1. Wogaabaa maxaafay nuna waatidi maaddana danddayii?

WOGAABAA maxaafay Geeshsha Maxaafan deˈiya ay maxaafaappekka aaruwan geeshshatettaabaa yootees. Geeshshatettay Yihoowayyo tumuppe goynniya asa ubbaappe koyettiyaaba gidiyo gishshawu, Wogaabaa maxaafan deˈiya qofaa akeekiyoogee nuuni geeshsha gidanaadan maaddees.

2. Wogaabaa maxaafay ay qonccissii?

² Hananabaa yootiya Muusee xaafido Wogaabaa maxaafay tamaarissanawu maaddiya “Xoossaa maxaafa” shaaho. (2 Xim. 3:16, 17) Ha maxaafan deˈiya shemppotu ubban Yihoowa sunttay amakaayiyan tammaa gidiyaagee deˈees. Wogaabaa maxaafan deˈiya qofaa akeekiyoogee nuuni Xoossaa sunttay borettanaadan oottiyaabaappe haakkanaadan maaddees. (Wog. 22:32) He maxaafan darotoo qonccida, “Taani GODAA” giya qofay nuuni Yihoowa azazettanaadan hassayissees. Ha huuphe yohuwaaninne kaalliyaagan, nuuni geeshsha goynuwaa goynnanaadan maaddiya, Xoossay immido imota gidida, ha maxaafan deˈiya keehi maaddiyaabaa tobbana.

3, 4. Aarooninne a naati meecettiyoogee aybiyyo leemisoo? (Ha huuphe yohuwaa doomettan deˈiya misiliyaa xeella.)

³ Wogaabaa 8:5, 6 nabbaba. Yihooway Aarooni Israaˈeelatuyyo  qeese ubbatu halaqa gidanaadan, qassi a naati qeese gididi oottanaadan dooriis. Aarooni Yesuus Kiristtoosassi, qassi a naati ayyaanan tiyettida Kiristtaanetussi leemiso. Yaatin, Aarooni meecettiyoogee Yesuusi geeyana koshshiyoogaa bessiyaabee? CHiikka, Yesuusi nagarinne ‘bali baynnaagaa’ gidiyo gishshawu, hegee i geeyiyoogaa bessiyaaba gidenna. (Ibr. 7:26; 9:14) SHin Aarooni meecetti geeyiyoogee Yesuusa geeshshatettaanne xillotettaa bessiyaaba. Aaroona naati meecettiyoogee shin aybawu leemisoo?

⁴ Aaroona naati meecettiyoogee saluwan qeese gidanaadan doorettidaageeti geeyiyoogaa bessiyaaba. Ayyaanan tiyettidaageetu xinqqatee Aaroona naati geeyiyoogaara gayttidabee? CHii, xinqqatee nagaraa xayssenna; shin, issi asi Xoossaa Yihoowayyo bana muleera geppidoogaa bessees. Ayyaanan tiyettidaageeti ‘qaalan meecettoosona’; qassi eti hegaadan oottanawu Yesuusi tamaarissidobaa kumetta wozanaappe oosuwan peeshshoosona. (Efi. 5:25-27) Yaatiyo gishshawu, eti geeshsha. ‘Hara dorssati’ shin?—Yoh. 10:16.

5. Hara dorssati Xoossaa Qaalan geeyoosona gaana danddayiyoy aybissee?

⁵ Aaroona naati “zawai bainna daro asaa” gidida Yesuusa hara dorssatu leemiso gidokkona. (Ajj. 7:9) Yaatin xammaqettida zaway baynna daro asaykka Xoossaa Qaalan geeyii? Ee, geeyees! Saˈan deˈanawu hidootiyaageeti Yesuusa suuttay keehi koshshiyoogaanne goˈˈiyoogaa Geeshsha Maxaafaappe nabbabiyo wode, hegaa ammanidi “qamminne gallassi” Xoossaayyo geeshsha oosuwaa oottoosona. (Ajj. 7:13-15) Ayyaanan tiyettidaageetinne hara dorssati ubba wode geeshsha gididi deˈiyoogee eta ‘loˈˈo deˈuwan’ qoncci beettees. (1 PHe. 2:12) Bantta Henttanchay Yesuusi yootiyoobaa siyidi ammanettidi a kaalliya, ayyaanan tiyettidaageetunne hara dorssatu geeshshatettaanne issippetettaa beˈiyo wode Yihooway keehi ufayttiyoogee qoncce!

6. Nu huuphiyaa waati qorana koshshii?

⁶ Israaˈeelan qeese gididi oottiyaageeti asatettan geeshsha gidanaadan odettida azazoy ha wodiyan deˈiya Yihoowa asaa keehi maaddiyaaba. Geeshsha Maxaafaa nunaara xannaˈiyaageeti darotoo nuuni goynniyo sohoy geeshsha gidiyoogaanne nuunikka geeshsha, qassi suure maayuwaa maayiyaageeta gidiyoogaa akeekoosona. Giddoppe attin, qeesetu geeshshatettay Yihoowayyo goynniyo xoqqa deriyaa giˈˈiya uraa “wozanai geeshsha” gidana bessiyoogaa nuuni akeekanawu maaddees. (Mazamure 24:3, 4 nabbaba; Isi. 2:2, 3) Nuuni Xoossaayyo geeshsha qofaappenne geeshsha wozanaappe, qassi geeshsha asatettan oottana bessees. Hegawu ubbatoo nu huuphiyaa qorana bessees; yaati simmidi, issoti issoti geeshsha gidanawu bantta deˈuwan issi issibaa giigissoosona. (2 Qor. 13:5) Leemisuwawu, pokkobaa bessiya misiliyaa eriiddi beˈiya xammaqettida uri, ‘Taani tumuppe geeshsha asee?’ giidi bana oychana koshshees. Yaatidi, i he iitabaa beˈiyoogaa agganawu maaduwaa oychana koshshees.—Yaaq. 5:14.

7. Wogaabaa 8:22-24 maaran, Yesuusi leemiso gidiyaabaa ay oottidee?

⁷ Israaˈeelan qeesetettaa wogay doommiyo wode, Muusee Qeese Ubbatu Halaqaa Aaroonanne a naatu ushacha hayttaa xeeraa, ushacha kushiyaa wogga biradhiyaanne ushacha tohuwaa wogga biradhiyaa dorssaa suuttaa tiyiis. (Wogaabaa 8:22-24 nabbaba.) Qeeseta hegaadan suuttaa tiyiyoogee eti bantta oosuwaa wozanappe azazettidi oottana bessiyoogaa akeekissees. Hegaadankka, Qeese Ubbatu Halaqay Yesuusi ayyaanan tiyettidaageetussinne hara dorssatussi wotoy baynna leemiso gidiyaabaa oottiis. A  hayttay Xoossaa kaaletuwaa siyanawu ubba wode giigi uttiis. Yesuusa kushee Yihoowa sheniyaa oottees; qassi a tohoy geeshshatettaa ogiyaappe mule sherˈˈi gi erenna.—Yoh. 4:31-34.

8. Yihoowayyo goynniya ubbay waatana bessii?

⁸ Ayyaanan tiyettida Kiristtaanetinne Yesuusa hara dorssati suure gididi deˈida, Qeese Ubbatu Halaqaa, bantta godaa leemisuwaa kaallana bessees. Yihoowayyo goynniya ubbay Xoossaa Qaalan deˈiya kaaletuwaa eeno giidi azazettana bessees; yaatiyoogan eti a ayyaanaa azzanttiyoogaappe haakkoosona. (Efi. 4:30) Eti ‘sitta ogiyan hemettana’ bessees.—Ibr. 12:13.

9. Bolla Gididi Heemmiyaagaa yara gidida ishatuura issippe oottida heezzu ishati woygidonaa, qassi eti giidobay neeni geeshsha gidada deˈanaadan waati maaddana danddayii?

⁹ Bolla Gididi Heemmiyaagaa yara gidida ishatuura daro layttaa issippe oottida, saˈan deˈanawu hidootiya heezzu ishati wozanappe nashshidi yootidobaa beˈa. Etappe issoy hagaadan giis: “Etaara oottiyoogee gita maata; shin taani etayyo mata lagge gidido gishshawu, eti ayyaanan tiyettida Kiristtaane gidikkokka nagaraa oottenna asa gidennaagaa issi issitoo akeekaas. SHin, taani sintta xeera gididi kaalettiya he ishatuyyo ubba wode azazettanawu qofaa qachaas.” Hara ishay qassi, “‘Kiristtoosayyo azazettana mala’ minttettiya 2 Qoronttoosa 10:5n deˈiyaagaa mala xiqiseti, sintta xeera gididi kaalettiyaageetuyyo taani azazettanaadaaninne etaara hasheta oottanaadan maaddiis. Hegee wozanappe azazettiyoogaa” yaagiis. Hankko ishay qassi, “Yihooway dosiyoobaa dosiyoogeenne i ixxiyoobaa ixxiyoogee, qassi ubba wode a kaaletuwaa kaalliyoogeenne a ufayssiyaabaa oottiyoogee a dirijjitiyaayyoonne i saˈawu halchidobaa oottanaadan dooridoogeetuyyo azazettiyoogaa giyoogaa” yaagiis. Ha ishay, guyyeppe Bolla Gididi Heemmiyaagaa yara gidida Naatan Noori 1925 Wochiyo Keelan kiyida, “Deriyaa Yeletaa” giya huuphe yohuwan deˈiya qofaa issoti issoti maayana xayikkonne i sohuwaara maayidoogaa akeekiis. Noori hegaadan azazettidoogee he ishaa keehi garamissiis. Ha heezzu ishati yootidobaa wotta denttada qoppiyoogee azazettiyoogan neeni geeshsha gidanaadan maaddees.

10. Suuttaara gayttidaagan imettida higgiyaa azazettiyoogee ay keena koshshiyaabee?

¹⁰ Wogaabaa 17:10 nabbaba. Yihooway Israaˈeelati “suutta” meennaadan azaziis. Kiristtaanetikka mehiyaa suuttaappe woy asaa suuttappe haakkana bessees. (Oos. 15:28, 29) Xoossay suuttaa miya uraa bolli ‘ba sinttaa tukkanaagaanne’ a ba asaa giddoppe xayssanaagaa yootiis; hegaa malabay nu bolli gakkanaadan koyokko. Nuuni a siiqoosinne awu azazettanawu koyoos. Deˈuwawu hirggissiyaabay gakkiyo wodiyankka, Yihoowa erennaageetinne ayyo azazettanawu koyennaageeti nuna woossiyo wode eti koyiyoobaa oottenna mala murttida. Ee, nuuni suuttaappe haakkiyo gishshawu asay nu bolli qilliiccanaagaa eroos; shin nuuni Xoossawu azazettanawu koyoos. (Yih. 17, 18) Nuuni suuttaa meennaadan woy akkamuwawu a goˈettennaadan ‘naagettana’ mala maaddiyaabay aybee?—Zaa. 12:23.

11. Layttan layttan Nagaraa Atto Giissiyo Gallassay aynne maaddenna haymaanoote woga gidenna giyoy aybissee?

¹¹ Beni Israaˈeelan layttan layttan Nagaraa Atto Giissiyo Gallassi qeese ubbatu halaqay mehiyaa suuttaa goˈettidi oottiyoobay Xoossay suuttaa ayba ogiyan xeelliyaakko akeekanawu maaddees. Suuttay dummabawu goˈettiyooba. Suuttay Yihoowa maarotaa koyiyaageetu nagaray atto geetettanaadan maaddees. Mirgguwaanne deeshshaa suuttay maachaa taabootaa qumˈˈuwaappe  ha baggaaninne ya baggan caccafettees. (Wog. 16:14, 15, 19) Hegee Yihooway Israaˈeelatu nagaraa atto gaanaadan oottees. Hegaa bolli qassi, “asho maayida meretaa ubbaa de7oikka a suuttaa giddon de7iyo gishshau,” issi uri mehiyaa woy doˈaa shukkiyo wode suuttaa saˈan gussidi biittaa kammanaadan Yihooway azaziis. (Wog. 17:11-14) Ha ubbabay aynne maaddenna haymaanoote wogee? CHii, gidenna. Nagaraa Atto Giissiyo Gallassi suuttaa goˈettiyoogeekka suuttaa saˈan gussanaadan imettida azazoykka, Yihooway hegaappe kase Noheyyoonne a zerettawu suuttaara gayttidaagan immido azazuwaara maayettiyaaba. (Doo. 9:3-6) Xoossaa Yihooway asi suuttaa goˈettennaadan azaziis. Yaatin hegaara gayttidaagan Kiristtaaneti ay oottana koshshii?

12. Suuttay nagaraa atto giyoogaara gayttidaba gidiyoogaa PHawuloosi Ibraawe Kiristtaanetuyyo xaafido dabddaabbiyan waati qonccissidee?

¹² Kiitettida PHawuloosi suuttay geeshshiyoogaa xeelliyaagan Ibraawe Kiristtaanetuyyo, “Higgee giyoogaadan, tumakka amaridabaappe attin, ubbabaikka suuttan geeyees; suutti gukkana xayikko, atotetti baawa” yaagiis. (Ibr. 9:22) PHawuloosi gujjidi, mehiyaa yarshshoy Israaˈeelata amarida ogiyan maaddidaba gidikkonne, eti nagarancha gidiyoogaanne bantta nagaraappe geeyanawu hegaappe aadhiya yarshshoy etawu koshshiyoogaa hegee hassayissiyoogaa yootiis. Ee, Higgiyawu “yaana lo77obaa eesho xalaalai de7ees; ayyo tumu leemisoi baawa.” (Ibr. 10:1-4) Yaatin, nagaray waani atto geetettana danddayii?

13. Yesuusi ba suuttaa waagaa Yihoowayyo sheedhidoogaa xeelliyaagan neeyyo aybi siyettii?

¹³ Efisoona 1:7 nabbaba. ‘Nu gishshawu ba huuphiyaa immida’ Yesuus Kiristtoosa hayqoy anne a Aawaa siiqiya ubbaa keehi goˈˈiyaaba. (Gal. 2:20) SHin nuna naxa kessiyaabay woy nu nagaraa atto giissiyaabay Yesuusi hayquwaappe denddi simmidi oottidobaa. Nagaraa Atto Giissiyo Gallassaara gayttidaagan Muuse Higgee eesho gididobaa Yesuusi poliis. He gallassi, yarshshido mehiyaa suuttaappe guuttaa qeese ubbatu halaqay dunkkaaniyan, qassi guyyeppe Solomona beeta maqidasiyan  Ubbaappe Aadhida Geeshsha Sohuwaa Xoossaa sintti ekkidi gelees. (Wog. 16:11-15) Hegaadankka, Yesuusi ba suuttaa waagaa Yihoowayyo immanawu saluwaa geliis. (Ibr. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Nuuni Yesuusa suuttay ashshiyoogaa ammaniyoogan, nu nagaray atto geetettiyoogaanne nu zoriyaa wozanay geeyiyoogaa eriyo gishshawu keehi ufayttoos!

14, 15. Suuttaara gayttidaagan Yihoowa higgiyaa akeekiyoogeenne azazettiyoogee koshshiyaaba gididoy aybissee?

¹⁴ Nuuni “suutta” meennaadan Yihooway azazidoy aybissakko haˈˈi loytta akeekadii? (Wog. 17:10) Xoossay suuttaa geeshshaba oottidi xeelliyo gaasuwaa akeekadii? I suuttaa deˈodan xeellees. (Doo. 9:4) Nuuni suuttaa Xoossaagaadan xeellana koshshiyoogaa, qassi suuttaappe haakkanaadan i azazidobaa azazettana koshshiyoogaa ammanay? Nuuni Xoossaara saruwan deˈanawu, Yesuusa wozuwaa yarshuwaa ammanananne nuna Medhidaagee suuttaa xoqqu oottidi xeelliyoogaa akeekana koshshees.—Qol. 1:19, 20.

¹⁵ Nuuni suuttaa ekkanaadan harati minttettanaadan oottiyaabay merettana danddayees. Woykko nu soo asi woy nu laggee akkamettiyo wode suuttaa ekkana woy aggana koshshiyaakko kuuyanaadan oottiyaabay qoppennan merettana danddayees. Qoppibeennabay hegaadan merettiyo wode, suuttawu suuppa kifiletuura gayttidabaanne akkamettiyo ogiyaa kuuyana koshshees. Hegaa gishshawu, kaseti pilggidi gakkana danddayiyaabawu giigetti uttiyoogee loˈˈo. Hegaadan oottiyoogeenne woossiyoogee qoppibeennabay gakkiyo wode nu qofaa laammennan minni eqqanaadan maaddees. Nuuni Geeshsha Maxaafay oottoppite giyoobaa oottidi Yihoowa azzanttana koyennaagee qoncce! Daro aakimetinne hara asati asa shemppuwaa ashshanawu asay suuttaa immanaadan minttettoosona. SHin, suuttaa ayba ogiyan xeellana bessiyaakko kuuyiyay Medhidaagaa gidiyoogaa geeshsha gidida Yihoowa deree ammanees. Yihooway “suutta” ubbaa geeshsha oottidi xeellees. Suuttaara gayttidaagan nuuni a azazuwaa naaganawu murttidaageeta gidana bessees. Nuuni geeshsha deˈo deˈiyoogan, shemppo ashshiya Yesuusa suuttaa xoqqu oottidi xeelliyoogaa bessoos; nagaraa atto giissiyaynne merina deˈuwaa demissiyay Yesuusa suuttaa.—Yoh. 3:16.

16. Yihoowa asay geeshsha gidana koshshiyoy aybissee?

¹⁶ Xoossay Israaˈeelata Gibxxe aylletettaappe kessiyo wode eta, “Taani intte Xoossaa gidanau, inttena Gibxxe biittaappe kessida GODAATTENNEE. Hegaa gishshau, taani geeshsha gidiyo gishshau, inttekka geeshsha gidite” yaagiis. (Wog. 11:45) Yihooway geeshsha gidiyo gishshawu, Israaˈeela asaykka geeshsha gidanaadan koyiis. Nuuni Yihoowa Markkatikka geeshsha gidana bessees. Wogaabaa maxaafay hegaabaa loytti qonccissees.

17. Wogaabaa maxaafaa xeelliyaagan haˈˈi neeyyo aybi siyettii?

¹⁷ Wogaabaa maxaafaappe keehi maaddiya amarida qofaa beˈida. Ha huuphe yohuwan beˈidobay geeshsha ayyaanaa kaaletuwan xaafettida Wogaabaa maxaafaa neeni nashshanaadan maaddennan aggenna. Wogaabaa maxaafan qonccida keehi maaddiya qofaappe xannaˈido amaridabay nuuni geeshsha gidana bessiyoy aybissakko neeni loytta akeekanaadan maaddidoogee qoncce. Wogaabaa maxaafan deˈiya hara keehi maaddiya qofay aybee? Yihoowayyo geeshsha oosuwaa oottiyoogaa xeelliyaagan shin ha maxaafaappe ay tamaarana danddayiyoo? Kaalliya huuphe yohuwan hegaabaa beˈana.