NĨ MWAKA wa 1923. Nyũmba ĩrĩa ĩrutanagĩrwo nyĩmbo na drama thĩinĩ wa São Paulo ĩihũire andũ. Mũrũ wa Ithe witũ George Young araruta mĩario na mũgambo mũhoreru. Mĩario yake ĩrataũrwo na rũthiomi rwa Portuguese. Kũrĩ na andũ 585, na othe mathikĩrĩirie na kinyi. Marathoma mĩhari ya Bibilia na rũthiomi rwa Portuguese handũ rũthingo-inĩ rũmũrĩkĩtwo na macini ya projector. Gũgĩcoka gũkĩheanwo tubuku igana rĩmwe twa Millions Now Living Will Never Die! Tũmwe twarĩ twa Gĩthũngũ, Kĩĩnjĩrĩmani, na Gĩitaliani. Andũ nĩ maakeneire mĩario ĩyo mũno. Ngumo yayo yaahunjire kũndũ guothe. Mahwaĩ-inĩ merĩ thutha ũcio, andũ maaihũrĩte nyũmba ĩyo meharĩirie gũthikĩrĩria mĩario ĩngĩ. Hihi nĩ maũndũ marĩkũ meekĩkĩte mbere ĩyo?

Mwaka-inĩ wa 1867, Sarah Bellona Ferguson na famĩlĩ yake nĩ moimire United States magĩthaamĩra Brazil. Mwaka-inĩ wa 1899, Sarah nĩ aathomire mabuku maitũ marĩa mookĩte na mũrũ wa nyina ũrĩa mũnini kuuma United States, na akĩmenya nĩ ona ũhoro wa ma. Tondũ nĩ eendete mũno gũthoma, akĩandĩkithia atũmagĩrũo ngathĩti cia Gĩthũngũ cia Watch Tower. Nĩ ũndũ wa kũhutio mũno nĩ ndũmĩrĩri ya Bibilia, akĩandĩkĩra Mũrũ wa Ithe Witũ C. T. Russell akĩmwĩra atĩ we mwene nĩ “ũira wa atĩ gũtirĩ mũndũ ũrĩ kũraya ũndũ atangĩkinyĩrĩka.”

Sarah Ferguson nĩ eerutanagĩria mũno kũhunjĩria andũ, no nĩ aarigagwo mũno nũ ũngĩamateithirie marĩ na famĩlĩ yake o hamwe na andũ a Brazil. Mwaka-inĩ wa 1912, Betheli ya Brooklyn nĩ yamũmenyithirie atĩ nĩ ĩgũtũma mũndũ São Paulo, arĩ na trakti ngiri nyingĩ cia rũthiomi rwa Portuguese. Trakti icio ciarĩ na kĩongo Where Are the Dead? Mwaka-inĩ wa 1915 oigire atĩ nĩ onaga ũrĩ ũndũ wa magegania gũkorũo Arutwo a Bibilia aingĩ makĩrĩgĩrĩra gũthiĩ igũrũ thutha wa kahinda gatarĩ coho. Oigire ũũ: “Ĩ nao andũ a Brazil na Amerika ya Mũhuro? . . . Ũngĩciria ũrĩa Amerika ya Mũhuro ĩrĩ nene, nĩ ũndũ mũhũthũ kuona atĩ kũrĩ na wĩra mũingĩ wa magetha ũrabatara  kũrutwo.” Hatarĩ nganja, kwarĩ na wĩra mũingĩ wa magetha wabataraga kũrutwo.

Kĩndũ mwaka-inĩ wa 1920, aruti wĩra anana a meri ĩmwe ya mbaara kuuma Brazil nĩ maathire mĩcemanio ya kĩũngano thĩinĩ wa New York City rĩrĩa meri yao yathondekagwo. Rĩrĩa maacokire Rio de Janeiro, nĩ meerire andũ arĩa angĩ ũhoro mwerũ ũrĩa meerutĩte kuuma Bibilia-inĩ. Kahinda kanini thutha ũcio, Machi 1923 George Young, ũrĩa warĩ mũrori wa mũthiũrũrũko, nĩ aakinyire Rio de Janeiro na agĩkora andũ maarĩ na wendi wa kwĩruta ũhoro wa ma. Nĩ aabangire mabuku manini mataũrũo na rũthiomi rwa Portuguese. Thutha wa kahinda kanini Mũrũ wa Ithe Witũ Young nĩ aathire São Paulo, taũni ĩrĩa yaarĩ na aikari 600,000. Ta ũrĩa hekũgwetetwo kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ, arĩ kũu nĩ aarutire mĩario na akĩheana kabuku geetagwo Millions. Mũrũ wa Ithe witũ ũcio oigire ũũ: “Tondũ ndaakoragwo ndĩ nyiki, ndaahũthagĩra ngathĩti cia mohoro tu kũmenyithia andũ ũhoro wa mĩario ĩyo ya Bibilia.” Agĩcoka akiuga atĩ “ĩyo nĩyo yaarĩ mĩario ya mbere kũmenyithanio thĩinĩ wa Brazil, rungu rwa ũtongoria wa I.B.S.A.” *

Ĩkĩaria ũhoro wa Brazil Ngathĩti ya Watch Tower ya Dicemba 15, 1923, yoigire ũũ: “Kũririkana atĩ wĩra ũcio waambĩrĩirie Juni 1 na hĩndĩ ĩyo gũtiarĩ na mabuku, nĩ ũndũ wa magegania kuona ũrĩa Mwathani aũrathimĩte.” Ningĩ ngathĩti ĩyo nĩ yoigĩte atĩ mĩario ĩrĩa Mũrũ wa Ithe Witũ Young aarutire thĩinĩ wa São Paulo yarĩ 2 harĩ mĩario 21 ĩrĩa yaarutĩtwo kuuma Juni 1 nginya Septemba 30 na ĩgĩthikĩrĩrio nĩ andũ 3,600. Ndũmĩrĩri ya Ũthamaki yathiaga o ĩgĩtheremaga thĩinĩ wa Rio de Janeiro. Na gwa kahinda ka mĩeri mĩnini tu, makĩria ma mabuku maitũ 7,000 ma rũthiomi rwa Portuguese nĩ maaheanĩtwo! Makĩria ma ũguo, ngathĩti ya Mũrangĩri ya rũthiomi rwa Portuguese nĩ yambĩrĩirie gũcabwo kwambĩrĩria na riuma rĩa Novemba-Dicemba 1923.

Mũrũ wa Ithe Witũ George Young nĩ aacaririe Sarah Ferguson. Ngathĩti ya The Watch Tower yatarĩirie ũũ: “Mwarĩ wa ithe witũ agĩthiĩ harĩa maacemanĩtie, na kwa ihinda rĩna akĩremwo nĩ kwaria. Akĩnyita Mũrũ wa Ithe Witũ Young guoko, akĩmũrora mũno, agĩcoka akĩmũũria ũũ: ‘Nĩ ũhoro wa ma atĩ ũkĩte gũtũhunjĩria?’” Thutha wa ihinda inini makĩbatithio marĩ na ciana imwe ciake. Ma nĩ atĩ, eetereire mĩaka 25 agĩkabatithio! Ngathĩti ya Watch Tower ya Agosti 1, 1924, yoigĩte atĩ Brazil kwabatithirio andũ 50, na aingĩ maarĩ a Rio de Janeiro.

Rĩu nĩ mĩaka 90 mĩhĩtũku, na tũtirabatara kũũria: “Ĩ nao andũ a Brazil na Amerika ya Mũhuro?” Kũrĩ na Aira a Jehova makĩria ma 760,000 arĩa marahunjia ũhoro ũrĩa mwega thĩinĩ wa Brazil. Ningĩ ndũmĩrĩri ya Ũthamaki nĩ ĩrahunjio kũndũ guothe thĩinĩ wa Amerika ya Mũhuro na rũthiomi rwa Portuguese, Spanish, na thiomi ingĩ nyingĩ cia kũu. Ciugo iria Sarah Ferguson aarĩtie mwaka-inĩ wa 1915 ciarĩ cia ma, ‘Kwarĩ na wĩra mũingĩ wa magetha wabataraga kũrutwo.’—Kuuma mũthithũ-inĩ witũ bũrũri-inĩ wa Brazil.