Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Ia Duwen Atail en “Sapeng Koaros ni Pwung”?

Ia Duwen Atail en “Sapeng Koaros ni Pwung”?

“Amwail koasoi mwohn aramas en katapan oh kansenamwahu; . . . kumwail uhdahn pahn ese duwen amwail pahn sapeng koaros ni pwung.”​—KOL. 4:6.

1, 2. (a) Koasoiahda dahme wiawihong emen sister me kasalehda kesempwalpen idek peidek kan me konehng. (Menlau kilang tepin kilel.) (b) Dahme kahrehda kitail sohte pahn masak soangen ire apwal pwukat?

 SOUNPAR tohto samwalahro, emen riatail sister koasoakoasoiong eh pwoudo me sohte iang padahk mehlel duwen Paipel. Ohlo kin iang ehu pelien lamalam en Kristian mahs. Erein ara koasoakoasoipene, ahn sistero pwoudo nda me e kin kamehlele padahk me dene Koht wiawihkihda koht silimen. Ni sistero eh esehda me eh pwoudo sohte nohn wehwehki duwen padahk me Koht wiawihkihda koht silimen, ni ahl kadek e idek reh, “Ke kamehlele me Koht iei Koht, me Sises iei Koht, oh me ngehn sarawi iei Koht, ahpw kaidehn irail Koht silimen ahpw Koht tehmen?” Eh pwoudo pwuriamweikihla met oh nda, “Soh I sohte kamehlele men!” Eri ni ahnsowohte, ira eri doula oh koasoiahpene uhdahn dahme mehlel duwen Koht.

2 Eri dahme wiawihong sistero kasalehda uwen kesempwal kitail en pilada oh idek ni kadek peidek kan. E pil kasalehda ire kesempwal ehu: Kitail sohte anahne masak soangen ire pwukat me duwehte padahk me dene Koht wiawihkihda koht silimen, kisiniei nan ehl, de ma Sounkapikada men ketin mie. Ma kitail likih Siohwa oh kasukuhl me e ketikihda, kitail pahn kak kalapw kihda pasapeng me kak kahrehiong ren men rong oh kak sair mohngiongirail. (Kol. 4:6) Met kitail pahn tehkpene dahme irail sounkalohk koahiek kan kin wia ni arail kin koasoia soangen ire pwukat. Kitail pahn koasoia ia duwen atail pahn: (1) idek peidek kan me pahn kahrehiong irail en kasalehda arail pepehm, (2) sewese aramaso en medemedewe dahme Paipel mahsanih oh (3) doadoahngki karasaras kan pwehn kasalehda ire kesempwal kan me kitail men koasoia.

IDEK PEIDEK KAN PWE REN MEN KOASOKOSOI

3, 4. Dahme kahrehda e kesempwal en doadoahngki peidek kan pwehn esehda dahme aramaso kamehlele? Menlau kihda ehu karasaras.

3 Peidek kan kak sewese kitail en ese dahme aramaso kamehlele. Dahme kahrehda met kesempwal? Lepin Padahk 18:13 koasoia “Rong mwohn omw pahn sapeng. Pwe ma soh, kowe aramas pweipwei oh kanamenek.” Eri, keieu kitail anahne diarada dahme me rongorongo uhdahn kamehlele. Ma soh, kitail pahn doadoahngkihla ahnsou laud en kadehdehiong me ire ehu sapwung, ahpw mwuhr esehda me e sohte kin kamehlele.​—1 Kor. 9:26.

4 Ia duwen ma kowe oh tohnihmwo koasoakoasoia duwen padahk en ehl. Kaidehn koaros kamehlele me ehl kin wia wasa ehu me aramas pahn kalokolok nan kisiniei. Me tohto kamehlele me met iei irair ehu me kitail dohsang rehn Koht. Eri kitail kak nda: “Pwehki madamadau en aramas me pid ehl kin wekpeseng, I kak idek ia omw madamadau duwen met?” Mwurin atail rong en aramaso eh pasapeng, kitail pahn kakehr sewese ih wehwehki dahme Paipel padahngki duwen ireo.

5. Ia duwen peidek kan ar kak sewese kitail en esehda dahme kahrehda aramas emen kin kamehlele dahme e kamehlele?

5 Idek peidek ni kadek kak pil sewese kitail en esehda dahme kahrehda aramas emen kin kamehlele dahme e kamehlele. Karasepe, ia duwen ma kitail tuhwong emen nan kalohk me nda e sohte kamehlele Koht? Ele e kin mengei en leme me dahme e kamehleleo kohsang dahme e sukuhlki, duwehte padahk me aramas kohsang mahn oh mour pein miehla. (Mel. 10:4) Ahpw, ekei aramas sohla pwoson Koht pwehki soangen lokolok laud me re kin kilang de lelohng. Re sohte kak kamehlele me Sounkapikada limpoak men pahn ketin mweidada soangen lokolok pwukat en mie. Ihme kahrehda ma tohnihmwo kasalehda me e sohte kamehlele me Koht ketin mie, kitail kak nda: “Ke kin ahnsou koaros ahneki pepehm wet?” Ma aramaso nda soh, ele kitail kak idek ma mie mehkot me kahrehda en sohla kamehlele me Koht ketin mie. Eh pasapengo ele pahn sewese kitail en pilada ahl me keieu mwahu en sewese ih en esehla Koht.​—Wadek Lepin Padahk 20:5.

6. Dahme kitail pahn wia mwurin atail idek peidek?

6 Mwurin atail idek ehu peidek, kitail uhdahn anahne rong en aramaso eh pasapeng oh pohnese eh pepehm kan. Karasepe, emen ele kasalehda me kahpwal ehu me kahrehiong ih en sohla kamehlele me Sounkapikada limpoak men ketin mie. Mwohn atail pahn kihda mehn kadehde me Koht ketin mie, e pahn mwahu en kasalehda me ke wehwehki eh pepehm oh kasalehiong ih me e sohte sapwung en medewe dahme kahrehda kitail kin lokolongki. (Apak. 1:2, 3) Atail kasalehda kanengamah oh limpoak ni atail koasoiong ih ele pahn kamwakid ih en men sukuhlki laudsang met. *

SEWESE ARAMAS AKAN EN MEDEMEDEWE DAHME PAIPEL MAHSANIH

7. Dahme kitail anahne wia pwe kitail en koahiekla nan atail doadoahk en kalohk?

7 Met kitail pahn koasoiapene ia duwen atail kak sewese aramas akan en medewe dahme Paipel mahsanih. Paipel iei atail mehn doadoahk me keieu kesempwal nan doadoahk en kalohk. E sewese kitail en “koahiekla ni soangen wiewia mwahu koaros.” (2 Tim. 3:16, 17) Pali laud en atail koahiek nan doadoahk en kalohk kin kohsang atail sewese aramaso en medemedewe iren Paipel kan oh pil atail kawehwehda ire ko, ahpw kaidehn sang ni uwen tohtohn iren Paipel me kitail doadoahngki. (Wadek Wiewia 17:2, 3.) Pwehn karasahda, kitail tehk karasepe siluh me mi pah.

8, 9. (a) Ia ehu ahl me ke kak sewesehki emen me kin kamehlele me Sises ketin pahrekiong Koht en medemedewe duwen ire wet? (b) Ia pil ehu ahl me ke diarada me mwahu en doadoahngki me pid ire wet?

8 Karasepe 1: Nan atail doadoahk en kalohk, kitail tuhwong emen me kamehlele me Sises pahrekiong Koht. Mehnia iren Paipel me kitail kak doadoahngki pwehn sewese aramas akan ren medewe ire wet? Ele ke kak idek ma tohnihmwo kak wadek nan Sohn 6:38, wasa me Sises mahsanih: “I kohdihdo sang nanleng pwe I en kapwaiada kupwur en ih me ketin kadariehdo, a kaidehn pwe I en wia nsenei.” Mwurin amwa wadekpene ireo, ke kak idek reh: “Ma Sises iei Koht, ihs me ketin poaronehdo ih sang nanleng? Menet sou pahn lapalap sang Sises? Ni mehlel, emen me kin kadarala emen wasa kis iei ih me lapalap.”

9 Pil ehu, kitail kak wadek nan Luk 3:21, 22 me kawehwehda ahnsou me Sises ketin papidaisla: “Nindokon eh ketin loulou, nanleng pa ritpeseng oh [“sapwellimen Koht manaman,” NW] ahpw ketidiong powe ni mwomwen mwuroi men; a ngihl ehu ahpw peidihdo sang nanleng, me mahsanih, ‘Kowe, me iei nei pwutak kompoake, me I kin kupwurperenki.’” Pwehn sewese aramaso en medemedewe duwen ireo, ele ke kak idek: “Ma Sises iei Koht, eri ihs me e patohwan kapakapohng? Wasaht pil kasalehda me mie emen me ketin mahsendihdo sang nanleng. Ahpw ma Sises iei Koht, eri ihs me ketin mahsanih mahsen pwuko?” Ma aramaso kin wauneki Mahsen en Koht oh ahneki mohngiong mehlel, soangen peidek pwukat ele pahn kamwakid ih en kalaudehla eh kasawih ire wet.​—Wiewia 17:11.

10. (a) Ia duwen atail kak sewese emen me kin kamehlele padahk en kisiniei nan ehl en medemedewe ire wet? (b) Ia ehu ahl me ke diarada me mwahu en doadoahngki ni omw koasoia duwen kisiniei nan ehl?

10 Karasepe 2: Tohnihmw men me kin poadidiong eh pelien lamalam kin apwalki kamehlele me aramas suwed akan sohte pahn kalokolok nan kisiniei en ehl kohkohlahte. Ele kahrepen eh kamehlele padahk en nan ehl kin kohsang eh men kilang aramas suwed kan ale kalokepen arail wiewia suwed. Ia duwen atail kak sewese emen me ahneki soangen pepehm wet? Keieu, kitail kak kamehlelehiong ih me aramas suwed kan pahn ale kalokeparail. (2 Des. 1:9) Eri kitail kak ndaiong en wadek nan Senesis 2:16, 17, me kasalehda me pweinen dihp iei mehla. Ele kitail kak kawehwehda me pwehki Adam dipada, e kahrehiong tohnsampah pwon en ipwidi dipan. (Rom 5:12) Ahpw kitail kak kasalehiong me Koht sohte ketin mahsanih duwen lokolok nan kisiniei nan ehl. Eri kitail kak idek, “Ma Adam oh Ihp pahn ale kalokolok soutuk, e sou pahn pwung Koht en ketin kaesehkin ira met?” Kitail eri kak wadek nan Senesis 3:19, wasa me Koht ketin mahsanihong ira duwen kalokepen ara wiahda dihp, ahpw sohte wasa kis me mahsanih duwen kisiniei nan ehl. Ahpw Koht ketin mahsanihong Adam me e pahn pwuralahng nan pwehl. Ele kitail kak idek, “E pwung Koht en ketin mahsanihong Adam me e pahn pwuralahng nan pwehl ma e uhdahn pahn kohlahng nan kisiniei nan ehl?” Ma aramaso soangen aramas me uhdahn men rong, soangen peidek wet kak kahrehiong ih en medemedewe laud duwen ire wet.

11. (a) Ia ehu ahl en sewese emen me kin kamehlele me aramas mwahu koaros pahn kohla nanleng en medemedewe ire wet? (b) Ia ehu ahl me ke diarada me mwahu en doadoahngki ni omw koasoia duwen ma aramas mwahu koaros pahn kohla nanleng?

11 Karasepe 3: Nan atail doadoahk en kalohk, kitail tuhwong emen me kin kamehlele me aramas mwahu koaros pahn kohla nanleng. Soangen padahk wet ele pahn kamwakid mwomwen ahn tohnihmwo eh wehwehki Paipel. Karasepe, ia duwen ma kitail wadek ong ih pwuhken Kaudiahl 21:4. (Wadek) Aramaso ele pahn leme me kapai kan me wasaht kasalehda nan iretikitiko dokedoke mour nanleng. Ia duwen atail kak sewese aramaso en medewe ireo? Kitail sohte anahne kilang iren Paipel teikan me kadehde met, ahpw kitail kak doadoahngkihte ire ehu nan iren Paipelo. E mahsanih me “mehla solahr pahn wiawi.” Eri kitail kak idek rehn aramaso ma e kamehlele me ma mehkot en sohla mie, e uhdahn anahne mie nin tapio. Ele e pahn pwungki met. Eri kitail kak kasalehiong ih me sohte pak ehu mie mehla nanleng, ahpw nin sampah kelehpw me aramas kin mehla. Eri nan Kaudiahl 21:4 uhdahn dokedoke kapai kan ahnsou kohkohdo nin sampah.​—Mel. 37:29.

DOADOAHNGKI KARASARAS KAN PWEHN KASALEHDA IRE KESEMPWALO

12. Dahme kahrehda Sises ketin doadoahngki karasaras kan?

12 Pil kapatahiong peidek kan, Sises ketin doadoahngki karasaras kan nan sapwellime doadoahk en kalohk. (Wadek Madiu 13:34, 35.) Sapwellime karasaras kan sewese kasalehda ia uhdahn madamadau en irail kan me kin rongorong. (Mad. 13:10-15) Karasaras kan pil kahrehiong ren men rong oh tamataman sapwellime padahk. Ia duwen atail kak doadoahngki karasaras kan nan atail padahk?

13. Ia duwen atail kak karasahda me Koht ketin lapalap sang Sises?

13 Karasaras mengei kan kin kalapw keieu mwahu en doadoahngki. Karasepe, ni atail kin kawehwehda me Koht ketin lapalap sang Sises, ele kitail kak song doadoahngki wiepen koasoi pwukat. Kitail kak koasoia me Koht oh Sises ketin karasaraskihong nanpwungara duwehte nanpwungen peneinei ehu. Koht kin ketin kahdaneki Sises sapwellime Ohl oh Sises kin kamwarenki Koht Seme. (Luk 3:21, 22; Sohn 14:28) Mwuri, kitail kak kalelapak rehn tohnihmwo: “Ma ke pahn karasahda me meh riemen nan peneinei ehu uhdahn pahrekpene, ihs me ke pahn doadoahngki?” Aramaso ele pahn nda pirien ehu de mpwer ehu. Ma e nda met, kitail kak nda me karasaraso uhdahn mwahu. Eri, ele kitail kak idek: “Ma e sohte apwal ong kita en medewehda soangen karasaras wet, ke sou leme me Sises, me wia Sounpadahk Lapalap, pahn ketin medewehda soahngohte? Ahpw e mahsanih me Koht iei Seme. Sang ni eh wia met, Sises patohwan kasalehda me Koht me ketin lapalap sang ih oh sapwellimanki manaman laudsang ih.”

14. Karasaras dahieu me kasalehda me e sapwung en medewe me Koht kin ketin doadoahngki Tepil en kaloke aramas akan nan kisiniei nan ehl?

14 Medewehla ehu karasaras. Ekei kamehlele me Sehdan me kin “kakaun” kisiniei nan ehl. Ele karasaras ehu kak sewese pahpa de nohno men en kilang uwen sapwung en medewe me Koht ketin doadoahngki Tepil pwehn kaloke aramas akan nan kisiniei nan ehl. Kitail kak nda: “Medewehla ma noumw seri men uhdahn sapeikiong uhk oh kin wiewia soahng suwed tohto. Dahme ke pahn wia?” Mwein pahpao de nohno pahn nda me e pahn kapwungala serio. Ele e pahn pwurepwurehng song en sewese serio en uhdihsang wiewia me suwed. (Lep. Pad. 22:15) Ni ahnsowo, ele kitail kak idek reh dahme e pahn wia ma serio sohte men ale soangen sawas koaros me kohwong. Pali laud en pahpa nohno kan pahn nda me ehu rahn irail uhdahn pahn kaloke serio. Eri kitail kak idek: “Ia duwen ma ke diarada me aramas suwed men me kahrehiong noumw serio en sapeikla douluhl?” Pahpa oh nohno uhdahn pahn lingeringerda pahn aramaso. Pwehn kasalehda ire kesempwalo nan karasaraso, kitail kak idek, “Ma ke eseier me aramas suwed men me kahrehiong noumw serio en sapeikla, ke pahn ndaiong aramaso en wilianuhkedi oh kaloke noumw serio?” Uhdahn ira pahn sapengki me soh. Eri e sansal me Koht sohte pahn ketin doadoahngki Sehdan pwehn kaloke aramas akan me pein Sehdan kahrehiong ren wia me suwed.

KOLOKOL MADAMADAU TOUPAHREK

15, 16. (a) Dahme kahrehda kitail en dehr kasik me koaros me kitail kalohk ong pahn rong rongamwahu en Wehio? (b) Ke anahne koahiek tohrohr ehu pwe ken kak pweida nan omw kalohk? Menlau kawehwehda. (Pil menlau kilang koakon “ Sawas Ehu ong Atail en Kihda Pasapeng Mwahu.”)

15 Kitail ese me kaidehn aramas koaros me kitail kalohk ong pahn rong rongamwahu en Wehio. (Mad. 10:11-14) Met pahn mehlel mehnda ma kitail idek soangen peidek mwahu kan, doadoahngki ahl me keieu mwahu en sewese irail en medemedewe ire kan, oh pil doadoahngki karasaras kan me keieu mwahu. Met pwehki mendahki Sises iei Sounpadahk me keieu lapalap nin sampah, me malaulaute me mwekidki sapwellime padahk.​—Sohn 6:66; 7:45-48.

16 Ni pali teio, mehnda ma kitail pehm me kitail sohte ahneki koahiek tohrohr ehu, kitail kak pweida nan atail doadoahk en kalohk. (Wadek Wiewia 4:13.) Mahsen en Koht kihong kitail kahrepe mwahu en kamehlele me “irail kan me mihmier nan irair en kak ale mour soutuk” pahn men rong rongamwahwo. (Wiewia 13:48NW) Eri kitail en kakairada oh kolokol madamadau toupahrek duwen kitail oh pil irail kan me kitail kin rapahki pwehn ehukihong rongamwahu en Wehio. Kitail en isaneki ale kasukuhl koaros me Siohwa ketikihda oh kamehlele me kasukuhl pwukat pahn wia kamwahu ong kitail oh pil irail kan me kin rong. (1 Tim. 4:16) Siohwa kak ketin sewese kitail en kilang ia duwen atail en “sapeng koaros ni pwung.” Nan iren onop en mwuhr, kitail pahn tehkpene me ehu ahl en pweida nan atail doadoahk en kalohk iei sang ni atail idawehn sapwellimen Sises kaweid duwen atail wiewia ong meteikan.

^ Menlau kilang iren onop “Kitail Kak Kalaudehla Atail Pwoson Sounkapikadao?” nan Kahn Iroir (lokaiahn wai) en October 1, 2009.