Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

“Jehovä Diosnikitam kuyanëki”

“Jehovä Diosnikitam kuyanëki”

“Jehovä Diosnikitam kuyanëki llapan shonqïkiwan y llapan almëkiwan, y llapan yarpënikiwan.” (MAT. 22:37NM)

1. ¿Imanöpataq Jehoväwan Jesus mas kuyanakuyarqan?

JEHOVÄPA Tsurin Jesucristum, ‘Dios Yayata cuyämi’ nirqan (Juan 14:31). Jina, ‘Dios Yayaqa Tsurinta cuyanmi’ nirqanmi (Juan 5:20). Tsënöqa nirqan, kë Patsaman manaraq shamurnin Jehoväpa lädunchö “obra ruraq maestrunö” mëtsika millon watakunapa trabajashqa karninmi (Prov. 8:30). Tsëmi Teytan imanö kanqanta allipa reqishqa karqan y kuyanakuyanqampis masmi mirarqan.

2. ¿Ima tapukïkunapitataq yachakushun?

2 Davidmi nirqan: “Kuyashqëkim, kallpä qomaq Jehovällä” (Sal. 18:1). Noqantsikpis Davidnöllam Jehoväta kuyanantsik, porqui pëqa noqantsikpita alkäbullam këkan, y wiyakushqaqa kuyamäshunmi (leyi Deuteronomiu 7:12, 13 *). Peru ¿imanötaq kuyashwan mana rikëkarqa? ¿Ima ninantaq Jehoväta kuyëqa?  ¿Imanirtaq kuyashwan? ¿Imanötaq rikätsishwan kuyanqantsikta?

¿DIOSTA KUYËTA PUËDISHWANTSURAQ?

3, 4. ¿Imanirtaq Jehoväta kuyashwan?

3 “Diosqa Espiritum”, tsëmi rikantsiktsu (Juan 4:24). Tsënö kaptimpis, kuyëta puëdintsikmi. Y Bibliapis kuyanapaqmi nimantsik. Tantiyarinapaq, Moisesmi israelïtakunata kënö ninqan: “Jehovä Diosnikitam kuyanëki llapan shonqïkiwan, llapan almëkiwan y llapan kallpëkiwan” (Deut. 6:5).

4 ¿Imanirtaq Diosta kuyashwan? Porqui pëqa kamamarquntsik Dios adorë munëyoqta y kuyakoqtam. Diosta ashir y kuyakoq karqa, pëtam mas kuyantsik y kushishqam sientikuntsik. Tsëmi Jesus nirqan: “Kushishqam kayan Diosta wanar asheq kaqkunaqa, porqui pëkunapaqmi Diospa mandakïninqa këkan” (Mat. 5:3NM). Mëtsikaqmi niyan Diosta adorë munëqa porsïlla llapantsikchö kanqanta. Abraham C. Morrison nunam librunchö kënö nirqan: “Nunakunaqa mas poderösu kaqtam imëpis ashiyan y tsëman creiyan, tsënö llapankuna kayanqanqa espantakïpaqmi”.

5. ¿Imanötaq musyantsik Diosta tarita puëdinqantsikta?

5 ¿Diosta tarita puëdishwantsuraq? Awmi, pëqa tarinatam munan, tsëtam Pablu nirqan. Pensari Atënaschö Pablu parlapanqan nunakunawan juntu këkanqëkita, “Diosmi rurashqa que patsata llapan caqnincunatawan” y “manam nunacuna rurayanqan templuchöqa tärantsu” nikanmi Pablu. Y tsëpitanam kënö nir qallëkun: “Juc nuna camanqanllapita[m] miratserqan jinantin munducho tuquilaya nunacuna cawayänanpaq. Pemi dispunishqa ime tiempucamayaqpis cawayänanpaq y me laduchopis yachayänanpaq, y camacoq Diosta quiquincuna ashiyänanpaq. Capas imanollapapis taricuyanman. Imano carpis, Diosta reqinantsicpaqqa manam allapa sasatsu” (Hëch. 17:24-27). Awmi, Diostaqa tarita puëdintsikmi. Qanchis millonpitapis masnam Testïgukunaqa Jehoväta tariyashqa y shonqupita patsëmi kuyayan.

¿IMA NINANTAQ DIOS KUYË?

6. ¿Mëqan mandamientu mas jatun y mas precisaq kanqantataq Jesus nirqan?

6 Jehovätaqa shonqupitam kuyanantsik. Punta kaq y mas precisaq mandamientu ima kanqanta juk fariseu Jesusta tapuptinmi, kënö contestarqan: “‘Jehovä Diosnikitam kuyanëki llapan shonqïkiwan y llapan almëkiwan y llapan yarpënikiwan’. Kë mandamientum mas precisaq llapan mandamientupitapis” (Mat. 22:34-38NM).

7. ¿Ima ninantaq a) llapan shonquntsikwan Jehoväta kuyëqa? b) llapan almantsikwan Jehoväta kuyëqa? c) llapan yarpënintsikwan Jehoväta kuyëqa?

7 ¿Ima nïtataq Jesus munëkarqan “llapan shonqïkiwan” Diosta kuyanki nirqa? Imanö nuna kënintsikwan kuyanapaqmi nikarqan; munënintsikwan y llapan sientinqantsikwan. Jina “llapan almëkiwan” nirqa, llapan kawënintsikwan, imanö kanqantsikwan y kawënintsikchö llapan ruranqantsikwan kuyëpaqmi nikarqan. Jina “llapan yarpënikiwan” nirqa, llapan yachënintsikwan y pensënintsikwan kuyanapaqmi nikarqan. Juk parlakïchöqa, llapan kawënintsikwan y kapamanqantsikwan.

8. ¿Imata ruranapaqtaq Diosta kuyanqantsikqa yanapamantsik?

8 Llapan shonquntsikwan, almantsikwan y yarpënintsikwan Diosta kuyarqa, Bibliatam alleq estudiashun, mandamanqantsiktam kushishqa rurashun y gänas gänasmi yachatsikushun (Mat. 24:14; Rom. 12:1, 2). Jehoväta rasumpa kuyanqantsikqa pëmanmi mas wititsimäshun (Sant. 4:8, NM). Jehoväta imanir kuyanqantsikta yuparninqa manam ushashwantsu, tsëmi kananqa wakinllata rikärishun.

 ¿IMANIRTAQ DIOSTA KUYANTSIK?

9. ¿Imanirtaq qamqa Jehoväta kuyanki?

9 Jehoväqa kamamaqnintsik y llapan ministinqantsikta qomaqnintsikmi. Pablum nirqan: “Dios munaptinmi, yuricuntsic, cawantsic y imatapis rurantsic” (Hëch. 17:28). Jehoväqa kë shumaq Patsatam qaramarquntsik (Sal. 115:16). Jina mikunantsikpaq y kawanantsikpaqmi imëkata qomantsik. Tsëmi Listra markachö imägin adoraqkunata Pablu kënö nirqan: “Cawaq Dios[mi] [. . .] nunacuna musyayänanpaq tamyatsimun; y tamya captinmi, cosechacunata alli ellutsimantsic; y cushi cushita wätamantsic” (Hëch. 14:15-17). Tsënö këkaptinqa, ¿manatsuraq Kamamaqnintsikta kuyashwan? (Ecl. 12:1.)

10. ¿Imatataq shonqïkichö sientinki qamrëkur Jesus wanunqampita?

10 Jutsaman y wanïman Adan churamanqantsikpitam Diosqa libramarquntsik (Rom. 5:12). Bibliam kënö nin: “Jesucristum siqa jutsa rurellacho caquicashqa noqantsicpaq wanorqan. Tsenopam musyantsic Diosqa allapa cuyamashqantsicta” (Rom. 5:8). Jesus wanunqanman markäkur shonqupita arrepentikushqaqa, Jehoväqa perdonamäshunmi. ¿Manaku tsëta musyarqa Jehoväta mas kuyantsik? ¡Alläpam agradecikuntsik wanunampaq wamranta kachamunqampita! (Juan 3:16.)

11, 12. ¿Imakunatataq Jehovä änimantsik?

11 Yamë y kushishqa kawakïtam Jehoväqa änimantsik (Rom. 15:13). Mana wanushpa kawanapaq kaqta musyanqantsikmi, yanapamantsik pruëbakuna kaptin alli tsarakunapaq. Ciëlupaq akrashqakunaqa ‘wiñe cawe premiyutam’ chaskiyanqa (Apoc. 2:10). Y Jehoväpa wakin sirweqninkunaqa shumaq Patsachömi imëyaqpis kawayanqa (Lüc. 23:43, NM). ¿Imanötaq sientikuntsik tsëta musyarnin? ¿“Llapan imecapis qomanqantsic” Diosmanku kuyakïnintsik mas miran? (Sant. 1:17.)

12 Wanushqakuna kawariyämunampaqmi Dios änimantsik (Hëch. 24:15). Kuyashqantsikkuna wanuyaptinqa alläpam llakikuntsik. Peru kawarimï kanampaq kaqta musyanqantsikmi, yanapamantsik ‘Diosman mana marcäcoq nunacunano’ mana sufrinapaq (1 Tes. 4:13). Jehoväqa alläpam kawaritsimïta munan, y masqa Jobnö pëllapaq kaqkunatam (Job 14:15). Pensarishun, wanushqakuna kawariyämuptin familiantsikkunawan y amïguntsikkunawan tinkur imanö sientikunapaq kaqman. ¡Shonquntsikqa Teytantsik Jehoväta masran kuyanqa! ¡Jehoväqa alläpa allim tsë llapanta änimarnintsik!

13. ¿Imanötaq musyantsik Jehovä noqantsikpaq yarparanqanta?

13 Jehoväqa noqantsikpaq yarparanmi (leyi Salmu 34:6, 18, 19 * y 1 Pëdru 5:6, 7). Jehovä yanapamänapaq kaqta musyarninmi, markanchö tsapashqa sientikuntsik (Sal. 79:13). Y shamoq tiempupaq änimanqantsikmi kuyamanqantsikta masraq rikätsikurin. Diospa Gobiernunchö Jesus mandakamuptinmi, sufrimientuta y imëka mana allikunata ushakäratsinqa, y wiyakoqkunaqa yamë y kushishqam kawakuyanqa (Sal. 72:7, 12-14, 16). ¿Manaku kë änikïkunaqa yanapamantsik llapan shonquntsikwan, almantsikwan, kallpantsikwan y yarpënintsikwan Jehoväta mas kuyanapaq? (Lüc. 10:27.)

14. ¿Ima alläpa precisaq rurëtataq Jehovä permitimarquntsik?

14 Testïgunkuna kanapaqmi akramarquntsik (Is. 43:10-12). Gobiernunta yanapanapaq y sufreqkunaman shoqakoq willakïta apanapaq permitimashqam Jehoväta alläpa  kuyantsik. Diospa Palabrampita kaptinmi, yachatsikunqantsikpitaqa següru këkantsik, porqui änikunqantaqa Jehovä cumplinmi (leyi Josuë 21:45 * y 23:14 *). Rikärinqantsiknöpis, mëtsikam kan Jehoväta kuyanapaqqa. Peru ¿imanöraq rasumpëpa kuyanqantsikta rikätsikushwan?

¿IMANÖTAQ DIOSTA KUYANQANTSIKTA RIKÄTSISHWAN?

15. ¿Imachötaq yanapamantsik Bibliata estudianqantsik y ninqannölla kawanqantsik?

15 Bibliata alleq estudiar y ninqannö kawar. Tsënömi rikätsikushun Jehoväta kuyanqantsikta y palabran pushamänata munanqantsikta (Sal. 119:105). Sasa (aja) tiempukunapa pasashqaqa, kënö palabrakunam shoqamantsik: “Chipyë llakishqa y nanatsikoq shonqutaqa, manam despreciankitsu Diosllä”. Y “rasumpa kuyakoq kanqëkim tsarämarqan. Imëkapaq yarpachakïnïkuna noqachö alläpa kaptinmi, shoqakïniki almäta shullpapar qallëkurqan” (Sal. 51:17; 94:18, 19). Jehoväwan Jesusqa sufreqkunata llakipäyanmi (Is. 49:13; Mat. 15:32). Bibliata estudianqantsikmi yanapamantsik Jehovä noqantsikman yarparanqanta mas musyanapaq, y tsënöpam pëta mas kuyashun.

16. ¿Imanirtaq kuyakïnintsik mas miran mas mañakushqa?

16 Mana jaqita mañakurnin. Tsëmi “Mañakïkuna Wiyaq” Jehoväman wititsimantsik (Sal. 65:2). Y contestamoqta rikarninmi, pëta mas kuyantsik. Tantiyarinapaq, itsa cuentata qokurqunki ima tentaciontapis vencinëkipaq Jehovä yanapashunqëkita (1 Cor. 10:13). Llakishqa këkar Jehoväta yanapamänapaq mañakushqaqa, ¿manaku tsë hörakuna yamëna sientikurintsik? (Filip. 4:6, 7.) Itsa Nehemïasnöpis shonquntsikllachö mañakuntsik, peru mäkurintsikmi contestaramanqantsikta (Neh. 2: 1-6). ‘Imepis Diosman’ mañakushqa y mañakïnintsikta contestamuptinmi, pëta kuyanqantsik mas miran, y markäkuntsikmi pruëbakunapa pasanqantsik hörakunachöpis yanapamänapaq kaqman (Rom. 12:12).

17. ¿Imanöraq reunionkunata rikäshun Jehoväta kuyarninqa?

17 Reunionkunaman y asamblëakunaman mana faltashpa ëwarnin (Heb. 10:24, 25). Israelïtakunaqa juntakäyaq Jehoväpa Leyninta cumpliyänampaq y respëtuwan adorëta yachakuyänampaqmi (Deut. 31:12). Jehoväta rasumpa kuyarninqa, mandamanqantsikta manam sasatanötsu rikäshun (leyi 1 Juan 5:3). Tsëmi ni mëqan reunionman faltanantsiktsu. Y puntata Jehoväta kuyanqantsiknölla imëpis kuyëkäshun (Apoc. 2:4).

18. ¿Ima rurëchötaq yanapakuntsik Diosta kuyarnin?

18 ‘Rasonpa caq alli willaquita’ kushishqa yachatsikurnin (Gäl. 2:5). Diosta kuyanqantsikmi yanapamäshun, Diospa gobiernunchö mandakoqnimpita musyatsikunapaq, pëmi Armagedonchö cawallunta ‘montanqa rasumpa kaqrëkur’ (Sal. 45:4; Apoc. 16:14, 16). ¡Dios kuyamanqantsikta y mushoq Patsata änimanqantsikta musyayänampaq nunakunata yanapëqa, alläpa kushikïpaqmi! (Mat. 28:19, 20.)

19. ¿Imanirtaq congregacionchö anciänukuna rurayanqanta agradecikushwan?

19 Congregacionchö anciänukuna rurayanqanta agradecikurnin (Hëch. 20:28). Alli kanata munarninmi Jehoväqa anciänukunata churamushqa. Pëkunaqa ‘sinchi vientupita tsapämaqnintsikmi kayan, sinchi tamyapita tsapämaqnintsik, tsaki markachö mayu yakunö, achachaq sitiuchö tsapäkoq machënö’ (Is. 32:1, 2). Alläpa tamya o achachë kaptin juk machëta tarirninqa, ¡alläpam kushikuntsik! Kë igualatsikïkunam rikätsimantsik Diospa kaqchö problëmakunapa pasashqa anciänukuna yanapamanqantsikta y animamanqantsikta. “Qarë cuenta” nunakunata o anciänukunata wiyakurqa, pëkunata estimanqantsikta, y Diostawan congregacionta pushaq Jesucristuta kuyanqantsiktam rikätsikushun (Efes. 4:8NM; 5:23; Heb. 13:17).

Jehoväqa anciänukunatam churashqa shonqupita patsë cristiänu mayinkunata yanapayänampaq (Rikäri 19 kaq pärrafuta)

DIOSTA KUYANQANTSIK MAS JATUNYÄTSUN

20. ¿Imanötaq Santiägu 1:22-25 textu cumplikan Jehoväta kuyaq nunachö?

20 Jehoväta kuyarninqa, manam Palabranta ‘wiyaqllaqa cashuntsu; sinoqa wiyacur, rasonpa caqta ruraqcunam cashun’ (leyi Santiägu 1:22-25). Tsëtaqa rurëkäshun Diospita yachatsikurnin y reunionkunachö comentarninmi. Shonqupita patsëmi Diosta kuyantsik, tsëmi ‘alli kaq leyninchö’ Jehovä noqantsikpita shuyaranqanta cumplintsik (Sal. 19:7-11).

21. ¿Imawantaq igualatsishwan mañakïnintsikta?

21 Jehoväta kuyarninqa imëpis mañakïkäshunmi. Israelpa sacerdötinkunaqa cada junaqmi Jehoväpaq inciensuta kayayaq. Tsëmi rey Davidpis mañakïninta inciensuwan igualatsirnin kënö nirqan: “Nöpëkichö imëka inciensunö mañakïnï këkullätsun; makïta pallariptï tardipëpa gränuta ofrendanqänö katsun” (Sal. 141:2; Ex. 30:7, 8). Humildäwan mañakunqantsik, rogakunqantsik y agradecikurnin alabanqantsik, perfumashqa inciensunö Jehoväpaq shumaq këkutsun (Apoc. 5:8).

22. ¿Imapitataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?

22 Jesusqa Diosta y nuna mayintsiktapis kuyanapaqmi nimarquntsik (Mat. 22:37-39). Jehoväta y mandamanqantsikkunata kuyashqaqa nuna mayintsikta kuyëpis mas fäcil-llam kanqa, tsëtam qateqnin kaq yachatsikïchö rikärishun.

^ par. 2 Deuteronomiu 7:12, 13: “Kë juzganampaq decidinqankunata wiyakuyaptiki y ninqannölla rurayaptikiqa, Jehovä Diosnikikunaqa, unë awilïkikunawan conträtuta ruranqanta y kuyanampaq änikunqantam qamkunawan cumplinqa. Y rasumpam kuyashunki, bendicishunki y miratsishunki; wamrëkikunatam bendicinqa, jina chakrëkikunatapis gränuchö, mushoq vïnuchö, aceitichömi bendicinqa, y wäkëkipa y ushëkipa wawantapis bendicinqam awilïkikunata äninqan patsachö”.

^ par. 13 Salmu 34:6, 18, 19: “Kë llakishqam qayakamurqan, y kikin Jehovämi wiyarqan. Y llapan llakikïninkunapitam salvarirqan. [. . .] Shonqunkunachö nanatsikïkaqkunapa lädunchömi Jehoväqa këkan, y espïritunkunachö pasëpa llakishqa këkaqkunatam salvan. Mëtsikam alli ruraqpa llakikïninkunaqa, peru tsë llapampitam Jehoväqa librarin”.

^ par. 14 Josuë 21:45: “Jehovä Israelta äninqanqa llapanmi cumplikashqa, manam ni jukllëllapis mana cumplikashpaqa quedashqatsu”.

^ par. 14 Josuë 23:14: “Kanan, ¡rikäyë! Noqaqa wanukushaqnam, y qamkunaqa llapan shonqïkikunawan y almëkikunawanmi alli musyayanki, Jehovä Dios qamkunapaq allikunata parlanqan llapan cumplikanqanta, y manam ni jukllëllapis mana cumplikashpaqa quedashqatsu. Y manam ni ima parlanqampis pishintsu”.