JA FERNANDO jel xiwel ay. * Yujni chabʼ ansyano wa skʼanawe oj loʼilanukesok. Bʼa kada yulatanel ja biajante, ja ansyanoʼik yalunejexa yabʼ jasa tʼilan oj skʼuluk bʼa oj staʼ mas cholalik ja bʼa kongregasyon. Yajni ekʼ ja tyempo, ja Fernando wani sjobʼo sbʼaj ta oj kʼot ansyano jun kʼakʼu. Pe ja biajante chʼakeltoni yulatajel yajkʼachil ekʼele ja kongregasyon. ¿Jas maʼ oj aljukyabʼ yuja ansyanoʼik ja bʼa ekʼele it?

June bʼa yeʼnle wa skʼumaneyi ja 1 Timoteo 3:1 sok wa xyala yabʼ ke ajitayi ja cholal jastal ansyano. Ja Fernando, bʼa jelni cham xyabʼ ja jas wan aljel yabʼi, wa sjobʼo sbʼaj: «¿Jasa? ¿Jastal?». Ja hermano wa xyala yabʼ yajkʼachil ekʼele, sok ja Fernando wa x-och tsenuk. Tsaʼan, yajni wa x-aji ekʼuk ja anunsyo ke ansyanoxa, spetsanil ja hermanoʼik jel xgusto axiye.

¿Malo maʼ ja oja kʼan ajyelawuj cholalik ja bʼa kongregasyon? Miyuk. Ja jekabʼanum Pablo stsʼijbʼan ke «ta jun winik wan skʼujolajel bʼa oj kʼot jun talnanum, ja yeʼn wani skʼana jun lekil aʼtel» (1 Tim. 3:1). Yuja jel stsatsankʼujolajiye ja yaljelik it, jitsan jelni skʼujolane kʼiʼel ja bʼa yaʼteltajel ja Dyosi. Ja yuj, ja bʼa xchonabʼ ja Dyos, jelni jitsan juntiro ja ansyanoʼik soka ja siervo ministerialik bʼa chapane. Pe yuja wanxta kʼiʼel ja kongregasyoniki, wani xkʼanxi mas hermanoʼik ‹oj skʼujoluke bʼa oj kʼotuke jun talnanum›. ¿Bʼa jas modo mas lek skʼulajel? Sok ja matik wa skʼana oj och ansyano, ¿chamkʼujolxta maʼ oj ajyuke ma altantoxta jastal ajyi ja Fernando?

Ja yaljel ‹skʼujolajel bʼa oja taʼ›, juni sutjel yiʼoj ja bʼa griego bʼa wa stojolan kʼankʼunel bʼa jun jasunuk sok sbʼijelabʼaj bʼa stajel. Wani xya jpensaraʼuktik bʼa june maʼ wa sbʼiʼa sbʼaj bʼa oj stul jun sat tekʼul. Pe ja Pablo, mini kʼan yal jaʼ tʼilan yajel ajyuk ja okʼel kʼujolal bʼa kʼotel jun talnanum. ¿Jas yuj miyuk? Yujni ja skʼelsat ja maʼ meran wa skʼana oj och jun ansyano, jani oj skʼuluk «jun lekil aʼtel» sok mi bʼa yajel ajyuk jun sbʼiʼil.

Jitsan ja bʼa jas wa xkʼanji bʼa skʼulajel ja lekil aʼtel it, tini wa xtax bʼa 1 Timoteo 3:2-7 sok Tito 1:5-9. Yaljel sbʼaja jas wa xkʼanji, ja Raymond jun ansyano bʼa ayxa yiʼoj experiensya, wa xyala: «Bʼa keʼna, ja mas tʼilani jani ja jastal kʼotelotiki. Snajel kʼumal sok sjejel jelni tʼilan, pe cha jelni tʼilan mi oj ajyuka mul, mi oj jelxan ja bʼa jastik waxa kʼulani, tsʼikan oj wa ajyuk jawa pensari, toj oja kʼuluk ja jastiki, jamana kʼujol sok oj ochan rason».

Yajni jun hermano mi skʼulan jastik bʼa kux sok mi x-och skʼabʼ, jach wa sjeʼa mini ay smul. Mi xjelxi ja bʼa jas wa skʼulani, bibo, wa x-och rason sok toj wa skʼulan ja jastiki. Ja yuj, ja hermanoʼik wani sjipa skʼujole bʼa oj koltajuke ja bʼa swokole sok stojel lek ja kongregasyoni. Yuja jaman skʼujoli, wani stsatsankʼujolan ja keremtik akʼixuk sok ja matik ajkʼacheto. Sok yuja wa skʼulan gusto skʼulajel ja bʼa leki, wa xyayi kulan skʼujol sok wa skoltay ja maʼ malo ayi sok jachuk ja maʼ ayxa skʼujoli. Wa xya ajyuk ja modoʼalik it bʼa skoltajel ja tuk, sok mi bʼa wegoxta oj ajukyi jun cholal. *

Ja tsome ansyanoʼik, ojni bʼobʼ yaweyi rason sok oj stsatsankʼujoluke ja matik wane ‹skʼujolajel bʼa oj staʼe› niwak cholalik. Pe, skʼulajel ja jastik wa xkʼanji, jani oj skʼuluk ja hermano maʼ wa skʼana oj staʼ jun cholali. Ja Henry, jun ansyano bʼa jitsanxa jabʼil, wa xyala: «Ta waxa kʼana oj ajukawi jun cholal, kʼujolan aʼtel bʼa skʼulajel ja jas wa xkʼanji». Bʼa jani wan stajel tiʼal ja bʼa Eclesiastés 9:10, wa xyala: «‹Chikan jas aʼtel tey bʼa wa kʼabʼ oja kʼuluk, kʼujolan skʼulajel›, wa xkʼan alxuk, spetsanil jawa wipi. Ta ja ansyanoʼik wa xyalawabʼ ay jas oja kʼuluk, kʼulan ja janekʼ wa xbʼobʼawuji. Abʼan stsamalil ja aʼtelik wa x-ajiwi ja bʼa kongregasyon, man ja bʼa smesjel ja piso. Jawa waʼteli sok ja janekʼto oja kʼujoluk mini lomuk». Ja yuj, ta waxa kʼana oj ochan jastal ansyano, aʼtijanan sok ajipjuk akʼujol bʼa spetsanil ja aʼtelik bʼa Dyosi. Ja modoʼal mas tʼilan oja jeʼi, jani ja yajelabʼaj chʼin, mini jaʼuk ja okʼel kʼujolal sok ja yajelabʼaj niwani (Mat. 23:8-12).

Jujuntik ja maʼ wa skʼana oj ajyukyujile cholalik ja bʼa kongregasyoni, bʼobʼta ojni skʼane oj xchʼik sbʼaje ja bʼa tsome ansyanoʼiki. Tuk wani xtajkiye yajni wa x-ajiyile rason yuja ansyanoʼik. Ja hermanoʼik it jelni lek oj sjobʼ sbʼaje: «¿Keʼnta maʼ wanon slejel jlekilal, ma wa xkʼana chʼin oj kaʼ jbʼaj bʼa stalnajel ja xchejik ja Jyoba?».

Mokni chʼayuka kʼujol ja jas pilan wa xkʼanji bʼa tʼilan oj skʼuluke ja ansyanoʼik: jani akʼotuke «lekil sjejelik sbʼaja chejiki» (1 Ped. 5:1-3). ¿Jastal wa xlajxi ja it? Jani mi oja kis ja pensarik sok ja skʼulajel bʼa mi lekuki, sok yajel ajyuka pasensya sok kuchelawuj, ama akʼubʼalxawi jun cholal ma miyuk. Ja smeranili kʼotel ansyano mini wa stojolan mixa oj ajyuka palta (Núm. 12:3; Sal. 106:32, 33). Chomajkil, bʼobʼta jun hermano ‹mini snaʼa ja jastal mero kʼoteli›, pe bʼobʼta mini jach wa xyilawe ja tuk sok ayni yiʼoje rason. Ja yuj, ta ja ansyanoʼik wa xyawi jun rason jaman lek ti elel bʼa Biblia, maklaye sok mok tajkan. Tsaʼan leʼa modo oja kʼuluk ja jas aljiwabʼi.

Jujuntik hermanoʼik wa xyabʼye jelni x-albʼi bʼa stajel jun cholal. Ta jitsanxa jabʼil ‹wana skʼujolajel bʼa oj kʼotan jun talnanum›, ¿ay maʼ bʼa jun ekʼele wa x-ela gana? Ta jachuk, ajuluka kʼujol ja jas wa xyala ja Biblia ja bʼa proverbio it: «Ja yajel kʼot tekʼan ja smajlajel wa xya maloʼaxuk ja kʼujolal, pe ja yajel kʼotuk jun kʼankʼunel jach jastal jun teʼ bʼa sakʼanil» (Prov. 13:12).

Yajni ay juna kʼelsat bʼa lajansok mi oj bʼobʼa taʼ, ja kʼujolali wani xbʼobʼ maloʼaxuk. Jani jaw ja jas ekʼ sbʼaj ja Abrahán. Ja Jyoba skʼapunejxayi oj ajyuk jun skerem, pe yajni wan ekʼel ja tyempo, ja yeʼn sok ja Sara mini x-ajyiyujile (Gén. 12:1-3, 7). Yajni ayxa skʼujol, yala: «Niwan Ajwalal Jyoba, ¿jasa oja waki, yajni mey kuntikil? [...] Mini awaʼunejki kintil». Ama ja Jyoba skʼapayi oj ya kʼot smeranil ja jas skʼapa, pe ekʼtoni 14 jabʼil ja ti kʼot smeranili (Gén. 15:2-4; 16:16; 21:5).

Pe ja smajlajel jaw, ¿japjimayi ja gustoʼil bʼa yaʼteltajel ja Jyoba? Miniʼa. Ja yeʼn mini tʼun skʼulan dudar bʼa mi oj ya kʼotuk ja jas yala ja Jyoba. Ja yuj, mini yakan smajlajel. Ja jekabʼanum Pablo stsʼijbʼan: «Yajni ja Abrahán ajyitayuj spasensya, tixa aji kʼotyi ja skʼapjelal jaw» (Heb. 6:15). Mas tsaʼan, ja Maʼ kechan jel ja yipi yani koʼyi slekilal mas yuja janekʼ spensaraʼuneji. ¿Jasa wa xnebʼatik ja sjejel ja bʼa tojil awel winik it?

Ta ja weʼn waxa kʼana oj ochan ansyano, pe ekʼta jitsan jabʼil mixa taʼa, mok eluka gana sok moka wakan sjipjela kʼujol bʼa Jyoba. Mok chʼayukawuj ja gustoʼil bʼa yaʼteltajel. Ja William, bʼa skoltunej jitsan hermanoʼik ja bʼa yaʼteltajel ja Dyos, wa xyala: «Bʼa skʼulajel ja jas wa xkʼanji, wani xyiʼaj tyempo. Ja bʼa jas wa xnaxi sok ja bʼa smodo jun hermano wani xchiknaji takal takal ja bʼa jastal wa sjeʼa ja smodo sok ja yajni wa skʼulan ja jas wa xkʼanjiyiʼi. Ayni jujuntik wa skʼuʼane ke bʼa lek oj wajyujile jani ta staʼawe jun cholal. Ja jaw juni pensar mi stojoluk sok wani xbʼobʼ yijan chamkʼujol. Ja smeranili, bʼa wajkujtik lek, jani yaʼteltajel toj lek ja Jyoba, ama chikan bʼaytika ma ja jas wa xkʼulantiki».

Jun hermano ayxa junuk lajune jabʼil wan smajlajel yajni tito och ansyano. Bʼa jani wan stajel tiʼal jun tsamal xcholjel wa xtaʼatik ja bʼa kapitulo 1 bʼa libro bʼa Ezequiel, wa xcholo ja jas snebʼa: «Ja Jyoba wa stojo ja skarro, ja xchonabʼi, ja janekʼni wa skʼan oj ya ajnuk. Ja jastiki mini x-ekʼ ja jastal wa xkʼanatik ja keʼntiki, jani ja yajni lek xyila ja yeʼni. Ama jelni xkʼana oj ochkon ansyano, ja mas tʼilani mini jaʼuk ja jastal wa xkʼana oj kʼotkoni ma ja jas wa xkʼuʼan oj kʼotkoni. Bʼobʼta ja jas wa xkʼana ja keʼn mini jaʼuk ja jas wa xmakunikuj wa xyila ja Jyoba».

Ta ja weʼn waxa majlay oja kʼuluk «jun lekil aʼtel» bʼa jun ansyano, leʼa modo koltanel bʼa yajel ajyuk gusto ja kongregasyon. Pe ta waxa wila jel wan albʼel ja tyempo, kʼulan lucharsok ja chamkʼujoli sok ja oj wa ajyuka pasensya. Ja Raymond, bʼa tax tiʼal ja bʼajtanto, wa xyala: «Yajni june jel jas x-okʼ skʼujol, mini x-ajyi gusto. Smajlajel tolabida, wani sjapawi ja gustoʼil bʼa yaʼteltajel ja Jyoba». Ja yuj, aʼajyukawuj ja satinel ja yip ja Dyos, pe masto sbʼaja pasensya. Kʼulan estudiar ja Biblia bʼa oj wa yijbʼuk ja jastal waxa wilabʼaj soka Dyos. Elan mas ja xcholjeli sok ja bʼa yajel och nebʼumanili. Chapa jawa pamilya ja bʼa aʼtelik bʼa Dyos sok ja bʼa tsomjelal bʼa pamilya. Abʼan stsamalil ja ekʼeleʼik teya soka wa wermano bʼa skʼuʼajeli. Jachuk ojni wabʼ stsamalil yaʼteltajel ja Jyoba, malan oja taʼ jawa kʼelsati.

Ja jtyempo jaw bʼa wana skʼujolajel stajel jun cholal, ila jastal jun modo wa xyawi ja Jyoba bʼa oj ajyukawuj modoʼalik bʼa yaʼtijum Dyos sok bʼa skoltajel ja kongregasyon. Mini ja yeʼn sok ja xchonabʼi wa skʼanawe ke oj eluka gana sok mi oj ajyan gusto. Ja Dyos wani xya koʼyi slekilal sok wa skoltay ja matik wa x-aʼteltajiyuj bʼa jun modo stojol. Sok ajuluka kʼujol ja yeʼn «mi xyiʼajan wokol» ja bʼa slekilalik wa xyaʼa (Prov. 10:22).

Ama ayxa tyempo wana smajlajel, ayni jas mas wa xbʼobʼ kʼulaxuk bʼa yajel tojbʼuk ja jastal waxa wilabʼaj soka Dyosi. Ja Jyoba mini oj chʼay skʼujol ja jas waxa kʼulan bʼa yajel ajyuk ja modoʼalik wa xkʼanji sok ja aʼtel tsats ja bʼa kongregasyon jach mixa wakan stalnajel jawa pamilya. Tolabida aʼteltay gusto lek ja Jyoba, chikan jas cholal x-ajiwi.