1, 2. (a) Kumbi ŵanthu aku Chiuta akhumbika kuchitanji pa nkhani yakuja akutowa? (b) Kumbi nkhani iyi yimukengi mafumbu nanga?

 YEHOVA wangukambiya wakutumika Paulo kuti walembi fundu za mijalidu yamampha za m’buku la Ŵalevi zo zingatiwovya kuti tije akutowa muvakuchita vidu vosi. (Ŵerengani 1 Petro 1:14-16.) Yehova ‘ngwakupaturika’ ndipu wakhumba kuti Akhristu akusankhika ndipuso ‘ambereri zinyaki’ angajanga akutowa muvakuchita vimanavi ŵaka cha kweni atenere kuyesesa kuja akutowa muvakuchita vawu vosi.​—Yoh. 10:16.

² Kulutirizga kusambira fundu zauzimu za m’buku la Ŵalevi nkhwakovya ukongwa. Ndipuso asani tigwiriskiya nchitu vo tisambira tingalongo kuti te akutowa muvakuchita vidu vosi. M’nkhani iyi tikambiskanengi mafumbu yanga: Kumbi tingavwiya wuli marangu ngaku Chiuta? Kumbi buku la Ŵalevi lititisambizanji vakukwaskana ndi muwusu waku Yehova? Kumbi tisambiranji pa nkhani ya kupereka sembi?

3, 4. (a) Nchifukwa wuli Akhristu akhumbika cha kuleka kuvwiya marangu ngaku Chiuta kweniso fundu zaki? (b) Nchifukwa wuli tikhumbika cha kuweze anyidu ndipuso kuŵasungiya vifukwa?

³ Asani tikhumba kukondwesa Yehova, titenere kuyesesa kuti tivwiyengi marangu ndipuso fundu zaki. Tikhumbika cha kuja ndi  nkharu yambula kwenere kweniso kuleka kuvwiya marangu ngaki. Chinanga kuti te pasi pa Chilangulu chaku Mosese cha, kweni fundu zaki zititiwovya kuziŵa chamampha ndi chiheni. Mwakuyeruzgiyapu, Yehova wangukambiya Ayisraele kuti: “[Mungaweziyanga uheni pa uheni cha, NW] pamwenga kunola ŵana ŵa ŵanthu ŵinu, kweni mwanjengi munyinu nge ndimwi mwaŵeni. Ndini Ambuya.”​—Ŵal. 19:18.

⁴ Yehova wakhumba cha kuti tiweziyengi anyidu asani atinangiya kweniso kuŵasungiya vifukwa. (Ŵar. 12:19) Asani tileka kuvwiya marangu ngaku Chiuta ndipuso fundu zaki, Diabolo wakondwengi ukongwa ndipu vingachitiska kuti zina laku Yehova linyozgeki. Tikhumbika cha kuja nge chiyaŵi chakusungiyamu vifukwa, chinanga munthu wangatinangiya dala. Chiuta watipaska mwaŵi wakuja nge “viyaŵi vadongu” chifukwa tichita uteŵeti wakuzirwa ukongwa. (2 Ŵakor. 4:1, 7) Tikhumbika cha kusunga vifukwa chifukwa viyanana ŵaka ndi kusunga asidi mumtima yo wangatibaya.

5. Kumbi tingasambiraji pa nkhani yaku Aroni ndipuso nyifwa ya ŵana ŵaki? (Wonani chithuzi cho che papeji 13.)

⁵ Pa lemba la Ŵalevi 10:1-11 pe nkhani yakuchitiska chitima yakukwaskana ndi banja laku Aroni. Yiwu atenere kuti anguguŵa ukongwa kuwona motu uchituwa kuchanya ndi kuwotcha ŵana aku Aroni pachihema, Nadabu ndi Abihu. Ivi vinguyesa chigomezgu chaku Aroni ndi banja laki chifukwa akhumbikanga cha kuliya, abali ŵawu ŵati ŵafwa. Kumbi mutesesa kuti muje akutowa pa nkhani ya kuleka kwanjana ndi abali ŵinu pamwenga abali anyaki wo akusezgeka mumpingu?​—Ŵerengani 1 Ŵakorinte 5:11.

6, 7. (a) Asani tikhumba kuluta ku zowara zo zamuchitikiya kutchalitchi, kumbi ndi fundu nizi zo titenere kuziŵanaŵaniya mwakuphwere? (Wonani mazu ngamumphata.) (b) Kumbi tingamumuka wuli m’bali widu yo ndi Kaboni cha asani watitidaniya ku zowara zo zamuchitikiya kutchalitchi?

⁶ Chinanga kuti vingachitika cha kukumana ndi mayeseru ngo Aroni ndi banja laki angukumana nangu, kweni tingachita wuli asani m’bali widu yo ndi Kaboni cha watidaniya ku zowara yo yamuchitikiya kutchalitchi? Palivi dangu la m’Malemba lo likana mwakudunjika kuti tileki kuluta. Kweni kumbi pe fundu zinyaki za m’Bayibolo zo zingatiwovya kuti tisankhi umampha pa nkhani iyi? a

⁷ Abali ŵidu wo mbakaboni cha angazizwa kuwona kuti tiyesesa kulongo kuti te akutowa pamasu paku Yehova chinanga kuti tikumana ndi mayeseru nge ngo ngakambika pachanya yapa. (1 Pet. 4:3, 4) Chinanga kuti tikhumba cha kuti tiŵaguŵiski kweni tingachita umampha kukambiskana nawu mwaulemu kweniso mwambula kubisa. Nyengu zinyaki tingaŵakambiya limu ŵechendachiti vo akhumba. Tingachita umampha kuŵawonga kweniso kuŵakambiya kuti takondwa ukongwa kuti atidaniya ku zowara zawu. Tingaŵakambiya so kuti titopa kuchiguŵiska yiwu kweniso anyawu chifukwa chakuti isi tingachichitaku cha vinthu vinyaki vakukwaskana ndi chisopa vo vamuchitika ku zowara zawu. Iyi ndi nthowa yimoza yo tingalongore kuti tilondo vo tigomezga.

8. Kumbi buku la Ŵalevi likambanji vakukwaskana ndi muwusu waku Yehova?

⁸ Buku la Ŵalevi likonkhoska za muwusu waku Yehova. Buku ili lilongo kwa maulendu ngakujumpha 30 kuti marangu ngo ngasanirika m’buku la Ŵalevi ngaku Yehova. Mosese wanguziŵa venivi ndipu wanguchita vo Yehova wangumukambiya. (Ŵal. 8:4, 5) Mwakuyana ŵaka, nasi tikhumbika kuchita vo Yehova Wanthazizosi watitikambiya kuti tichitengi. Gulu laku Chiuta lititiwovya ukongwa pa nkhani yeniyi. Kweni chigomezgu chidu chingayeseka asani te tija nge vo vinguchitikiya Yesu pa nyengu yo wayesekanga mubozwa. (Luka 4:1-13) Asani tiŵanaŵaniya ukongwa muwusu waku  Chiuta ndipuso asani titimugomezga, palivi yo wangatiwofya kuti tileki kuvwiya marangu ngaki.​—Nthanthi 29:25.

9. Nchifukwa wuli ŵanthu aku Chiuta atinkhika muvyaru vosi?

⁹ Nge akusambira aku Yesu ndipuso Akaboni aku Yehova, titombozgeka muvyaru vakupambanapambana pacharu chosi chapasi. Ivi vitenere kuchitika chifukwa Yesu wangukambiya akusambira ŵaki kuti: “Ŵamkukukomboleni ku suzgu, ŵamkukubayani: ndipu muŵengi ŵakutinkhika ndi mitundu yosi pa chifukwa cha zina langu.” (Mat. 24:9) Chinanga kuti titinkhika viyo kweni tikunthiyapu mwakugwira nchitu yakupharazga Ufumu kweniso tilutirizga kuja akutowa pamasu paku Yehova. Nchifukwa wuli titinkhika viyo chinanga kuti tiyesesa kuja akugomezgeka, akutowa ndipuso tilondo marangu nga boma? (Ŵar. 13:1-7) Ivi ve viyo chifukwa tiwona kuti Yehova ndiyu Fumu yidu. Tichita uteŵeti kwaku “iyu pe” ndipuso tilekengi cha kuvwiya marangu kweniso fundu zaki zaurunji.​—Mat. 4:10.

10. Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguchitika m’bali munyaki wati wayamba nchitu ya usilikali?

¹⁰ Kweniso te “ŵa charu cha.” Mwaviyo, tichitaku cha nkhondu kweniso ndali. (Ŵerengani Yohane 15:18-21; Yesaya 2:4.) Anyaki wo angujipereka kwaku Chiuta angutondeka kulondo fundu yeniyi. Anandi mwa ŵanthu ŵenaŵa akulapa ndipu akuwere so paubwezi ndi Awuskefwi akuchanya wo mbalisungu. (Sumu 51:17) Kweni amanavi angulapa cha. Mwakuyeruzgiyapu, pa nyengu ya Nkhondu Yachiŵi Yapacharu Chosi, ŵara aboma anguto abali 160 mwankhaza, avyaka vambula kujumpha 45 wo ŵenga mujeri ku Hungary ndipu anguchiŵaŵika mu tawuni yimoza. Yiwu anguŵakambiya kuti ayambi nchitu ya usilikali. Abali akugomezgeka angukana kweni abali 9 ndiwu anguzomera ndipu angulonde mayunifomu nga usilikali. Pati pajumpha vyaka viŵi, munyaki yo wenga m’bali wangusanirika kuti wenga m’gulu la asilikali wo akhumbanga kubaya Akaboni akugomezgeka. Pagulu la Akaboni ŵenaŵa penga m’bali waki wakuliŵavu. Mwaviyo, wanguŵabaya cha.

11, 12. Kumbi nthowa yo Yehova wakhumbanga kuti Ayisraele aperekiyengi sembi ying’anamuwanji kwa Akhristu mazuŵa nganu?

¹¹ Mwakukoliyana ndi Chilangulu chaku Mosese, Ayisraele akhumbikanga kupereka sembi zo apemphekanga. (Ŵal. 9:1-4, 15-21) Sembi zawu zakhumbikanga kuja zambula kalema chifukwa zamiyanga sembi yaku Yesu. Kweniso akhumbikanga kulondo nthowa za mo angapereke sembi yeyosi. Mwakuyeruzgiyapu, ŵanaŵaniyani vo munthukazi yo wabala ŵaka mwana wakhumbikanga kuchita. Lemba la Ŵalevi 12:6 likamba kuti: “Penipo mazuŵa nga kutozgeka kwaki ngafiskika, manyi pa mwana munthurumi, pamwenga munthukazi, wakatoliyanga ku mzukuru [wasembi, NW] pa khomu la hema lakuwunganamu mbereri ya chirimika chimoza ya mpasku wakocha, ndi kachiunda ka nkhunda pamwenga ka njiŵa kuchitiya mphepeska ya pa ulakwi.” Marangu ngaku Chiuta ngakambanga chinthu chayichu cho chakhumbikanga kweni Chilangulu chilongo kuti iyu waŵanaŵaniya ukongwa ŵanthu. Asani munthukazi walivi mbereri, wazomerezgekanga kupereka tana tiŵi ta nkhunda pamwenga tana tiŵi ta njiŵa. (Ŵalevi 12:8) Chinanga kuti munthukazi uyu wenga mukavu, kweni wangwanjika ndipuso wanguwongeka mwakuyanana ndi yo wangupereka vinandi kuluska iyu. Kumbi tisambiranji pa nkhani iyi?

¹² Wakutumika Paulo wangukambiya anyaki kuti aperekengi “sembi yakuthamikiya” Chiuta. (Ŵah. 13:15) Milomu yidu yitenere kupharazga pakweru zina lakupaturika laku Yehova. Abali ndi azichi wo atondeka kuvwa agwiriskiya nchitu chineneru cha manja kuti athamiki Chiuta. Akhristu wo atondeka kwenda chifukwa chakutama pamwenga kukota apharazga  mwakugwiriskiya nchitu makalata ndi mafoni ndipuso apharazgiya ŵanthu wo atiŵaphwere kweniso wo ataziŵawona. Sembi yidu yakuthamika Yehova, kupharazga zina laki ndipuso uthenga wamampha vitenere kukoliyana ndi nthazi zidu. Titenere kuchita vo tingafiska.​—Ŵar. 12:1; 2 Tim. 2:15.

13. Nchifukwa wuli tikhumbika kupereka lipoti lidu la uteŵeti wakumunda?

¹³ Tipereka sembi zakuthamika Chiuta chifukwa chakuti titimuyanja. (Mat. 22:37, 38) Kweni nyengu zosi tipempheka kuti tiperekengi lipoti la vo tachita mu uteŵeti. Mwaviyo, kumbi titenere kuja ndi maŵanaŵanu wuli pa nkhani yakupereka malipoti? Kupereka malipoti mwezi wewosi kukoliyana ndi kujipereka kwaku Chiuta. (2 Pet. 1:7) Kweni palivi yo watenere kujichichizga kuti wasaniyi maora nganandi mu uteŵeti. Ndichu chifukwa chaki apharazgi a Ufumu wo asungika munyumba zakusungiyaku akukota pamwenga wo atama angapereka maminiti 15 m’malu mwakulimbana ndi kupereka maora nganandi. Yehova wawonga ukongwa ŵanthu wo apereka maminiti ngenanga chifukwa ndivu angafiska ndipu alongo kuti atimuyanja kweniso awonga kuti ŵe ndi mwaŵi wakumuteŵete nge Akaboni Ŵaki. Nge mo venge ndi Ayisraele wo atondekanga kupereka sembi za vinthu vapachanya, ateŵeti aku Yehova wo angatondeka kupereka maora nganandi, nawu atenere kupereka lipoti lo angafiska. Lipoti lo weyosi wapereka lisazgika pa lipoti lapacharu chosi ndipu litovya gulu kuti liwoni vo vikhumbika pa nchitu yakupharazga Ufumu. Mwaviyo, kumbi muwona kuti kupereka lipoti la uteŵeti wakumunda nchinthu chakusuzga ukongwa?

14. Konkhoskani chifukwa cho titenere kuwone so mo tisambiriya Malemba.

¹⁴ Chifukwa chakuti takambiskana fundu zamampha ukongwa kutuliya m’buku la Ŵalevi, mungayamba kuŵanaŵana kuti, ‘Sonu ndipu ndavwisisa vifukwa vo buku ili likulembeke m’Mazu ngaku Chiuta.’ (2 Tim. 3:16) Sonu mutenere kuti muyesesengi kuja akutowa chifukwa cha kuchichizgika cha, kweni chifukwa chakuti mukhumbisiska kuti mukondwesi Yehova. Panyaki vo mwasambira m’buku la Ŵalevi m’nkhani ziŵi izi vakuwovyani kuti musambirengi Malemba mwakufikapu. (Ŵerengani Nthanthi 2:1-5.) Rombani kuti muziŵi asani musambira Malemba munthowa yakwenere. Tikayika cha kuti mukhumbisiska kupereka sembi zo Yehova wangakondwa nazu. Kumbi mapulogilamu nga pa TV, mavidiyo, masaza pamwenga vakukondwesa vinyaki vitikutimbanyizgani kuti muleki kuluta panthazi mwauzimu? Asani ve viyo, mungachita umampha kulunguruka mazu ngo Paulo wangukamba m’buku la Ŵahebere.

15, 16. Nchifukwa wuli Paulo wangukambiya Ahebere mwambula kubisa?

¹⁵ Paulo wangukamba mwambula kubisa pa nyengu yo wangulembe mpingu wa Ahebere. (Ŵerengani Ŵahebere 5:7, 11-14.) Iyu wanguŵakambiya kuti ŵenga “akudodoma,” pamwenga kuti ambula kuvwa. Nchifukwa wuli Paulo wangukamba mwanthazi viyo ndipuso mwambula kubisa? Iyu wanguwona mo Yehova wafipiyanga mtima Akhristu wo athembanga mkaka wauzimu. Chinanga kuti kuziŵa  visambizu vakwamba vachikhristu nkhwamampha kweni “chakurya chakukhoma” nchakukhumbika ukongwa kuti munthu waje Mkhristu wakukho mwauzimu.

¹⁶ M’malu mwakuti aluti panthazi mpaka kusambiza anyaki, Ahebere akhumbikanga munthu munyaki kuti waŵasambizi. Ivi venga viyo chifukwa chakuti akananga “chakurya chakukhoma.” Mwaviyo, jifumbeni kuti: ‘Kumbi nditichiwona mwakwenere chakurya chakukhoma chauzimu? Kumbi nditichirya? Pamwenga kumbi nditondeka kuromba ndipuso kusambira Bayibolo mwakufikapu? Asani ndi viyo, kumbi suzgu lagona pa vo ndichita asani ndisambira?’ Tikhumbika kuŵapharazgiya pe cha ŵanthu kweni tikhumbika so kuŵasambiza kuti aje akusambira.​—Mat. 28:19, 20.

17, 18. (a) Nchifukwa wuli nyengu zosi tikhumbika chakurya chakukhoma chauzimu? (b) Kumbi titenere kuja ndi maŵanaŵanu wuli pa nkhani ya kumwa moŵa techendaluti ku maunganu?

¹⁷ Yehova wachichizga ŵanthu ŵaki cha kuti asambirengi Bayibolo ndi chilatu chakuti ajimbengi mlandu. Chinanga kuti kusambira Bayibolo kungaja kwakusuzga kwa anandi aku isi kweni titenere kulutirizga kurya chakurya chakukhoma chauzimu, kaya tikwamba kali kuteŵete Chiuta pamwenga tayamba pambula kuswera. Kuchita ivi nkhwakukhumbika ukongwa asani tikhumba kuti tije akutowa.

¹⁸ Kuti tije akutowa tikhumbika kusambira Malemba mwakuphwere ndipuso kuchita vo Chiuta wakhumba. Ŵanaŵaniyani ŵana aku Aroni, Nadabu ndi Abihu wo angubayika chifukwa chakupemba “motu wa waka.” Panyaki yiwu anguchita ivi chifukwa chakuti anguloŵe. (Ŵal. 10:1, 2) Kumbukani vo Chiuta wangukambiya Aroni. (Ŵerengani Ŵalevi 10:8-11.) Kumbi nkhani iyi yilongo kuti tikhumbika cha kumwa moŵa chinanga nkhamanavi techendaluti ku maunganu nga mpingu? Kuti timuki fumbu ili, tikhumbika kuŵanaŵaniya fundu izi: Chakwamba, Akhristu ŵe pasi pa Chilangulu cha. (Ŵar. 10:4) Chachiŵi nchakuti, muvigaŵa vinyaki, abali amwapu moŵa kamanavi pa nyengu ya chakurya ŵechendaluti ku maunganu. Chachitatu, pa mwambu wa Phaska, agwiriskiyanga nchitu makapu nganayi nga vinyu. Kweniso pa nyengu yo Yesu wangwambisa Chikumbusku, wangukambiya akusambira ŵaki kuti amwi vinyu yo wamiyanga ndopa zaki. (Mat. 26:27) Titenere so kukumbuka kuti Bayibolo likana kumwa ukongwa moŵa ndipuso kuloŵe. (1 Ŵakor. 6:10; 1 Tim. 3:8) Akhristu anandi awona kuti nkhwamampha kuti angamwanga moŵa cha ŵechendayambi uteŵeti wewosi wakupaturika. Vinthu vipambana m’charu chechosi kweni chinthu chakukhumbika ukongwa nchakuti Mkhristu watenere ‘kupatuwa pakati pa vinthu vakupaturika ndi vambula kupaturika’ ndi chilatu chakuti waje wakutowa. Venivi vingakondwesa Chiuta.

19. (a) Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbika kuŵanaŵaniya pakusopa kwa pabanja ndipuso pakuchita sambiru lapakutija? (b) Kumbi mwasimikizga kuchitanji pa nkhani yakuja akutowa?

¹⁹ Asani mulutirizga kusambira Mazu Ngaku Chiuta musaniyengi fundu zinandi zakovya. Mugwiriskiyengi nchitu mabuku ngakufufuziya kuti muchitengi umampha kusopa kwa pabanja ndipuso sambiru lapakumwija. Lutirizgani kuziŵa vinandi vakukwaskana ndi Yehova kweniso vilatu vaki. Jani nayu paubwezi wakukho. (Yak. 4:8) Murombengi kwaku Chiuta nge mo wachitiyanga wakumba sumu yo wangumba kuti: “Jurani masu ngangu, mwakuti ndilereski vakuziziswa va mudangu linu.” (Sumu 119:18) Mungalekanga cha kuvwiya marangu ndipuso fundu za m’Bayibolo. Muchitengi vinthu mwakukoliyana ndi marangu ngaku Yehova, yo ‘Ngwakupaturika.’ Tikhumbika so kugwira mwaphamphu nchitu yakupaturika yakupharazga “evangeli waku Chiuta.” (1 Pet. 1:15; Ŵar. 15:16) Yesesani kulongo kuti mwe akutowa m’mazuŵa ngakumaliya nganu. Tiyeni tosi tilutirizgi kuja akutowa muvakuchita vidu vosi. Ivi vitiwovyengi kuti timiyengi Ufumu waku Yehova Chiuta yo ngwakutowa.