Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

“Yehoba Wayuka Bantu Banji”

“Yehoba Wayuka Bantu Banji”

“Umvwe muntu watemwa Lesa, uno muntu wayukanyikwa kwi aye.”—1 KO. 8:3.

1. Ambaipo pa jishimikila ja mu Baibolo jimwesha bantu ba Lesa bamo byo batendekele kwikala na milanguluko yatama. (Monai kipikichala kitanshi.)

JUBA jimo lukelo, . Kola waimene na bantu banji 250 bapainenga mulambo wa kufutumuna kwi Yehoba, bonse bajinga na tumababula mu maboko abo. (Bala. 16:16-18) Bano bantu, bamwekelenga nobe bajinga bapopweshi ba kishinka ba Yehoba. Kupusanako ne Alona, bano bansatuki bakebelenga kwangata Alona buñanga. (Bala. 16:1-11) Balangulukilenga’mba Lesa ukaswa mpopwelo yabo. Kuba bino kwajinga kuba mwenga Yehoba, umona mu michima kabiji wamwene bukamfutumfutu bwabo.—Yele. 17:10.

2. Mosesa waambile’mba ka? Kabiji byo ambile byaubiwe byepi?

2 Saka bakyangye kuba bino, juba jalondejilepo Mosesa waambile’mba: “Kesha lukelo Yehoba ukamwesha patoka kana wanji ñanyi.” (Bala. 16:5) Yehoba wamwesheshe byepi bajinga bakalume banji ba kishinka ne boba babujile bukishinka? Waubile bino kimye ‘mujilo kyo afumine kwi Yehoba ne kusoka [Kola ne] boba banabalume bitota bibiji ne makumi atanu basokelenga byakufutumuna.’ (Bala. 16:35; 26:10) Bino Yehoba wazhikijile Alona, kumwesha kuba’mba ye ye basajile kwikila  ñanga kabiji wapopwelanga Lesa mu bukishinka.—Tangai 1 Kolinda 8:3.

3. (a) Ñanyi bintu byatendekele kumweka mu moba ajingako Paulo? (b) Twakonsha kufunjilako ka ku byaubile Yehoba na bantu bamusatukijile?

3 Byo byo kyajinga ne mu moba a mutumwa Paulo byo papichile myaka 1,500. Bamo beitanga amba bena Kilishitu, batendekele kufunjisha mafunjisho a bubela; bino, batwajijile kukwatankana na kipwilo kya bena Kilishitu. Bano bantu basatukile, bamwekanga nobe bajitu pamo na bakwabo mu kipwilo. Bino bano bantu, babikile bena Kilishitu ba kishinka ba Yehoba mu kizumba. Bajinga misuka ikaji balengelanga “konauna lwitabilo lwa bamo.” (2 Timo. 2:16-18) Nanchi Yehoba wamwenenga byo baubilenga nyi? Ee. Paulo wayukile Lesa byo amubile Kola ne bantu bonse bamutundaikilenga pa kyokya kimye. Pano twayai twisambe pa byambo byanembele Paulo kwi Timoti ne kumona byo twafwainwa kufunjilako ku bino byambo.

“AMIWA YEHOBA KECHI NGALUKA NE”

4. Paulo waketekejile’mba Yehoba ukoba ka, kabiji wamwesheshe byepi kino kwi Timoti?

4 Paulo wayukile kuba’mba Yehoba wamwene bukamfutumfutu bwa bapopweshi banji. Kino kyamwekejile mu byambo byo anembele na lutangijilo lwa mupashi kwi Timoti. Byo alumbulwile bintu byatama byaubilenga bansatuki ku bamo bajinga mu kipwilo, Paulo wanembele’mba: “Nangwa kiji bino, kitendekesho kyakosa kya Lesa kyaikajikwa kiji na kano katetesho ka kuba amba: “Yehoba wayuka banji,” kabiji amba: “Bonse beta pa jizhina ja Yehoba bafumeko ku bintu byabula koloka.’”—2 Timo. 2:18, 19.

5, 6. Paulo watazhizhe mu ka byo aambile pa “kitendekesho kyakosa kya Lesa,” kabiji kino kyalengejile Timoti kuba ka?

5 Mu Baibolo, kyambo kya “kitendekesho” kilumbulula bintu byavula bingi. Kino kyavwangamo Muzhi mukatampe wa Yelusalema ne mwingilo Yesu ye engila mu kuba kyaswa muchima wa Lesa (Sala. 87:1, 2; 1 Ko. 3:11; 1 Pe. 2:6) Paulo walumbulwile ka byo anembele kuba’mba “kitendekesho kyakosa kya Lesa”?

6 “Kitendekesho kyakosa kya Lesa” kyo anembele Paulo kyo kyaambilepo ne Mosesa kwi Kola ne bamutundaikilenga kyanembwa mu Kubala 16:5. Mu jino jishinda Paulo watundaikilenga Timoti kuba’mba Yehoba wayuka byonse bibena kubiwa mu kipwilo. Yehoba wazhikijile bajinga mu kipwilo kubula kwibasendula ku basendukile mu lwitabilo. Kola kechi walekeshe byafuukwile Yehoba ne, kabiji Lesa kechi waalwile byo afuukwile pa bantu basendukile mu lwitabilo ne. Paulo kechi waambiletu tonse tonkotonko pa “kitendekesho kyakosa kya Lesa” byo kilumbulula ne. Bino byambo byo ambile, byalengejile Timoti kuketekela mu bintu byonse Yehoba byo oba.

7. Mambo ka o twayukila kuba’mba Yehoba ukoba bintu na bololoke kabiji na bukishinka?

7 Mafunde a Yehoba kechi apimpulwa ne. Salamo 33:11 waamba kuba’mba “Mana a Yehoba aikajisha myaka, Ne milanguluko ya mu muchima wanji nayo yaikala ne ku bisemi byonse.” Binembelo bikwabo byaamba pa bukalama bwa Yehoba, butemwe bubula kwaluka, bololoke, ne bukishinka bwanji kuba’mba bwa myaka ne myaka. (Lupu. 15:18; Sala. 106:1; 112:9; 117:2) Pa Malakai 3:6 tutangapo kuba’mba: “Amiwa Yehoba kechi ngaluka ne.” Kyo kimotu ne pa Yakoba 1:17 paamba kuba’mba Yehoba kechi “waluka byaluka kimvule” ne.

“KATETESHO” KETULENGELA KWIKALA NA LWITABILO MWI YEHOBA

8, 9. Ñanyi kintu kyo twafwainwa kufunjilako ku “katetesho” kaambilepo Paulo?

8 Byambo byaambile Paulo byanembwa mu 2 Timoti 2:19, bimwesha kitendekesho  po banemba byambo, uba nobe abyo byambo bebinemba ne kushinkapo katetesho. Kala bavula banembanga byambo pa kitendekesho kya kishimikwa, kampe kuba’mba bayuke washimikile kyokyo kishimikwa nangwa mwinakyo. Pa banembi ba Baibolo bonse, Paulo ye mutanshi waambile pa katetesho. * Waambile’mba katetesho kaji pa “kitendekesho kyakosa kya Lesa” kaji na mikambizho ibiji. Mutanshi ke wa kuba’mba “Yehoba wayuka banji” ne wa bubiji ke wa kuba’mba, “Bonse beta pa jizhina ja Yehoba bafumeko ku bintu byabula koloka.” Ino mikambizho ituvululamo byambo byo tutanga mu Kubala 16:5.—Tangai.

9 Ñanyi kintu kyo twafwainwa kufunjilako ku “katetesho” kaambilepo Paulo? Bantu ba Lesa bayuka’mba, bintu byanemeka Yehoba ne mafunde anji byaimena pa bino bishinka bibiji: (1) Yehoba watemwa bantu ba kishinka, ne (2) Yehoba washikwa bubi. Luno lufunjisho lwakwatankana byepi na bantu basatuka baji mu kipwilo?

10. Byaubilenga basendukile mu lwitabilo byalengejile bakalume ba kishinka mu moba a kwa Paulo kuba ka?

10 Timoti ne bakalume bakwabo ba kishinka kechi baumvwine bulongo byo bamwene byaubilenga bansatuki mu kipwilo ne. Bena Kilishitu bamo baipwizhenga’mba, mambo ka bano bantu kyo bebalekela kwikala mu kipwilo. Kyamweka bakalume ba kishinka ba kwa Yehoba bazhinaukilenga kuba’mba kana Yehoba wamwenenga lupusano lwajinga pakachi ka bukishinka bwabo ne byaubilenga bakamfutumfutu nyi?—Byu. 20:29, 30.

Timoti kechi waongwelwe na byubilo bya bantu basendukile mu lwitabilo ne (Monai mafuka 10-12)

11, 12. Nkalata yanembele Paulo, yakoseshe byepi lwitabilo lwa kwa Timoti?

11 Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, nkalata yanembele Paulo yakoseshe bingi lwitabilo lwa kwa Timoti ne kumuvululamo kuba’mba Yehoba wamwene bukamfutumfutu bwa kwa Kola ne bantu bamutundaikilenga. Yehoba wibakaine ne kwibepaya, bino wamwesheshe kuba’mba Alona ye ye asala. Byonkatu byo kyajinga mu moba ajingako Mosesa, ne mu moba ajingako Paulo kwajinga bantu bamo bebepekezhenga kwikala bena Kilishitu, bino Yehoba wamwesheshe kuba’mba kechi bajinga ku lubaji lwanji ne.

12 Yehoba kechi waluka ne; o ene mambo o twafwainwa ku muketekela. Washikwa bubi kabiji pa kupitapo kimye ukambula bantu boba bintu byatama inge  babula kulapila. Timoti byo ‘aitanga pa jizhina ja Yehoba’ bamuvulwileko pa mwingilo ye ajinga nanji wa kukana bubi bwaubanga bena Kilishitu basatukile. *

MPOPWELO YETU YA KINE KECHI YATU NE

13. Ñanyi luketekelo lo twakonsha kuketekela?

13 Byambo byanembele Paulo, ne atweba byakonsha kwitukosesha bulunda bwetu na Lesa. Kitanshi, Yehoba wayuka bukishinka bwa bakalume banji bonse. Bino kechi wayukatu bukishinka bwabo ne, kyakilamo kunema ke kya kuba’mba Yehoba unemeka bakalume banji ba kishinka. Baibolo waamba’mba: “Meso a Yehoba apitañana pano pa ntanda ponse amba: Nebamweshe bulume bwami abo banketekela na muchima yensetu.” (2 Moba. 16:9) Onkao mambo, twafwainwa kuketekela kuba’mba byo twingijila Yehoba na “mu muchima watoka” kechi kyo byatu ne.—1 Timo. 1:5; 1 Ko. 15:58.

14. Ñanyi mpopwelo Yehoba yo abula kukeba?

14 Yehoba washikwa bamupopwela mu bukamfutumfutu. Mambo meso anji “apitañana pano pa ntanda ponse” kabiji umona babula kumuketekela na “muchima yensetu.” Byambo bya Mana 3:32 byaamba’mba “Yehoba washikwa muntu wa bujimbijimbi,” aba bonse bamwesha kuba’mba babena kumwingijila Lesa aku saka balenga mambo mu bufyamfya bo ba bunya kwi aye. Bano bakamfutumfutu bakonsha kwifya ku bantu, pano bino kechi bakonsha kwifya kwi Yehoba ne. Baibolo waamba’mba: “awa ufya mizhilulwila yanji kechi ukamona byawama ne.”—Mana 28:13; tangai 1 Timoti 5:24; Bahebelu 4:13.

15. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuchinuzhuka kabiji mambo ka?

15 Bantu bavula bamutemwa bingi Yehoba na muchima yense. Onkao mambo, kyatama bingi kwikala na byubilo bya bukamfutumfutu mu kipwilo. Byonka byo kyamwekele mu moba ajingako Mosesa, ne mu kimye kya bena Kilishitu batanshi, ko kuba’mba ne mu ano moba kyakonsha kumweka. (2 Timo. 3:1, 5) Nanchi twafwainwa kuzhinaukanga bena Kilishitu bakwetu pa bukishinka bwabo ne Yehoba nyi? Ine! Kyakonsha kutama bingi inge ketuzhinauke balongo ne banyenga. (Tangai Loma 14:10-12; 1 Kolinda 13:7.) Kyakilamo kunema ke kya kuba’mba, kechi twafwainwa kuzhinauka balongo ne banyenga mu kipwilo ne, mambo kuba bino kutamishatu bulunda bwetu na Lesa.

16. (a) Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tubule kwikala na bukamfutumfutu mu michima yetu? (b) Ñanyi bintu byo twafwainwa kufunjilako ku kakitenguluzha ka kuba’mba “ Iesekainga . . . Ipimainga . . . ”?

16 Bena Kilishitu bonse bafwainwa ‘kupima byubilo byabo.’ (Nga. 6:4) Na mambo a kubula kulumbuluka, twakonsha kutendeka kupopwela Yehoba na milanguluko yatama kwa kubula ne kuyuka. (Hebe. 3:12, 13) Onkao mambo, kimye kyonse twafwainwa kuyukanga kine kintu kyo tubena kwingijila Yehoba. Twafwainwa kwiipuzha atweba bene amba: ‘Nanchi namwingijila Yehoba na mambo a kuba’mba natemwa nyi? Nanchi nayuka kuba’mba ye mfumu wa bilengwa byonse nyi? Nangwa abya ndangulukatu pa bintu bya ku mubiji byo nkekala nabyo mu Paladisa nyi?’ (Lum. 4:11) Kyanema bingi atweba bonse kuyuka byubilo byetu byo biji ne kufumya ndangulukilo ya bukamfutumfutu mu michima yetu.

BUKISHINKA BWITULENGELA KWIKALA NA LUSEKELO

17, 18. Mambo ka o twafwainwa kwingijilanga Yehoba mu bukishinka?

17 Kwibikako kwetu kwikala ba kishinka ne kwingijila Lesa, mufuma byawama. Nyimbi  wa masalamo waambile’mba “Ye mwine wa lusekelo wabulwa kutelelwa bubi kwi Yehoba, wa muchima wabulwa bujimbijimbi.” (Sala. 32:2) Aba bonse bengijila Lesa kwa kubula bujimbijimbi bekala bingi na lusekelo, kabiji bakeyowa bwikalo bwawama mu ntanda ipya.

18 Katatakatu Yehoba akamweshe patoka bantu bakana kulapila nangwa balenga mambo mu bumfyamfya, kabiji ukamwesha “mo bapusena baoloka ne babi, ne aye umwingijila Lesa, ne yewa ubula kumwingijila.” (Mala. 3:18) Twafwainwa kuyuka kuba’mba “meso a Yehoba aji pa baoloka ne matwi anji omvwa milombelo yabo ya misashijilo.”—1 Pe. 3:12.

^ par. 8 Byambo biji mu Lumwekesho 21:14, byanembelwe saka papita kala myaka jikumi, Paulo saka anembela kala nkalata Timoti, yatongola “mabwe jikumi na abiji pa kitendekesho” a batumwa jikumi na babiji.

^ par. 12 Mutwe walondelapo waamba pa byo twafwainwa kushikwa bubi byonka Yehoba byo ebushikwa.