1, 2. a) ¿Imaraykun confianchis Diospa gobiernon paypa munayninta hunt’ananpi? b) Efesios 2:12 textoq nisqanman hina, ¿imaraykun rimanakuykuna Diospa gobiernonpi astawan confiananchispaq yanapawanchis? (Kay paginapi dibujota qhaway.)

KAY pachapi sasachakuykunataqa Diospa gobiernollanmi tukuchinqa, chaytan lliw runakunaman Jehová Diospa testigonkunaqa willanchis, chaytaqmi ñoqanchismanpas huk suyakuyta qowanchis. Ichaqa, ¿cheqaqpaqchu Diospa gobiernon kanqa? ¿Iñinchischu chay gobiernowan Diospa munaynin hunt’akunanpi? ¿Imakunaraykun chaypi iñinchis? (Heb. 11:1.)

² Jehová Diosqa kay pachapaq munayninta hunt’ananpaqmi huk gobiernota paqarichirqan. Chay gobiernoqa Dioslla kamachikuq kananpaq derechoyoq kasqanpin saphichasqa kashan. Ichaqa, ¿pin chay gobiernopi rey? ¿Pikunawanmi chay rey kamachikamunqa? ¿Pikunatan kamachimunqa? Chaykuna hunt’akunanpaqmi Jehová Diosqa rimanakuykunata ruwarqan, mayninpitaq Jesús ruwarqan. Chaykunapi yuyaymanaspan astawan confianchis Diospa munaynin hunt’akunanpi, gobiernonpas allin saphichasqa kasqanpi (leey Efesios 2:12).

3. ¿Imatan yachasun kay estudiopi qatiqnin estudiopipas?

 ³ Biblian willan soqta rimanakuymanta, chaykunan Diospa gobiernon hunt’akunanpaq hina ruwasqa kashan. Chay rimanakuykunaqa kaykunan: 1) Abrahamwan Diospa rimanakusqan, 2) Israel llaqtawan Diospa rimanakusqan, 3) Davidwan Diospa rimanakusqan, 4) Melquisedec hina sacerdotepaq rimanakuy, 5) mosoq rimanakuy, 6) Diospa gobiernonpaq rimanakuy. Kay estudiopin yachasun imaynatan sapanka rimanakuykuna Diospa gobiernon hunt’akunanpaq hina ruwasqa kasqanta (qhaway “ ¿Imaynatan Dios munayninta hunt’anqa?” nisqa recuadrota).

4. Génesis qelqapi nisqanman hina, ¿imakunatan Jehová Dios decidirqan?

⁴ Jehová Diosqa sumaqtan kay pachata kamarqan runakuna chaypi tiyanankupaq. Hinamantaq decidirqan runakunata payman rikch’akuqta kamananpaq, decidillarqantaq kay pachata runakuna paraisoman tukuchinankupaq wawankuwanpas hunt’achinankupaq, allin kaqta mana allin kaqta reqsichiq sach’a ruruta ama mikhunankupaqwan (Gén. 1:26, 28; 2:16, 17). Chaykunata decidispan Diosqa listo kasharqan munayninta hunt’ananpaq. Chhaynaqa, ¿imaraykun rimanakuykunata ruwayta qallarirqan?

5, 6. a) ¿Imaynatan Saqra tatichiyta munarqan Diospa munaynin hunt’akunanta? b) ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan Edén huertapi pay contra hatariqtinku?

⁵ Saqran mana munarqanchu Diospa munaynin hunt’akunanta, chaymi runakunata tentarqan Diosta mana kasukunankupaq. Evatan nirqan Diospa hark’asqan allin kaqta mana allin kaqta reqsichiq sach’a ruruta mikhunanpaq (Gén. 3:1-5; Apo. 12:9). Chay hinapin Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta iskayachirqan. Qhepamantaq Saqraqa  runakuna Diospaq hunt’aq sonqo kasqankuta iskayachillarqantaq (Job 1:9-11; 2:4, 5).

⁶ ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan Edén huertapi pay contra hatariqtinku? Payqa atinmanmi karqan pay contra hatariqkuna wañuchiyta. Chayta ruwanman karqan chayqa manan Adán Evaq wawankuna kanmanchu karqan kay pachaman hunt’aykunankupaq, chay hinapitaqmi Diospa munaynin mana hunt’akunmanchu karqan. Chayraykun huk promesata ruwarqan, chaytan nikun Edén huertapi promesa nispa. Chay promesan rikuchin kay hallp’apaq runakunapaqwan Diospa munaynin hunt’akunantapuni (leey Génesis 3:15).

7. ¿Imatan Dios ruwanqa Edén huertapi prometesqanrayku?

⁷ Diosqa Edén huertapi promesa ruwasqanwanmi mach’aqwayta miraynintawan huchacharqan, chay mach’aqwayqa Saqran miraynintaq payta qatikuqkuna. Paykunan mana munankuchu Dioslla derechoyoq kamachinanpaq kananta. Warmiq mirayninmantaq atiyta qorqan Saqrata wañuchinanpaq. Chay hinapin Diosqa pay contra hatariqkunata chinkachinqa, chay hawa imaymana mana allinkuna kasqantapas. Hinaspapas willarqanmi imaynata chayta ruwananta.

8. ¿Imatan yachanchis warmimanta mirayninmantapas?

⁸ ¿Pin warmiq miraynin kanman? Huk espiritun. ¿Imarayku? Huk millay espirituta chinkachinanrayku. Paymi mach’aqwayta otaq Saqrata umanpi sarunqa (Heb. 2:14). Chay mirayta onqokuq warmipas espiritullataqmi kanan karqan. Saqraq mirayninqa ratullan askhayarqan, warmiq mirayninmi ichaqa tawa waranqa watakuna hina mana reqsikurqanchu. Chay tiempopin Jehová Diosqa rimanakuykunata ruwarqan, chaykunan sut’inchan pichus miray kasqanta. Rikuchillantaqmi Saqraq mana allinkuna paqarichisqanta imaynata Dios allichananta.

9. a) ¿Imatan Abrahamwan Dios rimanakurqan? b) ¿Hayk’aqmi chay rimanakuy hunt’akuyta qallarirqan?

⁹ Edén huertapi Saqrata huchachakusqanmanta iskay waranqa watakuna hina pasasqan qhepamanmi, Diosqa Abrahamta kamachirqan wasintapas Ur llaqtantapas saqespa Canaán hallp’aman rinanpaq (Hech. 7:2, 3). Chaypin nirqan: “Ripuy hallp’aykimanta, aylluykimanta, taytaykiq wasinmanta, rikuchisqayki chay hallp’aman. Mirayniykikunatan ancha hatun suyuman tukuchisaq, saminchasqaykin, ancha mentasqatan ruwasqayki, hukkunapaqtaq samincha kanki. Saminchaqniykikunatan saminchasaq, ñakaqniykikunatan ñakasaq, kay pacha lliw  ayllukunapaqmi samincha kanki”, nispa (Gén. 12:1-3). Chhaynatan Diosqa Abrahamman prometerqan, chaytan nikun Abrahamwan Diospa rimanakusqan nispa. Hayk’aqchus chay rimanakuy ruwakusqanqa manan yachakunchu, ichaqa sut’in kashan 1943 watapi (m.J.h.) hunt’akuyta qallarisqan. Chay watapin Abrahamqa 75 watanpi kashaspa Harán hallp’amanta ripuspa Éufrates mayuta chimparqan.

10. a) ¿Imaynatan Abraham confiarqan Diospa promesankunapi? b) ¿Imakunatawanmi Jehová Dios willarqan warmiq mirayninmanta?

¹⁰ Askha kutipin Jehová Diosqa Abrahamman prometesqanta sut’incharqan (Gén. 13:15-17; 17:1-8, 16). Abrahamqa Diospa promesankunapin anchatapuni iñirqan, chaymi rikukun churinta sacrificiopi Diosman haywananpaq listo kasqanpi. Chaytaqmi Jehová Diospa sonqonman chayarqan, chaymi Abrahamwan rimanakusqanta hunt’ananpaq jurarqan (leey Génesis 22:15-18; Hebreos 11:17, 18). Chaykuna hunt’akuyta qallarisqan qhepamanpas, Jehová Diosqa willashallarqanmi warmiq mirayninmanta. Chay miraymi Abrahampa familianmanta kanan karqan askhataq kananku karqan. Hinaspapas reykuna kaspankun lliw enemigonkuta chinkachinanku karqan runakunatataq yanapananku karqan.

11, 12. a) ¿Imaynatan Biblia willarqanña Abrahamwan Diospa rimanakusqan aswan hatun bendicionkunataraq apamunanta? b) ¿Imaynapin chaykuna allinninchispaq?

¹¹ Abrahampa miraynin prometesqa hallp’ata chaskiqtinmi, Dioswan rimanakusqanqa hunt’akurqan. Biblian ichaqa willarqanña chay rimanakuyqa aswan hatun bendicionkunataraq apamunanta (Gál. 4:22-25). Pablon willarqan Abrahampa ñawpa kaq mirayninqa Cristo kasqanta, qhepa kaq miraynintaq 144.000 akllasqa cristianokuna kasqanta (Gál. 3:16, 29; Apo. 5:9, 10; 14:1, 4). Nillarqantaqmi warmiqa ‘hanaq pacha Jerusalén’ kasqanta, chaymi Jehová Diospa hanaq pachapi  lliw angelninkuna (Gál. 4:26, 31). Abrahamman Jehová Diospa prometesqan hina, chay mirayqa runakunatan yanapanqa.

¹² Abrahamwan Jehová Dios rimanakusqanmi rikuchirqan Diospa gobiernon cheqaqpuni kananta, chay hinapi reypas paywan kaq reykunapas kamachikunankupaq derechoyoq kasqankuta (Heb. 6:13-18). ¿Hayk’a tiempopaqmi chay rimanakuy kanqa? Chayqa kanqa Diospa gobiernon enemigonkunata chinkachinankaman, lliw runakuna bendecisqa kanankukaman (1 Cor. 15:23-26). Ichaqa Génesis 17:7 texton nin chay ‘rimanakuyqa wiñaypaq’ kasqanta, runakunapaq bendicionkuna wiñaypaq kasqanrayku. Abrahamwan Diospa rimanakusqanmi rikuchin Jehová Diosqa kay pachata chanin runakunawan hunt’ananpaq decidisqa kasqanta, chaytan Diosqa ñawpaqmantaña munarqan (Gén. 1:28).

13, 14. ¿Imaraykun Davidwan Diospa rimanakusqanpi confiananchis?

¹³ Edén huertapi Diospa prometesqan, Abrahamwan rimanakusqan iman rikuchiwanchis Jehová Diospa hatun gobiernonqa chanin kamachikuyninkunapi saphichasqa kasqanta. Chaymi Jesuspa kamachikuyninpas chay chanin kamachikuykunapi saphichasqa kashan (Sal. 89:14). ¿Waqllipunmanchu Jesuspa kamachikuynin? Chay mana kananpaqmi huk rimanakuyta ruwakullarqantaq. ¿Mayqenmi chay rimanakuy?

¹⁴ Chaymi karqan Davidwan Diospa rimanakusqan (leey 2 Samuel 7:12, 16). Jehová Diosmi Davidman prometerqan mesiasqa paypa mirayninmanta kananta (Luc. 1:30-33). Chay hinapin Jehová Diosqa astawan sut’incharqan piqpa familianmantas mesías hamunanta. Diosmi nirqan Davidpa mirayninmanta hamuqqa Diospa gobiernonpi kamachinanpaq derechoyoq kasqanta (Ezeq. 21:25-27). Chay hinapin Davidpa kamachikuyninqa ‘wiñaypaq takyanqa’. Davidpa mirayninqa wiñaypaqmi kamachikushallanqa ‘intiq k’anchashanankama’ (Sal. 89:34-37). Jesuspa kamachikuyninqa otaq Diospa gobiernonqa manan hayk’aqpas waqllipunqachu, ruwasqankunapas wiñaypaqmi kanqa.

15-17. a) ¿Imatawanmi miray ruwanan karqan? b) ¿Imanaqtinmi chay ruwaytawan hunt’anan karqan?

¹⁵ Abrahamwan Davidwan Diospa rimanakusqanmi rikuchin warmiq mirayninqa kamachikuq kananta. Ichaqa manan kamachikuqllachu kanan karqan aswanpas necesitakullarqantaqmi  sacerdote kananpas. ¿Imanaqtin? Sacerdote kaspallan atinman runakunarayku sacrificio haywayta, chay hinapi runakuna huchankumanta kacharichisqa kanankupaq Diospa familianmanta kanankupaqwan. Chay hunt’akunanpaqmi kamaqninchisqa rimanakullarqantaq, chaytan nikun Melquisedec hina sacerdotepaq rimanakuy nispa.

¹⁶ Dios kikinpunin Jesuswan rimanakunan karqan, chaytan Davidman willarqanña. Chay rimanakuymi karqan awqankunata Jesús atipanankama Diospa ‘paña ladonpi tiyaykunanpaq’, Melquisedec hina wiñaypaq sacerdote kananpaqwan (leey Salmo 110:1, 2, 4). ¿Imanaqtinmi Melquisedec hina sacerdote kanan karqan? Abrahampa miraynin manaraq prometesqa hallp’aman haykushaqtinmi, Melquisedecqa Salem llaqtamanta rey karqan, hinallataq ancha hatun ‘Diospa sacerdoten’ kallarqantaq (Heb. 7:1-3). Melquisedectaqa Jehová Dios kikinpunin rey kananpaq sacerdote kananpaqwan churarqan. Pay hina iskaynin ruwaykunata apariqqa manan pipas karqanchu, chayraykun payqa “wiñaypaq sacerdote” kapurqan.

¹⁷ Chay hinatan Jehová Diosqa pay kikinpuni Jesusta churarqan sacerdote kananpaq. Chaymi Jesusqa ‘wiñay-wiñaypaq sacerdote kanqa Melquisedec’ hina (Heb. 5:4-6). Chay rimanakuymi sut’ita rikuchin Jehová Diosqa runakunapaq kay hallp’apaqwan munayninta hunt’anantapuni. Chaytan ruwanqa Jesuspa kamachikuyninwan.

18, 19. a) ¿Imaynapin kinsantin rimanakuykuna Diospa gobiernon hunt’akunanpaq hina ruwasqa kashan? b) ¿Pikunamantan yachasun qatimuq estudiopi?

¹⁸ Chay kinsantin rimanakuykunaqa Diospa gobiernon hunt’akunanpaq hinan ruwasqa kashan. Hinaspapas chay gobiernoqa rimanakuykunapin allin saphichasqa kashan. Edén huertapin Jehová Diosqa prometerqan warmiq mirayninwan munaynin hunt’ananta. Abrahamwan rimanakusqanpitaq rikuchirqan pichus miray kananta imakunachus ruwanantapas.

¹⁹ Davidwan Diospa rimanakusqanmi rikuchirqan pimanta ñawpa kaq miray hamunanta, paymi Jesús. Paymanmi atiyta qokurqan kay pachata kamachinanpaq chaypi allinkuna ruwasqanpas wiñaypaq kananpaq. Melquisedec hina sacerdotepaq rimanakuytaq rikuchirqan warmiq miraynin sacerdote kananta. Ichaqa manan Jesusllachu runakunataqa ch’uya kananpaq yanapanqa, kallantaqmi huk reykunapas sacerdotekunapas. ¿Pikunan paykuna kanku? Qatimuq estudiopi yachasun.