1. Kogo zdaniem niektórych Bóg zalicza do swych czcicieli na ziemi?

OBECNIE sporo myślących ludzi przyznaje, że główne religie — chrześcijańskie i niechrześcijańskie — robią niewiele na rzecz społeczeństwa. Z jednej strony niektórzy stwierdzają, że głoszone przez nie nauki oraz postępowanie ich wyznawców wypaczają obraz Boga i dlatego takie systemy religijne nie mogą cieszyć się Jego uznaniem. Z drugiej strony ci sami ludzie uważają, że we wszystkich religiach są szczere jednostki, które Bóg dostrzega i uznaje za swych czcicieli na ziemi. Takie osoby nie widzą potrzeby opuszczenia religii fałszywej i podjęcia wielbienia Boga jako oddzielny lud. Ale czy ten pogląd pokrywa się z Bożym sposobem myślenia? Poszukajmy odpowiedzi, analizując kilka relacji biblijnych dotyczących prawdziwych chwalców Jehowy.

2. Kto z czasem stał się odrębnym ludem Jehowy i co ten lud odróżniało od innych społeczności? (Zobacz ilustrację tytułową).

² Już w XX wieku p.n.e. Jehowa miał na ziemi odrębny  lud. Stanowiła go kilkusetosobowa grupa tworząca dom Abrahama, nazwanego „ojcem wszystkich, którzy wierzą” (Rzym. 4:11; Rodz. 14:14). Władcy Kanaanu uważali go za „naczelnika Bożego” i okazywali mu szacunek (Rodz. 21:22; 23:6). Z Abrahamem i jego potomkami Jehowa zawarł przymierze (Rodz. 17:1, 2, 19). Powiedział: „To jest moje przymierze, które będziecie zachowywać, między mną a wami, jak również twoim potomstwem po tobie: Każdy mężczyzna spośród was ma się dać obrzezać. (...) I będzie to służyć za znak przymierza między mną a wami” (Rodz. 17:10, 11). Dlatego Abraham i wszyscy mężczyźni z jego domu zostali obrzezani (Rodz. 17:24-27). Obrzezanie było zewnętrznym znakiem wyodrębniającym potomków Abrahama jako jedyny lud związany przymierzem z Jehową.

3. Jak potomkowie Abrahama stali się licznym ludem?

³ Wnuk Abrahama Jakub, czyli Izrael, miał 12 synów (Rodz. 35:10, 22b-26). Po jakimś czasie mieli oni zostać patriarchalnymi głowami 12 plemion Izraela (Dzieje 7:8). Gdy nastał głód, Jakub z całą rodziną schronił się w Egipcie, gdzie jeden z jego synów, Józef, był zarządcą żywności i prawą ręką faraona (Rodz. 41:39-41; 42:6). Potomkowie Jakuba stali się bardzo licznym „zborem ludów” (Rodz. 48:4; odczytaj Dzieje 7:17).

4. Jak z początku układały się relacje między Egipcjanami a potomkami Jakuba?

⁴ Potomkowie Jakuba przebywali w Egipcie — w ziemi Goszen leżącej w delcie Nilu — niewiele ponad dwa stulecia (Rodz. 45:9, 10). Wydaje się, że mniej więcej przez połowę tego okresu żyli w pokojowych stosunkach z Egipcjanami. Mieszkali w małych miasteczkach i zajmowali się wypasem swoich stad. Zostali życzliwie przyjęci przez faraona, który znał i cenił Józefa (Rodz. 47:1-6). Egipcjanie jako naród czuli szczególną odrazę do osób zajmujących się hodowlą owiec (Rodz. 46:31-34). Musieli jednak tolerować obecność Izraelitów.

5, 6. (a) Jak zmieniła się sytuacja ludu Bożego w Egipcie? (b) Jak został ocalony Mojżesz i co Jehowa zrobił dla całego swego ludu?

⁵ Ale sytuacja ludu Bożego miała się dramatycznie zmienić. „Z czasem zaczął panować nad Egiptem nowy król, nie znający Józefa. I przemówił do swego ludu: ‚Oto lud synów Izraela jest liczniejszy i potężniejszy niż my’. Toteż Egipcjanie zmusili synów Izraela do robót niewolniczych, tyranizując ich. I uprzykrzali im życie ciężką niewolniczą pracą przy zaprawie glinianej i cegłach oraz wszelką niewolniczą pracą w polu — wszelką niewolniczą pracą, w której ich wykorzystywano jako tyranizowanych niewolników” (Wyjścia 1:8, 9, 13, 14).

⁶ Faraon kazał nawet zabijać wszystkich nowo narodzonych hebrajskich chłopców (Wyjścia 1:15, 16). Właśnie w tamtym okresie przyszedł na świat Mojżesz. Kiedy miał trzy miesiące, matka ukryła go w trzcinach nad brzegiem Nilu. Tam znalazła go córka faraona i później adoptowała. Dzięki Bożej opatrzności Mojżesz przez pierwsze lata życia był wychowywany przez swoją bogobojną matkę, Jochebed, i wyrósł na lojalnego sługę Jehowy (Wyjścia 2:1-10; Hebr. 11:23-25). Bóg ‛zwrócił uwagę’ na cierpienia synów Izraela i postanowił, że za sprawą Mojżesza wyzwoli ich z ręki ciemięzców (Wyjścia 2:24, 25; 3:9, 10). W ten sposób mieli stać się ludem wyratowanym przez Jehowę (Wyjścia 15:13; odczytaj Powtórzonego Prawa 15:15).

7, 8. Jak lud Jehowy stał się świętym narodem?

⁷ Zanim Jehowa zorganizował Izraelitów w naród, uznawał ich za swój lud. Dlatego Mojżesz i Aaron mieli oznajmić faraonowi: „Oto, co powiedział Jehowa, Bóg Izraela: ‚Odpraw mój lud, by mogli dla mnie obchodzić święto na pustkowiu’” (Wyjścia 5:1).

⁸ Aby uwolnić Izraelitów z niewoli egipskiej, Jehowa zesłał dziesięć plag oraz zgładził faraona i jego wojsko w Morzu Czerwonym (Wyjścia 15:1-4). Niecałe trzy miesiące później zawarł z Izraelitami przymierze przy górze Synaj i złożył im historyczną obietnicę: „Jeśli (...) będziecie bezwzględnie posłuszni memu głosowi i naprawdę będziecie zachowywać moje przymierze, to staniecie się moją szczególną własnością spośród wszystkich ludów, (...) narodem świętym” (Wyjścia 19:5, 6).

9, 10. (a) Jak w myśl Powtórzonego Prawa 4:5-8 Izraelici dzięki Prawu odróżniali się od innych narodów? (b) Jak Izraelici mieli się okazać „ludem świętym dla Jehowy”?

⁹ Zanim Hebrajczycy zostali w Egipcie sprowadzeni do roli niewolników, byli społeczeństwem plemiennym, zarządzanym przez głowy rodzin, czyli patriarchów. Mężczyźni ci działali na rzecz swych domowników w charakterze władców, sędziów i kapłanów, podobnie jak to robili żyjący wcześniej słudzy Jehowy (Rodz. 8:20; 18:19; Hioba 1:4, 5). Jednak poprzez Mojżesza Jehowa dał Izraelitom kodeks prawny, który odróżniał ich od wszystkich innych narodów (odczytaj Powtórzonego Prawa 4:5-8; Ps. 147:19, 20). Na mocy Prawa ustanowiono odrębne kapłaństwo, a wymierzanie sprawiedliwości powierzono starszym, których szanowano za wiedzę i mądrość (Powt. Pr. 25:7, 8). Prawo regulowało religijne i społeczne aspekty życia nowo utworzonego narodu.

¹⁰ Na krótko przed wkroczeniem Izraelitów do Ziemi Obiecanej Jehowa powtórzył im swoje prawa. Mojżesz oświadczył temu ludowi: „Jehowa (...) pobudził cię, abyś dzisiaj powiedział, że będziesz jego ludem, szczególną własnością, tak jak ci obiecał, i że będziesz przestrzegał wszystkich jego przykazań, i że wyniesie cię wysoko ponad wszystkie inne narody, które uczynił, dla chwały i dobrej opinii oraz piękna, gdy się okażesz ludem świętym dla Jehowy, swego Boga” (Powt. Pr. 26:18, 19).

11-13. (a) Kto się przyłączył do wybranego ludu Bożego? (b) Co musieli robić nie-Izraelici, którzy pragnęli wielbić Jehowę?

¹¹ Chociaż Jehowa miał już na ziemi wybrany naród, nie zabronił wejścia w jego skład nie-Izraelitom. Gdy wyprowadzał swój lud z niewoli egipskiej, pozwolił przyłączyć się do niego „ogromnej mieszanej społeczności” nie-Izraelitów, w tym również Egipcjan (Wyjścia 12:38). Podczas siódmej plagi niektórzy „wśród sług faraona” okazali bojaźń wobec słowa Jehowy i niewątpliwie stali się częścią owej mieszanej społeczności, która opuściła Egipt wraz z ludem Bożym (Wyjścia 9:20).

¹² Na krótko przed tym, jak Izraelici przekroczyli Jordan, by posiąść ziemię Kanaan, Mojżesz powiedział im, że mają ‛miłować osiadłych przybyszów’ przebywających pośród nich (Powt. Pr. 10:17-19). Wybrany lud Boży miał przyjąć do swej społeczności każdego cudzoziemca, który chciał przestrzegać podstawowych praw danych za pośrednictwem Mojżesza (Kapł. 24:22). Niektórzy  osiadli przybysze zostali chwalcami Jehowy. Podzielali oni odczucia Moabitki Rut, która oświadczyła Izraelitce Noemi: „Twój lud będzie moim ludem, a twój Bóg — moim Bogiem” (Rut 1:16). Ci osiadli przybysze zostawali prozelitami, a mężczyźni spośród nich dawali się obrzezać (Wyjścia 12:48, 49). Jehowa przyjął ich jako członków swego wybranego ludu (Liczb 15:14, 15).

¹³ O możliwości wielbienia Boga przez nie-Izraelitów wspomniał także Salomon, który podczas poświęcenia Jehowie świątyni powiedział w modlitwie: „Cudzoziemca, który nie należy do twego ludu, Izraela, i który przyjdzie z dalekiej krainy ze względu na twoje wielkie imię i twą silną rękę, i twoje wyciągnięte ramię, i przyszedłszy, będą się modlić ku temu domowi, ty racz wysłuchać z niebios, z twego ustalonego miejsca zamieszkania, i uczyń stosownie do wszystkiego, o co do ciebie będzie wołał ów cudzoziemiec; żeby wszystkie ludy ziemi poznały twoje imię i bały się ciebie, jak twój lud izraelski, i by poznały, iż twego imienia wezwano nad tym domem, który zbudowałem” (2 Kron. 6:32, 33). Wszyscy nie-Izraelici, którzy pragnęli wielbić Jehowę, musieli przyłączyć się do ludu związanego z Nim przymierzem; było tak jeszcze za czasów Jezusa (Jana 12:20; Dzieje 8:27).

14-16. (a) W jaki sposób Izraelici mieli stać się narodem świadków na rzecz Jehowy? (b) Jaki moralny obowiązek spoczywa na nowożytnym ludzie Bożym?

¹⁴ Izraelici wielbili swojego Boga, Jehowę, podczas gdy okoliczne narody oddawały cześć własnym bóstwom. W czasach Izajasza Jehowa przyrównał sytuację na świecie do rozprawy sądowej. Wezwał bogów czczonych przez narody, aby przedstawili świadków mogących potwierdzić ich boskość. Oznajmił: „Niech wszystkie narody zbiorą się na jednym miejscu i niech się zgromadzą grupy narodowościowe. (...) [Który bóg] wśród nich mógłby to opowiedzieć? Albo czy mogą sprawić, byśmy usłyszeli rzeczy pierwsze? Niech postawią swoich świadków, żeby zostali uznani za  prawych, albo niech słuchają i powiedzą: ‚To prawda!’” (Izaj. 43:9).

¹⁵ Bogowie narodów nie zdołali przedstawić żadnych dowodów swej boskości. Byli po prostu niemymi bożkami, które trzeba nosić (Izaj. 46:5-7). Natomiast Jehowa powiedział Izraelitom: „Wy jesteście moimi świadkami (...) moim sługą, którego wybrałem, abyście mnie poznali i wierzyli we mnie, i rozumieli, że ja jestem ten sam. Przede mną nie został utworzony żaden Bóg ani po mnie nie ma żadnego. Ja, właśnie ja jestem Jehowa, a oprócz mnie nie ma wybawcy. (...) Wy zatem jesteście moimi świadkami (...) a ja jestem Bogiem” (Izaj. 43:10-12).

¹⁶ Biorąc udział w czymś, co przypominało wszechświatową rozprawę sądową, dotyczącą tego, kto jest Bogiem Najwyższym, naród wybrany miał głośno i wyraźnie potwierdzić, że to Jehowa jest jedynym prawdziwym Bogiem. Swych świadków nazwał On ‛ludem, który sobie utworzył, żeby opiewał jego chwałę’ (Izaj. 43:21). Byli narodem, który nosił Jego imię. Izraelici, wyzwoleni przez Jehowę z Egiptu, mieli moralny obowiązek popierać Jego zwierzchnią władzę. Mieli przejawiać postawę podobną do tej, o jakiej później wspomniał prorok Micheasz w odniesieniu do nowożytnego ludu Bożego: „Wszystkie ludy, każdy z nich, będą chodzić w imieniu swego boga; my natomiast będziemy chodzić w imieniu Jehowy, naszego Boga, po czas niezmierzony, już na zawsze” (Mich. 4:5).

17. Jak Izrael stał się w oczach Jehowy ‛zwyrodniałą cudzoziemską winoroślą’?

¹⁷ Niestety, Izraelici sprzeniewierzyli się swemu Bogu, Jehowie. Ulegli wpływom narodów wielbiących bożki z drewna i kamienia. W VIII wieku p.n.e. prorok Ozeasz napisał: „Izrael to zwyrodniała winorośl. (...) Namnożył swoich ołtarzy. (...) Ich serce stało się obłudne; okażą się winni” (Oz. 10:1, 2). Jakieś 150 lat później Jeremiasz zanotował następujące słowa Jehowy skierowane do tego niewiernego ludu: „Zasadziłem cię jako wyborną czerwoną winorośl — w całości prawdziwe nasienie. Jakże więc mi się zmieniłaś w zwyrodniałe pędy cudzoziemskiej winorośli? (...) Gdzie są twoi bogowie, których sobie uczyniłaś? Niech powstaną, jeśli potrafią cię wybawić w czasie twego nieszczęścia. (...) Mój lud — oni zapominali o mnie” (Jer. 2:21, 28, 32).

18, 19. (a) Jak Jehowa zapowiedział, że utworzy nowy lud dla swego imienia? (b) Co omówimy w kolejnym artykule?

¹⁸ Zamiast wydawać wyborny owoc przez praktykowanie czystego wielbienia i występowanie w roli wiernych świadków na rzecz Jehowy, Izraelici wydawali zgniły owoc bałwochwalstwa. Dlatego Jezus oznajmił ówczesnym obłudnym przywódcom żydowskim: „Królestwo Boże będzie wam zabrane, a dane narodowi wydającemu jego owoce” (Mat. 21:43). W skład tego nowego narodu, Izraela duchowego, mogły wejść jedynie osoby objęte „nowym przymierzem”, które Bóg zapowiedział przez proroka Jeremiasza. O tych duchowych Izraelitach Jehowa proroczo rzekł: „Będę ich Bogiem, a oni będą moim ludem” (Jer. 31:31-33).

¹⁹ Gdy cielesny Izrael okazał się niewierny, to jak już wspomnieliśmy, w I wieku n.e. Jehowa swoim ludem uczynił Izrael duchowy. Ale kto dzisiaj stanowi na ziemi Jego lud? I jak osoby o szczerych sercach mogą rozpoznać prawdziwych czcicieli Boga? Omówimy to w kolejnym artykule.