1. Τι πιστεύουν μερικοί για το αν ο Θεός έχει έναν λαό εδώ στη γη;

ΠΟΛΛΟΙ σκεπτόμενοι άνθρωποι σήμερα παραδέχονται ότι οι καθιερωμένες θρησκείες, Χριστιανικές και μη, κάνουν ελάχιστα πράγματα για να ωφελήσουν την ανθρωπότητα. Μερικοί συμφωνούν ότι αυτά τα θρησκευτικά συστήματα κακοπαριστάνουν τον Θεό με τις διδασκαλίες τους και τη διαγωγή τους, άρα δεν μπορούν να έχουν την επιδοκιμασία του. Ωστόσο, πιστεύουν ότι υπάρχουν ειλικρινείς άνθρωποι σε όλες τις θρησκείες και ότι ο Θεός τούς βλέπει και τους δέχεται ως λάτρεις του εδώ στη γη. Δεν βλέπουν κανέναν λόγο για να εγκαταλείψουν αυτοί οι άνθρωποι τις ψεύτικες θρησκείες ώστε να αποδίδουν λατρεία ως ξεχωριστός λαός. Έχει όμως ο Θεός την ίδια άποψη; Ας βρούμε την απάντηση ανατρέχοντας στην ιστορία των αληθινών λάτρεων του Ιεχωβά, όπως την αφηγείται η Αγία Γραφή.

2. Ποιοι έγιναν ο ξεχωριστός λαός του Ιεχωβά, και τι τους ξεχώριζε από τους άλλους λαούς; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

² Από τον 20ό κιόλας αιώνα Π.Κ.Χ., ο Ιεχωβά είχε έναν ξεχωριστό λαό εδώ στη γη. Ο Αβραάμ, ο οποίος αποκαλείται «ο  πατέρας όλων εκείνων που έχουν πίστη», ήταν η κεφαλή ενός σπιτικού που αριθμούσε εκατοντάδες μέλη. (Ρωμ. 4:11· Γέν. 14:14) Οι άρχοντες της Χαναάν τον θεωρούσαν “κραταιό αρχηγό” και του συμπεριφέρονταν με σεβασμό. (Γέν. 21:22· 23:6, υποσ. ΜΝΚ, στην αγγλική) Ο Ιεχωβά σύναψε διαθήκη με τον Αβραάμ και τους απογόνους του. (Γέν. 17:1, 2, 19) Είπε στον Αβραάμ: «Αυτή είναι η διαθήκη μου που θα τηρείτε εσείς, η οποία γίνεται ανάμεσα σε εμένα και σε εσάς και στο σπέρμα σου έπειτα από εσένα: Κάθε αρσενικό σας πρέπει να περιτέμνεται. . . . Και αυτό θα χρησιμεύει ως σημείο της διαθήκης που γίνεται ανάμεσα σε εμένα και σε εσάς». (Γέν. 17:10, 11) Έτσι λοιπόν, ο Αβραάμ και όλα τα άρρενα μέλη του σπιτικού του έκαναν περιτομή. (Γέν. 17:24-27) Η περιτομή ήταν ένα φυσικό σημείο που ξεχώριζε τους απογόνους του Αβραάμ ως το μοναδικό λαό που βρισκόταν σε σχέση διαθήκης με τον Ιεχωβά.

3. Πώς έγιναν λαός οι απόγονοι του Αβραάμ;

³ Ο εγγονός του Αβραάμ, ο Ιακώβ, ή αλλιώς Ισραήλ, είχε 12 γιους. (Γέν. 35:10, 22β-26) Αργότερα, αυτοί θα γίνονταν οι πατριαρχικές κεφαλές των 12 φυλών του Ισραήλ. (Πράξ. 7:8) Εξαιτίας μιας πείνας, ο Ιακώβ και το σπιτικό του κατέφυγαν στην Αίγυπτο, όπου ένας από τους γιους του, ο Ιωσήφ, είχε γίνει ο διαχειριστής των τροφίμων και το δεξί χέρι του Φαραώ. (Γέν. 41:39-41· 42:6) Οι απόγονοι του Ιακώβ έγιναν πολυπληθείς, μια «εκκλησία λαών».—Γέν. 48:4· διαβάστε Πράξεις 7:17.

4. Στην αρχή, ποια σχέση υπήρχε ανάμεσα στους Αιγυπτίους και στους απογόνους του Ιακώβ;

⁴ Οι απόγονοι του Ιακώβ παρέμειναν στην Αίγυπτο λίγο περισσότερο από δύο αιώνες, σε μια περιοχή που λεγόταν Γεσέν, στο δέλτα του Νείλου. (Γέν. 45:9, 10) Φαίνεται πως για περίπου έναν αιώνα συνυπήρχαν αρμονικά με τους Αιγυπτίους, κατοικώντας σε μικρές πόλεις και βόσκοντας τα πρόβατα και τα βόδια τους. Ο Φαραώ, που γνώριζε και εκτιμούσε τον Ιωσήφ, τους είχε υποδεχτεί θερμά. (Γέν. 47:1-6) Αλλά οι Αιγύπτιοι ένιωθαν μια ιδιαίτερη απέχθεια για όσους έβοσκαν πρόβατα. (Γέν. 46:31-34) Παρ’ όλα αυτά, ήταν αναγκασμένοι να ανέχονται τους Ισραηλίτες.

5, 6. (α) Πώς άλλαξε η κατάσταση του λαού του Θεού στην Αίγυπτο; (β) Πώς σώθηκε ο Μωυσής, και τι έκανε ο Ιεχωβά για όλο το λαό Του;

⁵ Ωστόσο, τα πράγματα θα έπαιρναν δραματική τροπή για το λαό του Θεού. «Με το πέρασμα του χρόνου εγέρθηκε στην Αίγυπτο ένας καινούριος βασιλιάς, ο οποίος δεν γνώριζε τον Ιωσήφ. Και αυτός είπε στο λαό του: “Δείτε! Ο λαός των γιων του Ισραήλ είναι πολυπληθέστερος και κραταιότερος από εμάς”. Οι Αιγύπτιοι, λοιπόν, ανάγκασαν τους γιους του Ισραήλ να υπηρετούν ως δούλοι υπό τυραννία. Και διαρκώς τους έκαναν πικρή τη ζωή με σκληρή δουλεία στον πηλό και στους πλίθους και με κάθε μορφή δουλείας στον αγρό, ναι, με κάθε μορφή δουλείας στην οποία τους χρησιμοποιούσαν ως δούλους υπό τυραννία».—Έξοδ. 1:8, 9, 13, 14.

⁶ Ο Φαραώ διέταξε μάλιστα να θανατώνονται όλα τα νεογέννητα αγοράκια των Εβραίων. (Έξοδ. 1:15, 16) Τότε ήταν που γεννήθηκε ο Μωυσής. Όταν ήταν τριών μηνών, η μητέρα του τον έκρυψε στις καλαμιές του Νείλου, όπου τον βρήκε η κόρη του Φαραώ, η οποία και τον υιοθέτησε. Με θεία πρόνοια, τα πρώτα χρόνια της ζωής του ο Μωυσής ανατράφηκε από την πιστή μητέρα του, την Ιωχαβέδ, και έγινε όσιος υπηρέτης του Ιεχωβά. (Έξοδ. 2:1-10· Εβρ. 11:23-25) Ο Ιεχωβά «έδωσε προσοχή» στα βάσανα του λαού του και αποφάσισε να τους απελευθερώσει από τους δυνάστες τους, υπό την ηγεσία του Μωυσή. (Έξοδ. 2:24, 25· 3:9, 10) Θα γίνονταν έτσι ένας λαός “απολυτρωμένος” από τον Ιεχωβά.—Έξοδ. 15:13· διαβάστε Δευτερονόμιο 15:15.

7, 8. Πώς έγινε ο λαός του Ιεχωβά άγιο έθνος;

⁷ Αν και ο Ιεχωβά δεν είχε ακόμη οργανώσει τους Ισραηλίτες ως έθνος, τους αναγνώριζε ως λαό του. Γι’ αυτό, κατηύθυνε τον Μωυσή και τον Ααρών να πουν στον Φαραώ: «Αυτό είπε ο Ιεχωβά, ο Θεός του Ισραήλ: “Εξαπόστειλε το λαό μου για να γιορτάσει γιορτή για εμένα στην έρημο”».—Έξοδ. 5:1.

⁸ Χρειάστηκε να έρθουν δέκα πληγές και να καταποντιστεί ο Φαραώ και ο στρατός του στην Ερυθρά Θάλασσα για να απελευθερωθούν οι γιοι του Ισραήλ από την αιγυπτιακή καταδυνάστευση. (Έξοδ. 15:1-4) Πριν περάσουν τρεις μήνες από την Έξοδό τους, ο Ιεχωβά έκανε διαθήκη με τους Ισραηλίτες στο Όρος Σινά και τους έδωσε την εξής ιστορική υπόσχεση: «Αν υπακούσετε προσεκτικά στη φωνή μου και τηρήσετε τη διαθήκη μου, τότε θα γίνετε ειδική ιδιοκτησία μου ανάμεσα από όλους τους άλλους λαούς, . . . άγιο έθνος».—Έξοδ. 19:5, 6.

9, 10. (α) Σύμφωνα με τα εδάφια Δευτερονόμιο 4:5-8, πώς διαχώριζε ο Νόμος τους Ισραηλίτες από τους άλλους λαούς; (β) Πώς θα αποδεικνύονταν οι Ισραηλίτες «λαός άγιος για τον Ιεχωβά»;

⁹ Ενόσω βρίσκονταν στην Αίγυπτο, πριν ακόμη υποδουλωθούν, οι Εβραίοι ήταν μια κοινωνία οργανωμένη σε φυλές, οι οποίες διοικούνταν από κεφαλές οικογενειών, ή αλλιώς πατριάρχες. Αυτές οι κεφαλές, όπως και οι υπηρέτες του Ιεχωβά που ζούσαν πιο παλιά, ενεργούσαν ως άρχοντες, κριτές και ιερείς των σπιτικών τους. (Γέν. 8:20· 18:19· Ιώβ 1:4, 5) Μέσω του Μωυσή, όμως, ο Ιεχωβά έδωσε στους Ισραηλίτες έναν νομικό κώδικα που θα τους ξεχώριζε από όλα τα άλλα έθνη. (Διαβάστε Δευτερονόμιο 4:5-8· Ψαλμ. 147:19, 20) Ο Νόμος καθιέρωσε ένα ξεχωριστό ιερατείο, ενώ το ρόλο των κριτών τον είχαν «οι πρεσβύτεροι», οι οποίοι έχαιραν σεβασμού λόγω της γνώσης και της σοφίας τους. (Δευτ. 25:7, 8) Με τις διατάξεις του, ο Νόμος οργάνωσε τη θρησκευτική και την κοινωνική ζωή του νεογέννητου έθνους.

¹⁰ Λίγο πριν μπουν οι Ισραηλίτες στην Υποσχεμένη Γη, ο Ιεχωβά επανέλαβε τους νόμους του και ο Μωυσής είπε στο λαό: «Ο . . . Ιεχωβά σε παρακίνησε να πεις σήμερα ότι θα είσαι λαός του, ειδική ιδιοκτησία, ακριβώς όπως σου υποσχέθηκε, και ότι θα τηρείς όλες τις εντολές του και ότι εκείνος θα σε βάλει πιο ψηλά από όλα τα άλλα έθνη που έφτιαξε, με αποτέλεσμα αίνο και φήμη και ωραιότητα, ενόσω αποδεικνύεσαι λαός άγιος για τον Ιεχωβά τον Θεό σου».—Δευτ. 26:18, 19.

11-13. (α) Ποιοι συνταυτίστηκαν με τον εκλεκτό λαό του Θεού; (β) Τι έπρεπε να κάνει κάποιος μη Ισραηλίτης αν ήθελε να λατρεύει τον Ιεχωβά;

¹¹ Αν και ο Ιεχωβά είχε τώρα ένα εκλεκτό έθνος στη γη, δεν απέκλεισε από το λαό του όσους δεν ήταν Ισραηλίτες. Επέτρεψε σε «μια τεράστια μεικτή ομάδα» μη Ισραηλιτών, περιλαμβανομένων και Αιγυπτίων, να φύγουν μαζί με το λαό του όταν τον απελευθέρωσε από την Αίγυπτο. (Έξοδ. 12:38) Όταν ήρθε η ώρα για την έβδομη πληγή, κάποιοι «μεταξύ των υπηρετών του Φαραώ» φοβήθηκαν το λόγο του Ιεχωβά και αναμφίβολα έγιναν μέρος της μεικτής ομάδας που έφυγε από την Αίγυπτο μαζί με τους Ισραηλίτες.—Έξοδ. 9:20.

¹² Λίγο πριν διασχίσουν οι Ισραηλίτες τον Ιορδάνη για να πάρουν στην κατοχή τους τη Χαναάν, ο Μωυσής τούς είπε ότι “έπρεπε να αγαπούν τον πάροικο”, δηλαδή τον αλλοεθνή που κατοικούσε ανάμεσά τους. (Δευτ. 10:17-19) Ο εκλεκτός λαός του Θεού έπρεπε να δέχεται μέσα στην κοινωνία του οποιουσδήποτε αλλοεθνείς ήθελαν να τηρούν τους βασικούς νόμους που είχε δώσει ο Μωυσής. (Λευιτ. 24:22) Μερικοί έγιναν λάτρεις του Ιεχωβά, νιώθοντας όπως η Μωαβίτισσα Ρουθ, η οποία δήλωσε στην Ισραηλίτισσα Ναομί: «Ο λαός σου  θα είναι λαός μου, και ο Θεός σου, Θεός μου». (Ρουθ 1:16) Αυτοί οι πάροικοι γίνονταν προσήλυτοι και οι άρρενες υποβάλλονταν σε περιτομή. (Έξοδ. 12:48, 49) Ο Ιεχωβά τούς θεωρούσε ευπρόσδεκτους ως μέλη της κοινωνίας του εκλεκτού λαού του.—Αριθ. 15:14, 15.

¹³ Όταν έγινε η αφιέρωση του ναού του Σολομώντα στον Ιεχωβά, λήφθηκε ειδική πρόνοια για τους λάτρεις που δεν ήταν Ισραηλίτες, όπως δείχνει η προσευχή του Σολομώντα: «Τον αλλοεθνή, που δεν είναι από το λαό σου τον Ισραήλ και που θα έρθει από μακρινή γη λόγω του μεγάλου ονόματός σου και του ισχυρού χεριού σου και του απλωμένου βραχίονά σου, και θα έρθουν και θα προσευχηθούν προς αυτόν τον οίκο, τότε εσύ να τον εισακούσεις από τους ουρανούς, από το σταθερό τόπο της κατοίκησής σου, και να ενεργήσεις σύμφωνα με όλα εκείνα για τα οποία θα σε επικαλεστεί ο αλλοεθνής· προκειμένου να γνωρίσουν όλοι οι λαοί της γης το όνομά σου και να σε φοβούνται όπως ο λαός σου ο Ισραήλ και να γνωρίσουν ότι το όνομά σου έχει κληθεί πάνω σε αυτόν τον οίκο που έχτισα». (2 Χρον. 6:32, 33) Κάτι τέτοιο εξακολουθούσε να ισχύει στην εποχή του Ιησού, και έτσι όποιος μη Ισραηλίτης ήθελε να λατρεύει τον Ιεχωβά έπρεπε να συνταυτιστεί με το λαό με τον οποίο είχε συνάψει Εκείνος διαθήκη.—Ιωάν. 12:20· Πράξ. 8:27.

14-16. (α) Με ποιον τρόπο έπρεπε να είναι οι Ισραηλίτες ένα έθνος μαρτύρων για τον Ιεχωβά; (β) Ποια ηθική υποχρέωση έχει ο σύγχρονος λαός του Ιεχωβά;

¹⁴ Οι Ισραηλίτες λάτρευαν τον Θεό τους, τον Ιεχωβά, ενώ τα άλλα έθνη λάτρευαν τις δικές τους θεότητες. Την εποχή του προφήτη Ησαΐα, ο Ιεχωβά παρομοίασε την παγκόσμια κατάσταση με μια δικαστική υπόθεση. Προκαλώντας τους θεούς των εθνών να παρουσιάσουν μάρτυρες για να επιβεβαιώσουν τη θειότητά τους, διακήρυξε: «Ας συναχθούν όλα τα έθνη στον ίδιο τόπο, και ας συγκεντρωθούν οι εθνότητες. Ποιος από [τους θεούς τους] μπορεί να το πει αυτό; Ή, μπορούν να μας κάνουν να ακούσουμε τα πρώτα πράγματα; Ας παρουσιάσουν τους μάρτυρές τους, για να ανακηρυχτούν δίκαιοι, ή ας ακούσουν και ας πουν: “Είναι αλήθεια!”»—Ησ. 43:9.

¹⁵ Οι θεοί των εθνών δεν μπορούσαν να προσκομίσουν ούτε μία απόδειξη για  τη θειότητά τους. Δεν ήταν παρά άφωνα είδωλα, ανίκανα να κουνηθούν από τη θέση τους. (Ησ. 46:5-7) Από την άλλη πλευρά, ο Ιεχωβά είπε στο λαό του τον Ισραήλ: «Εσείς είστε μάρτυρές μου, . . . ο υπηρέτης μου τον οποίο εξέλεξα, για να γνωρίσετε και να έχετε πίστη σε εμένα, και για να κατανοήσετε ότι εγώ είμαι ο Ίδιος. Πριν από εμένα δεν πλάστηκε Θεός, και έπειτα από εμένα συνέχισε να μην υπάρχει κανείς. Εγώ—εγώ είμαι ο Ιεχωβά, και εκτός από εμένα δεν υπάρχει σωτήρας. . . . Έτσι λοιπόν, εσείς είστε μάρτυρές μου, . . . και εγώ είμαι ο Θεός».—Ησ. 43:10-12.

¹⁶ Σαν να επρόκειτο εδώ για μια παγκόσμια δικαστική υπόθεση στην οποία θα κρινόταν το «Ποιος είναι ο Υπέρτατος Θεός», ο εκλεκτός λαός του Ιεχωβά έπρεπε να καταθέσει με δυνατή και ξεκάθαρη φωνή ότι ο Ιεχωβά είναι ο μόνος αληθινός Θεός. Εκείνος τους αποκάλεσε «ο λαός που έπλασα για τον εαυτό μου, για να διηγείται τον αίνο μου». (Ησ. 43:21) Ήταν ο λαός που έφερε το όνομά του. Εφόσον ο Ιεχωβά τούς είχε απολυτρώσει από την Αίγυπτο, είχαν την ηθική υποχρέωση να υποστηρίζουν την κυριαρχία του ενώπιον των άλλων λαών της γης. Στην πραγματικότητα, η στάση τους έπρεπε να μοιάζει με αυτήν που περιέγραψε αργότερα ο προφήτης Μιχαίας για το σύγχρονο λαό του Θεού: «Όλοι μεν οι λαοί θα περπατούν ο καθένας σύμφωνα με το όνομα του θεού του· εμείς, όμως, θα περπατάμε σύμφωνα με το όνομα του Ιεχωβά του Θεού μας στον αιώνα, και μάλιστα για πάντα».—Μιχ. 4:5.

17. Πώς έγινε ο Ισραήλ “εκφυλισμένο ξένο κλήμα” στα μάτια του Ιεχωβά;

¹⁷ Δυστυχώς, ο Ισραήλ δεν αποδείχτηκε πιστός στον Θεό του, τον Ιεχωβά. Άφησε τα έθνη που λάτρευαν θεούς από ξύλο και πέτρα να τον επηρεάσουν. Τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ., ο προφήτης Ωσηέ έγραψε: «Ο Ισραήλ είναι ένα εκφυλιζόμενο κλήμα. . . . Έχει πληθύνει τα θυσιαστήριά του. . . . Η καρδιά τους έχει γίνει υποκριτική· τώρα θα βρεθούν ένοχοι». (Ωσηέ 10:1, 2) Περίπου ενάμιση αιώνα αργότερα, ο Ιερεμίας κατέγραψε τα εξής λόγια του Ιεχωβά προς τον άπιστο λαό Του: «Σε είχα φυτέψει ως εκλεκτό κόκκινο κλήμα, σπέρμα ολότελα αληθινό. Πώς, λοιπόν, μεταβλήθηκες απέναντί μου σε εκφυλισμένα κλωνάρια ξένου κλήματος; . . . Πού είναι οι θεοί σου τους οποίους έκανες για τον εαυτό σου; Ας εγερθούν, αν μπορούν να σε σώσουν στον καιρό της συμφοράς σου. . . . Ο δικός μου λαός—με ξέχασαν».—Ιερ. 2:21, 28, 32.

18, 19. (α) Πώς προείπε ο Ιεχωβά ότι θα έφερνε σε ύπαρξη έναν νέο λαό για το όνομά του; (β) Τι θα εξεταστεί στο επόμενο άρθρο;

¹⁸ Αντί να παράγουν καλούς καρπούς ασκώντας την αγνή λατρεία και ενεργώντας ως πιστοί μάρτυρες του Ιεχωβά, οι Ισραηλίτες παρήγαγαν το σάπιο καρπό της ειδωλολατρίας. Γι’ αυτό, ο Ιησούς είπε στους υποκριτές Ιουδαίους ηγέτες της εποχής του: «Η βασιλεία του Θεού θα αφαιρεθεί από εσάς και θα δοθεί σε έθνος που παράγει τους καρπούς της». (Ματθ. 21:43) Μόνο όσοι θα συμμετείχαν στη «νέα διαθήκη», την οποία είχε προείπει ο Ιεχωβά μέσω του προφήτη Ιερεμία, θα μπορούσαν να ανήκουν σε εκείνο το νέο έθνος, τον πνευματικό Ισραήλ. Αναφορικά με τους πνευματικούς Ισραηλίτες που θα περιλαμβάνονταν σε εκείνη τη νέα διαθήκη, ο Ιεχωβά είχε προφητεύσει: «Θα γίνω Θεός τους, και αυτοί θα γίνουν λαός μου».—Ιερ. 31:31-33.

¹⁹ Αφού πια ο σαρκικός Ισραήλ αποδείχτηκε άπιστος, ο Ιεχωβά έκανε τον πνευματικό Ισραήλ λαό του τον πρώτο αιώνα, όπως ήδη αναφέραμε. Αλλά ποιοι αποτελούν το λαό του εδώ στη γη σήμερα; Πώς μπορούν τα ειλικρινή άτομα να προσδιορίσουν τους αληθινούς λάτρεις του Θεού; Αυτό είναι το θέμα του επόμενου άρθρου.