A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Kan Chêtzia Zawng Zawngah Kan Thianghlim Tûr A Ni

Kan Chêtzia Zawng Zawngah Kan Thianghlim Tûr A Ni

“In chêtzia zawng zawngah lo thianghlim zâwk rawh u.”—⁠1 PET. 1:⁠15.

1, 2. (a) Chêtzia chungchângah Pathian mite lakah eng nge beisei a nih? (b) He thuziakah hian eng zawhnate nge chhân a nih ang?

JEHOVA thlarau chuan tirhkoh Petera chu Leviticus bu-a târ lan uar tak thianghlimna leh Kristian kan nih anga chêtzia thianghlim kan neih a pawimawhzia thlunzawm tûrin a thâwk khum a. (1 Petera 1:​14-16 chhiar rawh.) ‘Mi thianghlim,’ Jehova chuan hriak thihte leh ‘berâm dangte’ chu an chêtze ṭhenkhatah chauh ni lovin, an chêtzia zawng zawnga thianghlimna nei tûra theih tâwp chhuah tûrin a beisei a ni.​—⁠Joh. 10:⁠16.

2 Leviticus bu-a hmuh thlarau lam thil hlute bih chianna chuan hlâwkna nasa tak a nei ang a, kan thu hriatte nunpuina chuan kan chêtzia zawng zawng thianghlim tûrin min ṭanpui ang. Hêng zawhnate hi kan ngaihtuah ang: Engtin nge thil hnuhhniamna chu kan thlîr ang? Leviticus chuan Jehova lal chungnunna thlâwp tlatna chungchângah eng nge min zirtîr? Inthawina thilhlan aṭangin eng nge kan zir theih?

HNUHHNIAM DUHNA LAKAH INVENG RAWH

3, 4. (a) Engvângin nge Kristiante chuan Bible dân leh thu bulte hnuhhniam duhna an pumpelh ang? (b) Engvângin nge phuba kan lâk loh vang a, huatna kan pai reng loh vang?

3 Jehova tilâwm tûr chuan a dân leh thu bulte kan vuan tlat tûr a ni a, chûngte hnuhhniam duhna rilru puthmang thianghlim lo tak chu kan nei ngai tûr a ni lo. Mosia Dân hnuaiah awm tawh lo mah ila, a thil phûtte chuan Pathian hmuha thil pawm tlâk leh tlâk loh chungchângah hriatthiamna min pe a. Entîr nân, Israel mite hnênah he thupêk hi pêk a ni: “Phuba i la tûr a ni lo va, i chipui thlahte huatna i pai tûr a ni hek lo, nangmah i inhmangaih angin i ṭhenawm i hmangaih tûr a ni zâwk: Kei hi LALPA chu ka ni,” tih hi.​—⁠Lev. 19:⁠18.

4 Pathian Jehova chuan phuba la lo tûrin min beisei a, huatna pai reng lo tûrin min duh bawk. (Rom 12:19) Pathian dân leh thu bulte kan pawisak loh chuan Diabola chu a lâwm ang a, Jehova sawi chhiatna kan thlen ang. Mi dangte’n min tihnat hunah pawh, huatna dah khâwmna bêlah i chang lo vang u. Pathian chuan rawngbâwlna ro hlu dahna “hlum bêl” nih theihna chanvo min pe a. (2 Kor. 4:​1, 7) Chu hlum bêlah chuan a tichhe thei huatna kan dah tûr a ni lo!

5. Arona hnên aṭangin leh a fate thihna chanchin aṭangin eng nge kan zir theih? (A thupui chunga milem chu en rawh.)

5 Arona chhûngte thiltawn râpthlâk tak chu Leviticus 10:​1-11-ah chhinchhiah a ni a. Vân aṭanga meiin biak bûka Arona fapa Nadaba leh Abihua te a kan hlum khân, an tuar hle ngei ang. Arona leh a chhûngte tân chuan sûn lo tûra thupêk chu rinna fiahna a va ni tak êm! Chhûngkhaw zînga mi an ni emaw, ni lo emaw pawh ni se, hnawhchhuahte kâwm lo tûra thupêk chu zâwmin, a mi mal takin i thianghlimzia i târ lang em?​—⁠1 Korinth 5:11 chhiar rawh.

6, 7. (a) Kristianna ram biak ina neih inneihnaa tel leh tel loh tûr chungchânga thu tlûkna siam hunah eng thu pawimawh tak nge kan ngaihtuah ang? (Footnote en rawh.) (b) Kristianna ram biak ina neih tûr inneihnaa kan tel theih loh chungchângah Thuhretu ni lo kan chhûngte chu engtin nge kan chhûtpui theih ang?

6 Arona leh a chhûngte thiltawn anga fiahna nasa tak tâwk chu kan awm meuh lo vang. Mahse, Kristianna ram biak ina neih Thuhretu ni lo chhûngte inneihnaah tel tûra sâwm kan nih chuan engtin nge ni ang? Tel lo tûra khapna chiang tak chu Bible-ah chuan a awm lo, mahse, tel lo tûra thu tlûkna siam tûrin Bible thu bul ṭanchhan tûr a awm em? *

7 Tûna kan sawi tâk ang dinhmun hnuaia Jehova tâna thianghlimna kan târ lanna chuan Thuhretu ni lo kan chhûngte chu a tihrilhhai mai thei a. (1 Pet. 4:​3, 4) An rilru tihnat chu kan duh lo ngei mai a, mahse, ngilnei tak leh tlang taka hrilh chu a ṭha ber tlângpui ṭhîn. Chu chu a hun a thlen hma daiha lo tih lâwk theih a ni. An hnênah lâwmthu sawiin inneihnaa min sâwm avânga kan lâwmzia kan hrilh thei a. Tichuan, sakhuana lam thil a tel avângin kan va telna chuan an inneihna ni pawimawh tak hlimawmna tûr a tichhe theiin, an tân leh mi dang lo telte tân zahna a thlen theih thu kan hrilh thei ang. Hei hi, kan rinna leh thurin hnuhhniamna kan pumpelh theih dân kawng khat a ni.

JEHOVA LALCHUNGNUNNA CHU THLAWP RAWH

8. Engtin nge Leviticus bu chuan Jehova lalchungnunna chu a târ lan?

8 Leviticus chuan Jehova lalchungnunna a târ lang a. Leviticus-a dân awmte petu chu Jehova a nihzia vawi 30 aia tam sawi lan a ni. Mosia chuan chu chu pawmin, Jehova thupêkte chu a zâwm a ni. (Lev. 8:​4, 5) Chutiang bawkin, kan Pathian Lalchungnung ber, Jehova’n ti tûra min duhte chu kan ti tûr a ni. He mi chungchângah hian, Pathian inawpna pâwlin min ṭanpui a. Mahse, Isua thlalêra thlêm a nih ang khân, mahni chauhva kan awm laiin kan rinna chu fiah a ni mai thei. (Lk. 4:​1-3) Pathian lalchungnunna kan ngaihtuah a, amah kan rin tlat chuan, tuman Pathian dânte hnûkhniam tûr leh mihring hlauhna thanga âwk tûrin min tilui thei lo vang.​—⁠Thuf. 29:⁠25.

9. Engvângin nge Pathian mite chu hmun tina mite huat an nih?

9 Krista zuitu leh Jehova Thuhretute kan nih angin, khawvêl ram tam takah tihduhdah kan ni. Hei hi kan beisei tûr a ni, Isua’n a zirtîrte hnênah: “Chu mi hunah chuan hrehawm tuar tûrin an mantîr ang che u a, an tihlum ang che u; ka hming avângin hnam zawng zawng huat in ni ang,” tia a sawi avângin. (Mt. 24:⁠9) Mahse, chutiang huatna tâwk reng chung pawhin Lalram thu hrilhnaah tel zêlin, Jehova hmaah thianghlimna kan lantîr zawm zêl a ni. Mi dik tak, thianghlim tak, leh khua leh tui dân zâwm ṭha tak kan ni chung pawhin engvângin nge mite huat kan nih? (Rom 13:​1-7) Jehova chu kan lalchungnung bera kan siam vâng a ni! “Ama rawng chauh” kan bâwl a, a dân leh thu bul felte chu engtikah mah kan hnûkhniam ngai lo ang.​—⁠Mt. 4:⁠10.

10. Unaupa pakhatin a tualdâwihna a thlahthlam ṭum khân eng thil nge thleng?

10 “Khawvêla mi” kan ni lo bawk a. Chuvângin, khawvêl indona leh politics lam thilah kan tualdâwih a ni. (Johana 15:​18-21; Isaia 2:4 chhiar rawh.) Pathian hnêna inpumpêk tawh ṭhenkhat chuan an tualdâwihna an thlahthlam a. Chung zînga mi tam tak chu inchhîrin, zahngai thei tak kan Pa vâna mi nên inlaichînna an nei lêt leh a ni. (Sâm 51:17) Mi tlêm tête erawh chu an inchhîr lo. Entîr nân, Khawvêl Indopui II lai khân, sawrkâr hotute chuan dik lo taka an tântîr Hungary ram tân in zawng zawng aṭangin kum 45 hnuai lam unau 160-te chu la khâwmin, khaw pakhatah an dah khâwm a. Sipaia ṭang tûrin thu an pe a ni. Unau rinawmte chu an tualdawih tlat tho va, mahse, mi pakuate chuan sipai ni tûra chhia chhamin uniform-te chu an ha ta a ni. Kum hnih hnuah chuan an zînga pakhat chu Thuhretu rinawmte kâp hlum tûr pâwl zîngah a tel a. A kah hlum tûr zîngah chuan a pianpui unaupa pawh a tel a ni! Mahse, chutianga kâp hlum tûra an vauna chu an puitlin ta lo a ni.

JEHOVA HNENAH A ṬHA BER HLAN RAWH

11, 12. Hmân lai Israel rama Jehova’n inthawina a hlantîr dân chuan tûn laia Kristiante tân eng awmzia nge a neih?

11 Mosia Dân ang chuan Israel mite chuan inthawina hlan tûr bîkte chu an hlân a. (Lev. 9:​1-4, 15-21) An inthawina chuan Isua nun ṭha famkim hlanna a entîr avângin sawisêlbo a ni tûr a ni. Chu bâkah, thil hlan chi tinte chuan a hlan dân tûr bîk a nei a ni. Entîr nân, nausên hringtu nu ber tâna thil phût chu han ngaihtuah teh. Leviticus 12:6 chuan: “Fapa emaw fanu emaw avanga a inthenna nî a kim veleh hâlral thilhlanah berâm no kum khat mi leh sual thawi nân pârva no emaw, ṭhuro emaw inbiakna puan in kawngka bulah puithiam hnênah a rawn keng tûr a ni,” a ti a. Pathian thil phûtte chu a chiah chiah hle a, mahse, a nunnêmna duhawm tak chu Dânah a lang chhuak nasa hle. Nausên hringtu chuan berâm a tlin theih loh chuan ṭhuro tuak khat emaw, pârva no tuak khat emaw a keng thei a ni. (Lev. 12:⁠8) Ani chu reithei hle mah se, thil man to tak hlântu tluka hmangaih leh ngaihhlut a ni. Heta ṭang hian eng nge kan zir theih?

12 Tirhkoh Paula chuan Kristian unaute chu Pathian hnênah “faka inthawina” hlân tûrin a fuih a. (Heb. 13:15) Kan hmuite hian vântlâng hmaah Jehova hming thianghlim chu a puang chhuak tûr a ni. Bengngawng unaute chuan chutianga Pathian faka inthawina chu kut zaizirin an hlân a. Pâwn chhuak thei lo Kristiante chuan lehkha thawn ziah te, telephone-a thu hrilhna te, leh anmahni ṭanpuitute leh va tlawhtute hnêna thu hrilhin an fak bawk. Faka inthawina kan hlan​—⁠A hming leh chanchin ṭha puanga Pathian Jehova kan fakna​—⁠chu kan hrisêlna leh kan theihna nên a inchawih tâwk tûr a ni a. A ṭha ber a ni tûr a ni.​—⁠Rom 12:1; 1 Tim. 2:⁠15.

13. Engvângin nge kan thlawhhma rawngbâwlna chu kan report ang?

13 Kan faka inthawina chu Pathian kan hmangaih avânga mi mal duhthua hlan a ni a. (Mt. 22:​37, 38) Mahse, kan rawngbâwlna report tûra ngen kan ni. Chuvângin, he ruahmanna hi engtin nge kan ngaih ang? Thla tina report kan pêkte hi kan Pathian ngaihsakna nên a inzawm a. (2 Pet. 1:⁠7) Kan zînga tumah hian rawngbâwlna dârkâr tam tak pêk theih tum vâng ringawta nawr nia inhriatna an nei tûr a ni lo. Chuvâng tak chuan a ni, dam lo enkawlnaa awm leh engtin emaw taka ramtuileilo thuchhuahtute chuan thlawhhma rawngbâwlna atâna report chu dârkâr kim ni lovin minute 15 bî zêla an pêk theih chhan chu. Jehova chuan chûng minute tlêm tête chu Lalram thuchhuahtute thil hlan ṭha ber ang leh Amah an hmangaihna leh A Thuhretu anga rawngbâwl theihna chanvo hlu tak an ngaihhlutzia lantîrna anga thlîrin a ngaihlu a ni. An dinhmunin a zir loh vânga inthawina man to tak hlân thei lo Israel mite ang bawkin, thawk tam thei tawh lo Jehova ngaihhlut rawngbâwltute chuan report an pe reng thei tho va. A mi mala kan report-te chu khawvêl report belhkhâwmnaah a tel a, chu chuan nakin huna Lalram thu hrilhna tâna ruahman lâwknaah inawpna pâwl chu a ṭanpui a ni. Chuti chu, kan thu hrilh rawngbâwlna report tûra tih kan ni chu min phût tam lutuk a ni dâwn em ni?

KAN BIBLE ZIR ṬHIN DAN LEH FAKA INTHAWINA

14. Kan Bible zir ṭhin dân kan bih chian chhan tûr chu sawi rawh.

14 Leviticus aṭanga thlarau lam rohlu tlêm azâwng kan ngaihtuah hnu chuan, ‘Tûnah chuan Pathain thâwk khum Thua he lehkhabu a tel chhan ka hre thiam lehzual tawhin ka hria,’ i ti mai thei. (2 Tim 3:16) Tûnah chuan Jehova’n a phût vâng chauh ni lovin, amah tihlâwm nân theih tâwp kan chhuah a phû vângin thianghlim lehzual i tum sauh ngei ang. He Leviticus chungchânga thuziak pahnihte i zirna chuan Bible-a chuang a thu dangte zir chian duhna a neihtîr che pawh a ni thei. (Thufingte 2:​1-5 chhiar rawh.) I Bible zir ṭhin dân chu ṭawngṭaina nên bih chiang rawh. I faka inthawina chu Jehova pawm tlâk nihtîr i duh ngei ang a. TV program te, video game te, infiamna lam te, leh i ngainat zâwng thilte chuan thlarau lama hma i sâwnna tûr a dâl niin i hria em? Chutiang a nih chuan, tirhkoh Paula ziah Hebrai lehkhabua chhinchhiah thu ṭhenkhatte chhût ngun chu i ṭangkai pui hle ang.

Bible zirna leh Chhûngkuaa Pathian Biakna chu i nunah i dah pawimawh ber em? (Paragraph 14-na en rawh)

15, 16. Paula’n Hebrai Kristiante hnêna lehkha a thawn khân, engvângin nge a ruh lang râwta thu a sawi?

15 Paula’n a rinpui Hebrai Kristiante hnêna lehkha a thawn khân, thil hi a ruh lang râwtin a sawi a. (Hebrai 5:​7, 11-14 chhiar rawh.) A sawi duh chu a sawi pawp pawp mai a ni! An hnênah chuan an beng “a lo chhêt” tih a sawi. Engvângin nge Paula chuan chutianga a sawi tâk vak vak mai? Thlarau lam hnute chauh ringa nun tumtu chûng Kristiante chunga Jehova hmangahna leh ngaihsakna a lantîr vâng a ni. Kristianna thurin bulpuite hriat chu a pawimawh a. Mahse, “chaw rum” chu thlarau lama puitlin lam pana ṭhanchhoh nân a pawimawh hle a ni.

16 Mi dangte zirtîr tûra hma sâwn chhoh aiin, Hebrai Kristiante chuan mi dang zirtîrna an la mamawh a ni. Engvângin nge? “Chaw rum” an ei loh vâng a ni. Heti hian inzâwt rawh: ‘Thlarau lam chaw rum chungah rilru put hmang dik ka nei em? Chu chu ka ei em? Nge ni a, ṭawngṭaina leh ṭhahnemngai taka Bible zirna ka nei lo zâwk? Chutiang ka nih chuan, a chhan chu kan Bible zir ṭhin dân vâng a ni thei ang em?’ tiin. Mite hnêna thu hril tûr mai kan ni lo, anni chu kan zirtîrin, zirtîrahte kan siam tûr a ni.​—⁠Mt. 28:​19, 20.

17, 18. (a) Engvângin nge thlarau lam chaw rum chu a hun taka kan ei ziah ang? (b) Kristian inkhâwmna chungchâng nêna inkûngkaihin engtin nge zu in chu kan thlîr ang?

17 Bible zir chu kan zînga mi tam takte tân chuan a awlsam lo mai thei a. Jehova chuan a mite chu inthiamlohna neihtîrna hmanga Bible zir tûra chêttîr chu a tum lo rêng rêng. Mahse, kan inpumpêkna chu a rei tawh emaw, la rei lo emaw pawh ni se, thlarau lam chaw rum chu kan ei chhunzawm zêl tûr a ni a. Thianghlimna ûm zêl tûr chuan chutianga tih chu kan tân tihmâkmawh a ni.

18 Thianghlim tûr chuan, Pathan Lehkha Thute ngun taka bih chiangin Pathianin ti tûra min duh chu kan ti tûr a ni. “Mei hman loh chi” an hlan avânga tihhlum tâk Arona fapa Nadaba leh Abihua te kha han ngaihtuah teh. Chutianga an tih chhan chu an ruih vâng pawh a ni mai thei a ni. (Lev. 10:​1, 2) Arona hnêna Pathian thusawi hi chhinchhiah ang che. (Leviticus 10:​8-11 chhiar rawh.) Chu chu Kristian inkhâwmnaa kan kal hmain zu kan in tûr a ni lo tihna a ni em? Hêng thute hi ngaihtuah rawh: Dân hnuaiah kan awm lo. (Rom 10:⁠4) Ram ṭhenkhatah chuan, kan unaute chuan inkhâwm tûra an kal hmaa chaw an ei hian a tâwk chauhvin zu an in a ni. Kalhlên Kûtah uain no li lai an in a. Isua’n a tirhkohte a thih Hriatrengna tûr a hmanpui lai khân, anni chu a thisen ai awhtu uain a intîr a ni. (Mt. 26:27) Bible chuan a lutuka zu in leh zu ruih chu a dem a. (1 Kor. 6:10; 1 Tim. 3:⁠8) Kristian tam tak chuan rawngbâwlna thianghlim nêna inkûngkaih eng pawh an tih hmain zu an in duh miah lo a ni. Mahse, ram khat leh ram khat dinhmun a inang lo va, a pawimawh ber chu Kristiante tân chuan Pathian tilâwm thei thianghlimna kan lantîr theih nân “a thianghlim leh a thianghlim lo” thliar hran theih hi a ni.

19. (a) Chhûngkuaa Pathian biakna leh mi mala inzirna kan neih huna kan hriat reng tûr chu eng nge ni? (b) Thianghlimna lantîr chungchânga tih i tum tlat chu eng nge ni?

19 Pathian Thu-a i laih chhuah phawt chuan thlarau lam ro hlu tam tak i hmu chhuak ang. Chhûngkuaa Pathian biakna leh i mi mal inzirna tiphuisui tûrin zir bingna hmanrua i neihte chu hmang rawh. Jehova leh a thiltumte i hriatthiamna tipung rawh. Amah chu hnaih zual sauh rawh. (Jak. 4:⁠8) “I dân thu aṭanga thilmak ka hmuh theih nân, ka mitte hi mi tihvârsak ang che,” tia fakna hla phuahtu hla angin Pathian hnênah ṭawngṭai rawh. (Sâm 119:18) Bible dânte leh thu bulte chu hnûkhniam ngai suh. “Mi Thianghlim” Jehova dân chungnung takte zawm duhna neiin, ‘Pathian chanchin ṭha rawngbâwlna thianghlimah’ ṭhahnem ngai takin tel ang che. (1 Pet. 1:15; Rom 15:16) Buainaa khat hêng ni hnuhnûngahte hian i thianghlimzia lantîr rawh. Kan vai hian kan chêtziaa thianghlimna lantîrin Jehova kan Pathian thianghlim lalchungnunna chu i thlâwp tlat ang u. (w14-E 11/15)

^ par. 6 Vênnainsâng May 15, 2002 (English) “Chhiartute Zawhna” chu en rawh.