Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Jehová Diosca paipa llactata agllanmi

Jehová Diosca paipa llactata agllanmi

‘Paicunapa Mandaj Dios cajpimi ninanda cushijun.’ (SAL. 144:15)

1. Ashtaca gentecunaca ¿imatata nin?

ASHTACA gentecunami nin, religiongunaca gentecunata na ayudanllu nishpa. Taucacunacarin ninmi, chai religiongunaca Taita Diosmanda llullacunatami yachachin, paicunapa causaihuanbash Taita Diostami pingaichin. Taita Diosca chai religiongunataca na chasquingachu nishpa. Shina nishpapash yanmi, tucui religiongunapillatami ali gentecuna tian, Taita Diosca paicunata chasquingami nishpa. Chaimandami nin, pandata yachachij religiongunamanda llujshishpa Taita Diospa llactahuan tandanajushpa Taita Diosta sirvinaca na minishtirinllu nishpa. Shinapash ¿imatata Taita Diosca yan? Chaita yachangapaca Taita Diosta sirvij llacta imashina tiai callarishcata ricupashun.

JEHOVÁ DIOSPA AGLLASHCACUNA

2. a) ¿Picunata Jehová Diospa agllashca llacta tucurca? b) Taita Diospa agllashca llacta cashcataca ¿imashinata yachanalla carca? (Callari dibujota ricupangui.)

2 Casi 4 mil huatacuna huashamanmi Jehová Diosca huaquin gentecunata agllarca paipa llacta tucuchun. Bibliapi nishca shinaca, ‘tucui crijcunapa taita tucushca’ Abrahanmi paipa familiata, paita sirvijcunatapash taitashna ñaupaman pushajurca (Rom. 4:11; Gén. 14:14). Canaán llactata mandajcunapash Abrahandaca ‘ali mandajmi’ cangui nishpami ninanda alicachishpa respetan carca (Gén. 21:22; 23:6). Jehová Diosca Abrahanhuanbash paipa miraicunahuanbashmi shuj pactota rurarca (Gén. 17:1, 2, 19). Paicunataca nircami: ‘Ñucahuan, canhuan, canba jipa miraicunahuan ñuca ari nijushcata pactachishpami cangunapuramanda tucui jaricuna circuncisión nishcata rurana canguichi. Chaimi ñucahuan, cangunahuan ari ninajushcata ricuchijunga’ nishpa (Gén. 17:10, 11). Jehová Dios shina nijpimi Abrahanbash paipa huasipi tucuilla jaricunapash circuncisión nishcata rurarirca (Gén. 17:24-27). Circuncisionda rurashpami Abrahanba miraicunaca paicunalla Jehová Diospa agllashcacuna cashcata ricuchi ushana carca.

3. Abrahanba miraicunaca ¿imashinata ashtacacunapacha tucurca?

3 Abrahanba nieto Jacobca Israel shutitapashmi charirca. Paica 12 huahuacunatami charirca (Gén. 35:10, 22b-26). Chai 12 huahuacunami israelitacunapa 12 jatun familiacunapica ñaupaman pushajcuna carca (Hech. 7:8). Chai punllacunapi shuj jatun yarjai tiajpimi Jacobca paipa familiacunandi Egipto llactaman rirca. Chai punllacunapillatami Jacobpa churi Joseca Egipto llactapi micuna granocunata tucuicuna charichun ricurian carca. Faraondapash tucuipimi ayudajun carca (Gén. 41:39-41; 42:6). Jipa huatacunamanga Jacobpa huahuacunaca ushashcata mirashpami ashtacacunapacha tucurca (Gén. 48:4; Hechos 7:17, liingui).

JEHOVÁ DIOSCA PAIPA AGLLASHCACUNATA SALVARCAMI

4. Callaripica ¿imashinata israelitacunaca Egiptopi causarca?

4 Jacobpa huahuacunaca 200 yali huatacunatami Egipto llactapa Gosén nishca pueblopi causarca (Gén. 45:9, 10). Paicunaca casi 100 huatacunatami llamagucunata Egiptopi michishpa, tranquilo causanajurca. Joseta rijsishca faraón chasquishca cajpillami llamata michij israelitacunata millanayachishpa ricunajushpapash egipciocunaca paicunata aguantan carca (Gén. 46:31-34; 47:1-6).

5, 6. a) Jipamanga ¿imashinata israelitacunaca Egiptopi causanajurca? b) Moisesca ¿imashinata salvarirca? c) Jehová Diosca ¿imashinata paipa agllashca israelitacunata salvarca?

5 Jipa huatacunamanga ‘Egiptopica Joseta na rijsishca shuj mushuj jatun mandajmi tiarca. Chai mandajmi nirca: “Ricuichi, israelitacunaca ñucanchita ashtahuan yali ashtacacunami. Paicunaca ñucanchita yali ninan shinllicunami” can nishpa. Chaimandami Egiptopi causajcunaca israelitacunata ninanda llaquichinajurca. Paicunataca turuta, ladrillota rurachishpa, pambapi imatalla ruranacunapi sirvichishpami charirca’ (Éx. 1:8, 9, 13, 14).

6 Ashtahuangarin Egiptomanda faraonga mandarcami, israelita jari huahuacuna nacirishcandimi huañuchina can nishpa (Éx. 1:15, 16). Chai punllacunapimi Moisesca nacirirca. Shinapash ¿imashinata Moisesca salvarirca? Moisés ña quimsa quillaguta charijpica paipa mama Jokebedmi Moisestaca shuj canastagupi churashpa sucus viñashca yacu manñapi pacarca. Faraonba ushi Moisesta chaipi tarishpami paipa viñachi mama tucurca. Shinapash callari huatacunataca paipa propio mamallatami Moisestaca viñachirca. Chai punllacunamandami Moisesca Jehovata ali sirvi callarirca (Éx. 2:1-10; Heb. 11:23-25). Israelitacuna sufrijujta ricushpami Jehová Diosca paicunata ayudangapaj munashpa Moisesta agllarca (Éx. 2:24, 25; 3:9, 10). Shinami Jehová Diosca paipa agllashca israelitacunata salvarca (Éx. 15:13; Deuteronomio 15:15, liingui).

JEHOVAPA AGLLASHCACUNACA LLACTAMI TUCUN

7, 8. Jehová Diospa agllashcacunaca ¿imashinata jucha illaj llacta tucui usharca?

7 Jehová Diosca paipa agllashca israelitacuna llacta tucuchun munashpami Moisestapash Aarondapash cashna ninguichi nishpa faraonbaman cacharca: ‘Israelitacunata Mandaj Taita Diosca ninmi: “Ñuca agllashcacunataca jichushca pambapi jatun fiestata rurangapaj richun saqui”’ nishpa (Éx. 5:1).

8 Shinapash faraonga na munarcachu. Chaimandami Jehová Diosca 10 plagacunata cacharca, faraondapash paipa soldadocunatapash Mar Rojopi tucuchishpa israelitacunataca salvarca (Éx. 15:1-4). Salvarishcamanda casi quimsa quillacuna tucujujpica Sinaí urcupimi Jehová Diosca nirca: ‘Ñuca imata nijta uyashpa, ñucahuan ari ninajushcatapash cazushpaca, tucui gentecunamanda ashtahuan yali ñucapalla cachun agllashca ninan valishca, jucha illaj gentecunami canguichi’ nishpa (Éx. 19:5, 6).

9, 10. a) Deuteronomio 4:5-8​pi shimicunaca ¿imashinata ricuchijun Israel llactaca shuj llactacunamanda separashca cashcata? b) Israelitacunaca ¿imashinata Jehová Diospa agllashca llacta cashcata ricuchina carca?

9 Jehovata sirvijcunaca ashtaca huatacunatami familia ucupurapi ñaupaman pushajcunata charirca. Paicunami mandajcuna, juezcuna, sacerdotecuna carca. Egiptopi causanajushpapash libre cashca punllacunapishnallatami israelitacunaca ñaupaman pushajcunata charirca (Gén. 8:20; 18:19; Job 1:4, 5). Paipa agllashcacunata salvashca jipami shuj llactacunamanda separashpa paicunamanga leycunata curca (Deuteronomio 4:5-8, liingui; Sal. 147:19, 20). Leypi mandashca shinaca, sacerdote nishcacunami Israel llactataca ñaupaman pushana carca. Shinallata ancianocunami Israel llactapa juezcuna carca. Paicunataca ashtacata yachajushca caimanda, ali yachaita charimandami israelitacunaca respetan carca (Deut. 25:7, 8). Imashinami ricunchi, Moisesman cushca Leymi Israel llactataca Jehová Diosta imashina adoranata, imashina causanata yachachirca.

10 Shinallata, Israel llacta Canaán alpacunaman ña chayagrinajujpimi Jehová Diosca cutin paipa nishcacunata yarichirca. Chaimandami Moisesca nirca: ‘Cunanmi Mandaj Diosca cangunataca: “Ñucapalla agllashcacunami canguichi” nishca. Pai nishcashnallata paipa agllashcacunami canguichi. Paipa mandashcacunata pactachichun, shuj llactacunata yali jatunbi churangapami agllashca. Shinallata tucuicuna rijsishca cachun, alicachi tucushca juyailla llacta cachunmi agllashca. Cangunata Mandaj Taita Diospalla causaj gentecuna cachunmi pai nishcashnallata agllashca’ (Deut. 26:18, 19).

JEHOVÁ DIOSCA SHUJ LLACTAMANDA GENTECUNATAPASHMI CHASQUIN

11, 12. Israelitacuna Egipto llactamanda llujshijpica ¿picunata paicunahuan rirca?

11 Jehová Diosca paipa Israel llactata charishpapash shuj llactamanda gentecunatapashmi chasquirca. Chai gentecunaca ¿picunata carca? Bibliapi nishca shinaca, Egiptomanda israelitacuna llujshijpica ‘shican shican’ gentecunapashmi paicunahuan igual rirca (Éx. 12:38). Chai gentecunapurapica faraonba sirvijcuna cashpapash canchis plaga nara shamujpillata Jehovata cazushpa salvarishcacunami cashcanga (Éx. 9:20).

12 Jordán yacucunata chimbashpa Canaán alpacunaman nara yaicujpica Moisesca israelitacunataca nircami: ‘Shuj llactamanda shamushca runagutapash juyanami canguichi’ nishpa (Deut. 10:17-19). Diez Mandamientocunashna minishtirishca leycunata cazujpica shuj llactamanda gentecuna cajpipash israelitacunaca chasquinami carca (Lev. 24:22). Huaquingunaca shuj llactamanda cashpapash Jehová Diosta sirvi callarishpami Moab llactamanda Rut huarmigushna nirca: ‘Canba llactapash ñuca llactami canga. Canba Taita Diospash ñuca Taita Diosmi canga’ nishpa (Rut 1:16). Shuj llactamanda cashpapash Jehovata sirvi callarishcacunatami próselitos nin carca. Jaricuna cajpicarin circuncisión nishcatami ruran carca (Éx. 12:48, 49). Chai gentecunatapashmi Jehová Diosca paipa llactapi cachun cushijushpa chasquirca (Núm. 15:14, 15).

Israelitacunaca shuj llactamanda gentecunata juyarcami (Párrafo 11-13​ta ricupangui)

13. Shuj llactamanda gentecuna Jehová Diosta sirvingapaj munashpaca ¿imatata rurana carca?

13 Shuj llactamanda gentecunatapash Jehová Dios cushijushpa chasquijpimi Jehovata adorana huasita tucuchishpaca rey Salomonga Jehová Diosta mañashpa cashna nirca: ‘Shuj llactamanda shamushca cashpapash canba jatun shutita, canba ninan ushaita uyashpami shamunga. Shinallata canba rigrata chutashpa imatalla rurashcata yachashpami cai huasi ladoman tigrarishpa canda mañanajunga. Shina mañanajujpimi can causajuj jahua pachamanda uyapangui. Shina uyashpami shuj llactamanda cajpipash paicuna mañashcashnallata rurapangui. Shina rurajpimi tucui cai pachapi causajcunaca, can agllashca israelitacunashnallata canba shutita rijsishpa canda manllashpa causanajunga. Shinallata ñuca shayachishca cai huasipi canba shutita jatunyachishpa mañanatapashmi yachanajunga’ nishpa (2 Crón. 6:32, 33). Jesuspa punllacunapipash shuj llactamanda gentecuna Jehovata sirvingapaj munashpaca Jehová agllashca llactahuanmi tandanajuna carca (Juan 12:20; Hech. 8:27).

JEHOVÁ DIOSMANDA VILLAJ LLACTA

14-15. ¿Imamandata ninchi, israelitacunaca imata ricushcata villajcunami carca nishpa?

14 Shuj llactamanda gentecuna paicunapa yanga dioscunata adorajpipash israelitacunaca Jehová Diostallami adoranajurca. Chaimandami pi Taita Dios cajta ricuchina minishtirirca. Isaiaspa punllacunapica mundo enteropi gentecunata juiciota rurajuj cuendami Jehová Diosca tapuchirca: ‘Tucui llactacunapi causajcuna tandanajuichi. Cangunapuramandaca ¿maijanda punda ima tucushcatapash villanajurcanguichi? Villashcata maijan uyashca cajpica, chai uyajcunata apamuichi. Paicuna uyashca cashpaca, chashnapachami villanajurca nishpa ricuchichun’ (Is. 43:9).

15 Yanga dioscunaca picunaman villachishcataca na ricuchi usharcachu. Paicunaca shujcuna apajpilla cuyurij moldecuna, parlaitapash na parlaj moldecunami carca (Is. 46:5-7). Cutin Jehová Diosca na shinachu carca. Paica paipa Israel llactataca nircami: ‘Cangunami ñucamanda villajcuna canguichi. Ñucata sirvij ñuca agllashcacunami canguichi. Ñucaca, cangunataca ñucata rijsishpa crinajuchun, ñuca pi cajta yachashpa causanajuchunmi agllarcani. Ñucapa pundaca pi Diospash na tiarcachu, ñucapa jipapash na tiangachu. Ñucallami Mandaj Dios [“Jehová”, NM ] cani. Ñucamanda ashtahuan shuj quishpichijca na tianllu. Ñucallami Taita Dios cani. Cangunami ñucamanda villajcuna canguichi’ nishpa (Is. 43:10-12).

16. Cunan punllacunapi Jehovata sirvij llactapash ¿imatata rurana can?

16 Jehová Dios agllashca llactaca, Jehová Dioslla Taita Dios cashcata crishpami villachina carca. Chaimandami Jehová Diosca nirca: ‘Cai gentecunataca ñucapallami rurarcani. Tucuicunami ñucata alicachishpa villanajunga’ nishpa (Is. 43:21). Israel llactatami gentecunaca Jehová Diospa llacta nishpa rijsin carca. Israelitacunata Jehová Dios Egiptomanda salvashcamandami israelitacunaca paita cazuna, paita jatunyachina carca. Cunan punllacunapi Jehovapa llactapash imashina sirvinamanda parlashpaca Miqueasca nircami: ‘Tucui gentecuna paicunapa diospa shutipi mañashpa purinajujpipash, ñucanchica ñucanchita Mandaj Taita Diostami causaita causaicaman cazushpa purinajushun’ nishpa (Miq. 4:5).

JEHOVÁ DIOSCA ISRAEL LLACTATA ÑANA CHASQUIRCACHU

17. Israel llactaca ¿imashinata Jehovapa ñaupajpica huaglishca uvascunashna tucurca?

17 Jehová Diostallami adorashun nishpapash jipamanga shuj llactacunata catishpami Israel llactaca caspihuan, rumihuan rurashca yanga dioscunata adorai callarirca. Casi dos mil ochocientos huatacuna huashamanga profeta Oseasca nircami, Israel llactaca huaglishca, imapapash na sirvij uvascunashnami tucushca nishpa. Paicunaca ¿imamandata huaglishca uvascunashna carca? Profeta Oseasca nircapashmi, paicunaca ‘altarcunata mirachishpa, paicunapa shungupipash ishcai yuyaihuanmi causanajun. Paicunaca llaquichi tucungami’ nishpa (Os. 10:1, 2). Casi 150 huatacuna jipapash Jehová Diosca profeta Jeremiasta agllashpami na cazuj Israel llactataca cashna nipangui nirca: ‘Ñucaca cangunatami alipacha agllashca uvas muyumanda viñashca yuratashna tucuillata tarpurcani. ¿Imamandata sachacunapi viñashca, na rijsishca uvas yurashna tucurcanguichi? ¿Canguna rurashca dioscunaca maipitayari? Judá llactapi causajcunalla, cangunapa pueblocuna tiashcashnallatami, cangunapa dioscunapash tian. Llaqui punllacuna cangunata japijpica, paicuna quishpichi ushashpaca, quishpichingapaj jatarichunlla. Ñuca agllashcacunaca ñucata cungashpami causanajun’ nirca (Jer. 2:21, 28, 32).

18, 19. a) Israel llacta na cazujpica ¿imashinata Jehová Diosca shuj mushuj llacta tianata ricuchirca? b) Shamuj temapica ¿imatata yachajupashun?

18 Ali uvascuna cashcata ricuchishpa Jehovata ali adoranapa randica, yanga dioscunata adorashpami Israel llactaca huaglishca uvascunashna cashcata ricuchirca. Chaimandami Jesusca paipa punllacunapi judiocunata nali ñaupaman pushajcunataca nirca: ‘Taita Dios mandajuj llactaguman canguna yaicunatapash quichushpami, ali fucunshna paita cazuj gentecunaman cunga’ nishpa (Mat. 21:43). Jehová Dios agllashcacunallami Diospa Israel tucuita usharca. Paicunahuan ‘Mushuj Pactota’ rurashpami Jehová Diosca nirca: ‘Ñucami paicunapa Taita Dios casha, paicunapash ñucapalla gentecunami canga’ nishpa (Jer. 31:31-33).

19 Israel llacta na cazujpica paipa espíritu santohuan agllashca Israeltami Jehová Diosca paipa llacta cachun agllarca. Shinapash cunan punllacunapica ¿picunata Diospa llacta can? Ali shungu gentecunaca ¿imashinata Jehová Diosta ali sirvijcunataca rijsi ushan? Chai tapuicunataca shamuj temapimi yachajupashun.