Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Zwine Zwa Fanela U Ita Uri Ri Vhe Vhakhethwa

Zwine Zwa Fanela U Ita Uri Ri Vhe Vhakhethwa

“Ni tea u vha vhakhethwa.”—LEV. 11:45NW.

1. Bugu ya Levitiko i nga ri thusa hani?

BUGUNI ya Levitiko hu ambiwa nga u vha vhakhethwa lunzhi u fhira kha dziṅwe bugu dzoṱhe dza Bivhili. Samusi vhagwadameli vhoṱhe vha Yehova vha vhukuma vha tshi fanela u vha na yeneyi pfaneleo, u pfesesa na u dzhiela nṱha bugu ya Levitiko zwi ḓo ri thusa uri ri vhe vhakhethwa.

2. Ndi zwifhio zwiṅwe zwithu zwine ra zwi wana kha bugu ya Levitiko?

2 Bugu ya Levitiko yo ṅwalwaho nga muporofita Mushe, ndi tshipiḓa tsha “Maṅwalo oṱhe” ane a vhuyedza kha u gudisa. (2 Tim. 3:16) Dzina Yehova ḽi bvelela lwo no swika lwa fumi nga u tou angaredza kha ndima iṅwe na iṅwe ya yeneyi bugu. U kona u pfesesa nga vhuḓalo bugu ya Levitiko zwi ḓo ri khwaṱhisa uri ri kone u iledza u ita naho tshi tshini tshine tsha nga nyadzisa dzina ḽa Mudzimu. (Lev. 22:32) U dovhololwa ha maipfi “ndi Nṋe Yehova” zwi fanela u ri humbudza uri ri thetshelese Mudzimu. Kha yeneyi thero na i tevhelaho, kha ri ḓiphine nga mafhungo a nyanyulaho a wanalaho kha Levitiko, ine ya vha tshifhiwa tshi bvaho ha Mudzimu tshine tsha ri thusa u ṱanganela kha vhurabeli vhukhethwa.

VHUKHETHWA VHU ṰOḒEAHO

3, 4. U ṱanzwiwa ha Aroni na vharwa vhawe zwi imela mini? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.)

3 Vhalani Levitiko 8:5, 6Yehova o khetha Aroni u ri a vhe tshifhe  muhulu wa Isiraele, nahone vharwa vhawe vho vha vhe vhotshifhe vha imelaho lushaka. Aroni u imela Yesu Kristo nahone vharwa vhawe vha imela vhatevheli vha Yesu vho ḓodzwaho. Naa u ṱanzwa ha Aroni hu imela u kunakiswa ha Yesu? Hai, ngauri Yesu o vha e si na tshivhi nahone “a sa solei,” nga zwenezwo zwo vha zwi sa ṱoḓei uri a kunakiswe. (Vhaheb. 7:26; 9:14) Naho zwo ralo, u ṱanzwiwa ha Aroni hu sumbedza tshiimo tsha u kuna ha Yesu na u luga hawe. Nga zwenezwo, u ṱanzwiwa ha vharwa vha Aroni zwi imela mini?

4 U ṱanzwiwa ha vharwa vha Aroni zwo vha zwi tshi imela u kunakiswa ha miraḓo yo khethiwaho uri i vhe vhotshifhe vha ṱaḓulu. Naa ndovhedzo ya vhaḓodzwa i tshimbidzana na u kunakiswa ha vharwa vha Aroni? Hai, ndovhedzo a i ṱanzwi zwivhi; nṱhani hazwo, i sumbedza uri muthu o ḓiṋekedza kha Yehova Mudzimu nga vhuḓalo. U ṱanzwiwa ha vhaḓodzwa ho khunyeledzwa nga “ipfi,” nahone zwenezwi zwi ṱoḓa uri vha ḓiṋekedze nga mbilu yoṱhe u itela u tevhedza pfunzo dza Kristo vhutshiloni havho. (Vhaef. 5:25-27) Nga zwenezwo, ndi vhakhethwa nahone vho kuna. Fhedzi hu pfi mini nga vha “dziṅwe nngu”?—Yoh. 10:16.

5. Ndi ngani hu tshi nga ambiwa uri vha dziṅwe nngu vha kunakiswa nga Ipfi ḽa Mudzimu?

5 Vharwa vha Aroni vho vha vha sa imeli vha “gogo ḽihulu” vha dziṅwe nngu dza Yesu. (Nzumb. 7:9) Naa vhenevho vhathu vho lovhedzwaho vha itwa vhakhethwa nahone vha kunakiswa nga Ipfi ḽa Mudzimu? Ee! Musi vhenevho vha re na fulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi vha tshi vhala zwine Bivhili ya zwi amba nga ha nḓila ine malofha a Yesu o shululwaho a vhuyedza na u shuma ngayo, vha a zwi tenda nahone vha ita “tshumelo khethwa masiari na vhusiku.” (Nzumb. 7:13-15) Vhaḓodzwa na vha dziṅwe nngu vha ‘dzula vha tshi ḓifara zwavhuḓi’ nga nṱhani ha uri vha bvela phanḓa vha tshi ṱanzwiwa. (1 Pet. 2:12) Yehova u takala lungafhani musi a tshi vhona u kuna na vhuthihi zwa vhaḓodzwa na vha dziṅwe nngu, vhane vha thetshelesa na u tevhela Mulisa wavho Yesu nga u fulufhedzea!

6. Ndi u ḓiṱolisisa hufhio hune ha nga vhuyedza?

6 Ndi zwa ndeme uri vhathu vha Yehova ṋamusi vha dzule vho kuna samusi na vhotshifhe vha Isiraele vho vha vha tshi tea u kuna ṋamani. Kanzhi vhane ra guda navho Bivhili vha a ṱhogomela uri fhethu hashu ha vhurabeli ho kuna nahone vha dovha vha ṱhogomela na nḓila ine ra vha ro kuna ngayo na maambarele ashu avhuḓi. Naho zwo ralo, u kuna ha vhotshifhe hu ri thusa u ṱhogomela uri muṅwe na muṅwe ane a gonya thavha ya Yehova ya vhurabeli u fanela u vha e na “mbilu tshena.” (Vhalani Psalme ya 24:3, 4; Yes. 2:2, 3.) Tshumelo yashu khethwa ine ra i itela Mudzimu i fanela u itwa ro kuna muhumbuloni, mbiluni u katela na muvhilini. Nga zwenezwo, ri tea u ḓiṱolisisa tshifhinga tshoṱhe, nga murahu zwi nga ṱoḓea uri vhaṅwe vha ite tshanduko dza ndeme u itela uri vha vhe vhakhethwa. (2 Vhakor. 13:5) Sa tsumbo, muthu o lovhedzwaho ane a ṱalela nga khole zwifanyiso zwi karusaho maḓipfele a zwa vhudzekani u fanela u ḓivhudzisa uri, ‘Naa izwi zwi ita uri ndi vhe mukhethwa?’ Nga zwenezwo, u tea u ṱoḓa thuso uri a litshe wonoyu mukhuvha u nengisaho.—Yak. 5:14.

IVHANI MUKHETHWA NGA U THETSHELESA

7. Yesu o ri vhetshela tsumbo ifhio u tendelana na Levitiko 8:22-24?

7 Musi vhotshifhe vha Isiraele vha tshi vhewa, malofha a thutha o vha a tshi ḓodzwa kha nḓevhe ya tsha u ḽa, kha gunwe ḽa tshanḓa na ḽa mulenzhe zwa Tshifhe Muhulu Aroni na vharwa vhawe. (Vhalani Levitiko 8:22-24.) U shumiswa ha malofha zwo vha zwi tshi sumbedza uri vhotshifhe vha ḓo ita zwi re maanḓani avho uri vha khunyeledze mishumo yavho. Nga hu fanaho, Tshifhe Muhulu Yesu o vhetshela vhaḓodzwa na vha dziṅwe nngu tsumbo yavhuḓi vhukuma. Nḓevhe yawe yo vha i tshi thetshelesa vhulivhisi  ha Mudzimu. Zwanḓa zwawe zwo vha zwi tshi ita zwi funwaho nga Yehova, nahone milenzhe yawe yo vha i sa pambuwi kha buḓo ḽikhethwa.—Yoh. 4:31-34.

8. Ndi mini zwine vhagwadameli vhoṱhe vha Yehova vha tea u zwi ita?

8 Vhakriste vho ḓodzwaho na vha dziṅwe nngu dza Yesu vha fanela u tevhela buḓo ḽa u fulufhedzea ḽa Tshifhe Muhulu wavho. Vhagwadameli vhoṱhe vha Yehova vha tea u thetshelesa vhulivhisi vhu wanalaho kha Ipfi ḽa Mudzimu nahone vha iledze u ṱungufhadza muya wawe. (Vhaef. 4:30) Vha tea u ‘lugisela milenzhe yavho nḓila.’—Vhaheb. 12:13.

9. Ndi vhufhio vhuḓipfi ha vhahashu vhararu vhe vha shuma tsini-tsini na miraḓo ya Tshigwada tshi Langaho, nahone zwe vha zwi amba zwi ni thusa hani u bvela phanḓa ni tshi sumbedza uri ni mukhethwa?

9 Ṱhogomelani maipfi a bvaho mbiluni a vhahashu vhararu vha re na fulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi, vhe vha shuma tsini-tsini na miraḓo ya Tshigwada tshi Langaho lwa mahumi a miṅwaha. Wahashu wa u thoma o ri: “Naho yo vha i ndugelo yo khetheaho vhukuma ya tshumelo, nga zwiṅwe zwifhinga u shumisana na vhenevha vhahashu nga nḓila khulwane zwo ita uri ndi vhone uri a vho ngo fhelela, naho vho ḓodzwa nga muya. Naho zwo ralo, tshiṅwe tsha zwipikwa zwanga musi miṅwaha i khou ḓi bvela phanḓa tsho vha tshi u thetshelesa vhane vha ranga phanḓa.” Wahashu wa vhuvhili o ri: “Maṅwalo a ngaho 2 Vhakorinta 10:5, ane a amba nga ha ‘u pfa Kristo,’ o nthusa uri ndi thetshelese na u shumisana na vhane vha ranga phanḓa. Honoho ndi u thetshelesa hu bvaho mbiluni.” Wahashu wa vhuraru o ri: “U funa zwine Yehova a zwi funa na u vhenga zwine a zwi vhenga, u katela na u dzula u tshi ṱoḓa vhulivhisi hawe na u ita zwine zwa mu takadza, zwi amba u thetshelesa ndangulo yawe na vhane a khou vha shumisa u khunyeledza ndivho yawe ya ḽifhasi.” Onoyu wahashu o guda uri Nathan Knorr, we a vha muraḓo wa Tshigwada tshi Langaho, o ṱanganedza mbuno dzi re kha thero “U Bebwa ha Lushaka” i re kha Watch Tower ya 1925, naho vhaṅwe vho dzi timatima. U thetshelesa honoho ho takadza vhukuma onoyo wahashu. U humbula nga ho dzikaho nga maipfi ane a khou ḓi bva u redzwa nga vhanna vhararu vho bulwaho afho nṱha, zwi nga ni thusa uri ni vhe mukhethwa nga u thetshelesa.

U THETSHELESA HUKHETHWA MULAYO WA MUDZIMU NGA HA MALOFHA

10. Ndi ngani zwi zwa ndeme u thetshelesa mulayo wa Mudzimu nga ha malofha?

10 Vhalani Levitiko 17:10. Yehova o ṋea Vhaisiraele ndaela ya uri vha songo ḽa “malofha” naho e afhio. U iledza malofha—a tshipuka kana a muthu—na zwone ndi ṱhoḓea ya Vhukriste. (Mish. 15:28, 29) Ri ofha muhumbulo wa uri Mudzimu u ḓo ri ‘ṱhavha nga maṱo awe’ nahone a ri bvisa tshivhidzoni tshawe. Ri a mu funa nahone ri ṱoḓa u mu thetshelesa. Musi ro sedzana na vhuimo vhu vheaho vhutshilo khomboni, ro ḓiimisela u sa tendelana na khumbelo dza vhane vha sa ḓivhe Yehova na vha sa ṱoḓi u mu thetshelesa. Vhukuma, ri lavhelela u holedzwa nga nṱhani ha u iledza malofha, fhedzi ri khetha u thetshelesa Mudzimu. (Yuda 17, 18) Ndi mavhonele afhio nga ha enea mafhungo ane a ḓo ri ṋea nungo uri ri ḓiimisele nga ho ‘khwaṱhaho’ uri ri si ḽe malofha kana u shelwa malofha?—Doit. 12:23.

11. Ndi ngani ri tshi nga amba uri Ḓuvha ḽa u Pfumelelwa ḽa ṅwaha muṅwe na muṅwe ḽo vha ḽi sa sokou vha maitele zwao?

11 U shumiswa ha malofha a tshipuka nga vhotshifhe vhahulu vha Isiraele ḽa kale nga Ḓuvha ḽa u Pfumelelwa ḽa ṅwaha muṅwe na muṅwe, zwi ri thusa u pfesesa nḓila ine Mudzimu a dzhia ngayo malofha. Malofha o vha a tshi tea u shumiswa nga nḓila yo khetheaho. O vha a tshi tea u pfumelela zwivhi zwa vhane vha ṱoḓa u hangwelwa nga Yehova. Malofha a mboho na a mbudzi o vha a tshi tea u fhungwa u yela thungo ya mutibo wa  mbulungelo ya mulanga na phanḓa hayo. (Lev. 16:14, 15, 19) U ita ngauralo zwo ita uri Yehova a kone u hangwela Vhaisiraele zwivhi zwavho. Zwiṅwe hafhu, Yehova o laedza uri arali muthu a vhulaha tshipuka u itela u tshi ḽa, o vha a tshi tea u shulula malofha atsho nahone a a fukedze nga mavu, “ngauri vhutshilo ha ṋama vhu kha malofha.” (Lev. 17:11-14) Naa zwenezwi zwoṱhe zwo vha zwi maitele a si a ndeme? Na khathihi. U shumiswa ha malofha nga Ḓuvha ḽa u Pfumelelwa, khathihi na ndaela ya u shululela malofha mavuni, zwi tendelana na ndaela ye u thomani Yehova a i ṋea Noaxe na vhaḓuhulu vhawe malugana na malofha. (Gen. 9:3-6) Yehova Mudzimu o thivhela u ḽa malofha u itela u tikedza vhutshilo. Zwenezwi zwi amba mini kha Vhakriste?

12. Vhurifhi he Paulo a vhu ṅwalela Vhakriste vha Vhaheberu vhu ṱumanya hani malofha na u hangwela?

12 Musi muapostola Paulo a tshi ṅwalela Vhakriste vha Vhaheberu malugana na nḓila ine malofha a vha na maanḓa ngayo u itela u kunakisa, o ṱalutshedza uri: “U ya nga Mulayo, hu ṱoḓaho u vha zwithu zwoṱhe zwo vha zwi tshi ṱanzwiwa nga malofha, nahone ho vha hu si na u hangwelwa nga nnḓa ha u shululwa ha malofha.” (Vhaheb. 9:22) Paulo o dovha a bvisela khagala uri naho ndeme ya zwiṱhavhelo zwa zwipuka yo vha yo linganyiselwa, zwo vha zwi tshi sokou humbudza Vhaisiraele uri vho vha vhe vhaitazwivhi nahone vho vha vha tshi ṱoḓa zwiṅwe zwithu zwo engedzeaho uri vha hangwelwe tshoṱhe. Vhukuma, Mulayo wo vha u “murunzi wa zwithu zwavhuḓi zwine zwa khou ḓa, fhedzi u si zwenezwo zwithu.” (Vhaheb. 10:1-4) Zwo vha zwi tshi ḓo konadzea hani uri vhathu vha hangwelwe zwivhi?

13. Mbuno ya uri Yesu o ṋekedza Yehova malofha awe a ndeme i ni kwama hani?

13 Vhalani Vhaefesa 1:7. Lufu lwa tshiṱhavhelo lwa Yesu Kristo, we a ‘ḓiṋekedza a tshi itela riṋe’ nga u ḓifunela, ndi lwa ndeme vhukuma kha vhathu vhoṱhe vhane vha funa ene na Khotsi awe. (Vhagal. 2:20) Naho zwo ralo, zwe Yesu a zwi ita nga murahu ha lufu lwawe na mvuwo zwo ri vhofholola, na u ita uri zwi konadzee u hangwelwa. Yesu o ḓadzisa zwe zwa dzula zwo ambiwa kha Mulayo wa Mushe nga Ḓuvha ḽa u Pfumelelwa. Nga ḽeneḽo ḓuvha, tshifhe muhulu o dzhia maṅwe  malofha a zwipuka zwa tshiṱhavhelo a a isa fhethu Hukhethwa-khethwa ha nnḓu ya mulanga, nga murahu a a isa thembeleni ya Salomo nahone a a ṋekedza Mudzimu, zwa tou nga u phanḓa hawe. (Lev. 16:11-15) Nga hu fanaho, Yesu o dzhena kha ḽiṱaḓulu ḽone ḽiṋe na malofha awe a ndeme nahone a a ṋekedza Yehova. (Vhaheb. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Ri livhuha lungafhani uri ro hangwelwa zwivhi zwashu nahone mvalo dzashu dzo kunakiswa nga nṱhani ha u vha na lutendo kha malofha a Yesu!

14, 15. Ndi ngani zwi zwa ndeme u pfesesa na u thetshelesa mulayo wa Yehova malugana na malofha?

14 Naa zwino ni vho kona u pfesesa zwavhuḓi uri ndi ngani Yehova a tshi ri laedza uri ri songo ḽa “malofha” naho e afhio? (Lev. 17:10) Naa ni vho pfesesa uri ndi ngani Mudzimu a tshi dzhia malofha e makhethwa? U dzhia malofha e vhutshilo. (Gen. 9:4) Naa ni a tenda uri ri fanela u ṱanganedza nḓila ine Mudzimu a dzhia ngayo malofha nahone ri thetshelese ndaela yawe ya u a iledza? Nḓila nthihi fhedzi ya u vha na mulalo na Mudzimu ndi u vha na lutendo kha tshiṱhavhelo tsha Yesu tshi rengululaho na u dzhiela nṱha uri malofha ndi a ndeme kha Musiki washu.—Vhakol. 1:19, 20.

15 Muṅwe na muṅwe kha riṋe a nga kha ḓi ḓiwana o sedzana na thaidzo ya malofha zwi songo lavhelelwa. Muraḓo wa muṱa kana khonani ya tsini a nga sedzana na tshiimo tshine khatsho a tea u khetha u tenda kana u hana u shelwa malofha. Kha tshenetsho tshiimo tsha shishi, phetho dzi fanela u itwa malugana na zwipiḓa zwa malofha na ngalafho. Nga zwenezwo, ndi zwa ndeme vhukuma u ita ṱhoḓisiso na u ḓilugiselela tshiimo tshiṅwe na tshiṅwe tsha shishi. Arali ra dovha ra rabela, zwi ḓo ri thusa u ima ro khwaṱha nahone ra iledza u shelwa malofha. Vhukuma, a ri ṱoḓi u sinyusa mbilu ya Yehova nga u ṱanganedza zwithu zwine Ipfi ḽawe ḽa zwi thivhela! Madokotela manzhi na vhaṅwe vhatikedzi vha u shela malofha vha humbela vhathu uri vha ṋeele malofha vhe na fulufhelo ḽa u ṱoḓa u tshidza vhathu. Naho zwo ralo, vhathu vha Yehova vhakhethwa vha ṱhogomela uri ndi Musiki ane a vha na ndugelo ya u ri vhudza zwine zwa tea u itwa nga malofha. “Malofha” naho e afhio ndi makhethwa khae. Ri fanela u ḓiimisela u thetshelesa mulayo wawe malugana na malofha. Nga vhuḓifari hashu vhukhethwa, ri mu sumbedza uri ri a dzhiela nṱha vhukuma maanḓa a malofha a Yesu a tshidzaho—ane a ita uri zwi konadzee u hangwelwa tshivhi na u wana vhutshilo vhu sa fheli.—Yoh. 3:16.

Naa no ḓiimisela u thetshelesa mulayo wa Yehova malugana na malofha? (Sedzani dziphara 14, 15)

ZWI ITAHO URI YEHOVA A LAVHELELE URI RI VHE VHAKHETHWA

16. Ndi ngani vhathu vha Yehova vha tshi fanela u vha vhakhethwa?

16 Musi Mudzimu a tshi khou vhofholola Vhaisiraele vhupulini ha Egipita, o vha vhudza uri: “Ndi Nṋe Yehova; ndo ni bvisa Egipita uri ndi vhe Mudzimu waṋu. Ḓi-khetheni-ha, ngauri Nṋe ndi Mukhethwa.” (Lev. 11:45) Vhaisiraele vho vha vha tshi lavhelelwa uri vha vhe vhakhethwa ngauri Yehova ndi mukhethwa. Sa Ṱhanzi dza Yehova, na riṋe ri fanela u vha vhakhethwa. Zwenezwo zwi bviselwa khagala kha bugu ya Levitiko.

17. Zwino ni ḓipfa hani nga bugu ya Bivhili ya Levitiko?

17 U ṱolisisa hashu dziṅwe ndimana dza Levitiko zwo ri vhuyedza vhukuma. Zwi vhonala uri u vhala hashu zwo engedza nḓila ine ra dzhiela ngayo nṱha yeneyi bugu yo hevhedzwaho ya Bivhili. A zwi timatimisi uri u elekanya nga ha maṅwe mafhungo a sa vhambedzwi na tshithu a wanalaho kha bugu ya Levitiko zwo engedza nḓila ine na nga pfesesa ngayo zwi itaho uri ri vhe vhakhethwa. Naho zwo ralo, ndi afhio maṅwe mafhungo a lwa muya ane ra ḓo a vhala kha tshenetshi tshipiḓa tsha Ipfi ḽa Mudzimu ḽo hevhedzwaho? Ndi zwifhio zwiṅwe zwine ra nga zwi guda khayo malugana na u itela Yehova tshumelo khethwa? Kha thero i tevhelaho, ri ḓo ṱolisisa eneo mafhungo.