Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Mɛni Blɔ Nɔ E Sa Kaa O Gu Kɛ Tsɔse O Bimɛ?

Mɛni Blɔ Nɔ E Sa Kaa O Gu Kɛ Tsɔse O Bimɛ?

“Ke i ná nɛ i nu lɔle ko he ɔ, kɛkɛ e pee mi kaa ye bi Jordan lɛ ma. Wa ha Jordan be nɛ ke e ya ma mi ɔ, e ba su we mi. Enɛ ɔ ji si etɛne nɛ e yi be ɔ nɔ. I bi ye he ke, ‘Jije e ho? Anɛ e ya sɛ haomi ko mi lo? Anɛ e le kaa wa ngɛ e he tsui yee po lɛɛ?’ Benɛ e ba we ɔ mi ɔ, ye mi mi fu wawɛɛ nitsɛ.”GEORGE.

“Ye biyo ɔ hia ngmla, kɛkɛ nɛ ye tsui po. Benɛ i po ye he nɛ i hyɛ lɛ ɔ, i na kaa e nu e yi wawɛɛ, nɛ e ngɛ ya foe. E senɔ nyumuyo nɛ e ye jeha eywiɛ ɔ lɛ fia lɛ nɔ́.”NICOLE.

“Wa biyo Natalie nɛ e ye jeha ekpa a ngɔ e nine wo la mi ke tsa pi lɛ nɛ e ju nguɛ ga a. E dla e hɛ mi kaa pi lɛ nɛ e ju ga a, pohu wa le kaa lɛ tutuutu nɛ e ju ga a. Nɔ́ nɛ ɔ hao wɔ wawɛɛ nɛ wa fo ya.”STEPHEN.

KE O ji fɔlɔ ɔ, anɛ mo hu o kɛ si himi komɛ kaa kikɛ ɔ kpe hyɛ lo? Ke o kɛ si himi ko kaa enɛ ɔmɛ eko kpe hyɛ ɔ, eko ɔ, o bi o he ke, anɛ e sa nɛ ma tsɔse jokuɛ nɛ ɔ aloo maa ngmɛɛ e je mi he ha lɛ? Anɛ tɔmi ko ngɛ he kaa o ma tsɔse o bimɛ lo?

MƐNI JI TSƆSEMI?

Ke a kɛ munyu nɛ ji “tsɔsemi” tsu ní ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ, tsa pi be tsuaa be nɛ e tsɔɔ tue gblami. Behi fuu ɔ, tsɔsemi kɔɔ blɔ tsɔɔmi, ní tsɔɔmi, kɛ nɔ dlami he. Tsɔsemi tsɔɔ we kaa e sa nɛ a wa nɔ ko yi mi, loo a pee nɔ ko níhi nɛ sɛ.Abɛ 4:1, 2.

A ma nyɛ maa ngɔ tsɔsemi nɛ fɔli kɛ haa a bimɛ ɔ kɛ to ngmɔ humi he. Ngmɔ hulɔ dlaa zugba a loko e duɔ ní. E pueɔ ní ɔmɛ a nɔ nyu, e woɔ a sisi kuku, nɛ e pueɔ a nɔ tsopa konɛ lohwehi nɛ ko puɛ ní ɔmɛ. Ke ní ɔmɛ ngɛ wae ɔ, e he maa hia nɛ e hu a sisi konɛ a nyɛ nɛ a wa saminya. Ngmɔ hulɔ ɔ yɔseɔ kaa ke e gu blɔ slɔɔtohi a nɔ kɛ tsu e ngmɔ ní ɔmɛ a he ní ɔ, ngmɔ ní ɔmɛ maa ba saminya. Jã kɛ̃ nɛ fɔli hu guɔ blɔ slɔɔtohi a nɔ kɛ hyɛɔ a bimɛ a nɔ. Be komɛ ɔ, e he maa hia nɛ fɔli nɛ a gbla a bimɛ a tue konɛ a kɛ dla mɛ nɛ a wa ba pee nikɔtɔma kpakpahi. Ke ngmɔ hulɔ ko ngɛ e ngmɔ níhi a sisi hue nɛ e tui e tsui si ɔ, e ma nyɛ maa poo ngmɔ ní ɔmɛ kɛ pue he. Jã kɛ̃ nɛ e sa kaa fɔli hu nɛ a to a tsui si kɛ tsɔse a bimɛ ɔmɛ.

Yehowa pee nɔ hyɛmi nɔ́ kɛ ha fɔli ngɛ enɛ ɔ blɔ fa mi. Tsɔsemi nɛ e kɛ haa e sɔmɔli nɛ a ngɛ zugba a nɔ ɔ hi, enɛ ɔ he ɔ, a ‘suɔ’ nɛ a tsɔse mɛ. (Abɛ 12:1) A ‘kaiɔ slɔmi gbi nɛ a haa mɛ ɔ,’ nɛ a ‘ngmɛɛ we he.’ (Abɛ 4:13) Tsɔsemi nɛ Mawu kɛ haa nihi ɔ (1) suɔmi ngɛ mi, (2) e sa, nɛ (3) ke e wo mlaa ngɛ nɔ́ ko he ɔ, e kɛ e nane maa si. Fɔli, ke nyɛ kase Mawu ngɛ blɔ etɛ nɛ ɔmɛ a nɔ ɔ, nyɛ ma nyɛ maa ye bua nyɛ bimɛ ɔmɛ.

TSƆSEMI NƐ JE SUƆMI MI

Suɔmi nɛ Mawu ngɛ kɛ ha wɔ ɔ he je nɛ e tsɔseɔ wɔ ɔ nɛ. Baiblo ɔ de ke: ‘Nihi nɛ Yehowa suɔ mɛ ɔ, a hɛ mi e kaa, kaa bɔ nɛ tsɛ peeɔ e bi nɛ e suɔ ɔ.’ (Abɛ 3:12) Baiblo ɔ de hu ke, Yehowa ji ‘mɔbɔ nalɔ, kɛ dloolɔ, nɛ e mi mi fu we mla.’ (2 Mose 34:6) Enɛ ɔ he ɔ, Yehowa pee we nihi níhi nɛ sɛ, nɛ e wɛ nihi a yi mi hulɔ. E kɛ jɛmi gbi tsu we ní, e tui níhi a he munyu kpamisaa, nɛ e yi nɔ he fɛu hulɔ, ejakaa ní nɛ ɔmɛ ma nyɛ maa ye nɔ awi “kaa klaate.”Abɛ 12:18.

BU O BI Ɔ TUE

Ngɛ anɔkuale mi ɔ, fɔli be nyɛe maa kase bɔ nɛ Mawu yeɔ e he nɔ ha a pɛpɛɛpɛ. Be komɛ ɔ, jokuɛ ko ma nyɛ ma ha e fɔlɔ tsui maa ba wawɛɛ, se ke fɔlɔ ɔ tui e tsui si ɔ, e maa gbla jokuɛ ɔ tue pe nine. Jehanɛ se hu ɔ, ke nɔ ko kɛ abofu tsɔse e bi ɔ, jokuɛ ɔ ná we he se kulaa. Ke nɔ ko peeɔ jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa e yi e he nɔ.

Se ke o yeɔ o he nɔ, nɛ o jeɔ suɔmi mi kɛ tsɔseɔ o bi ɔ, e ma nyɛ maa wo yiblii kpakpa. Mo susu bɔ nɛ George kɛ Nicole, nɛ wa wo a ta kɛ sɛ hlami ɔ, tsɔse a bimɛ ɔmɛ ha a he nɛ o hyɛ.

O KƐ LƐ NƐ SƆLE

“Benɛ Jordan ba we mi ɔ, i kɛ ye yo ɔ tsuo wa mi mi fu wawɛɛ, se wa ye wa he nɔ, nɛ wa bu lɛ tue. Akɛnɛ nyɔ wa he je ɔ, wa ma wa juɛmi nya si kaa waa kɛ lɛ ma susu munyu ɔ he mɔtu. Wa sɔle nɛ wa hwɔ si. E nɔ jena nɛ wa tsui he jɔ ɔ, wa nyɛ nɛ waa kɛ wa binyumu ɔ susu sane ɔ he ngɛ tue mi jɔmi mi, nɛ e nu wɔ sisi. E je e tsui mi nɛ e kplɛɛ nɔ kaa e kɛ mlaahi nɛ wa wo lɛ ɔ ma tsu ní, nɛ e kplɛɛ nɔ hu kaa nɔ́ nɛ e pee ɔ dɛ. Wa yɔse kaa ke sane ko ba, nɛ a kɛ abofu tsu he ní ɔ, e wui yiblii kpakpa ko. Ke wa bu wa bimɛ ɔmɛ tue kekle ɔ, ní kpakpahi jeɔ mi kɛ baa.”George.

O KƐ LƐ NƐ SƐƐ NÍ

“Benɛ i na kaa ye binyumu ɔ ye e nyɛmiyo ɔ awi ɔ, ye mi mi fu wawɛɛ. I kɛ lɛ tui he munyu amlɔ nɔuu, mohu ɔ, i kɛ lɛ ho e tsu mi ya, ejakaa i na kaa ye mi mi fu pe nine, nɛ lɔ ɔ ma nyɛ ma puɛ ní. Pee se nɛ i na kaa ye tsui he jɔ ɔ, i kɛ lɛ susu níhi a he, nɛ i ha nɛ e le kaa Mawu bua jɔɛ yiwutsotsɛmɛ a he. I ha nɛ e nu sisi kaa e ye e nyɛmiyo ɔ awi. Bɔ nɛ i plɛ kɛ tsu sane ɔ he ní ɔ ye bua ye bi ɔ. E kpa e nyɛmiyo ɔ pɛɛ, nɛ e fua lɛ.”Nicole.

Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ke e biɔ nɛ a gbla nɔ ko tue po ɔ, e sa nɛ a pee jã ngɛ suɔmi mi.

TSƆSEMI NƐ SA

Yehowa ‘gblaa nihi a tue bɔ nɛ sa.’ (Yeremia 30:11; 46:28) E hyɛɔ níhi nɛ ha nɛ nɔ ko pee yayami ko ɔ loko e gblaa e tue. Mɛni blɔ nɔ fɔli maa gu kɛ kase Yehowa? Stephen, nɛ wa wo e ta kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “Wa mi mi fu wawɛɛ kaa Natalie ngɔ e nine wo la mi si abɔ kaa tsa pi lɛ nɛ e ju nguɛ ga a mohu lɛɛ, se wa na kaa e wɛ, nɛ e nui níhi a sisi kpakpa ko, lɔ ɔ he ɔ, wa da lɔ ɔ nɔ kɛ tsɔse lɛ.”

Nicole huno Robert hu bɔ mɔde kaa e maa le níhi nɛ ngɛ jokuɛ ɔ tsui mi. Ke jokuɛwi ɔmɛ a ti nɔ ko pee nɔ́ yaya ko ɔ, e biɔ e he ke: ‘Anɛ jã nɛ e peeɔ daa lo, aloo mwɔnɛ ɔ pɛ nɛ e pee jã? Anɛ pɔ nɛ tɔ e he, aloo e be he wami? Anɛ su nɛ ɔ nɛ e je kpo ɔ tsɔɔ kaa e ngɛ su yaya kpa komɛ hu lo?’

E sa nɛ fɔli nɛ a ngɛ nile ɔ nɛ a kai kaa jokuɛwi ɔmɛ wɛ lolo. Bɔfo Paulo ngma ke: “Benɛ i ji jokuɛyo ɔ, i tuɔ munyu kaa jokuɛyo, i juɛɔ kaa jokuɛyo, nɛ i susuɔ kaa jokuɛyo.” (1 Korinto Bi 13:11) Robert de ke: “Ke pee ɔ, i kaiɔ níhi nɛ i peeɔ benɛ i ngɛ kaa ye binyumuyo ɔ. Enɛ ɔ yeɔ bua mi nɛ ye mi mi fu we lɛ tsɔ.”

E ngɛ mi kaa e sɛ nɛ fɔli nɛ a hyɛ blɔ kaa a bimɛ ɔmɛ maa pee a ní kaa nikɔtɔmahi mohu lɛɛ, se e sɛ nɛ a kplɛɛ ní yayahi nɛ jokuɛwi ɔmɛ peeɔ ɔ nɔ kɔkɔɔkɔ. Ke fɔli daa jeha nɛ a bimɛ ɔmɛ ye, a gbɔjɔmihi, kɛ níhi nɛ haa nɛ a tɔ̃ɔ ɔ nɔ kɛ tsɔseɔ mɛ ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ tsɔsemi nɛ a kɛ haa mɛ ɔ maa nu tso.

E SA NƐ O KƐ O NANE NƐ MA SI

Malaki 3:6 de ke: ‘Imi ji Yehowa a nɛ; i tsakee we.’ Mawu sɔmɔli le kaa ke Mawu wo mlaa ngɛ nɔ́ ko he ɔ, e kɛ e nane maa si. Enɛ ɔ ha we nɛ wa yi mi peeɔ wɔ enyɔɔnyɔ. Jã nɔuu nɛ e ji ngɛ bimɛ hu a blɔ fa mi. Ke fɔli wo bimɛ mlaa ko nɛ a nyɛ we nɛ a kɛ a nane nɛ ma si ɔ, jokuɛwi ɔmɛ a yi mi ma nyɛ maa pee mɛ enyɔɔnyɔ.

Yesu de ke: “Ke nɔ́ ɔ ngɛ mi ɔ, nɔ́ nɛ kɛkɛ nɛ o ma de ji, ‘Ee’; ke e be mi ɔ, de ke, ‘Dɛbi.’” (Mateo 5:37) Loko o maa wo mlaa ko ɔ, mo susu he saminya. Ke o de o bi ɔ kaa ke e pee nɔ́ ko o maa fiaa lɛ kpa a, moo bɔ mɔde nɛ o ye o munyu ɔ nɔ.

Ja fɔli pee a nya kake loko ke a de nɔ́ ko ɔ, a kɛ a nane ma nyɛ maa ma si. Robert de ke: “Ke ye bimɛ ɔmɛ ba de mi nɔ́ ko nɛ i kplɛɛ nɔ, nɛ pee se ɔ, i ná le kaa a ya de a yayo momo, nɛ a yayo kplɛɛ we nɔ ɔ, i kpaleɔ ye nya se, nɛ i fĩɔ nɔ́ nɛ a yayo de mɛ ɔ se.” Ke e slo fɔli ɔmɛ a ti nɔ tsuaa nɔ juɛmi ngɛ sane ko he ɔ, e maa hi wawɛɛ kaa mɛ pɛ a ma tsu he ní ngɛ kɔkɔɔmi konɛ a nya nɛ pee kake.

TSƆSEMI HE HIA

Ke o kase Yehowa, nɛ tsɔsemi nɛ o kɛ haa o bimɛ ɔ sa, nɛ suɔmi ngɛ mi, nɛ ke o wo mɛ mlaa hu ɔ, o kɛ o nane maa si ɔ, jokuɛwi ɔmɛ ma ná he se. E ma ha nɛ a maa wa ba pee nikɔtɔma kpakpahi. Baiblo ɔ de ke: “Tsɔse jokuɛyo nɛ e le bɔ nɛ e maa ba e je mi ha, nɛ ke e wa a, e hɛ be nɔ jee.”Abɛ 22:6.