Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

“E Anoano Atu Koe i to Atua ia Iehova”

“E Anoano Atu Koe i to Atua ia Iehova”

“E anoano atu koe i to Atua ia Iehova ma to ngakau katoa, e ma to vaerua katoa, e ma to manako katoa.”—MATA. 22:37.

1. Eaa te tumu i tupu ei te inangaro i rotopu ia Iesu e tona Metua?

KUA akataka mai a Iesu i te pirianga vaitata i rotopu iaia e tona Metua te karanga anga aia e: “Te anoano nei au i te Metua” e “e akaperepere rai oki te Metua i te Tamaiti.” (Ioa. 5:20; 14:31) I mua ake ka aere mai ei a Iesu ki te enua nei, kua angaanga kapiti raua ko tona Metua no te au pirioni ua atu mataiti. (Mase. 8:30) I taua taime ra, e maata ta Iesu i mou mai no runga i te au tu o tona Metua, e kua tupu atura to raua inangaro no tetai e tetai.

2. (a) Eaa te aiteanga e kia inangaro i tetai tangata? (e) Eaa te au uianga ka uriuri tatou?

2 Me akaperepere koe i tetai tangata, e oonu tikai toou inangaro nona. Kua imene a Davida e: “Te inangaro atu nei au ia koe e Iehova, e toku maroiroi.” (Sala. 18:1) Ko to tatou tu teia ki te Atua. Te taputou maira aia e me akarongo tatou kiaia, ka akaari mai aia i tona aroa no tatou. (E tatau ia Deuteronomi 7:12, 13.) Tera ra kare tatou e kite mata ana i te Atua, no reira ka akapeea tatou me akaari i te inangaro nona? Eaa te aiteanga e kia inangaro ia Iehova? Eaa te tumu ka inangaro tatou iaia? E akapeea tatou me akapapu e te inangaro ra tatou i te Atua?

KA RAUKA IA TATOU I TE INANGARO I TE ATUA

3, 4. Eaa ra tatou ka rauka ai i te akaari i te inangaro no Iehova?

3 No te mea “e Vaerua te Atua,” kare e rauka ia tatou i te kite mata iaia. (Ioa. 4:24) Noatu te reira, ka rauka ia tatou i te akaari i te inangaro no Iehova. Te akaue maira te Pipiria ia tatou kia inangaro Iaia. Ei akaraanga, kua akakite a Mose ki te ngati Iseraela e: “E inangaro atu koe i to Atua ia Iehova ma to ngakau katoa, e ma to vaerua katoa, e ma to maroiroi katoa.”—Deu. 6:5.

4 Eaa ra tatou ka rauka ai i te akaari i te inangaro no te Atua? No te mea kua anga mai aia ia tatou ma te anoano kia akamori iaia, e kua oronga mai aia i te tikaanga kia akaari i teia inangaro. Me kite tatou no runga ia Iehova, ka tupu to tatou inangaro nona e ka mataora tatou. Ko tera te aiteanga o ta Iesu i tuatua: “E ao to tei akaaka te ngakau: no ratou te basileia o te ao,” te aiteanga, ka mataora te aronga tei akono i to ratou anoano i te pae vaerua. (Mata. 5:3) I roto i tana puka Man Does Not Stand Alone, kua karanga a A. C. Morrison e e umere tikai i te kite e e kimi ua ana rai te tangata i te Atua e kua inangaro ratou i te tuku i to ratou irinaki ki roto iaia. Mei tera tangata rai, e maata te aronga tei marama e e anoano to te tangata kia kite no runga i te Atua.

5. Akapeea tatou me kite e ka rauka ia tatou i te kite no runga i te Atua?

5 Ka rauka tikai ainei ia tatou i te kite no runga i te Atua? Ae, no te mea te inangaro maira aia ia tatou kia akatupu i tetai pirianga vaitata kiaia. Kua akataka meitaki te apotetoro ko Paulo i te reira te tuatua anga aia ki tetai pupu tangata i Atene i taito. E maata ia ratou tei manako e ka anoanoia ratou kia aere ki tetai iero kia akamori i te atua vaine ko Atena. Inara kua karanga a Paulo e ka rauka ia ratou i te kite no runga i te Atua mou “ko te Atua i anga i teianei ao, e te apinga tini ravarai i roto.” Kua akamarama aia e kare te Atua e noo i roto i te au iero. Ko te aronga tei kimi i te Atua, ka rauka i te kite no runga iaia, noatu teiea ratou i runga nei i te enua. E oti kua akakite a Paulo e “kare ra aia [te Atua] i atea ke atu ia tatou katoa nei.” (Anga. 17:24-27) Ae, ka rauka i te tangata i te kite no runga i te Atua. Tere atu i te itu e te apa mirioni Au Kite o Iehova tei kite no runga iaia, e te inangaro tikai ra ratou iaia.

TE AITEANGA E KIA INANGARO I TE ATUA

6. Eaa ‘te akauenga mua e tei maata’?

6 Mei teaa rai te ririnui o to tatou inangaro no Iehova? Te ui anga tetai tangata Pharisea kia Iesu e: “E te Orometua, ko teea te akauenga i maata o te ture? Kua karanga aturā Iesu, ‘E anoano atu koe i to Atua ia Iehova ma to ngakau katoa, e ma to vaerua katoa, e ma to manako katoa.’ Ko te akauenga mua teia e tei maata.”—Mata. 22:34-38.

7. Eaa te aiteanga e kia inangaro i te Atua ma to tatou (a) “ngakau katoa”? (e) “vaerua katoa”? (ng) “manako katoa”?

7 Eaa te aiteanga o ta Iesu tuatua e kia inangaro i te Atua ma to tatou “ngakau katoa,” “vaerua katoa,” e te “manako katoa”? Te aiteanga o te “ngakau katoa” koia oki ta tatou e inangaro tikai ra, to tatou au anoano, e to tatou manako ngakau. Te aiteanga no te “vaerua katoa” koia oki to tatou tu tangata i roto, e te o maira te reira i te au mea ta tatou e rave ra i roto i te oraanga. E te aiteanga o te “manako katoa” koia oki te tu e manako ra tatou e te au mea ta tatou e manako ra. Na roto i teia mataara, kua akapapu mai a Iesu e ka anoanoia tatou kia inangaro ia Iehova ma to tatou au apinga katoa.

8. Akapeea tatou me akaari e te inangaro ra tatou i te Atua?

8 Te akaari ra tatou e te inangaro ra tatou i te Atua ma to tatou ngakau, vaerua, e te manako katoa me apii putuputu tatou i te Pipiria, me rave meitaki tatou i ta Iehova e pati maira, e me tutu maroiroi tatou ki te tangata no runga i te Patireia. (Mata. 24:14; Roma 12:1, 2) Me rave tatou i teia, ka tupu e ka akaketaketaia to tatou pirianga kiaia. (Iako. 4:8) I te mea e manganui tikai te au tumu kia akaari i to tatou inangaro no te Atua, ka uriuri tatou i tetai o teia au tumu.

EAA TE TUMU KA INANGARO EI TATOU IA IEHOVA?

9. Eaa te tumu i inangaro ei koe ia Iehova?

9 Ko Iehova Tei anga mai ia tatou, e te oronga maira aia i te au mea ta tatou e anoano ra. Kua akakite a Paulo e: “Nona oki to tatou ora, e i aaere ei, e i noo ei oki.” (Anga. 17:28) Kua oronga mai a Iehova i tetai enua manea no tatou. (Sala. 115:16) Kua oronga katoa aia i te kai e te au apinga tukeke kia ora tatou. Ko te tumu teia i akakite ei a Paulo ki te tangata i Lusetera e kia kore ratou e akamori i te au itoro, mari ra kia akamori ia Iehova anake, “te Atua ora.” Teia ta Paulo i tuatua no runga i te Atua: “Koia i takinga-meitaki mai, i te oronga anga mai i te ua no runga i te rangi, e te tuatau mou, e te akaki anga mai i to tatou ngakau ki te kai ma te rekareka.” (Anga. 14:15-17) Te oronga maira a Iehova i te au mea ta tatou e anoano ra. E tumuanga meitaki teia kia akaari i to tatou inangaro no Tei anga mai ia tatou!—Kohe. 12:1.

10. Eaa toou manako no runga i te atinga oko?

10 Ka akakore te Atua i te ara e te mate tei iri mai ki runga ia tatou mei ia Adamu. (Roma 5:12) Te akakite maira te Pipiria e: “Kua akamaata ua maira te Atua i tona aroa ia tatou nei, i te mea te vai tangata ara ua nei rai tatou, i mate ei te Mesia no tatou nei.” (Roma 5:8) Me tataraara tikai tatou e me tuku i to tatou akarongo ki roto i te atinga oko, ka akakore mai te Atua i ta tatou au ara. Te akameitaki nei tatou ia Iehova no tona aroa ia tatou e te tono anga mai i tana Tamaiti kia mate no tatou.—Ioa. 3:16.

11, 12. Na roto i teea au mataara i oronga mai ei a Iehova i te manakonakoanga?

11 Kua oronga mai a Iehova i te manakonakoanga kia ora tatou e mutu kore ua atu. (Roma 15:13) Ka tauturu teia manakonakoanga ia tatou kia akakoromaki me timataia mai to tatou akarongo. No te aronga akarongo mou tei akatainuia, e manakonakoanga to ratou kia aere ki runga i te rangi. (Apo. 2:10) Te manakonako ra te toenga o te aronga akarongo mou kia noo i runga i te enua Parataito e mutu kore ua atu. (Luka 23:43) Eaa to tatou manako no runga i to tatou manakonakoanga? Te akatupu ra teia i te rekareka, te au, e te inangaro no te Atua tei oronga mai i “te au mea memeitaki i o maiia ra, e te au mea tika ravarai.”—Iako. 1:17.

12 Kua oronga katoa a Iehova i te manakonakoanga no te tuakaouanga. (Anga. 24:15) E mii ana tatou me mate tetai tangata akaperepere. Inara kare to tatou tu mii e aiteite ki te aronga “kare o ratou tiakianga ra” koia oki, kare o ratou manakonakoanga, no te mea kua taputou a Iehova e ka akatuakaou mai aia i te aronga tei mate. (1 Tesa. 4:13) Te tapapa ra a Iehova i tera tuatau. E inangaro maata tona kia akatuakaou mai i te mirioni ua atu tangata, ko te aronga akarongo mou tikai. (Iobu 14:15) E akamanako ana i to tatou tu rekareka me kite tatou i te tamariki me aravei akaou i to ratou metua e me aravei katoa te au oa piri vaitata i tetai e tetai! Kua akamanako meitaki a Iehova i teia manakonakoanga no te tuakaouanga, kua taputou mai aia i te reira, e ka akapapu aia e ka tupu tana i taputou. E inangaro maata tikai to tatou no Iehova no teia manakonakoanga umere tikai.

13. Akapeea tatou e kite ei e te manako tikai maira te Atua ia tatou?

13 Te manako tikai maira a Iehova ia tatou. (E tatau ia Salamo 34:6, 18, 19; 1 Petero 5:6, 7.) I teia tuatau, ka rauka ia tatou te tu tinamou no te mea kua papa ua a Iehova i te tauturu i te aronga tei vai akarongo mou ki mua iaia. (Sala. 79:13) Inara e akamanako ana i te au mea ta te Atua ka rave no tatou a te tuatau ki mua. Ko Iesu te Ariki no te Patireia o te Atua e ka akakore aia i te au tu kino ravarai i te enua nei. E oti, ka oronga mai te Atua i te turanga au ki te aronga akarongo mou, e te au mea ke atu ta ratou e anoano ra kia rekareka te oraanga. (Sala. 72:7, 12-14, 16) Me akamanako oonu tatou i teia au taputou, ka akakeuia tatou kia inangaro i te Atua ma to tatou ngakau, vaerua, ririnui, e te manako katoa.—Luka 10:27.

14. Eaa te tikaanga ngateitei ta te Atua i oronga mai kia tatou?

14 Kua oronga mai a Iehova i te tikaanga ngateitei kia riro tatou ei Au Kite nona. (Isa. 43:10-12) E inangaro maata to tatou no te Atua no te mea kua oronga mai aia i te tikaanga kia turuturu i tona Patireia e kia akakite i to tatou manakonakoanga ki te tangata pouroa. E irinaki papu tikai to tatou kia akakitekite i te tuatua meitaki ki te tangata. Eaa te tumu i papu ei tatou? No te mea no roto mai ta tatou karere i te Tuatua a te Atua, te Pipiria, e ka papu ia tatou e ka tupu tana au taputou. (E tatau ia Iosua 21:45; 23:14.) E manganui te au tumu kia akaari i te inangaro no Iehova. Inara ka akapeea tatou me akapapu i te reira?

AKAPEEA ME AKAPAPU I TO TATOU INANGARO NO TE ATUA?

15. Akapeea te apii anga e te akono anga i te Tuatua a te Atua te tauturu anga ia tatou?

15 Apii putuputu e e akono i te Tuatua a te Atua i roto i toou oraanga. Me rave tatou i te reira, te akaari ra e te inangaro maata ra tatou ia Iehova e te inangaro tikai ra i tana Tuatua kia arataki ia tatou. (Sala. 119:105) Me te tamamaeia ra tatou, ka akapumaanaia tatou mei teia au taputou: “Ko te ngakau paruparu, e te aue ra, kare ua te Atua e akavaavaa i te reira.” “Kua turu mai to takinga-meitaki iaku, e Iehova. I rotopu i toku nei manako mirimiri-ngata i roto iaku nei, na to akapumaana e akarekareka mai i toku vaerua.” (Sala. 51:17; 94:18, 19) E tu tangi to Iehova e Iesu no te aronga pouroa tei tamamaeia. (Isa. 49:13; Mata. 15:32) Me apii tatou i te Pipiria, ka kite tatou i to Iehova aroa no tatou. Na teia aroa e akaoonu atu i to tatou inangaro nona.

16. Me pure putuputu tatou, akapeea te reira te akakeu anga i to tatou inangaro no te Atua kia tupu?

16 Pure putuputu ki te Atua. Me pure tatou ki te Atua e me pauia mai ta tatou au pure, ka tupu to tatou inangaro nona. (Sala. 65:2) Ei akaraanga, penei te kite nei tatou e kare aia e vaoo ua ana ia tatou kia timataia mai. (1 Kori. 10:13) Me kua tamanamanataia tatou e me pure tatou no te tauturu, ka kite tatou i “te au o te Atua.” Ko teia turanga au nona, e tu muteki ua teia ta Iehova anake ka oronga mai kia tatou. (Phili. 4:6, 7) Tetai au taime, penei ka pure muteki ua tatou mei ta Nehemia rai i rave, e oti kua kite tatou e kua pau mai a Iehova i ta tatou pure. (Nehe. 2:1-6) Me pure putuputu tatou e me kite e akapeea a Iehova te pau mai anga i ta tatou au pure, ka tupu to tatou inangaro nona. Me timataia mai to tatou akarongo, ka papu ia tatou e ka tauturu mai a Iehova ia tatou kia akakoromaki.—Roma 12:12.

17. Me inangaro tatou i te Atua, eaa ta tatou ka manako no runga i te au uipaanga?

17 Aere putuputu ki te au uipaanga, au akaputuputuanga, e te au uruoaanga Kerititiano. (Ebe. 10:24, 25) Kua akaputuputu to Iseraela kia akarongo e kia apii no runga ia Iehova kia rauka ia ratou i te akamori iaia ma te akangateitei, e kia kauraro ki tana Ture. (Deu. 31:12) Me e inangaro maata to tatou no Iehova, ka aere putuputu tatou ki te au uipaanga Kerititiano. (E tatau ia 1 Ioane 5:3.) No reira, e rave i ta tatou ka rauka kia tae ki te au uipaanga pouroa. Auraka roa tatou e tangaro atu i to tatou inangaro no Iehova.—Apo. 2:4.

18. Me inangaro tatou i te Atua, eaa ta te reira ka akakeu ia tatou kia rave?

18 E tutu maroiroi i te tuatua meitaki ki te tangata. (Gala. 2:5) No to tatou inangaro no te Atua e akakeu ia tatou kia tuatua ki te tangata no runga i te Patireia o te Atua. I te tuatau ia Aramakito, ka paruru te Ariki o te Atua, ko Iesu, i to Iehova tikaanga kia tutara. (Sala. 45:4; Apo. 16:14, 16) Te mataora nei tatou i te tauturu i te tangata kia apii no runga i te aroa o te Atua e tana i taputou mai no tetai ao ou!—Mata. 28:19, 20.

19. Eaa te tumu ka ariki rekareka ai tatou i te aronga pakari?

19 Akaari e te ariki rekareka ra kotou i te aronga pakari o te putuputuanga. (Anga. 20:28) Te inangaro ra a Iehova i te mea meitaki rava atu no tatou, no reira rai aia i oronga mai ei i te aronga pakari Kerititiano. Kua aite rai te aronga pakari “mei te punanga i te uriia ra, mei te pipinianga i te matangi maata ra; mei te au vai taʼe i te ngai keremarō ra, mei te marumaru o tetai mato maata i te enua papamarō ra.” (Isa. 32:1, 2) E akamanako ana i to tatou tu tinamou me kite tatou i tetai ngai akaruruanga mei te matangi ririnui me kore tetai uriia, e me kite tatou i tetai ngai marumaru mei te ra vera tikai! Mei te reira katoa, te oronga maira te aronga pakari i te tauturu e te akamaroiroianga ta tatou e anoano ra kia tavini ua rai ia Iehova noatu te au akaaoanga. Eaa te tumu ka kauraro atu tatou ki te aronga pakari? No te mea te ariki rekareka ra tatou i “te meitaki i te tangata nei,” e te inangaro ra tatou ia Iehova e Iesu, te Upoko no te putuputuanga.—Ephe. 4:8; 5:23; Ebe. 13:17.

Kua oronga mai a Iehova i te au tiaki kia akarongo kia tatou e kia akono i te putuputuanga (Akara i te parakarapa 19)

KIA TUPU UA RAI TOOU INANGARO NO TE ATUA

20. Me inangaro koe i te Atua, eaa taau ka rave?

20 Kua oronga mai a Iehova i te “ture tika rava” tei akakite mai kia tatou i te au mea tana e inangaro ia tatou kia rave. (E tatau ia Iakobo 1:22-25.) Me inangaro koe kia piri vaitata atu kia Iehova, e maata taau ka anoano i te rave i to te akarongo ua anga kiaia. (Sala. 19:7-11) E apinga taau ka anoano i te rave no runga taau i kite. Ei akaraanga, no toou inangaro no te Atua, ka tauta pakari koe kia tuatua ki te tangata no runga Iaia e ka paupau koe i ko i te au uipaanga.

21. Ka akaaite atu koe i taau au pure ngakau tae ki teaa?

21 Te pure putuputu nei tatou kia Iehova no to tatou inangaro maata nona. I Iseraela, kua tutungi te kau taunga i te atinga kakara kia Iehova i te au ra ravarai. Kua akaaite te Ariki ko Davida i tana au pure ki te atinga kakara, kua imene aia e: “Kia ana atu taku pure ki mua ia koe mei te atinga kakara ra; te apai anga o toku rima ki runga mei te atinga kai aiai ra.” (Sala. 141:2; Exo. 30:7, 8) Kua akarongo a Iehova ki te au pure a Davida. Me pure tatou ma te tu akaaka e te ngakau tae, e me akameitaki tatou i te Atua, ka riro to tatou au pure mei te atinga kakara te ka akamareka ia Iehova.—Apo. 5:8.

22. Eaa ta tatou ka apii i roto i te atikara ka aru mai?

22 Kua akakite mai a Iesu e ka anoanoia tatou kia inangaro i te Atua, inara kua akakite katoa aia e kia inangaro i to tatou tangata tupu. (Mata. 22:37-39) Me inangaro tatou ia Iehova e tana au kaveinga, ka akakeu te reira ia tatou kia akaari i te inangaro no to tatou tangata tupu. I roto i te atikara ka aru mai, ka apii tatou e eaa te o maira ki te reira.