Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

Tokambe Nzambi la kɔlamelo oyadi l’atei “w’asui efula”

Tokambe Nzambi la kɔlamelo oyadi l’atei “w’asui efula”

“L’atei w’asui efula mbahombaso mbɔtɔ lo Diolelo dia Nzambi.”—ETS. 14:22.

1. Lande na kele ekambi waki Nzambi hawambiyama l’ɔtɛ wele asui l’andja ɔnɛ?

ONDE wɛ ndjakiyanyaka dia mbeya ɔnɛ tayohomana la “asui efula” la ntondo ka sho nkondja difuto dia lɔsɛnɔ la pondjo? Ondo bu. Oyadi wɛ eke kamonga Ɔmɛnyi wa Jehowa kana ambokambɛ Jehowa edja, wɛ mbeyaka di’asui wekɔ lo andja ɔnɛ waki Satana.—Ɛny. 12:12.

2. a) Laadiko di’asui wakomɛ anto tshɛ wele keema kokele, naa sui dimɔtshi diakomɛ paka Akristo? (Enda osato wele lo mbɔtwɛlɔ.) b) Akɔna ele lo kiɔkɔ y’ɛhɛnyɔhɛnyɔ wahomana la so, ndo ngande weyaso dui sɔ?

2 Laadiko di’asui wakomɛ ‘anto tshɛ’ wele keema kokele, Akristo wekɔ lo diɛnɛ la sui dimɔtshi dia laande. (1 Kɔr. 10:13) Lande na? Vɔ wekɔ lo pɛnyahɛnyama l’ɔtɛ wakitanyiyawɔ ɛlɛmbɛ waki Nzambi. Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Ose olimu haleki owandji ande. Naka vɔ wakapɛnyahɛnya, kete wayonyɔhɛnyahɛnya ndo nyu.” (Jni. 15:20) Akɔna ele lo kiɔkɔ ya ɛhɛnyɔhɛnyɔ ɛsɔ? Aha la taamu ekɔ Satana, ɔnɛ leelɛ Bible ɔnɛ “ntambwɛ kadikita kayanga” dia “ndɛ nde” ekambi wa Nzambi. (1 Pet. 5:8) Satana kambaka la toho totshikitanyi dia mfukutanya olowanyi w’ambeki waki Yeso. Tɔsɛdingole kɛnɛ kakakomɛ ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ.

ASUI WA LA LUSTƐRA

3-5. a) Asui akɔna wakahomana la Pɔɔlɔ la Lustɛra? b) Ngande wele losango lande lendana l’asui aki tshondo y’ekeketshelo?

3 Ndekana mbala ɔtɔi, Pɔɔlɔ akahɛnyahɛnyama l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande. (2 Kɔr. 11:23-27) Nde akahɛnyahɛnyama lo diaaso dimɔtshi la Lustɛra. L’ɔkɔngɔ wa nde nkɔnɔla pami kɛmɔtshi kakotɔ ekuse, Pɔɔlɔ nde la Barnabasɛ wakatɛmɔma oko tozambizambi. Koko vɔ kɔngɛnangɛna lo yoho yakawaatɛmɔla. Kombeta edja, andɔshi w’ase Juda wakaye ko wakatatɛ nkamba l’ɛtɛkɛta wa lokeso dia nkesa anto. Olui w’anto ɔsɔ wakɛkɔ Pɔɔlɔ, wakatatɛ mbooka ave ndo wakotshike l’asa eko la nyɔi.—Ets. 14:8-19.

4 L’ɔkɔngɔ wa nde membola ase Dɛrɛbɛ, Pɔɔlɔ nde la Barnabasɛ “wakakalola la Lustɛra, l’Ikɔniyo ndo l’Atiyɔka. Vɔ wakakeketsha ambeki ndo wakawaɛnya ohomba wa ntshikala lo mbetawɔ, wata vate: ‘L’atei w’asui efula mbahombaso mbɔtɔ lo Diolelo dia Nzambi.’” (Ets. 14:21, 22) L’etatelo, ɛtɛkɛta ɛsɔ waki oko dui di’oyoyo le wɔ. Laadiko dia laasɔ, ohomanelo wa la “asui efula” akakoke mbatɛwɔla koko aha mbaakeketsha. Ko ngande wele losango laki Pɔɔlɔ nde la Barnabasɛ ‘lakakeketsha ambeki’ etena kele lɔ lakendanaka l’asui efula?

5 Naka sho nsɛdingola ɛtɛkɛta waki Pɔɔlɔ la yambalo tshɛ, kete tayoshola okadimwelo. Nde kombuta tsho ɔnɛ: Sho pombaka mbikikɛ asui efula, koko nde akate ate: “L’atei w’asui efula mbahombaso mbɔtɔ lo Diolelo dia Nzambi.” Mbokɛmaka dia Pɔɔlɔ akakeketsha ambeki lo ntɔtɔmiya ɛlɔlɔ waya lo ntshikala la kɔlamelo l’atei w’asui. Difuto diakawahombe nkondja sɔ komonga dui dia kashi. Diakɔ diakate Yeso ate: “Ɔnɛ layokikɛ polo l’ekomelo mbayoshimbamɛ.”Mat. 10:22.

6. Ɛtshɔkɔ akɔna wayolongola wanɛ wakikɛ?

6 Naka sho mbikikɛ kete tayoyokondja difuto. Le Akristo w’akitami difuto diayowolongola ele, lɔsɛnɔ lahavu l’olongo ndo toolɛ kaamɛ la Yeso. Le “ɛkɔkɔ ekina” difuto diawɔ ele, lɔsɛnɔ la pondjo lanɛ la nkɛtɛ “lɛnɛ ayongaka losembwe.” (Jni. 10:16; 2 Pet. 3:13) Oko wakadiɛnya Pɔɔlɔ, sho la wɔ tayohomana l’asui efula lo tena dia paa diasɛnaso nɛ. Tayanga nsɛdingola ɛlɔshamelo ehende wakoka pomana la so.

ƐLƆSHAMELO WƐNAMA

7. Naa weho ɛmɔtshi w’asui wakoka mbɔsama oko ɛlɔshamelo wɛnama?

7 Yeso akatatshi ate: “Anto wayonyokimɔ lo tominadi ta lo ngelo, wayonyɔkɔmɔla lo mvudu y’ɔtɛmwɛlɔ ndo nyayosamba la ntondo ka waa nguvɛrnɛrɛ la nkumi ya dikanga.” (Makɔ 13:9) Oko wadiɛnya ɛtɛkɛta ɛsɔ, Akristo amɔtshi wayohomana la ɛlɔshamelo wa lo demba waya mbala mɔtshi oma le ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ kana wa lɛɛta. (Ets. 5:27, 28) Tɔsɛdingole nto ɛnyɛlɔ ka Pɔɔlɔ. Onde nde akakɔmɔ l’ɔtɛ wakandahomana l’asui? Ndooko.—Adia Etsha 20:22, 23.

8, 9. Ngande wakɛnya Pɔɔlɔ dia nde akayashikikɛ dia mbikikɛ, ndo ngande wasala Ɛmɛnyi wa Jehowa wa nshi nyɛ woho akɔ waamɛ?

8 Pɔɔlɔ akashike ntanga la ntondo k’ɔlɔshanelo wɛnama waki Satana ndo akate ate: “Dimi halɔshi anima ami la nɛmɔ wate kana oko wekɔ ohomba efula, dia dimi nshidiya ndawɔ lowango lami ndo olimu wakamalongola oma le Nkumadiɔndjɔ Yeso wa nsambisha dimɛna dimɛna lokumu l’ɔlɔlɔ lendana la ɔlɔlɔ waheyama mbɛdika waki Nzambi.” (Ets. 20:24) Mbokɛmaka dia Pɔɔlɔ kombetawɔ di’asui wakahomanaka la nde mbɔtɛwɔla. Nde akɔshi yɛdikɔ ya ntetemala mbikikɛ oyadi kɛnɛ tshɛ kakakoke mbokomɛ. Dui dia ntondo diakandayashaka lɔkɔ ele, “nsambisha dimɛna dimɛna” oyadi ɔlɔshamelo akɔna.

9 Nshi nyɛ, anangɛso l’akadiyɛso efula mɛnyaka dia wakɔshi yɛdikɔ yaamɛ. Ɛnyɛlɔ, lo wodja ɔmɔtshi Ɛmɛnyi wa Jehowa wakakikɛ lokanu l’edja kolekanyi ɛnɔnyi 20 l’ɔtɛ wa lomangemange la wɔ. Vɔ konomboshama ndo lo wodja ɔsɔ nɛ dia ndooko yɛdikɔ yakɔshi lɛɛta dia nkokɛ wanɛ wasoyama l’ɔtɛ wahawasale dui dimɔtshi diaashimba nkum’etema yawɔ. Etena kakiwɔ lo lokanu, ewandji wakatone dia vɔ ndjowaembola kaanga oma le ase nkumbo yawɔ, wakakɔmama ndo wakahɛnyahɛnyama lo toho totshikitanyi.

10. Lande na kahatahombe mboka ehemba watokomɛ la shashimoya wɔma?

10 Anangɛso watanema lo ahole wotshikitanyi mbikikɛka ehemba waakomɛ la shashimoya. Naka dui dia ngasɔ diambokokomɛ, tookake wɔma. Ohokanyiya lo kɛnɛ kendana la Yɔsɛfu. Nde akasondjama lo lɔhɔmbɔ, koko Jehowa “akootshungola oma l’asui ande tshɛ.” (Ets. 7:9, 10) Jehowa koka nsala woho akɔ waamɛ lo dikambo diayɛ. Tohɛke ɔnɛ “Jehowa mbeyaka woho wa nshimbɛ anto woomamema oma l’ehemba.” (2 Pet. 2:9) Onde wɛ ayotetemala ndjaɛkɛ le Jehowa, eya dia nde koka kotshungola oma lo dikongɛ di’akambo dia kɔlɔ nɛ ndo kosha lɔsɛnɔ la pondjo lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo diande? Wɛ ekɔ mɛtɛ la ɔkɔkɔ wa salaka dui sɔ ndo tondoyaka la dihonga tshɛ ehemba wahomana la yɛ.—1 Pet. 5:8, 9.

ƐLƆSHAMELO WAHƐNAMA

11. Ngande wotshikitanyi ɛlɔshamelo waki Satana wɛnama la wahɛnama?

11 Ohemba okina wakoka Akristo mpomana la wɔ ele, ɔlɔshamelo wahɛnama. Otshikitanu akɔna wele lam’asa ɛlɔshamelo wɛnama la ɛlɔshamelo wahɛnama? Ɛlɔshamelo wɛnama ekɔ oko lɔpɛpɛ la wolo lafufa lo ngelo ko ndaanya mvudu vɔa. Ɛlɔshamelo wahɛnama ndeka ndo wɛdiya watɔlɛka luudu yema yema polo ndo vɔ linyukola. Ekɔ yema wolo di’onto nshihodia ɔnɛ wɛdiya wekɔ lo tale luudu ndo sho ndjohɔka okanga wa nkɔngɔlɔ paka wanyu amboshila.

12. a) Naa toho tɔmɔtshi tahɛnama takamba la Satana, ndo lande na kakondjande etombelo w’ɛlɔlɔ? b) Shɛngiya yakɔna yakonge la ɔkɔmwɛlɔ le Pɔɔlɔ?

12 Satana kombolaka dia ndanya diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa lo tshimbo ya ɛhɛnyɔhɛnyɔ oko ɛlɔshamelo wɛnama kana tatoshishɛka mbetawɔ kaso yema yema lo tshimbo y’ɛlɔshamelo wahɛnama. Yoho yaleka Satana nkamba la yɔ ndo yakondjande etombelo w’ɛlɔlɔ ele ɔkɔmwɛlɔ. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ nde la wɔ akeyaka mɛtɛ ka dui sɔ. (Adia Rɔmɔ 7:21-24.) Ko lande na kakakoke Pɔɔlɔ pami kaki la lonyuma la wolo ndo laki ondo ose olui-walɔmbɔla wa lo ntambe ka ntondo ndjaelɛ ɔnɛ “ose paa”? Pɔɔlɔ akate dia nde akayaɔsaka ngasɔ l’ɔtɛ wakinde komonga kokele. Nde akakombolaka nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ koko aki wolo ɔmɔtshi wakalɔshanaka la nde. Naka dui dia ngasɔ diambokokomɛ, shi wɛ koka keketshama lo mbeya ɔnɛ ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ nde la wɔ akahomana la dui dia ngasɔ?

13, 14. a) Kakɔna kakoka nkonya ekambi wa Nzambi dia vɔ nkɔmɔ? b) Onto akɔna lakombola dia sho ntshika akambo wa mɛtɛ, ndo lande na?

13 Anangɛso l’akadiyɛso efula ndjɔkɔmɔka, ndjoyakiyanyaka ndo ondo ndjoyaɔsaka anto w’anyanya. Ɛnyɛlɔ, Deborah ombatshi mboka wele l’ohetoheto akate ate: “Mbala ko mbala, dimi kanyiyaka lo kɛnɛ kendana la munga kakamasale ndo dimi ndjakiyanyaka lo dui sɔ wonya tshɛ. Etena kakanyiyami lo kɛnɛ kendana l’awui tshɛ wa kɔlɔ wakamasale, dui sɔ konyakami dia dimi mfɔnya diele oko ndooko onto lakoka mbokami ngandji oyadi Jehowa.”

14 Kakɔna kakonya ekambi waki Jehowa wele oko Deborah dia ndjaoka ngasɔ? Ekɔ ɛkɔkɔ efula waakonya dia ndjaoka ngasɔ. Mbeyaka monga ko amɔtshi wekɔ la mbekelo ka mongaka la kanyi ya kɔlɔ lo dikambo diawɔ vɔamɛ ndo lo awui waakomɛ lo lɔsɛnɔ. (Tuk. 15:15) Le anto akina, vɔ mbeyaka monga la tokanyi ta kɔlɔ l’ɔtɛ wewɔ bu la yonge ya dimɛna ndo dui sɔ koka monga la shɛngiya lo ekanelo kawɔ. Oyadi kɛnɛ tshɛ kakoka monga lo kiɔkɔ ya tokanyi ta kɔlɔ, sho pombaka mbohɔka onto lasala dia sho monga la tokanyi tɔsɔ. Ko akɔna mɛtɛ akombola dia sho nkɔmɔ? Onde wɛ mbeyaka onto lakombola dia ndjaɛndja onongo wele nde mbele lo kiɔkɔ ya wɔ? (Ɛny. 20:10) Ekɔ Satana. Kɛnɛ kele mɛtɛ ele, oyadi Satana nkamba la ɛlɔshamelo wɛnama kana wahɛnama, oyango ande ele wa tokiyanya, nkitshakitsha ohetoheto aso ndo tokonya dia sho ntshika akambo wa mɛtɛ. Aha la taamu, ekambi waki Nzambi wekɔ lo ndɔ ta dia lo nyuma.

15. Ngande wakokaso mɛnya dia tamboyashikikɛ dia ntondoya ɔkɔmwɛlɔ?

15 Toyashikikɛ diaha sho ntshika akambo wa mɛtɛ. Totetemale nama lo timba taso difuto diele la ntondo kaso. Pɔɔlɔ akafundɛ Akristo wa la Kɔrɛtɔ ate: “Sho hatohekɔ, koko oyadi kaanga lonto laso la l’andja lekɔ lo talana, lo mɛtɛ lonto laso la l’etei lekɔ lo talɔngɔsɔma lushi la lushi. Kaanga mbele asui wahomana la so wekɔ wa lo tshanda mɔtshi tsho ndo bu wa wolo, vɔ tokimanyiyaka dia monga la lotombo lele woke woke alɔ talekaka mpama ndo lɔ tshikalaka pondjo.”—2 Kɔr. 4:16, 17.

YALƆNGƆSƆLA OMA KO KAKIANƐ DIKAMBO DI’ASUI

Ɛlɔngɔlɔngɔ ndo epalanga w’Akristo ndjalɔngɔsɔlaka dia vɔ mamɛ dietawɔ diawɔ (Enda odingɔ 16)

16. Lande na kele ekɔ ohomba sho ndjalɔngɔsɔla oma ko kakianɛ dia ehemba?

16 Oko wakatadiɛnyi lo mbɔtwɛlɔ ka sawo nɛ, Satana ekɔ la “totshelo ta mayɛlɛ” efula takamba la nde. (Ɛf. 6:11) Diakɔ diele, onto tshɛ la l’atei aso pombaka ndjela dako diatanema lo 1 Petero 5:9 diata ɔnɛ: “Nyoyale nge lo mbetawɔ.” Dia sho nsala dui sɔ, sho pombaka nɔngɔsɔla timba taso, etema aso ndo ndjaekiya oma ko kakianɛ dia salaka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, la ntondo ka vɔ ntshɔ otsha lo ta, asɔlayi ndjalɔngɔsɔlaka dia ndjaekesanyiya. Kɛsɔ mbasala Ɛmɛnyi wa Jehowa lo kɛnɛ kendana la ta dia lo nyuma dialɔwɔ. Sho hateye kɛnɛ kayoyɔlɔmbama dia sho ndjɔlɔ ta diaso dia lo nyuma lo nshi yayaye. Diakɔ diele, sho pombaka ndjaekesanyiyaka lo etena kɛnama dia tekɔ la yema ya wɔladi. Pɔɔlɔ akafundɛ etshumanelo ka la Kɔrɛtɔ ate: “Nyotetemale ndjasɛdingola dia mbeya kana nyekɔ lo nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la mbetawɔ k’Okristo ndo nyotetemale mɛnya woho w’anto wenyu.”—2 Kɔr. 13:5.

17-19. a) Lo toho takɔna takokaso ndjasɛdingola? b) Ngande wakoka ɛlɔngɔlɔngɔ ndjalɔngɔsɔla dia mamɛ dietawɔ diawɔ la kalasa?

17 Yoho mɔtshi yakokaso nkamba la dako diaki Pɔɔlɔ sɔ ele, lo ndjasɛdingola dimɛna dimɛna. Yambola ɔnɛ: ‘Onde dimi nɔmbaka l’etete? Etena kantshutshuya anto akina, onde dimi kitanyiyaka Nzambi oko Ɔnɔmbɔdi lo dihole di’anto? Onde dimi mbɔtɔka nsanganya y’Akristo mbala la mbala? Onde dimi tɛkɛtaka la dihonga lo kɛnɛ kendana la dietawɔ diami? Onde dimi dimanyiyaka asekami ambetawudi oko wasalɛwɔ ndo vɔ? Onde dimi mongaka l’okitanyiya otsha le wanɛ walɔmbɔla etshumanelo kami ndo wanɛ wele l’ɛkɛndɛ l’okongamelo?’

18 Tolembete dia ambola ahende l’atei wa wanɛ wokiso ladiko mendanaka la nembetshiya anto akina dietawɔ diaso ndo ntshikala nge la ntondo ka tɔsɛngiya t’anto akina. Efula k’ɛlɔngɔlɔngɔ pombaka nsala awui asɔ etena kewɔ la kalasa. Vɔ hawohombe monga djɔmɔ tɛwɛ lo kɛnɛ kendana la nembetshiya anto dietawɔ diawɔ. Lo dihole dia nsala ngasɔ, vɔ tɛkɛtaka la dihonga. Bɛnyɛlɔ diɛnya woho wakokawɔ nsala dui sɔ tondjamaka lo waa periodikɛ yaso. Ɛnyɛlɔ, Réveillez-vous ! wa Ngɔndɔ k’esambele 2009, mɛnyaka ɔnɛ naka osekayɛ la la kalasa ambokombola ate: “Lande na kahanyetawɔ wetshelo w’ohilwelo?” Wɛ koka mbokadimola ɔnɛ: “Lande na kahombami mbetawɔ wetshelo w’ohilwelo? Ambeyi wa siansɛ hawetawɔ dui sɔ ndo vɔ mbɔsamaka oko tomanyi.” Ambutshi le, kanyoholake awui asɔ kaamɛ l’ananyu nɛ dia dui sɔ mbayaakimanyiya dia vɔ ntondoya lo tɔsɛngiya t’oma le asekawɔ wa la kalasa.

19 Ekɔ mɛtɛ dia hongaka ɔtɔmbɔ l’eso dia ntɛkɛta ndo salaka kɛnɛ tshɛ katɔlɔmba Jehowa. Ɛnyɛlɔ, l’ɔkɔngɔ wa sho nkamba olimu lushi l’otondo, nɔmbamaka mbidja welo dia sho ntshɔ lo nsanganya. Sho mbeyaka monga la okakatanu dia memɔ la pindju dia ntomba l’esambishelo. Koko sho pombaka mbohɔ ɔnɛ naka sho mongaka la mbekelo ya ndjaekesanyiyaka l’awui wa lo nyuma, kete dui sɔ diayotokimanyiya dia sho ndjotondoya ekakatanu wakoka ndjohomana la so.

20, 21. a) Ngande wele kana yimba l’oshinga w’etshungwelo tokimanyiyaka dia ndɔshana la tokanyi ta kɔlɔ? b) Yɛdikɔ yakɔna yahombaso mbɔsa lo kɛnɛ kendana l’asui wakoka mpomana la so?

20 Ko kayotota lo kɛnɛ kendana la ɛlɔshamelo wahɛnama? Ɛnyɛlɔ, ngande wakokaso ntondoya ɔkɔmwɛlɔ? Yoho yoleki dimɛna ya nsala dui sɔ ele, kanaka yimba lo oshinga w’etshungwelo. Kɛsɔ mbakasale Pɔɔlɔ. Lo tena dimɔtshi, nde akayaɔsaka oko ose paa. Koko nde akeyaka nto dia Kristo akavu aha lo wahɔ w’anto wa kokele, koko di’atshi wa pɛkato. Ndo Pɔɔlɔ aki otshi wa pɛkato ɔmɔtshi. Diakɔ diakandafunde ate: “Lekɔ lo nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la mbetawɔ kele la mi le Ɔna Nzambi lakamboke ngandji ndo lakayakimɔ dikambo diami.” (Ngal. 2:20) Pɔɔlɔ akeyaka ohomba waki l’oshinga w’etshungwelo ndo nde akeyaka dia vɔ wakakimɔma ndo lo dikambo dia pɛkato yande ndaamɛ.

21 Woho akɔ waamɛ mbele, naka wɛ mbɔsa dia woshasha w’oshinga w’etshungwelo w’oma le Jehowa wakakimɔma dia wahɔ ayɛ, kete dui sɔ koka kokimanyiya efula. Kɛnɛ kele mɛtɛ ele, dui sɔ honya ɔkɔmwɛlɔ lo yoho ya dihindo. Lo yoho mɔtshi, efula ka l’atei aso mbeyaka ntetemala ndɔshana la ɛlɔshamelo wahɛnama edja tshɛ kahataye andja w’oyoyo. Koko ekɔ ohomba mbohɔka difuto diayolongola wanɛ wahahekɔ. Tamboleka nsukana otsha lo lushi la lotombo etena kayela Diolelo diaki Nzambi wɔladi ndo kayodiokonya anto wele la kɔlamelo tshɛ kokele. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tosale la wolo dia mbɔtɔ lo Diolelo sɔ oyadi l’atei w’asui efula.