwa nümüin Adán mmainjachin nia nüchikuaʼa, nnojotsü nüküjüin Maleiwa yala müliainjachin Adán saʼaka siki chuwatüsü. Süchikijee tia, eeshii süpüla wamüin: «Nnojotsüje müin anakai saaʼin tü naainjakat chi Maleiwakai müleka nüküjüle nümüin Adán mmainjachin nia nüchikuaʼa müleka müliainjachire nia nutuma saʼaka siki, ¿aashimüin?». Kapürale naaʼin chi wayuukai tia pütchikat, atanaleerü naaʼin sutuma tü wamakat nümüin.

11. (1) ¿Jamüinjatü wanüiki nümüin wanee wayuu anoujakai sünain chainjatüin iipünaa süpüshuaʼa tü wayuukalüirua? (2) ¿Jamawaisü pünüiki namüin na wayuu makana anoula?

¹¹ Wantiraale nümaa wanee wayuu anoujakai sünain chainjatüin iipünaa süpüshuaʼa tü wayuukalüirua. Sutuma müin nunoula wanee wayuu, nnojotsü pansaain nutuma tü shikirajakalü anain tü Wiwüliakat. Jamüsüjaʼa waashajeʼerataale nümüin Alateetkat Mapeena 21:4 (paashajeʼerapa), eesü süpüla nunoujüin sünain shikeraajeerüin tia pütchikat nanain na wayuukana chaa iipünaa. ¿Jamüinjatka wanüiki nümüin? Nnojotsü choʼujaain waashajeʼerüin nümüin wanee pütchi naata, eesü süpüla weeʼiyatüin nümüin waneeirua pütchi suluʼuka tia wetsiikulokalüirua. Weeʼiyata nümüin eere sümüin: «Müiria nnojolüin ouktaa». Süchikijee, eeshii süpüla wasakirüin nia: «süpüla nnojoluinjatüin eein wanee kasa, eeinjatü paala shia, ¿aashimüin?». Eeshijaʼa süpüla «aa» nümüin. Nnojotsü eeirüin ouktaa chaa iipünaa, yaasü jouluin ouktaa yaa saaʼu tü Mmakat. Tü sümakat Alateetkat Mapeena 21:​4, ekeraajeerü shia yaa saaʼu tü Mmakat (Sal. 37:29).

12. ¿Jamüshi nikirajaka Jesuu süka tü kasa eʼnnaajünakat sainküin mma sutuma wayuu?

¹² Wanee kasa naainjaka Jesuu sünain ekirajaa, shia nikirajüin süka tü kasa eʼnnaajünakat sainküin mma sutuma wayuu (paashajeʼera Mateo 13:​34, 35). Sutuma müin nikirajia, nütüjaa aaʼu tü suluʼukat naaʼin na wayuukana (Mat. 13:10-15). Sutuma kayaawatiain tü nikirajakalü anain, kamalainsü maʼin namüin na wayuukana otta makatüsü suluʼu nekii na wayuukana. ¿Kasa waainjüinjatka süpüla müin wekirajia maʼaka naaʼin Jesuu?

13. ¿Jamüsüje wanüiki nümüin wanee wayuu süpüla waküjüin nümüin miyoʼuin Maleiwa nuulia Jesuu?

¹³ Shia anaka maʼin aluʼu mapüleere watuma shiyaawatia tü wekirajakalü anain. Jamüshiijaʼa waashajaale süchiki niain Maleiwa chi miyoʼushikai nuulia Jesuu, eesü süpüla müin wanüiki: «Tü nukuwaʼipakat Maleiwa nümaa Jesuu müsü aka saaʼin nukuwaʼipa wanee wayuu nümaa nüchon. Nnojoishi wanaawain nümaa. Miyoʼushi nia nuulia. «Chi tachonkai» müshi Maleiwa nümüin Jesuu. «Chi Tashikai» müshi Jesuu nümüin Maleiwa» (Luc. 3:​21, 22; Juan 14:28). Süchikijee, müinjatü wanüiki nümüin chi wayuu waashajaakai amaa: «Püküjeere tamüin süchiki nakuwaʼipa piamashii wayuu eekai wanaawain maʼin, eeshijaʼa süpüla nnojolin paashajaain tamaa nüchiki wannee wayuu nümaa nüchon, niashije paashajaaka achiki wanee wayuu nümaa nuwala jee niale wanee wayuu eekai senkeyuuin ¿aashimüin?». Eeshi süpüla nümüin: «Shiimainsaʼaya». Süchikijee tia, müinjana waya: «Jesuu nia wanee wayuu atüjakai maʼin ekirajaa, müsüjeʼeya nutuma süküjia tü nukuwaʼipakat nümaa chi Maleiwakai müleka wanaawaleje nia nümaa. Tü nukuwaʼipakat Jesuu nümaa Maleiwa müsü aka saaʼin nukuwaʼipa wanee wayuu nümaa nüshi. Miyoʼu Maleiwa nuulia Jesuu, nia laülaashika saaʼu kasaka süpüshuaʼa».

14. ¿Kasa nayaawateetka akajee na wayuukana nnojoluin niʼitaanüin Satanaa süpüla süsalain saainjala wayuu nutuma?

¹⁴ Wekirajaa sünain wanee sukuwaʼipa. Eeshii eekai nanoujüin sünain niʼitaanüin nutuma Maleiwa chi Yolujaakai süpüla müliain wayuu nutuma saʼaka tü siki chuwatsükat. Weʼitaale wanee shiyaawatia tü wekirajakalü anain chia wayuukai, eeshi süpüla niyaawatüin saaʼu nnojoluin pansaain tü nunoujakalü anain. Eeshii süpüla wamüin: «Jülüjataa paaʼin eʼrüijaale wayumüin wanee püchon sümaa naainjüin kasa mojusü, ¿kasaje  paainjaka?». Eeshijaʼa süpüla «tachiajaajeechi nia» nümüin wamüin chia wayuukai (Prov. 22:15). Süchikijee, eeshii süpüla wamüin: «¿Jama nnojorüle jaa nümüin chi püchonkai pümüin mayaapejeʼe püchiaain nia wainmatua? ¿Jameechi nia putuma?». «Kalioʼujeechi nia tatuma» eeshi süpüla nümüin. Eeshii süpüla wamüin: «¿Jama pütüjaale saaʼu eein chi ashükajakai nia süpüla niʼrülinjachin wayumüin?». Jashicheechi chi wayuukai nümüin chi ashükajakai chi nüchonkai süpüla niʼrülinjachin wayumüin. Shiasaʼa süpüla wapansaajirüin nümüin tü waashajaakalü achiki nümaa, müinjatü wanüiki: «Pütüjaale saaʼu jaralin ashükajüin chi püchonkai süpüla niʼrülinjachin wayumüin, ¿puchuntüinje nümüin chia wayuukai süpüla niainjachin aʼyaatüin chi püchonkai pooʼopüna?». «Nnojottaa» meechi wamüin. Nia Satanaa ashükajaka wayuu süpüla shiʼrüinjatüin wayumüin. Makalaka nnojoluin süpüla niʼitaanüinjachin süpüla süsalain saainjala wayuu nutuma.

15, 16. (1) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nnojoleerüin saapaain amaa tü shiimainkat wayuu süpüshuaʼa? (2) ¿Choʼujaasüche watüjüinjanain maʼin ekirajaa süpüla naapaain amaa tü shiimainkat na wayuukana? ¿Jamüsü maka pünüiki? (Paashajeʼera tü pütchikat: «Jalouisü maʼin süpüla watüjüinjanain aküjaa pütchi».)

¹⁵ Jaʼitainna watüjüin maʼin süpüleerua asakiraa, anain maʼin wanüiki waashajaajiraapa süchiki tü sümakat tü Wiwüliakat otta anain shiyaawatia tü wekirajakalü anain, nnojoleerü saapaain amaa wayuu süpüshuaʼa tü Nünüikikat Maleiwa (Mat. 10:11-14). Jamüshijaʼa Jesuu, palitchon na wayuu oonookana sümaa tü nikirajakalü anain mayaapejeʼe nütüjüin maʼin ekirajaa (Juan 6:66; 7:45-49).

¹⁶ ¿Jama nnojorüle watüjüin maʼin ekirajaa saaʼin wamüin? Eeshii süpüla wachajaain sukuwaʼipa süpüla watüjüin maʼin aküjaa pütchi (paashajeʼera Aluwataaushikana 4:13). Saashin tü Wiwüliakat «na kettaakana süpüla katüin noʼu waneepia», naapaajeerü amaa tü Nünüikikat Maleiwa (Aluw. 13:​48, NM). Makalaka nnojoluinjatüin jülüjüin waaʼin kasa mojusü nachiki na wayuu waküjakana amüin pütchi jee wachiki wayakana. Weʼitaa sünain wakuwaʼipa süpüshuaʼa tü nikirajakalü anain waya Jeʼwaa. Müle shia watuma atüjeena maʼin waya ekirajaa, aneerü wakuwaʼipa otta nakuwaʼipa na aapajakana wanüiki (1 Tim. 4:16). Nikirajüin waya Jeʼwaa süpüla watüjüinjanain asouktaa namüin na wayuu asakitkana waya süchiirua tü wanoujakalü anain. Sünain tü wanee ekirajaayakat, wekirajaajeerü anain tü waaʼinrajatkat süpüla anainjatüin wakuwaʼipa sünain aküjaa pütchi sükajee waaʼinrüin tü anasükat sümüin wayuu, maa aka wacheküin saaʼinnüin tü anasükat wamüin.