آیا میدانستید که
در گذشته کشتیسازان چگونه بدنهٔ کشتی را ضدآب میکردند؟
لایونل کاسون، کارشناس کشتیهای قدیمی توضیح میدهد که کشتیسازان در زمان روم باستان پس از درزگیری چوبهای کشتی چه میکردند. آنان معمولاً «درزها یا حتی کل بدنهٔ خارجی کشتی را با قیر یا با ترکیبی از موم و قیر میپوشاندند و لایهای از قیر را نیز به سطح درونی کشتی میکشیدند.» قرنها پیش از آن، اَکدیان و بابلیان نیز از قیر برای ضدآب کردن کشتیهای خود استفاده میکردند.
در بخش عبری کتاب مقدّس در پیدایش ۶:۱۴ به روشی مشابه اشاره شده است. واژهٔ عبریای که در اینجا «قیر» ترجمه شده است، به احتمال قوی همان مادهای است که ما امروزه به نام قیر میشناسیم و از نفت خام حاصل میشود.
قیر در طبیعت به دو شکل موجود است: مایع و جامد. در گذشته، کشتیسازان از قیر مایع استفاده میکردند. آنان مستقیماً قیر را بر سطح کشتی میکشیدند. سطح قیراندودشده خشک و محکم میشد که پوششی ضدآب بود.
در سرزمینهایی که در کتاب مقدّس آمده است، قیر به فراوانی یافت میشد. وادی سَدّیم در نزدیکی دریای مرده «پر از چاههای قیر بود.»—پیدایش ۱۴:۱۰.
در قدیم برای جلوگیری از فاسد شدن ماهی چه میکردند؟
از زمانهای قدیم ماهی غذایی مهم بوده است. برخی از رسولان عیسی پیش از این که سفرهایشان را با عیسی شروع کنند، ماهیگیرانی در دریاچهٔ جلیل بودند. (مَتّی ۴:۱۸-۲۲) بخشی از ماهیهایی که در آنجا صید میشد به کارگاههایی در آن نزدیکی داده میشد تا برای نگهداری عمل آورده شود.
شیوهای که احتمالاً در قدیم در منطقهٔ جلیل برای نگهداری ماهی استفاده میشد، هنوز هم در برخی مناطق به کار میرود. ابتدا شکم ماهی را خالی میکنند و با آب آن را میشویند. در کتاب «بررسی تکنولوژی باستان» * مراحل پس از آن چنین توضیح داده میشود: «ابتدا ذرّات سنگ نمک را داخل آبشش، دهان و زیر فلسهای ماهی میمالند. ماهیها را طبقه طبقه روی هم میگذراند و میانشان نمک میپاشند و آن را با حصیر میپوشانند. پس از ۳ تا ۵ روز آن را زیر و رو میکنند و ۳ تا ۵ روز دیگر نیز آن را به این حالت قرار میدهند. حین خشک شدن، آب بدن ماهیها بیرون میآید و محلول نمک بر ماهی نفوذ میکند. پس از مرحلهٔ خشک شدن، ماهیها سفت و محکم میشوند.»
مشخص نیست که ماهیهایی که به این روش خشک میشوند، برای چه مدت قابل استفادهاند. اما مصریان باستان ماهیهایی را که به این شکل نگهداری میشد، به سوریه صادر میکردند و این نشان میدهد که این روش، روش نسبتاً مناسبی برای نگهداری ماهی بوده است.
^ بند 9 به فارسی ترجمه نشده است.