Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Omolwashike tu na okukala aayapuki?

Omolwashike tu na okukala aayapuki?

“Kaleni aayapuki.” —  LEV. 11:45.

1. Embo lyaLevitikus otali vulu oku tu kwathela ngiini?

UUYAPUKI owa popiwa olundji membo lyaLevitikus shi vulithe momambo galwe gOmbiimbeli. Jehova okwa tegelela aalongeli ye ayehe yashili ya kale aayapuki. Ngele otu uvite ko notwa pandula embo lyaLevitikus, otashi ke tu kwathela tu tseye kutya ongiini tatu vulu okukala aayapuki.

2. Membo lyaLevitikus, omwa nyolwa shike?

2 Embo lyaLevitikus olya nyolwa komupolofeti Moses. Oli li oshitopolwa ‘shOmanyolo’ ngoka ga nyolithwa kombepo yaKalunga noge na oshilonga shokulonga aantu oshili. (2 Tim. 3:16) Melaka lyOshihebeli moka mwa nyolwa Ombiimbeli, montopolwa kehe yembo ndika edhina lyaJehova olya holoka mo lwiikando omulongo. Okukala tu uvite ko embo lyaLevitikus otaku ke tu nkondopaleka tu yande okuninga kehe shoka tashi nyateke edhina lyaKalunga. (Lev. 22:32) Uutumbulilo mboka wa longithwa olundji membo ndika “Ongame Jehova,” (NW) otawu tu dhimbulukitha tu kale hatu vulika kuye. Moshitopolwa shika nomwaashoka tashi landula ko, otatu ka kundathana kombinga yomauwanawa ge na oshilonga ngoka tatu adha membo lyaLevitikus. Omauwanawa ngoka oge li omagano ga za kuKalunga ngoka tage tu kwathele tu kale aayapuki sho tatu mu longele.

 KALENI AAYAPUKI

3, 4. Okuyogolwa kwaAaron noyana otaku thaneke shike? (Tala kethano lyopetameko.)

3 Lesha Levitikus 8:5, 6Jehova okwa li a hogolola Aaron a kale omusaaseri omukuluntu gwAaisraeli, noyana ya kale aasaaseri yoshigwana. Aaron ota thaneke Jesus Kristus noyana otaya thaneke aalanduli yaJesus aagwayekwa. Mbela okuyogolwa kwaAaron otaku thaneke eiyopaleko lyaJesus? Hasho nando. Jesus ka li e na uulunde washa noka li ‘e na nando oshipo.’ Jesus ka li a pumbwa eiyopaleko. (Heb. 7:26; 9:14) Onkee ano, okuyogolwa kwaAaron otaku thanke uuyogoki nosho wo uuyuuki waJesus. Mbela okuyogolwa kwaana yAaron okwa li taku thaneke shike?

4 Okuyogolwa kwaana yaAaron okwa li taku thaneke eiyopaleko lyaamboka ya hogololwa ya ka kale aasaaseri megulu. Mbela okuninginithwa kwaagwayekwa oku na ekwatathano neiyopaleko lyaana yaAaron? Aawe. Eninginitho ihali yogo po oondjo dhaantu, ihe otali thaneke owala kutya omuntu okwi igandjela Jehova Kalunga oye awike. Ano aagwayekwa ohaya yogolwa owala okupitila muJesus ngoka oye ‘ohapu’ yaKalunga. Oya tegelelwa ya tule miilonga nomutima aguhe omalongo gaKristus monkalamwenyo yawo ayihe. (Ef. 5:25-27) Uuna taya ningi ngawo ohaya ningi aayapuki nosho wo aayogoki. Ongiini kombinga ‘yoonzi dhilwe’? —  Joh. 10:16.

5. Omolwashike taku vulu okutiwa kutya oonzi dhilwe odho opalekwa kOohapu dhaKalunga?

5 Oyana yaAaron kaya li taya thaneke oonzi dhilwe dhaJesus ndhoka dhi li “engathithi lyaantu” nenge ongundu onene. (Eh. 7:9) Mbela Oohapu dhaKalunga ohadhi ningi oohandimwe mboka ya ninginithwa aayapuki noku ya opaleka? Eeno. Mboka ye na etegameno lyoku ka kala nomwenyo kombanda yevi, ohaya lesha shoka Ombiimbeli tayi ti kombinga yesimano lyombinzi yaJesus ya tika nosho wo uuwanawa mboka we ya po omolwayo. Shoka ohashi yi inyengitha yi itaale oohapu ndhoka nokuyakula Jesus ‘uusiku nomutenya miilonga iiyapuki.’ (Eh. 7:13-15) Aagwayekwa nosho wo oonzi dhilwe onkee ngaa taya tsikile nokwoopalekwa natango. Iizemo ohayi imonikila mokukala kwawo ye “na omikalo omiwanawa.” (1 Pet. 2:12) Jehova okwa nyanyukwa noonkondo sho e wete aagwayekwa nosho wo oonzi dhilwe dha yogoka noye li pamwe muukumwe. Ohaya kala ya nyanyukwa unene tuu ngele taya pulakene nokulandula nuudhiginini Omusita gwawo, Jesus.

6. Omolwashike tu na okukala hatu ikonakona pandjigilile?

6 Oshitegelelwa kutya aasaaseri yaIsraeli oya li ye na okukala ya yogoka palutu, oshi na eityo shili koshigwana shaJehova kunena. Olundji mboka hatu konakona nayo Ombiimbeli ohaya ndhindhilike uuyogoki womahala getu gokugongalela nosho wo omizalo dhetu dha yela nodho opala. Ihe nonando ongawo, eiyopaleko lyaasaaseri otali tu kwathele tu mone kutya kehe ngoka ta londo kondundu ondeendeka, opo a ka longele Jehova oku na okukala e na ‘omadhiladhilo ga yela.’ (Lesha Omapisalomi 24:3, 4; Jes. 2:2, 3.) Iilonga yetu iiyapuki mbyoka hatu longele Kalunga oyi na okulongwa nomadhiladhilo ga yela, nomwenyo gwa yela nosho wo nomalutu ga yela. Shika otashi pula tu ikonakone paumwene pandjigilile. Otashi vulika nokuli twa pumbwa okuninga omalunduluko omanene, opo tu kale twa yogoka. (2 Kor. 13:5) Pashiholelwa, omuntu ngoka a ninginithwa noha talele owina omathano giipala oku na okwiipula ta ti: ‘Mbela otandi ulike ngaa kutya ngame omuyapuki?’ Konima yokwiipula ngawo, okwa pumbwa oku ka konga ekwatho, opo a hulithe po okutala omathano giipala, hoka ku li oshinima oshiwinayi lela. —  Jak. 5:14.

KALA HO VULIKA OPO WU KALE OMUYAPUKI

7. Jesus okwa tula po oshiholelwa shini sha fa shomusaaseri ngoka a popiwa muLevitikus 8:22-24?

7 Uuna aasaaseri yaIsraeli taya langekwa po, ombinzi yonzi oya li hayi gwayekwa koshipapatsi shawo shokolulyo, komulumenwe gwoshikaha shawo shokolulyo, nokomunwe omunene gwokompadhi yokolulyo yomusaaseri Omukuluntu Aaron nosho wo kwaangoka gwoyanamati. (Lesha Levitikus 8:22-24.) Omukalo nguka gwokulongitha ombinzi otagu ulike kutya aasaaseri oya li taya ka longa iilonga yawo yuusaaseri  nevuliko. Sha faathana, Omusaaseri Omukuluntu, Jesus, okwa tulila po aagwayekwa noonzi dhilwe oshiholelwa sha gwanenena. Okwa kala aluhe ha pulakene kewiliko lyaKalunga. Oshikaha she osha li shi igilila okulonga ehalo lyaJehova, noompadhi dhe inadhi puka mo mondjila yuuyapuki. —  Joh. 4:31-34.

8. Aapiya yaJehova ayehe oye na okuninga shike?

8 Aakriste aagwayekwa nosho wo oonzi dhilwe dhaJesus odhi na okulandula uudhiginini wOmusaaseri gwawo Omukuluntu. Aalongeli yaJehova ayehe oye na okuvulika metsokumwe newiliko ndyoka tali adhika mOohapu dhaKalunga. Uuna taye shi ningi itaya ka nikitha ombepo yaKalunga uuthigwa. (Ef. 4:30) Kungawo, otaya kala ‘nokweenda moondjila dhu ukilila.’ —  Heb. 12:13.

9. Aamwatate yatatu mboka ya longa pamwe niilyo yOlutuwiliki oya hokolola ngiini omaiyuvo gawo, noohapu dhawo otadhi tu kwathele ngiini tu tsikile nokukala aayapuki?

9 Opu na aamwatate yatatu mboka ye na etegameno lyokukala nomwenyo kombanda yevi ya popya oohapu ndhoka tadhi zi komutima. Aamwatate mboka oya kala taya longo pamwe niilyo yOlutuwiliki ethimbo nuule. Omumwatate gwotango okwa ti: “Oshi li uuthembahenda wi ikalekelwa okulonga pamwe nayo. Nonando oya gwayekwa nombepo, nayo inaya gwanenena, oshinima shika onde shi mono sho nda panga uukuume wopothingo nayo. Ihe onda kala ndi itulila po nale elalakano uule womimvo dha ka pita ndi kale handi vulika kwaamboka taye tu wilike.” Omutiyali okwa ti: “Omanyolo ngaashi Aakorinto aatiyali 10:5 ndjoka tayi popi kombinga ‘yokuvulika kuKristus,’ oga kwathela ndje ndi vulike nondi longele kumwe naamboka taye tu wilike. Evuliko ndika oondyoka tali zi komutima shili.” Omutitatu okwa ti: “Ngele otwa hala okuvulika kehangano lyaKalunga nokwaamboka ta longitha a humithe komeho elalakano lye li na ko nasha nevi, otwa pumbwa okuninga iinima yontumba. Otu na okuhola shoka Jehova e hole, okutonda shoka e tonde, okukonga aluhe ewiliko lye nosho wo okulonga shoka tashi mu opalele.” Omumwatate nguka okwe shi mona kutya omumwatate Nathan Knorr, ngoka a li oshilyo shOlutuwiliki, omwiifupipiki. Okwa li a taamba ko nehalo ewanawa iinima mbyoka ya popiwa mOshungolangelo yomo 1925, moshitopolwa shi na oshipalanyolo “Evalo lyOshigwana,” nonando opwa li yamwe mboka itaaya tsu kumwe nayo. Evuliko lye olya li lya kumitha omumwatate ngoka noonkondo. Okutedhatedha koohapu dhaamwatate mboka yatatu, otashi ke tu kwathela tu kale aayapuki nokukala hatu vulika.

KALA OMUVULIKI KOMPANGO YAKALUNGA YI NA KO NASHA NUUYAPUKI WOMBINZI

10. Osha simana shi thike peni okuvulika koshipango shaJehova shokwiidhilika ombinzi?

10 Lesha Levitikus 17:10. Okwiidhilika ombinzi kutya nduno oyoshinamwenyo nenge oyomuntu, oku li oshitegelelwa shOmukriste kehe. Jehova okwa li a pe Aaisraeli oshipango kaaya lye “onyama yi na ombinzi.” (Iil. 15:28, 29) Otu mu hole notwa hala okuvulika kuye. Ihatu kala twa hala nokuli tu dhiladhile nando okuninga oshinima shoka tashi ka ningitha Kalunga ‘e tu geele’ noku tu dhime mo megongalo lye. Poompito dhimwe ohatu iyadha tu li moonkalo oondhigu, ndhoka tashi vulika dhi faalele noomwenyo dhetu nokuli. Omathimbo gamwe ohatu thiminikwa nenge tu kondjithwe kwaamboka inaaya tseya Jehova noihaya vulika kuye. Uuna twi iyadha moonkalo dha tya ngawo inatu igandja, nenge tu pulakene kaantu mboka inaaya tseya Jehova. Otu na okushekwa shili sho tatu idhilike ombinzi, ihe otu na okukala twa tokola twa mana tu vulike kuKalunga. (Jud. 17, 18) Oshike tashi ke tu kwathela tu kale twa tokola toko kaatu lye ombinzi nenge tu pitike tu yi tulwe nokuli? —  Deut. 12:23.

11. Omolwashike tatu vulu okutya Esiku lyEkwatakanitho ndyoka lya li hali ningwa omumvo kehe kalya li omukalondjigilile gu na oshilonga nenge gwa simana?

11 MuIsraeli shonale, omusaaseri omukuluntu okwa li ha longitha ombinzi yoshinamwenyo mEsiku lyEkwatakanitho, omumvo kehe. Okutala nkene ombinzi ndjoka ya li hayi longithwa, otashi tu kwathele tu uve ko nawa kutya Kalunga okwe yi tala ko ngiini. Ombinzi oya li yi na oshilonga shi ikalekelwa. Oya li hayi longithwa mekwatakanitho, opo oondjo dhaamboka taya kongo Jehova  dhi dhimwe po. Ombinzi yongombe noyoshikombo oya li hayi nagelwa komeho goshisiikilo shoshikethahangano. (Lev. 16:14, 15, 19) Shika osha li she egululile Aaisraeli ompito ya dhiminwe po oondjo dhawo kuJehova. Okwa li wo a popi kutya ngele oku na omuntu ta dhipaga oshinamwenyo ne shi kutule omunino, opo ombinzi yi ze mo e te yi file mevi. Osho sha li shi na okuningwa ngeyi, molwaashoka “omwenyo gwomomayulu ogwa kala mombinzi.” (Lev. 17:11-14) Omukalondjigilile nguka ogwa li ngaa gu na oshilonga shasha, nenge gwa simana? Aawe. Jehova okwa li a gandja ompango nkene Noa noluvalo lwe ya li ye na okulongitha ombinzi. Onkee ano, elongitho lyombinzi mEsiku lyEkwatakanitho nosho wo oshipango shokufila ombinzi mevi osha li metsokumwe nompango ndjoka. (Gen. 9:3-6) Jehova Kalunga okwi indika okulya ombinzi ndjoka yi na oshilonga shokukaleka po omwenyo. Shika otashi ti shike kAakriste yashili kunena?

12. Ontumwafo ndjoka Paulus a nyolele Aakriste Aahebeli otayi kwatakanitha ngiini ombinzi nedhiminopo lyoondjo?

12 Omuyapostoli Paulus okwa li a nyolele Aakriste Aahebeli kombinga yankene ombinzi tayi vulu okwoopaleka omuntu. Okwa nyola a ti: “Eeno, konyala ayihe yi yelithwe pampango kombinzi. Noondjo wo ohadhi dhimwa po owala, uuna pwa tika ombinzi.” (Heb. 9:22) Paulus okwa popi kutya omayambo giinamwenyo oga li ge na ongushu onshona yowala. Oga li haga dhimbulukitha Aaisraeli kutya yo aalunde noya pumbwa sha shilwe shoka tashi vulu okudhima po oondjo dhawo thiluthilu. Onkee ano, Ompango ndjoka oya li “efano lya dhimeya lyiinima iiwanawa tayi ke ya, ihe itali holola onkalo [yo yene] yiinima mbyoka.” (Heb. 10:1-4) Oshike sha li sha pumbiwa, opo oondjo dhaantu dhi dhimwe po?

13. Owu uvite ngiini sho Jesus a gandja ongushu yombinzi ye kuJehova?

13 Lesha Aaefeso 1:7. Jesus okwa si eso lyopayambo, opo a ‘gandja omwenyo gwe molwetu’ nehalo ewanawa. Shika oshi na eityo lyomuule kwaamboka ye mu hole noye hole wo He. (Gal. 2:20) Ihe nonando ongawo, shoka Jesus a li a ningi konima yeso neyumuko lye, osho she tu mangulula shili. Oshe shi ningi wo tashi wapa tu vule okudhiminwa po oondjo dhetu. Jesus okwa gwanitha shoka sha li tashi thanekwa mOmpango yaMoses mEsiku lyEkwatakanitho. Mesiku ndyoka omusaaseri omukuluntu oha kutha ombinzi yoshinamwenyo shoka sha yambwa, e te yi fala mUuyapukilela  wetsalihangano. Konima sho otempeli yaSalomo ya tungwa, omusaaseri omukuluntu oko a li ha fala ombinzi noku yi gandja kuKalunga, a fa e li puye shili. (Lev. 16:11-15) Jesus naye okwa ningi sha faathana, okwa yi megulu lyo lyene nongushu yombinzi ye mwene, noku yi gandja kuJehova. (Heb. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Inatu pandula tuu sho twa dhiminwa po oondjo dhetu naasho tu na eiyuvo lya yela, molwaashoka tu na eitaalo tali longo mombinzi yaJesus ndjoka ya tika!

14, 15. Omolwashike sha simana okuuva ko nokuvulika kompango yaJehova yi na ko nasha nombinzi?

14 Mbela owu uvite ko nawa kutya omolwashike Jehova e tu lombwela kaatu lye “onyama yi na ombinzi”? (Lev. 17:10) Mbela owu uvite ko ngaa kutya Kalunga okwa tala ko ombinzi ondjapuki? Okwe yi tala ko ya simana yi thike pamwe nomwenyo. (Gen. 9:4) Mbela nangoye oto zimine kutya otu na okukala netaloko lya fa lyaKalunga li na ko nasha nombinzi nokuvulika kelombwelo lye tu yi idhilike? Omukalo gwa simana moka tatu vulu okukala nombili naKalunga ogwo okukala neitaalo mekuliloyambo lyaJesus. Otu na wo okuulika olupandu lwetu, molwaashoka ombinzi ndjoka oyi na eityo lyi ikalekelwa kOmushiti gwetu. —  Kol. 1:19, 20.

15 Kehe gumwe gwomutse ota vulu okwiiyadha monkalo moka e na okuninga etokolo ngele tashi ya pokulongitha ombinzi. Otashi vulika tate, meme nosho wo omunona megumbo, nenge kuume ketu kopothingo i iyadhe ta thindilwa kongudhi a tulwe ombinzi. Mbela ota ka zimina e yi tulwe nenge ote ke yi tinda? Uuna twi iyadha monkalo ya tya ngawo, otu na okuninga etokolo kombinga yokutulwa uutopolwa wombinzi nepango lilwe inaali kwatela mo okutulwa ombinzi. Onkee ano, osha simanenena okuninga omapekapeko nokuninga omalongekidho ngele opwa holoka onkalo yontumba ndjoka twa li inaatu tegelela. Otu na oku shi ninga pamwe negalikano, opo omalongekidho ga tya ngawo ge tu kwathele tu kale twa tokola toko tu yande okutulwa ombinzi. Inatu hala nando tu yemateke omutima gwaJehova mokweetha tu tulwe oshinima shoka itaashi tsu kumwe nOohapu dhe. Aatseyinawa yuunamiti oyendji naantu mboka haya popile okutulwa ombinzi ohaya kumagidha aantu ya gandje ombinzi, opo ya hupithe oomwenyo aniwa. Ihe molwaashoka tse otwi iyapulila Kalunga, otwa tseya nawa kutya Omushiti oye e na uuthemba wokutokola kutya ombinzi oyi na okulongithwa ngiini. Kuye “ombinzi” yoshinamwenyo kehe ondjapuki. Otu na okukala twa tokola toko tu vulike kompango ye yi na ko nasha nombinzi. Okupitila meihumbato lyetu ewanawa, ohatu ulukile Kalunga kutya otwa pandula lela ombinzi yaJesus ndjoka tatu ka hupithwa okupitila muyo. Ombinzi ndjoka oyo owala tayi vulu oku shi ninga tashi wapa, opo tu dhiminwe po oondjo dhetu, notu ka mone omwenyo gwaaluhe. —  Joh. 3:16.

Mbela owa tokola ngaa toko okuvulika kompango yaJehova yi na ko nasha nombinzi? (Tala okatendo 14, 15)

OMOLWASHIKE JEHOVA A TEGELELA TU KALE AAYAPUKI?

16. Omolwashike aantu yomoshigwana shaJehova ye na okukala aayapuki?

16 Sho Kalunga a mangulula oshigwana shaIsraeli muupika waEgipiti, okwe shi lombwele a ti: “Ongame Omuwa nde mu tembudha muEgipiti, opo ndi ninge Kalunga keni. Kaleni aayapuki, oshoka ngame omuyapuki.” (Lev. 11:45) Aaisraeli oya li ya tegelelwa ya kale aayapuki, oshoka Jehova omuyapuki. Tu li Oonzapo dhaJehova kunena, natse otu na okukala aayapuki. Embo lyaLevitikus olye shi popya sha yela.

17. Owu uvitile ngiini embo lyaLevitikus ngashingeyi?

17 Otwa mona mo lela uuwanawa miitopolwa mbyoka twa konakona membo lyaLevitikus. Shika oshe tu kwathela tu kale tu na olupandu lela omolwembo lyOmbiimbeli ndyoka lya nwethwa mo. Okutedhatedha kombinga yuuyelele mbuka wu na oshilonga wu li membo lyaLevitikus, otashi humitha komeho euvoko lyetu. Ngashingeyi otu uvite ko kutya omolwashike tu na okukala aayapuki. Mbela opu na ngaa omaliko gopambepo ngoka tatu vulu okwiilonga membo ndika li li oshitopolwa shOohapu dhaKalunga dha nwethwa mo? Oshike ishewe tatu vulu okwiilonga mo mulyo, ngele tashi ya pokulongela Jehova iilonga iiyapuki? Otatu ka kundathana kombinga yasho moshitopolwa tashi landula.