Skip to content

Skip to table of contents

Tweelede Kusalala Mubukkale Bwesu Boonse

Tweelede Kusalala Mubukkale Bwesu Boonse

“Amusalale mubukkale bwanu boonse.”—1PET. 1:15.

1, 2. (a) Ino bantu ba Leza beelede kuba abukkale buli buti? (b) Ino cibalo eeci cilaingula mibuzyo nzi?

KWIINDA mumuuya uusalala Jehova wakasololela mwaapostolo Petro kupandulula kusalala ikwaambwa mubbuku lya Levitiko mbokuswaangene akusalala mubukkale bwesu mbotuli Banakristo. (Amubale 1 Petro 1:14-16.) “Ooyo Uusalala,” Jehova, uyanda kuti bananike alimwi ‘abambelele zimbi’ kababeleka canguzu kutegwa kabasalala mubukkale bwabo boonse—ikutali buyo bukkale bwabo bumwi.Joh. 10:16.

2 Kutulanga-langa alimwi twaambo tuzwa mubbuku lya Levitiko kuyakutugwasya kapati, alimwi kubelesya nzyotwiiya kuyakutugwasya kusalala mubukkale bwesu boonse. Tulalanga-langa mibuzyo mbuli yakuti: Ino kutasyomeka tweelede kukubona buti? Ino bbuku lya Levitiko lituyiisya nzi kujatikizya kusumpula bweendelezi bwa Jehova? Ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kukutuula zipaizyo?

AMUKUCENJELELE KUTASYOMEKA

3, 4. (a) Nkaambo nzi Banakristo ncobeelede kweeleba kutasyomeka kwiinda mukuubya-ubya milawo alimwi anjiisyo zyamu Bbaibbele? (b) Nkaambo nzi ncotuteelede kupilusya cibi naa kubikkilila bamwi?

3 Kutegwa tumukkomanisye Jehova tweelede kutobela milawo anjiisyo zyakwe, tatweelede kuzyuubya-ubya pe. Nokuba kuti  tatuli ansi aa Mulawo wa Musa, njiisyo nzyotujana mulinguwo zilatugwasya kuzyiba zintu zimukkomanisya alimwi azitamukkomanisyi Leza. Mucikozyanyo, bana Israyeli bakalaililwa kuti: “Utapilusizyi muntu cibi nokuba kuba amfwundiilili kubantu bako, alimwi weelede kuyanda mweenzinyoko mbubonya mbuli mboliyanda omwini. Ndime Jehova.”—Lev. 19:18.

4 Jehova tayandi kuti katupilusya cibi kumuntu, alimwi uyanda kuti katutabikkilili. (Rom. 12:19) Ikuti naa tiitwaitobela milawo alimwi anjiisyo zya Leza, Diabolosi ulakkomana alimwi tuyakusampaula Jehova. Nokuba kuti muntu umwi watulubizyila, tutamubikkilili pe. Leza watupa coolwe cakuba “ziyobwedo zyabulongo” zijisi lubono. Lubono oolo mulimo wa Bunakristo. (2Kor. 4:1, 7) Kubikkilila takujaniki muziyobwedo zyabulongo eezyi!

5. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucibalo caamba zya Aroni alimwi alufwu lwabana bakwe? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

5 Kuli cintu cimwi cuusisya kapati icakacitikila mukwasyi wa Aroni calo icilembedwe mulugwalo lwa Levitiko 10:1-11. Kweelede kuti bakapenga kapati ciindi bana ba Aroni ba Nadabu alimwi a Abihu nobakafwa kwiinda mukutentwa amulilo iwakazwa kujulu ciindi nobakali mutente. Eeci cakacitika cakasunka lusyomo lwa Aroni amukwasyi wakwe mukuti tiibakeelede kubalila pe! Sena andinywe mulatondezya kuti mulasalala kwiinda mukutayanzana abanamukwasyi naa abamwi ibakagwisyigwa mumbungano?—Amubale 1 Bakorinto 5:11.

6, 7. (a) Ciindi notusala kutola lubazu mubwiinga bucitilwa mucikombelo, ntwaambo nzi tuyandika ntotweelede kulanga-langa? (Amubone majwi aamunsi.) (b) Mbuti mbotukonzya kubandika abanamukwasyi ibatali Bakamboni kujatikizya bwiinga bucitilwa mucikombelo?

6 Ambweni tatukonzyi kuyaanya sunko lipati mbuli lyakajisi bamukwasyi wa Aroni. Pele ino mbuti kuti twatambwa kuti tukajanike akutola lubazu kubwiinga bwamunamukwasyi uutali Kamboni? Taakwe bupanduluzi bwamu Magwalo ibwacigaminina ibukasya kujanika, pele sena kuli njiisyo zyamu Bbaibbele izijatikizyidwe izikonzya kumugwasya kusala cakucita mumakani aaya? *

7 Makanze eesu aakuzumanana kusalala kuli Jehova mubukkale buli boobu alakonzya kubakatazya banamukwasyi ibatali Bakamboni. (1Pet. 4:3, 4) Masimpe, tulasoleka kucita zintu kutegwa tutabatyompyi, pele inga cainda kubota kuti twabandika ambabo munzila yabubombe, pele katusinizyide ncotwaamba. Ambweni inga mwacita oobo kabutanasika buzuba bwabwiinga. Tweelede kubalumba alimwi akutondezya kuti twakkomana akaambo kakututamba kuti tukatole lubazu mubwiinga. Mpoonya tulakonzya kwaamba kuti akaambo kakuti kuli twaambo twabukombi tujatikizyidwe, kutola lubazu kwesu kulakonzya kunyonganya lukkomano lwabuzuba bwabo bwaalubazu alimwi akuti kulakonzya kubausya nsoni kubikkilizya abaabo ibajanika. Eeyi nenzila imwi motukonzya kweeleba kunyonganya nzyotusyoma alimwi alusyomo lwesu.

AMUSUMPULE BWEENDELEZI BWA JEHOVA

8. Mbuti bbuku lya Levitiko mbolitondezya kuti Jehova nguweelede kweendelezya?

8 Bbuku lya Levitiko likankaizya makani aajatikizya bweendelezi bwa Jehova. Milawo yaamba kujatikizya Jehova ilajanika ziindi ziinda ku 30 mubbuku lya Levitiko. Musa wakatondezya oobo kwiinda mukucita ncaakamwaambila Jehova. (Lev. 8:4, 5) Mbubwenya buyo, lyoonse tweelede kucita ncayanda Jehova imweendelezi wesu. Kujatikizya makani aaya, tulagwasyigwa ambunga ya Leza. Pele tulakonzya kusunkwa ciindi notuli tolikke mbubwenya mbuli Jesu mbwaakasunkwa ciindi naakali munkanda. (Lk. 4:1-13) Ikuti katubikkilide maano kubweendelezi bwa Leza mpoonya katujisi alusyomo mulinguwe, taakwe uuyakutweena kuti tucegwe mukakole kakuyoowa muntu.—Tus. 29:25.

9. Nkaambo nzi bantu ba Leza ncobasulidwe munyika yoonse?

 9 Mbotuli basikutobela Kristo alimwi a Bakamboni ba Jehova, tulapenzyegwa mumasi aaindene-indene. Eeci taceelede kutugambya, nkaambo Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Bantu bayoomupenzya akumujaya, alimwi muyoosulwa amasi oonse akaambo kazina lyangu.” (Mt. 24:9) Nokuba boobo, tulazumanana mumulimo wakukambauka nokuba kuti tulisulidwe alimwi tulazumanana kusalala kuli Jehova. Mbwaanga tulasyomeka, tuli balondo, tulalilemeka alimwi tuli bantu batobela milawo, nkaambo nzi ncotusulidwe? (Rom. 13:1-7) Tulisulidwe akaambo kakuti twakasala Mwami Jehova kuba mweendelezi wesu! Tubelekela buyo “nguwe alikke” mulimo uusetekene alimwi kunyina notuyanda kunyonganya milawo alimwi anjiisyo zyakwe ziluleme.—Mt. 4:10.

10. Ncinzi cakacitika ciindi mukwesu umwi naakazumina kutola lubazu munkondo?

10 Kuyungizya waawo, ‘tatuli banyika.’ Aboobo, tatutoli lubazu munkondo alimwi amutwaambo twacisi. (Amubale Johane 15:18-21; Isaya 2:4.) Bamwi ibakalyaaba kuli Leza bakacileka kusyomeka akutalika kutola lubazu mutwaambo twacisi. Bamwi ibakacita oobo bakeempwa akubukulusya cilongwe cabo a Taateesu wakujulu siluse. (Int. 51:17) Bamwi basyoonto taakwe nobakeempwa pe. Mucikozyanyo, ciindi ca Nkondo Yabili Yanyika Yoonse basikalumamba bakabunganya bakwesu bali 160 ibakajisi myaka yakuzyalwa iili 45 kuyaansi ibakaangidwe muntolongo zisiyene-siyene zyamu Hungary akubabunganya mudolopo lyomwe. Kabali kooko, bakaambilwa kuti banjile mulimo wabusikalumamba. Bakwesu basyomeka bakazumanana kukaka, pele bali fwuka bakazumina kunjila mulimo wabusikalumamba akutalika kusama mayunifoomu. Nokwakainda myaka yobilo, umwi wabaabo iwakasala kunjila mulimo wabusikalumamba wakali akati kabasikalumamba bakeelede kudubula Bakamboni basyomeka. Munyina ngwazyalwa limwi wakali akati kabaabo bakeelede kudubulwa! Nokuba boobo, mucoolwe tiibakadubulwa pe.

AMUPE JEHOVA ZINTU ZIINDA KUBOTA

11, 12. Ncinzi Banakristo mazuba aano ncobakonzya kwiiya kumalailile aajatikizya zituuzyo Jehova ngaakapede bana Israyeli?

11 Kweelana a Mulawo wa Musa, bana Israyeli bakali kuyandika kupa zituuzyo zyacigaminina. (Lev. 9:1-4, 15-21) Zituuzyo eezyo tiizyakeelede kuba atumpenda nkaambo zyakali kwiiminina cipaizyo ca Jesu cilondokede. Kuyungizya waawo, kwakali malailile aambocakeelede kupegwa cipo naa cituuzyo cimwi acimwi. Mucikozyanyo, amuyeeye ncaakali kuyandika kucita mukaintu watumbuka. Lugwalo lwa Levitiko 12:6 lwaamba kuti: “Lino akkwana mazuba aakwe aakulisalazya akaambo kamwana musankwa naa musimbi, weelede kuleta mugutu wamwaka omwe wacituuzyo cuumpwa, amwana wankwilimba naa wanziba wacituuzyo cazibi, weelede kuzileta kumupaizi kumulyango watente lyakuswaanganina.” Malailile aa Leza akali aacigaminina, pele Mulawo ooyu wakali kutondezya luyando. Ikuti mutumbu tanaakali kukonzya kupa mbelele, wakali kuzumizyigwa kupa nkwilimba zyobilo naa nziba zyobilo. (Lev. 12:8) Nokuba kuti inga kali mucete, mukombi wamusyobo ooyu wakali kuyandwa kapati alimwi akulumbwa kapati nkaambo cakali mbuli kuti awalo wapa cipo cipati kapati. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kumakani aaya?

12 Mwaapostolo Paulo wakakulwaizya basyominyina kupa Leza “cipaizyo cantembauzyo.” (Heb. 13:15) Milomo yesu yeelede kwaambilizya izina lya Jehova antangalala. Bakwesu abacizyi basinke matwi balabelesya mwaambo wakutambaika kutegwa batembaule Leza. Banakristo batacikonzyi kweenda balamutembaula kwiinda mukulemba magwalo, kukambauka kubelesya luwaile, alimwi akukambaukila baabo ibabalanganya alimwi abantu ibaboola kubabona. Zituuzyo  zyesu zyantembauzyo, nkokuti ikwaambilizya izina lya Jehova alimwi amakani mabotu kweelede kucitwa kweelana ambotukonzya alimwi abukkale bwesu. Kweelede kucitwa kusikila mpotugolela.—Rom. 12:1; 2Tim. 2:15.

13. Nkaambo nzi ncotuyandika kupa lipooti yamulimo wakukambauka?

13 Zituuzyo zyesu zyantembauzyo nzituuzyo muntu umwi aumwi kumugama nzyapa Leza cakuliyandila akaambo kakumuyanda. (Mt. 22:37, 38) Pele tulakulwaizyigwa kupa malipooti aamulimo wesu wakukambauka. Aboobo, muuya nzi ngotweelede kutondezya kujatikizya bubambe oobu? Malipooti ngotupa mwezi amwezi aleendelana akulyaaba kwesu kuli Leza. (2Pet. 1:7) Nokuba boobo, taakwe weelede kulimvwa kuti usinikizyigwa kubeleka ciindi cilamfwu mumulimo wakukambauka kutegwa ape mawoola manji kapati. Nkakaambo kaako sikumwaya wa Bwami uuciswa-ciswa naa uucembeede ncakonzya kupa buyo lipooti mutulwi twamaminiti aali 15 muciindi cakupa woola likkwene. Jehova ulamulumba sikumwaya wa Bwami iwapa maminiti kweelana ampagolela alimwi iwatondezya luyando kucoolwe citakonzyi kweelanisyigwa acintu cimbi, coolwe cakuba Kamboni wakwe. Mbubwenya buyo, mbuli bana Israyeli ibatakali kukonzya kupa zipo zipati, babelesi ba Jehova aabo ibajisi buyumuyumu balakonzya kupa malipooti. Malipooti aasikumwaya umwi aumwi alabikkilizyigwa mulipooti yamulimo wanyika yoonse, calo icigwasya mbunga kubikka bubambe bwakumbele mboukonzya kubelekwa mulimo wakukambauka Bwami. Aboobo, sena nkuciindizya kutulomba kupa malipooti amulimo wakukambauka?

MBOTUCITA CIIYO CESU TOBENI ALIMWI AZITUUZYO ZYANTEMBAUZYO

14. Amupandulule kaambo ncotweelede kulanga-langa mbotucita ciiyo cesu tobeni.

14 Mwamana kulanga-langa zintu ziyandisi zyakumuuya izijanika mulugwalo lwa Levitiko, mulakonzya kulimvwa mbuli kuti mwazyiba zinji kujatikizya kaambo ibbuku eeli ncolyakabikkilizyigwa mu Jwi lya Leza ilyakasololelwa amuuya uusalala. (2Tim. 3:16) Ambweni mulakonzya kuba aamakanze aakuzumanana kusalala, kutali buyo kuti Jehova uyanda kuti katusalala pele akaambo kakuti uyanda kuti tusolekesye kusikila mpotugolela kutegwa tumukkomanisye. Ambweni nzyomwaiya kujatikizya bbuku lya Levitiko muzibalo eezyi zyobilo zyamupa luyandisisyo lwakuvwuntauzya Magwalo. (Amubale Tusimpi 2:1-5.) Amulange-lange mbomucita ciiyo canu nobeni cakulomya. Masimpe mulayandisisya kuti zituuzyo zyanu zyantembauzyo kazitambulika kuli Jehova. Sena mulekela mapulogilamu aacipekupeku, zisobano, naa zintu nzyomuyandisya kuti zinyonganye kuyaambele kwanu kumuuya? Ikuti naa mboobo, mulakonzya kugwasyigwa kapati kwiinda mukuzinzibala kuyeeya kujatikizya makani mwaapostolo Paulo ngaakalemba mubbuku lya Bahebrayo.

15, 16. Nkaambo nzi Paulo ncaakaambila cacigaminina ciindi naakalembela Banakristo ba Hebrayo?

15 Paulo naakalembela Banakristonyina ba Hebrayo kunyina naakainda mumbali pe. (Amubale Bahebrayo 5:7, 11-14.) Mwaapostolo Paulo kunyina naakabelesya mabala aamaambila  mbali! Wakabaambila kuti bakali “akazilukwa” mukumvwa kwabo. Nkaambo nzi Paulo ncakaamba cakutainda mumbali? Wakali kutondezya luyando lwa Jehova alimwi wakali kutondezya mbwaakali kubayanda Banakristo aabo ibakali kuponena buyo amukupa wakumuuya. Kuzyiba njiisyo zyantalisyo zya Bunakristo cilayandika kapati. Nokuba boobo, “cakulya ciyumu” cilayandika kutegwa umwi akomene kumuuya.

16 Muciindi cakuyaambele kuti basike aciimo cakuyiisya bamwi, bana Hebrayo bakali kuyandika muntu umwi kutegwa abayiisye. Ino nkaambo nzi? Akaambo kakuti tiibakali kulya “cakulya ciyumu.” Amulibuzye kuti: ‘Sena cakulya ciyumu cakumuuya ndicibona munzila yeelede? Sena ndilacilya? Sena ndilamvwa butolo kupaila alimwi akubala Bbaibbele cakulomya? Ikuti naa mboobo, sena tandiciti kabotu ciiyo cangu ndemwini?’ Tatweelede buyo kukambaukila bantu pele tweelede kubayiisya akubagwasya kuba basikwiiya.—Mt. 28:19, 20.

17, 18. (a) Nkaambo nzi ncotweelede kulya cakulya ciyumu cakumuuya lyoonse? (b) Ino tweelede kukubona buti kunywa bukoko katutanaunka kumiswaangano ya Bunakristo?

17 Tobana bunji cilakonzya kutuyumina kubala Bbaibbele. Masimpe, Jehova tasinikizyi bantu kubala Bbaibbele kwiinda mukubapa kuti kabalimvwa kuba aamulandu kuti balibale. Nokuba boobo, tacikwe makani naa tuli babelesi bakwe babeleka cakulyaaba kwaciindi cilamfwu naa pe, tweelede kuzumanana kulya cakulya cakumuuya ciyumu. Kucita boobo ciyakutugwasya kuzumanana kusalala.

18 Kutegwa katusalala, tweelede kwaalanga-langa Magwalo cakulomya akucita ceeco Leza ncayanda. Amulange-lange cakacitikila bana ba Aroni, balo ibakajaigwa ciindi nobakapaizya “tununkilizyo tutazumizyidwe,” ambweni bakali koledwe. (Lev. 10:1, 2) Amubone Leza ncaakaambila Aroni. (Amubale Levitiko 10:8-11.) Sena cibalo eeci caamba kuti tatweelede kunywa bukoko katutanaunka kumiswaangano ya Bunakristo? Amuyeeye kujatikizya twaambo ootu: Tatuli ansi aa Mulawo. (Rom. 10:4) Mumasena amwi, basyomima balabelesya bukoko busyoonto ciindi nobalya kabatanaunka kumiswaangano. Nkapu zyone zyawaini zyakabelesyegwa lya Pobwe Lyakwiindilila. Ciindi naakatalisya Ciibalusyo, Jesu wakapa baapostolo bakwe waini kuti banywe, walo iwakali kwiiminina bulowa bwakwe. (Mt. 26:27) Bbaibbele lilakasya kukolwa. (1Kor. 6:10; 1Tim. 3:8) Banakristo banji manjezyeezya aabo alakonzya kubakasyila limwi kunywa bukoko kabatanatalika kubeleka mulimo uusetekene uuli woonse. Nokuba boobo, bukkale buliindene mucisi cimwi acimwi, pele cintu ciyandika kapati ku Banakristo ncakuti beelede kucikonzya “kwaandaanya ciluzi acitaluzi” kutegwa bakkomanisye Leza kwiinda mukusalala.

19. (a) Ncinzi ncotweelede kubikkila maano kujatikizya kukomba mumukwasyi alimwi aciiyo cesu tobeni? (b) Ncinzi ncomukanzide kucita kutegwa muzumanane kusalala?

19 Kucili zintu ziyandisi izyakumuuya izilindila kuti muzijane ikuti mwazumanana kulingaula Jwi lya Leza. Amubelesye zibelesyo zyakuvwuntauzizya iziliko kutegwa kukomba mumukwasyi alimwi aciiyo canu nobeni kazikondelezya. Amuyungizye luzyibo lwanu kujatikizya Jehova alimwi amakanze aakwe. Amuzumanane kuswena kulinguwe. (Jak. 4:8) Amupaile kuli Leza mbuli bwakacita sintembauzyo walo iwakaimba kuti: “Kojalula meso aangu kutegwa ndizibone bwini mbozibede Zintu zibotu kapati zili mumulawo wako.” (Int. 119:18) Mutayuubyi-ubyi milawo anjiisyo zyamu Bbaibbele. Amulyaabe kutobela milawo ya “Yooyo Uusalala,” Jehova, alimwi amutole lubazu cabusungu ‘mumulimo uusalala wamakani mabotu aa Leza.’ (1Pet. 1:15; Rom. 15:16) Amuzumanane kusalala mumazuba aamamanino aakatazya. Toonse atusalale mukulilemeka kwesu akusumpula nguzu zyabweendelezi zya Leza uusalala, Jehova.

^ par. 6 Amubone cibalo cakuti “Mibuzyo Yabasikubala” mu Ngazi Yamulindizi ya June 1, 2002.