Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Mokuzuvhisa, tekura vantu moomu ono hara va ku tekure

Mokuzuvhisa, tekura vantu moomu ono hara va ku tekure

“Nkenye eyi mwa harera vantu asi ava yi mu ninke, none omu yi va ninke.”—MAT. 7:12.

1. Monkedi omu atu tekura vantu moyirugana yokuzuvhisa, ngapi ayi va kundama? Gava sihonena. (Tara efano.)

NOMVHURA dongandi da ka pita, valikwali woVakriste mosirongo saFiji kwa lihamekere mosirugana sokuzigida vantu koMurarero gwaHompa. Apa va zogerere nomukadi gumwe ponze zembo lyendi, yipo za tamekere kuroka mvhura. Munazinyetugara yipo ga geve etangwa komukadi ogo, age a ruganese limwe namukadendi. Ayo ya hafesere valikwali mokukamona mukadi gwina poMurarero. Mukadi kwa tente asi age kapi ga diworokere eyi va uyungire valikwali vena woNombangi apa va ka mu dingwire. Nye age kwa haferere monkedi omu va mu tekwire, eyi yiyo ya mu ninkisire a ze koMurarero. Yisinke ya gwederere ko koyitundwamo yoyiwa? Valikwali kwa kweme nonkango edi domwaMateusa 7:12.

2. Ngapi omu natu tura pasirugana nonkango domwaMateusa 7:12?

2 Jesus kwa tente asi: “Nkenye eyi mwa harera vantu asi ava yi mu ninke, none omu yi va ninke.” (Mat. 7:12) Ngapi omu natu tura pasirugana nonkango edi? Twa hepa kulipura asi: ‘Ngano nyame nina kara moukaro wangoso, monkedi musinke ngano nina hara nava tekura nge?’ Makura twa hepa kuyitura pasirugana.—1 Kol. 10:24.

3, 4. (a) Faturura eyi nonkango domwaMateusa 7:12 da dilira kutamba tupu kovapuli vakwetetu. (b) Yisinke natu ka zogera mosirongwa esi?

 3 Ose twa yika kutura pasirugana velise ezi apa atu ruganene kumwe novapuli vakwetetu. Nye Jesus kapi ga uyungire asi velise ezi kwa tamba tupu kovapuli vakwetetu. Age kwa tumbwire nonkango odo apa ga zogerere omu natu tekura vantu navenye nampili nonkore detu. (Resa Rukasa 6:27, 28, 31, 35.) Nsene asi ose kutekura nonkore detu kuliza nononkango odo, omu tupu ya wapa kudikwama apa atu zuvhisire vantu, unene po “ava gwa tumbukira mwenyo gwanarunye”!—Yirug. 13:48.

4 Ngesi tatu ka zogera mapuro gane aga twa hepa kudiworoka apa atu lihameke moyirugana yokuzuvhisa: Vantu musinke nina hara kuzogera nawo? Pevango musinke nina kuzogera nawo? Siruwo musinke souhunga kuzogera nawo? Ngapi nani tameka nzogera nawo? Ngomu natu ka yi zogera, mapuro aga kuvhura kutuvatera tu gazadare ko komalizuvho gava atu zuvhisire ntani nokuhorowora eyi natu zogera nawo.—1 Kol. 9:19-23.

VANTU MUSINKE NINA HARA KUZOGERA NAWO?

5. Mapuro musinke twa hepa kulipura?

5 Mokuzuvhisa, ose nkenye apa kuuyunga novantu wokulisiga-siga. Ano nkenye muntu ga kara nontundiliro ntani nomaudigu gendi. (2 Hist. 6:29) Pokuzogera nomuntu, lipura asi: ‘Ngano nyame nina kara moukaro wendi, ngano ngapi omu nina hara a tekure nge? Ngapi omu nani lizuvha nsene a tara nge asi ame muntu gomawoko-woko tupu? Ndi nani hara a litulire po siruwo mokudiva nge nawa?’ Mokugazadara ko komapuro gangoso kuvhura kutudiworokesa tu tekure nkenye ogu monkedi zongwa.

6, 7. Yisinke natu rugana nsene tu gwana muntu mokuzuvhisa ogu ana kumoneka ngwendi kuna handuka?

6 Pasihonena: NgoVakriste, ose kukondja paapa twa hulira tu sikise mo epukururo lyoBibeli eli asi: “Nonkango deni adi kare nkenye apa donongwa.” (Koros. 4:6) Nye, morwa kudira kusikilira mo, ose pamwe kuuyunga yininke eyi natu ya livera konyima. (Jak. 3:2) Nsene tu uyungira muntu nkango zondona, morwa ezuva olyo kapi tuna hafa, kapi natu yi hafera nsene va tu gazarera asi ose esandu ndi kwato nonkedi. Ose ngatu yi hafera nsene muntu a kwata egano ukaro wetu. Nose twa hepa kurugana yokulifana.

7 Nsene tu gwana muntu moyirugana yokuzuvhisa ogu ana kumoneka ngwendi kuna handuka, kapisi tu gazare nare asi age muntu gomudona. Kuvhura yi kare asi age kuna kupita momaudigu koyirugana ndi kosure. Ndi age nampo kuna kuvera. Vantu wovanzi ava va handukilire Nombangi, konyima va ya tambwire usili morwa kwa va tekwire nombili nefumadeko.—Yis. 15:1; 1 Pet. 3:15.

8. Morwasinke twa hepera kuzuvhisira ‘vantu navenye’ mbudi zongwa?

8 Ose kuzuvhisira vantu wokulisiga-siga. Pasihonena, monomvhura tupu dongandi dina ka pita, yirongwa yokupitakana 60 yosiparatjangwa “Bibeli kurundurura eparu lyovantu” kwa yi pwagesa moRuhungu. Vantu vamwe ava va tumbura moyirongwa oyo kwa kere nare vawidi, nonkorwe, vakorokotji, ano vamwe kwa kere moupika woyikwepangwe. Vamwe hena kwa kere vanapolitika, vapitisili womaukarelikarunga goyimpempa, nava wokukondjera yirugana yoyinene. Vamwe kwa parukire mparukiso zokunyata. Nye, navenye va ya zuvha mbudi zongwa, va ya tambura elirongo lyoBibeli, va ya tura po marunduruko meparu ntani va tambura usili.  Yipo nye, twa ha gazarera vantu vamwe asi kapi ngava tambura mbudi zoUhompa. (Resa 1 Vakolinte 6:9-11.) Nye, twa hepa kutara ‘vantu navenye’ asi kuvhura kutambura mbudi zongwa.—1 Kol. 9:22.

PEVANGO MUSINKE NINA KUZOGERA NAWO?

9. Morwasinke natu likidira efumadeko komambo govantu?

9 Kupi atu gwana vantu moyirugana yokuzuvhisa? Rorunzi, momambo gawo. (Mat. 10:11-13) Ose kuyihafera apa vantu ava likida efumadeko komambo nokoyiweka yetu. Morwa mambo getu mulyo kwetu. Yipo nye, moyirugana yokuzuvhisa, twa hepa kulikida efumadeko komambo gawo.Yirug. 5:42.

10. Ngapi natu nyokera po kuhandukisa vantu moyirugana yokuzuvhisa?

10 Mouzuni ou wokuzura ukorokotji, wovanzi ava atu zuvhisire pamwekutjira kutambura vageni. (2 Tim. 3:1-5) Twa hepa kunyokera po kuvatjilisa. Pasihonena, tu ninke asi tatu zi pembo nokumorora. Nsene kapi vana kupwaga ko, kuvhura yi tu ninkise tu hwilire dogoro kepata nokutara nsene vantu mo. Momukunda gweni, oyo kuvhura yi handukise vantu vemembo ndi? Yisinke nava gazara vamusinda vawo? Yimo, ose twa hepa kuzuvhisira vantu navenye. (Yirug. 10:42) Ntani twa kara noupampi mokuhanesa mbudi zongwa, ntani kuyirugana nokonda zongwa. (Rom. 1:14, 15) Nye nampili ngoso, kapisi tu handukise vantu womomukunda ogu tuna kuzuvhisira. Mupositoli Paurusa kwa tjenge asi: “Ose kapi tuna kutura sipundukiso monzira zomuntu, neisi ngasi swauka sirugana setu.” (2 Kol. 6:3) Apa atu likida efumadeko komambo nokoyiweka yovantu womomukunda gwetu, nkareso zetu kuvhura zi koke vamwe va tambure usili.—Resa 1 Peturusa 2:12.

Tu likideni nkenye apa efumadeko komambo nokoyiweka yovantu ava atu zuvhisire (Tara paragarafu 10)

SIRUWO MUSINKE SOUHUNGA KUZOGERA NAWO?

11. Morwasinke atu yi haferere apa vantu ava fumadeke siruwo setu?

11 NgoVakriste, sinzi setu kwa kara noyirugana yoyinzi. Mokuninka asi tu sikise mo yitumbukira yetu, ose kutura muhowo yomulyo po nokuwapaika nawa elikwamo lyetu. (Efe. 5:16; Fil. 1:10) Nsene yininke yimwe yi donganesa elikwamo lyetu, ayo kuvhura kutuhandukisa. Yipo nye asi ose kuyihafera apa vantu ava fumadeke siruwo setu, nokuyikwata egano asi pamwe kapi tuna kara nosiruwo sokuzogera nawo. Ngapi nonkango domwaMateusa 7:12, nadi tu vatera tu likide efumadeko kosiruwo sava atu zuvhisire?

12. Ngapi natu vhura kudiva siruwo sosiwa esi natu zogera novantu womomukunda gwetu?

12 Twa hepa kuhetekera ko kudiva siruwo sosiwa esi natu zogera nava tuna kuzuvhisira. Momukunda gwetu, siruwo musinke ava kara vantu pembo? Siruwo musinke va hwa kupurakena nawa? Ya wapa kwetu mokupapara nonkedi omu natu wapukurura elikwamo lyetu kuliza nosiruwo sawo. Moyirongo yimwe, sirugana sa tunda embo zende embo kutompoka unene kositenguko. Nsene asi yimo ngoso ya kara momukunda gweni, kuvhura o tura po mawapaiko mokurugana sirugana sa tunda embo zende embo monovili odo ndi? (Resa 1 Vakolinte 10:24.) Ose kuvhura tu kare nehuguvaro asi Jehova nga tungika malizambero aga atu tura po yipo tu lihameke mokuzuvhisa posiruwo sosiwa kowo va kara momukunda.

13. Ngapi natu likida efumadeko kogu tuna kuzuvhisira?

13 Ngapi omu natu twikira kulikida efumadeko komuntu? Apa atu gwana muntu ogu ana kupurakena nawa, twa hepa kugava umbangi wouwa nye twa ha mana  siruwo sendi. Nampo muntu ogo kuna tura po siruwo esi na rugana yuma yimwe eyi yina kara asi mulyo kwendi. Nsene na uyunga asi ana kara noyirugana, kuvhura tu uyunge asi kapi natu gusa siruwo sosire, ntani twa hepa kusikisa mo etumbwidiro lyetu. (Mat. 5:37) Apa atu hulisa nzogera, ya wapa kupura muntu ogo asi siruwoke ana hara tu ya mu tarere po hena. Vazuvhisi vamwe kwa va tompoka pokuuyunga asi: “Ngayi hafesa nge mokuyamutarera po hena. Kuvhura ngani mu toonene ngodi ndi kumutjangera mbudi komeho zokuwiza ndi?” Apa atu wapaike elikwamo lyetu kuliza novantu womomukunda, ose kukwama sihonena saPaurusa, ogu ga dilire ‘kupapara eyi ya mu wapera, nye yeeyi ya wapera wovanzi asi va paruke.’—1 Kol. 10:33.

NGAPI NANI TAMEKA NZOGERA NOVANTU?

14-16. (a) Morwasinke natu fatwilira sitambo sedinguro lyetu kogu tuna kuzuvhisira? Gava sihonena. (b) Nkedi musinke za tompokere mutareli gumwe gokudingura?

14 Gazara asi ezuva limwe tava ku toonene ngodi nye kapi ono kudimburura ezwi. Ove kapi wa mu diva, nye ta ku pura epuro kuhamena nondya edi wa hara. To lipura asi yilye ogu ana kutoonena nge ngodi ntani yisinke ana hara. Nombili, kuvhura o supipike nzogera, nokuyilikida asi ono hara kuhagekesa po nzogera ozo. Mokulisiga, gazara asi ogu ana ku toonene ngodi ta litumbura mwene, nokukudivisa asi sirugana sendi sokuvatera vantu va lye nondya doukanguki, ntani ana kara nombudi zomulyo ezi ana hara kukutantera. Ove no litura mo mokupurakena  nawa. Ose kuyihafera apa vantu ava uyunga nose kuvyukilira monkedi zongwa. Moyirugana yokuzuvhisa, ngapi omu natu vhura kurugana yokulifana?

15 Monomukunda dononzi, twa hepa kufaturura sitambo sedinguro lyetu kowo atu gwana pomambo. Yosili, ose twa kara nombudi zomulyo ezi vana dili kukara nazo, nye ngapi nsene asi kapi tuna litumbura nokutameka tupu kuuyunga pokuvapura epuro ngwendi lyeeli asi: “Ngano wa kere nononkondo dokugusa po maudigu mouzuni, udigu musinke no hara kugusa po?” Twa yi diva asi sitambo sepuro olyo kuna kara asi tu dive eyi ana kugazara muntu, yipo tu vyukise nzogera zetu koBibeli. Nye nampili ngoso, muntu kuvhura a gazare asi: ‘Yilye ogu, ntani morwasinke ana kupulira nge epuro eli? Yisinke ana hara?’ Tuna hara vantu va kare nemanguruko pokuuyunga nose. (Fil. 2:3, 4) Ngapi natu yi rugana eyi?

16 Mutareli gumwe gokudingura ya mu tompoka pokuruganesa nkedi ezi zina kukwama ko. Konyima zokulikunda, age kugava sitratate Ono hara kudiva usili ndi? nokutanta asi: “Naina, ose kuna kugavera sitratate esi kwankenye gumwe momukunda ogu. Aso kuzogera mapuro ntazimwe aga ava lipura vantu wovanzi. Esi soge.” Munazinyetu kwa divisa asi sinzi sovantu ava ga zogera nawo kwa kere nemanguruko apa va divire sitambo sedinguro. Ano monkedi zangesi, ayo ureru kutwikira nzogera. Ano konyima ta pura muntu ogo asi: “Ove wa gazadara ko rumwe kuhamena limwe lyomapuro aga ndi?” Nsene muntu ogo a horowora po limwe, munazinyetu ta penuna sitratate nokuzogera eyi za uyunga ko Bibeli kepuro olyo. Nsene asi kapisi ngoso, age kuhorowora epuro nokutwikira nzogera ga hana kumufisa nomuga. Yimo, pwa kara nonkedi dononzi mokutameka nzogera. Monomukunda dimwe, vantu kwa hara o litongonone komeho o va tantere sitambo sedinguro lyoge. Yomulyo po kuna kara pokurundurura nkedi zetu zokuzuvhisa kuliza nomu va yi hara vantu momukunda gwetu.

TWIKIRENI KURUGANENA VANTU UWA MOKUZUVHISA

17. Ngomu tuna yi zogere mosirongwa esi, ngapi natu kwama nonkango domwaMateusa 7:12 moyirugana yokuzuvhisa?

17 Ngapi natu kwama nonkango domwaMateusa 7:12 moyirugana yokuzuvhisa? Ose tuna hara kutekura vantu moomu va yi harera. Ose tuna hara kulikida efumadeko komambo gawo noyiweka yawo. Ose kukondja kulihameka moyirugana yokuzuvhisa poyiruwo apa vantu ava kara pembo ntani apa nava vhura kupurakena nawa. Ntani tuna hara kutameka nzogera monkedi omu nava zi tambura nawa womomukunda gwetu.

18. Mauwa musinke aga tundu mokutekura vantu womomukunda moomu tuna hara va tu tekure?

18 Mauwa gomanzi kutunda mokutekura vantu womomukunda moomu tuna hara va tu tekure. Pokukara nombili ntani nkareso zongwa, ose kuna kupulisira site setu si teme, ayo kunkondopeka mulyo gonompango doBibeli, ntani kuyererepeka Guhyetu gemeguru. (Mat. 5:16) Ose kuvhura kukokera vantu wovanzi kousili kupitira monkedi omu atu zogere nawo. (1 Tim. 4:16) Yi kare asi owo atu zuvhisire tava tambura mbudi zoUhompa ndi hawe, ose kugwana ruhafo pokudiva asi kuna kurugana paapa twa hulira mokusikisa mo sirugana setu sokuzuvhisa. (2 Tim. 4:5) Natuvenye tu honene mupositoli Paurusa, ogu ga tjenge asi: “Nayinye eyi ame kuyiruganena morwaMbudi zoNgwa, ngani gwane ko name komatungiko gamo.” (1 Kol. 9:23) Paapa twa hulira, tu tekureni vantu moyirugana yokuzuvhisa moomu tuna hara va tu tekure.