Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

¿Imanötaq shumaq entiendiratsishwan?

¿Imanötaq shumaq entiendiratsishwan?

“Alli shimiquicunapa parlapar cäyipäratsiyänequipaq listu quecayë.” (COL. 4:6)

1, 2. a) ¿Ima pasakunqantaq rikätsikun alleq tantiyëkur tapukïkunata ruranantsik precisanqanta? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.) b) ¿Imanirtaq mantsashwantsu nunakuna creiyanqankunapita parlëta?

JUK cristiänam, juk iglesiaman ëwaq qowanwan (runanwan) Bibliapita parlëkarqan. Qowanqa Kima Dios Jukllëllachö kanqanman creinqantam nirqan. Y warminqa, tsë creencia imanö kanqanta alleqlla mana musyanqanta tantiyarirmi yachëllapa kënö tapurirqan: “Tsëqa, ¿qamqa creinki Diosqa Dios kanqanman, Jesuspis Dios kanqanman y santu espïritupis Dios kanqanman, peru kiman (kimsan) jukllëllachö kayanqantam aw?”. Y qowannam nirqan: “¡Manam tsënötsu creï!”. Tsënömi, rasumpa pï Dios kanqampita parlar qallëkuyarqan.

2 Këmi rikätsikun yachëllapa y respëtuwan tapukïkunata rurëqa alläpa precisanqanta. Jina yachatsimantsikmi Kima Dios Jukllëllachö kanqanman y infiernuman creeqkunawan o Dios kanqanman mana creeqkunawan parlëta mana mantsanapaq. Jehoväman y yachatsimanqantsikman markäkurninqa (yärakurninqa), shonqunkunamanmi alli yachatsikïta chäratsishun (Col. 4:6). ¿Imatataq yachakuntsik  alli yachatsikoq cristiänukuna nunakunata creenciakunapita shumaq parlapäriyanqampita? Kimatam yachakuntsik: parlakarayämunampaq alli tapukïkunata rurëta, Biblia ninqanta shumaq entienditsita y alleq entiendiyänampaq shumaq igualatsikïkunawan yachatsita.

PARLAKARAYÄMUNAMPAQ ALLI TAPUKÏKUNATA RURASHUN

3, 4. ¿Imanirtaq precisan nunakuna creiyanqanta musyanapaq tapukïkunata ruranantsik? Willakaramï.

3 Tapuparninmi musyantsik nunakuna imakunaman creiyanqanta. Manaqa Proverbius 18:13 textu ninqannömi rurëkashwan: “Manaraq wiyarnin ima asuntupaqpis raslla contestarqa, upa kanqantam rikätsikun y penqakïchömi ushan”. Tsëmi alläpa precisan imanö pensayanqanta musyanantsik. Manaqa, itsa mana creiyanqankunapita parlarnin tiemputa perdishwan (1 Cor. 9:26).

4 Këllaman pensarishun, itsa parlashwan infiernuman creeq nunawan. Manam llapantsu creiyan ninachö mana alli nunakuna sufriyanqanta, sinöqa Diospita rakikashqa kayanqanllatam. Tsëmi tsë asuntupita parlanapaqqa kënöraq tapurishwan: “Nunakunaqa manam igualtsu creiyan infiernupaq, ¿peru qamqa, imanö kanqantataq creinki?”. Niramashqanam, alleq musyashun Bibliawan imanö yanapanapaq.

5. ¿Imanötaq tapukïkuna ruranqantsik yanapamantsik nunakuna imamampis imanir creiyanqanta musyanapaq?

5 Yachëpa tapunqantsikqa jina yanapamantsik nunakuna imamampis imanir creiyanqanta musyanapaqmi. Këllaman pensarishun, itsa pipis “manam Diosman creïtsu” nimashwan. Tsëqa itsa pensarishwan imëkapis kikinlla rurakashqa kanqanman creinqanta (Sal. 10:4). Peru mëtsikaq nunakunam kikinkuna sufrishqa kar o jukkunata sufreqta rikashqa kar Diosman creiyannatsu. Manam entiendiyantsu kuyakoq Dios këkarnin imanöpa tsëkunata permitinqanta. Tsëmi, “manam Diosman creïtsu” nimashqaqa kënö tapurinantsik: “¿Tsënöku imëpis creirqunki?”. Manam nimashqaqa, imanöpa manana creinqantam tapurinantsik. Tsënöpam musyashun shumaq yanaparinapaq (leyi Proverbius 20:5 *).

6. ¿Imatataq rurashwan tapurirninqa?

6 Tapurirninqa, nimanqantsikkunata shumaqmi wiyanantsik, y imanö sientikuyanqantam cuentachö katsinantsik. Itsa willamashwan desgraciakunapa pasashqa karnin Diosman manana creinqanta. Tsëqa, Dios kanqanta manaraq rikätsirninmi, llakipärishwan y imanir sufrinqantsikpita tapukunqantsikqa allilla kanqanta rikäratsishwan (Hab. 1:2, 3). Pacienciawan wiyashqaqa, itsa parlapanqantsikpita musyëta munarinqa. *

BIBLIA NINQANTA SHUMAQ ENTIENDITSISHUN

¿Imatataq ruranantsik alli yachatsikoq kanapaq? (Rikäri 7 kaq pärrafuta)

7. ¿Imatataq ruranantsik alli yachatsikoq kanapaq?

7 Kananqa rikärishun Biblia ninqanwan imanö entiendiratsinapaq kaqta. Rasumpa kaqchöqa, yachatsikurninqa Bibliallatam allipa utilisantsik, porqui tsëmi yanapamantsik ‘llapan imayca allicunallata ruranapag listo prevenïdo’ këkänapaq (2 Tim. 3:16, 17NTCN). Alli  yachatsikoq kanapaqqa manam mëtsika textukunataraqtsu leyipänantsik, sinöqa leyipanqantsik textukunatam shumaq entienditsinantsik (leyi Hëchus 17:2, 3). Tantiyarinapaq kimallata (kimsallata) rikärishun.

8, 9. a) ¿Imanötaq entienditsishwan Jesus Dioswan igual kanqanman creeqkunata? b) Tsë creenciapita parlaptiki, ¿imanö ninqëkitaq qamtaqa yanapashurqunki?

8 Juk. Jesus Dioswan igual kanqanman creiyaptin. ¿Mëqan textukunawantaq entiendiratsishwan? Juan 6:38 textuwanmi, tsëchömi Jesus kënö nin: “Que patsaman shamushqa cä manam quiquï munashqäcunata ruranäpaqtsu, sinoqa cachamaq Papänïpa muneninta ruranäpaqmi”. Kë versïculuta entiendiratsirnam kënö nirishwan: “¿Jesus Dios kaptinqa pitaq kachamurqan? ¿Manatsuraq Jesuspita juk mas puëdeq kaq? ¿Porqui kachamoq kaqmi mas puëdeq ëwaq kaqpita aw?”.

9 Tsëpitanam, Filipensis 2:9 textuchö apostul Pablu parlanqanta leyiratsishwan. Kënömi nin: “Dios[mi] sieluchopis y que patsachopis llapanpa mas presisaq mandacoqnin cananpaq [Jesusta] churarerqan”. Tsëpitanam kënö nirishwan: “Jesus manaraq wanurnin Dioswan igual kashqa kaptinqa, y tsëpitana mas precisaq mandakoq kanampaq Dios churashqa kaptinqa, ¿manatsuraq Jesusqa Diospitapis mas puëdeqna kanman? ¿Peru Diospita mas puëdeqqa manam pipis kantsu aw?”. Diospa Palabranta respetaptinqa, tsënö ninqantsikmi yanaparinqa masllata musyëta munarinampaq (Hëch. 17:11).

10. a) ¿Imanötaq entienditsishwan infiernuman creeq nunata? b) Infiernu asuntupaq parlarnin, ¿imanö entienditsinqëkitaq alli yarqapushurqunki?

10 Ishkë. Mana alli nunakuna infiernuchö castigashqa kayänampaq kaqta creiyaptin. Itsa tsënöqa crein mana alli ruraqkuna castigashqa kayänanta munar. ¿Imanötaq yanaparishwan? Puntataqa, rasumpa castigashqa kayänampaq kaqtam rikäratsishwan (2 Tes. 1:9). Tsëpitanam Genesis 2:16, 17 textuta leyiratsishwan, tsëchömi Jehovä Adanta nin, jutsata rurarqa wanïwan (wanuywan) castigashqa kanampaq kaqta. Jina nirishwanmi, infiernuchö castïgupaqqa Diosnintsik mana parlanqanta, y tsëpitam kënö tapurishwan: “Infiernuchö imëyaqpis castigashqa kanampaq kaqta musyëkarqa, ¿imanirtaq Diosnintsik Adanta willarqantsu? ¿Manaku mas alliqa kanman karqan tsë castïgupita cläru willanan?”. Tsëpitanam, jutsata  rurariyaptin Diosnintsik castïgupaq parlanqampita Genesis 3:19 textuta leyirapushwan, y tsëchöpis infiernupaq mana parlanqantam rikäratsishwan. Adanpa castïgunqa allpaman tikrëmi karqa. Tsëpitanam kënö nirishwan: “¿Allitatsuraq Diosnintsik rurëkanman karqan, infiernuchö castigashqa kayänampaq këkaptin allpamanmi kutinki nirnin?”. Alli shonquyoq kaptinqa tsënö ninqantsikmi pensaratsinqa.

11. a) ¿Imanötaq entiendiratsishwan, alli nunakunaqa ciëlutam ëwayanqa nir creeqkunata? b) Ciëluman ëwayänampaq kaqman creeqkunawan parlarnin, ¿imanö entienditsinqëkitaq alli yarqapushurqunki?

11 Kima. Alli nunakuna ciëluman ëwayänampaq kaqman creiyaptin. Tsënöqa creiyan Biblia ninqanta alleqlla mana entiendishqa karmi. Këllaman pensarishun, Apocalipsis 21:4 (leyi) textuta leyirapushqa, “kë bendicionkunaqa ciëluchömi kanqa” itsa nimashwan. ¿Imanötaq yanaparishwan? Juk textukunata leyirapunapa rantinmi, tsë textuchö “cananqa mananam [. . .] wanuyanqanatsu” neq palabrakunawan entiendiratsishwan. Kënömi nirishwan: “¿Puntata kashqa kaptinmi, kananqa manam kanqanatsu nintsik aw?”. Itsa awmi ninqa. Tsëpitanam nirinkiman: “Ciëluchöqa manam pipis ni imëpis wanuyashqatsu, kë Patsallachömi wanïqa (wanuyqa) kan. Tsëmi Apocalipsis 21:4 textu parlanqan bendicionkunaqa kë Patsachö kanqa” (Sal. 37:29).

ENTIENDIYÄNAMPAQ SHUMAQ IGUALATSIKÏKUNAWAN YACHATSISHUN

12. ¿Imanirtaq Jesusqa igualatsikïkunawan yachatsikoq?

12 Jesusqa, igualatsikïkunawampis yachatsikoqmi (leyi Mateu 13:34, 35). Tsëwanmi musyareq wiyaqninkuna imata pensayanqanta (Mat. 13:10-15). Jina igualatsikïkunaqa kushi kushilla wiyayänampaq y mana qonqayänampaqmi yanapakun. ¿Imanötaq noqantsikpis igualatsikïkunawan yachatsikushwan?

13. ¿Ima igualatsikïwantaq yachatsikunkiman Diosqa Jesuspita mas puëdeq kanqanta rikätsikunëkipaq?

13 Fäcil-lla entienditsikoq igualatsikïkunam mas alliqa. Këllaman pensarishun, Diosqa Jesuspita mas puëdeq kanqanta rikätsikunapaqqa, puntataqa kënömi nirishwan: “Imanö kayanqanta rikätsikuyänampaqmi Jehoväwan Jesusqa niyarqan juk teytanö y tsurinö kayanqanta. Diosmi nirqan Jesusqa Tsurin kanqanta, y Jesusnam nirqan Diosqa Teytan kanqanta” (Lüc. 3:21, 22; Juan 14:28). Tsëpitanam kënö tapurishwan: “Qam munankiman ishkaq nunakuna igual-lla kayanqanta entienditsikïta, ¿igualatsinkiman juk teytawan tsurin imanö kayanqantawanku o millïshu wawqikunatawanku?”. Itsa millïshu wawqikunatawan ninqa. Tsënam kënö nirishwan: “Sï noqantsik tsë kaqta fäcil akrarintsik, ¿manatsuraq Jesuspis Alli Yachatsikoq këkarqa millïshu wawqikunatawan igualatsikunman karqan? Peru tsëpa rantinmi Jesusqa nirqan, Diosqa teytan kanqanta o mayornin kanqanta y pëpita mas puëdeq kanqanta”.

14. ¿Ima igualatsikïtaq rikätsikun nunakunata castiganampaq Diabluta Diosnintsik mana churanqanta?

14 Juk igualatsikï masta rikärishun. Wakinkunaqa creiyan infiernuchö nunakunata castiganampaq Diabluta Diosnintsik churanqantam. Itsa juk igualatsikïwan nirinqantsik juk teytata yanaparinman tsënö mana kanqanta rikänampaq. Kënömi nirishwan: “Wamrëki  mana alli tikrakurir mana allikunata rurar qallëkunman. ¿Imatataq rurankiman?”. Itsa ninqa, kutin kutinchi consejäman wiyakunqanyaq (Prov. 22:15). Tsëpitana tapurishwan: “¿Peru pasëpa mana wiyakuptinqa imatataq rurankiman?”. Itsa ninqa, tsëqa castiguëkümanchi. Tsënam nirishwan: “¿Peru ima ninkimanraq juk mana alli nuna wamrëkita mana allikunata yachatsishqa kanqanta musyarirqa?”. Itsa ninqa, tsë nunawanqa pasëpachi piñaküman. Tsënam nirishwan: “¿Tsë nuna wamrëkita mana allikunata yachatsishqa kanqanta musyëkartsuraq, tsë nunataraq mañakurinkiman wamrëkita castiganampaq?”. Manam niptinnam kënö nirishwan: “Tsëqa clärum këkan, mana alliman nunakunata chätsishqa kanqanta musyëkarqa, manachi Diospis Satanasta mañakunmantsu nunakunata infiernuchö castiganampaq”.

AMA LLAPANKUNA CHASKIMÄNATA SHUYARÄSHUNTSU

15, 16. a) ¿Imanirtaq llapan nunakuna yachatsikïnintsikta chaskiyänanta shuyarashwantsu? b) ¿Alli yachatsikoqraqku kanantsik nunakunata shumaq yachatsinapaq? ¿Imanirtaq tsënö contestanki? (“ Shumaq contestanapaqmi yanapamantsik” neq recuadrutapis rikäri.)

15 Alli tapukïkunata rurashqa, Biblia ninqanta alleq entienditsishqa, y igualatsikïkunawan yachatsishqapis manam llapantsu chaskimäshun (Mat. 10:11-14). Alli yachatsikoq këkaptinmi Jesustapis wallkaqlla chaskiyarqan (Juan 6:66; 7:45-48).

16 Alli yachatsikoq mana karpis, nunakunataqa shumaqmi entiendiratsita puëdintsik (leyi Hëchus 4:13). Y Bibliaqa clärum nin, mana wanushpa kawëta munaqkunaqa wiyamänapaq kaqta (Hëch. 13:48). Tsëmi yachatsinqantsik nunakunapita ni kikintsikpitapis, alläpataqa shuyaränantsiktsu. Alli yachatsikoq kanapaq Jehovä yachatsimanqantsikta alli provechashun, tsëmi yanapamäshun noqantsikta y wiyamaqnintsikkunatapis (1 Tim. 4:16). Jehovämi yachatsimantsik ‘alli shimintsikpa parlapar’ pitapis shumaq yacharatsinapaq. Qateqnin yachatsikïchönam rikäshun yachatsikurnin respetakoq kanqantsik, imanö yanapamänapaq kaqta.

^ par. 5 Proverbius 20:5: “Nunapa shonqunchö consëjuqa alläpa jondu pözuchö yakunömi, alli tantiyaq nunaran tsëpita jorqamunqa”.

^ par. 6 Rikäri 2009 wata 1 de octubri La Atalaya revistachö “¿Hay razones para creer en Dios?” nishqan yachatsikïta.