Cameron: Aram mo Jon, nagustuhan ko talaga an regular tang pag-uulay manungod sa Bibliya. * Kan huri kitang mag-ulay, naihapot mo sako su manungod sa Kahadian. Pighapot mo kun ta’no ta nagtutubod an Mga Saksi ni Jehova na an Kahadian nin Diyos nagpuon na mamahala kan 1914.

Jon: Iyo, nabasa ko kaya duman sa sarong babasahon nindo na an Kahadian nin Diyos daa nagpuon na mamahala kan 1914. Napaisip ako ta sabi mo, Bibliya an pigbabasehan nindo kan gabos nindong paniniwala.

Cameron: Iyo, tama ka.

Jon: Nabasa ko na kaya an bilog na Bibliya. Pero, wara daw akong magirumduman na sinambit sa Bibliya an taon 1914. Kaya nagbukas ako nin Bibliya sa Internet tapos pig-search ko an “1914.” Aram mo kun ano an nagluwas? “0 results.”

Cameron: Hanga ako sa ginibo mo Jon. Nabasa mo na palan an bilog na Bibliya. Talagang harani sa puso mo an Tataramon nin Diyos.

Jon: Iyo, ta garo wara nang ibang libro na arog kaiyan.

Cameron: Totoo ‘yan. Saka magayon an ginibo mo ta sa Bibliya mo hinanap an simbag sa saimong hapot. Ginibo mo mismo kun ano an sinasabi sa sato kan Bibliya na padagos na ‘magsiyasat.’ * Marhay an ginigibo mong iyan.

Jon: Salamat. Gusto ko kayang makanuod pa. An totoo, nag-research pa ako. Tapos, digdi sa librong pig-aadalan ta, may nahiling akong nagkapirang impormasyon manungod sa 1914. Sinambit digdi an pangaturugan nin sarong hadi. May saro daang dakulang kahoy na pinutol tapos nagtubo giraray.

Cameron: A, iyo. Su hula iyan sa Daniel kapitulo 4. Manungod idto sa pangaturugan ni Nabucodonosor na hadi nin Babilonya.

Jon: Tama, iyo yan. Pauruutro ko idtong binasa. Pero dai ko pa man giraray mahiling an koneksiyon kaiyan sa Kahadian nin Diyos o sa taon 1914.

Cameron: An totoo Jon, dai lubos na nasabutan dawa ni propeta Daniel an kahulugan kan hula na ipinasurat sa saiya!

Jon: Talaga?

Cameron: Iyo. Digdi sa Daniel 12:8, sinabi niya: ‘Ako nakadangog, kundi dai ako nakasiyasat.’ An buot sabihon, dai niya nasabutan.

Jon: Bako man sana palan ako an dai nakasabot.

Cameron: An totoo, dai idto nasabutan ni Daniel ta bako pang panahon para lubos na ipasabot nin Diyos sa mga tawo an kahulugan kan mga hula sa libro nin Daniel. Pero ngunyan, puwede ta nang masabutan iyan nin lubos.

Jon: Pa’no mo nasabi ‘yan?

 Cameron: Hilingon ta an sinasabi kan kasunod mismong bersikulo. Sabi digdi sa Daniel 12:9: ‘An mga tataramon na ini nagkakapirintuan asin nagkakaduruutan sagkod sa panahon nin saiyang pangyari’ o buot sabihon sa panahon kan katapusan. Kaya an hulang ini masasabutan sana pakalihis nin halawig na panahon, sa panahon kan katapusan. Saka arog kan mga pag-aadalan ta pa, ipinapahiling kan gabos na ebidensiya na nabubuhay na kita sa panahon na iyan. *

Jon: Puwede mo daw ipaliwanag sako an hula ni Daniel?

Cameron: Sige, purbaran ko.

Cameron: Pag-ulayan ta nguna su nahiling ni Hading Nabucodonosor sa pangaturugan niya. Tapos pag-ulayan ta kun ano an kahulugan kaiyan.

Jon: Sige.

Cameron: Sa pangaturugan, may nahiling si Nabucodonosor na halangkawon na kahoy na haros makaabot na sa langit. Dangan, nadangog niya an pagbuot kan mensahero nin Diyos na putulon iyan. Pero, sinabi niya na iwalat an pungo kaiyan. Pakalihis nin “pitong panahon,” an kahoy matalubo giraray. * Inot na nautob an hulang ini ki Hading Nabucodonosor mismo. Minsan ngani saro siyang prominenteng hadi​—arog nin kahoy na luminangkaw na haros makaabot na sa langit—​pinutol an saiyang paghadi sa laog nin “pitong panahon.” Nagirumduman mo kun ano an nangyari?

Jon: Dai ko daw magirumduman.

Cameron: Sige. Sabi sa Bibliya, nawara sa tultol na pag-iisip si Nabucodonosor sa laog nin “pitong panahon” o pitong taon. Sa panahon na idto, dai siya nakapamahala bilang hadi. Pero sa katapusan kan pitong panahon, naulian si Nabucodonosor asin namahala giraray. *

Jon: Iyo, medyo nasasabutan ko an sinasabi mong iyan. Pero ano man an koneksiyon kaiyan sa Kahadian nin Diyos saka sa 1914?

Cameron: Sa madaling sabi, an hulang ini may duwang kautuban. Inot, kan maputol an pamamahala ni Hading Nabucodonosor. Ikaduwa, kan maputol an pamamahala nin Diyos. Kaya an ikaduwang kautuban na ini an konektado sa Kahadian nin Diyos.

Jon: Pa‘no mo man nasabi na may ikaduwang kautuban an hula?

Cameron: Mahihiling ta iyan sa hula mismo. Sabi sa Daniel 4:17, an hula itinao ‘tanganing mamidbid kan mga nabuhay an Kahuruhalangkawi na nagsasakop kan kahadian kan mga tawo, asin ta kun siisay an buot niya iyo an saiyang tinatawan kaiyan.’ Narisa mo su sinabi digding ‘kahadian kan mga tawo’?

Jon: Iyo, sinabi digding ‘an Kahuruhalangkawi na nagsasakop kan kahadian kan mga tawo.’

Cameron: Tama. Siisay sa paghuna mo ‘an Kahuruhalangkawi’?

Jon: An Diyos.

Cameron: Tama. Kaya sinasabi mismo kaiyan na an hula bako lang manungod ki Nabucodonosor. Kalabot man digdi an ‘kahadian kan mga tawo’​—an pamamahala nin Diyos sa katawuhan. Saka talagang rasonable iyan kun hihilingon ta an konteksto kan hulang ini.

Jon: Anong buot mong sabihon?

Cameron: Pauruutrong ipinapahiling sa libro nin Daniel an panginot na tema kaiyan​—an pag-establisar kan Kahadian nin Diyos na pamamahalaan kan saiyang Aki na si Jesus. Halimbawa, balik kita nin duwang kapitulo. Puwedeng pakibasa kan Daniel 2:44?

Jon: Sige. ‘Asin sa mga aldaw kan mga Hading ini, mapatindog an Diyos sa langit nin sarong kahadian na dai mayo sagkod malalaglag; asin an kahadian na ini dai iwawalat sa ibang banwaan; na iyan an matipak asin maubos kan gabos na ining  kahadian, asin magdadanay iyan sagkod nuarin pa man.’

Cameron: Salamat. Nanunungod daw sa Kahadian nin Diyos an bersikulong ini?

Jon: Hmm. Dai ako sigurado.

Cameron: Kun ririsahon mo, sinasabi digdi na an Kahadian na ini ‘magdadanay sagkod nuarin pa man.’ Totoo iyan sa Kahadian nin Diyos, pero dai ta iyan masasabi sa arin man na gobyerno nin tawo, bako?

Jon: Garo dai man nanggad.

Cameron: May saro pang hula sa libro nin Daniel na konektado sa Kahadian nin Diyos. Ining nasa Daniel 7:13, 14. Mapadapit sa mamamahala sa maabot na panahon, sinabi digdi na ‘tinawan siya nin kapangyarihan, kamurawayan, asin kahadian.’ Tanganing ‘an gabos na banwaan, nasyon, asin tataramon maglingkod sa saiya; an saiyang pagsakop, pagsakop na daing katapusan, bakong agi-agi sana, asin an saiyang kahadian dai nanggad mararaot.’ Narisa mo kun ano an itinatampok sa hulang ini?

Jon: May sinambit diyan na kahadian.

Cameron: Tama. Saka bako sanang basta kahadian. Sinabi digdi na an Kahadian na ini magkakaigwa nin awtoridad sa ‘gabos na banwaan, nasyon, asin tataramon.’ Buot sabihon, an Kahadian na ini mamamahala sa bilog na kinaban.

Jon: Iyan palan an buot sabihon kan bersikulong iyan.

Cameron: Saka, hilingon mo an sinasabi pa kan hula: ‘An saiyang pagsakop, pagsakop na daing katapusan, bakong agi-agi sana, asin an saiyang kahadian dai nanggad mararaot.’ Kun ririsahon ta, kaagid ini kan binasa ta pa sanang teksto sa Daniel 2:44.

Jon: Iyo ano?

Cameron: Ano daw kun i-review ta nguna su pinag-ulayan ta? Itinao an hula sa Daniel kapitulo 4 para mamidbid kan mga tawo na ‘an Kahuruhalangkawi an nagsasakop kan kahadian kan mga tawo.’ Malinaw na ipinaparisa kaini na an hula igwa nin mas dakulang kautuban kisa sa pangyayari kaidto ki Nabucodonosor. Mababasa ta man sa bilog na libro nin Daniel an mga hula manungod sa pagka-establisar kan Kahadian nin Diyos sa pamamahala kan saiyang Aki. Kaya rasonable daw na sabihon ta na an hulang ini sa Daniel kapitulo 4 nanunungod man sa Kahadian nin Diyos?

Jon: Puwede. Pero dai ko pa man giraray mahiling an koneksiyon kaiyan sa 1914.

Cameron: Sige, balikan ta lugod si Hading Nabucodonosor. Siya idtong kahoy sa inot na kautuban kan hula. Pinutol an kahoy dangan pinabayaan nin pitong panahon. Naputol man an pamamahala ni Nabucodonosor kan mawaran siya nin tultol na pag-iisip sa laog nin sarong peryodo nin panahon. Natapos an pitong panahon na iyan kan narahay na siya asin nagpadagos an saiyang pamamahala. Sa ikaduwang kautuban kan hula, mapuputol man an pamamahala nin Diyos sa laog nin sarong peryodo nin panahon​—pero bako iyan dahil sa ano man na pagkukulang nin Diyos.

Jon: Ano an buot mong sabihon?

Cameron: Kaidto, an mga Israelitang hadi na namamahala sa Jerusalem sinasabing nakatukaw sa “trono ni Jehova.” * Representante sinda nin Diyos sa pamamahala sa saiyang mga lingkod. Kaya an pamamahala kan mga hading idto talagang nagrerepresentar sa pamamahala nin Diyos. Pero pag-abot  nin panahon nagin bakong makinuyog sa Diyos an kadaklan sa mga hading idto asin iyo man an ginibo kan kadaklan sa saindang mga sakop. Huli kaiyan, itinugot nin Diyos na masakop kan mga Babilonyo an mga Israelita kan 607 B.C.E. Puon kaidto, dai na nin mga hadi na nagrerepresentar ki Jehova sa Jerusalem. Kaya iyan man an panahon na naputol an pamamahala nin Diyos. Ano Jon, nasusundan mo pa ako?

Jon: Garo iyo man.

Cameron: Kaya kan 607 B.C.E. nagpuon an pitong panahon, o an peryodo nin panahon na naputol an pamamahala nin Diyos. Sa katapusan kan pitong panahon, papatukawon nin Diyos an sarong bagong tagapamahala na marepresentar sa Saiya, pero sa pagkakataon na ini, bako sa daga kundi sa langit. Pag nangyari na iyan, saka sana mauutob an iba pang hula sa Daniel na nabasa ta. Kaya an hapot: Kasuarin natapos an pitong panahon? Pag nasimbag ta an hapot na iyan, maaaraman ta kun kasuarin nagpuon an pamamahala kan Kahadian nin Diyos.

Jon: Ahh. Hulaan ko​—an pitong panahon natapos kan 1914?

Cameron: Mismo!

Jon: Pero pa‘no ta man masasabing 1914?

Cameron: Sa ministeryo kaidto ni Jesus digdi sa daga, ipinarisa niya na an pitong panahon dai pa natatapos. * Kaya siguradong halawigon na panahon iyan. An pitong panahon nagpuon ginatos na taon bago pa magdigdi si Jesus sa daga, asin nagpadagos pa iyan pagkabalik niya sa langit. Tandaan ta man na an kahulugan kan mga hula sa libro nin Daniel magigin malinaw sana sa panahon nin katapusan. * Kaidtong dekada nin 1870, napahiro an sinserong mga estudyante sa Bibliya na maingat na siyasaton ini pati an iba pang hula. Nasabutan ninda na an pitong panahon matatapos sa taon 1914. Asin an mga pangyayari sa kinaban puon kan taon na iyan nagpapatunay na talagang kan 1914 nagpuon na mamahala sa langit an Kahadian nin Diyos. Kan taon na iyan nagpuon an huring mga aldaw, o an panahon nin katapusan. Jon, aram ko na medyo masakit sabuton an pinag-uulayan ta.

Jon: Iyo. Garo kaipuhan kong balik-balikan ini para magin malinaw sako.

Cameron: Okey lang ‘yan. Dai ko man tulos iyan nasabutan kaidto. Pero maski papa’no, lugod nakatabang saimo an pinag-ulayan ta na mahiling na nakabase sa Bibliya an paniniwala kan Mga Saksi ni Jehova manungod sa Kahadian.

Jon: Iyo, bilib ngani ako saindo ta pirming nakabase sa Bibliya an mga paniniwala nindo.

Cameron: Nahihiling ko na arog man kaiyan an gusto mo. Arog kan sabi ko, medyo masakit sabuton an pinag-ulayan ta. Posibleng may mga hapot ka pa. Halimbawa, nasabutan ta na an pitong panahon konektado sa Kahadian nin Diyos asin nagpuon iyan kan 607 B.C.E. Pero, pa‘no ta masisigurado na natapos an pitong panahon kan 1914? *

Jon: Yan ngani an hapot ko.

Cameron: Matatabangan mismo kita kan Bibliya na maaraman an eksaktong lawig kan pitong panahon. Gusto mong pag-ulayan ta iyan sa sunod? *

Jon: Sige.