Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

“Mpindieu nudi tshisamba tshia Nzambi”

“Mpindieu nudi tshisamba tshia Nzambi”

“Kanuvua tshisamba, kadi mpindieu nudi tshisamba tshia Nzambi.”​—1 PET. 2:10.

1, 2. Ndishintuluka kayi divua dienzeke mu Pentekoste wa mu 33? Mbanganyi bavua balue tshisamba tshipiatshipia tshia Yehowa? (Tangila tshimfuanyi.)

MU Pentekoste wa mu 33, Yehowa wakenza bualu budi kabuyi kupua muoyo. Dituku adi, ku diambuluisha dia nyuma wende, wakenza tshisamba tshipiatshipia, mmumue ne: Isalele wa mu nyuma anyi “Isalele wa Nzambi.” (Gal. 6:16) Bua musangu wa kumpala katshia ku matuku a Abalahama, kabavua kabidi mua kumanyina bantu ba Nzambi ku ditengudibua dia balume dia ku mubidi to. Kadi, Paulo wakafunda bua muntu yonso wa mu tshisamba tshipiatshipia atshi ne: “Ditengula diende ndia mu muoyo kudi nyuma.”​—Lomo 2:29.

2 Bantu ba kumpala ba mu tshisamba tshipiatshipia tshia Nzambi bavua bapostolo ne bayidi ba Kristo bapite pa lukama bavua badisangishe mu nzubu wa kuulu wa mu Yelushalema. (Bien. 1:12-15) Bakitshikijila bantu aba nyuma muimpe uvua mubavuije bana ba Nzambi balela ku nyuma. (Lomo 8:15, 16; 2 Kol. 1:21) Bualu ebu buakajadika ne: tshipungidi tshipiatshipia tshivua tshituadije mudimu watshi ku butuangaji bua Kristo ne batshitabe ku diambuluisha dia mashi ende. (Luka 22:20; bala Ebelu 9:15.) Bayidi aba bakalua bena mu tshisamba tshipiatshipia tshia Yehowa, bantu bende bapiabapia. Nyuma muimpe wakabambuluisha bua kuyisha mu miakulu mishilashilangane ivuabu bakula kudi bena Yuda ne kudi bantu ba bisamba bia bende bavua baye mu Yelushalema bafumina mu Lomo bua kusekelela Tshibilu tshia Mbingu tshia bena Yuda anyi Pentekoste. Bantu abu bakateleja ne kumvua “malu manene a dikema a Nzambi” mu miakulu yabu avuabu bayisha kudi bena Kristo bavua baledibue ku nyuma.​—Bien. 2:1-11.

TSHISAMBA TSHIPIATSHIPIA TSHIA NZAMBI

3-5. a) Ntshinyi tshivua Petelo muambile bena Yuda dituku dia Pentekoste? b) Mmalu kayi mimpe avua mambuluishe tshisamba tshia Yehowa tshipiatshipia bua kudiundatshi mu bidimu biatshi bia ntuadijilu?

3 Yehowa wakenza mudimu ne mupostolo Petelo bua kuikala ntunga-mulongo mu dikanguila bena Yuda ne bantu ba bisamba bia bende njila bua kuluabu bena mu tshisamba tshipiatshipia etshi, tshisumbu tshia bena Kristo. Mu dituku dia Pentekoste, Petelo wakambila bena Yuda ne dikima ne: bavua ne bua kuitaba Yezu, muntu uvuabu ‘bapopele ku mutshi,’ bualu ‘Nzambi uvua mumuvuije Mukalenge ne Kristo.’ Pavua musumba wa bantu muebeje tshivuabu ne bua kuenza, Petelo wakabandamuna ne: “Kudimunayi mitshima, ne yonso wa kunudi abatijibue mu dîna dia Yezu Kristo bua dilekelela dia mibi yenu ne nenupete dipa dia nyuma muimpe didi Nzambi ufila tshianana.” (Bien. 2:22, 23, 36-38) Dituku adi, bantu batue ku 3 000 bakabuela pabu mu tshisamba tshipiatshipia tshia Isalele wa mu nyuma. (Bien. 2:41) Pashishe, diyisha ne tshisumi dia bapostolo diakatungunuka ne kukuama mamuma a bungi. (Bien. 6:7) Tshisamba tshipiatshipia tshivua tshienda tshidiunda.

4 Pashishe, mudimu wa diyisha wakafika too ne kudi bena Samaleya, ne wakapatula bipeta bimpe. Filipo wakatambuisha bantu ba bungi, kadi kabavua bapete nyuma muimpe diakamue to. Kasumbu kaludiki ka mu Yelushalema kakatuma mupostolo Petelo ne Yone kudi bena Samaleya bavua bakudimune mutshima abu, ne “bakabatentekela bianza, bobu kupeta nyuma muimpe.” (Bien. 8:5, 6, 14-17) Nunku, bena Samaleya abu bakalua pabu bena mu Isalele wa mu nyuma bela manyi.

Petelo wakayisha Kôneliyo ne balela bende (Tangila tshikoso 5)

5 Mu 36, bavua kabidi benze mudimu ne Petelo bua kufikisha bantu bakuabu bua kubuela mu tshisamba tshipiatshipa tshia Isalele wa mu nyuma. Bualu ebu buakenzeka pavuaye muyishe Kôneliyo mfumu wa basalayi muena Lomo ne balela bende ne balunda bende. (Bien. 10:22, 24, 34, 35) Bible udi wamba ne: “Patshivua Petelo wakula . . . , nyuma muimpe wakapuekela bantu bonso [bavua kabayi bena Yuda] bavua bateleja dîyi. Bena kuitabuja batengula bavua balue ne Petelo bakakema, bualu bantu ba bisamba bia bende bavua bapeta pabu dipa dia nyuma muimpe didi Nzambi ufila tshianana.” (Bien. 10:44, 45) Nunku, tshisamba tshipiatshipia tshia Isalele wa mu nyuma tshivua mpindieu ne bantu too ne ba bisamba bia bende bavua kabayi batengula.

‘BANTU BIKALE NE DÎNA DIENDE’

6, 7. Mmu mishindu kayi muvua bena mu tshisamba tshipiatshipia ne bua kuenza malu bu ‘bantu bavua ne dîna dia Yehowa’? Bakatangalaja lumu luimpe mushindu kayi?

6 Mu tshisangilu kampanda tshia kasumbu kaludiki ka bena Kristo ka mu bidimu lukama bia kumpala tshivua tshienzeke mu 49, muyidi Yakobo wakamba ne: “Simeona [Petelo] mmulonde mudi Nzambi mutume ntema yende bua musangu wa kumpala kudi bisamba bia bende bua kupatula munkatshi muabi bantu bakuabu bua bikale ne dîna diende.” (Bien. 15:14) Mu tshisamba tshipiatshipia tshivua ne dîna dia Yehowa etshi muvua ne bua kuikala bena Yuda ne bantu bavua kabayi bena Yuda bavua bitabuje. (Lomo 11:25, 26a) Pashishe, Petelo wakafunda ne: “Kanuvua tshisamba, kadi mpindieu nudi tshisamba tshia Nzambi.” Petelo wakaleja mudimu uvuabu nawu pakambaye ne: “Nuenu nudi ‘bantu basungula, bakuidi bikale bakalenge, tshisamba tshia tshijila, bantu balongolola bua kuikala tshintu tshia Nzambi tshia pa buatshi, bua numanyishe miaba yonso bikadilu bimpe’ bia yeye uvua munubikile bua kupatuka mu mîdima kubuela mu butoke buende bua dikema.” (1 Pet. 2:9, 10) Bavua ne bua kumanyisha miaba yonso butumbi bua eu uvua mubatume ne kutumbisha patoke dîna diende. Bavua ne bua kuikala bantemu ba dikima ba Yehowa, Mfumu mutambe Bunene.

7 Anu muvuabi bua Isalele wa ku mubidi, bena mu Isalele wa mu nyuma mbantu bavua Yehowa mubikile ne: ‘Bantu bangakudifukila bua bualu buanyi, bua bobo baleje bonso butumbi buanyi.’ (Yesh. 43:21) Bena Kristo ba kumpala abu bakamanyisha ne dikima muvua Yehowa muikale Nzambi mulelela ne bakela patoke nzambi yonso ya dishima ivua bantu batendelela tshikondo atshi. (1 Tes. 1:9) Bakamanyisha bua Yehowa ne Yezu “mu Yelushalema, mu Yudaya mujima, mu Samaleya, too ne ku ntengu ya buloba.”​—Bien. 1:8; Kolos. 1:23.

8. Ndidimuija kayi divua Paulo mupeshe bantu ba Nzambi ba mu bidimu lukama bia kumpala?

8 Paulo uvua muntu wa dikima wa mu ‘bantu bavua ne dîna dia Yehowa’ ba mu bidimu lukama bia kumpala. Pavuaye kumpala kua bampangano bena nkindi, wakabingisha ne dikima bumfumu bunene bua Yehowa “Nzambi wakafuka buloba ne bintu bionso bidipu, bu mudiye Yeye Mukalenge wa diulu ne buloba.” (Bien. 17:18, 23-25) Pabuipi ne ku ndekelu kua luendu luisatu lua Paulo lua bumisionere, wakadimuija bantu ba Nzambi bavua ne dîna diende ne: “Ndi mumanye ne: pandi ngumbuka, mbua ya ditu idi ne luonji neyibuele munkatshi muenu; kayakuenzela mikoko malu ne luse to, ne munkatshi muenu nuenu nemujuke bantu bakula malu makonyangale bua kukoka bayidi mu nyima muabu.” (Bien. 20:29, 30) Butontolodi bukavuabu bamanyishe ebu buakamueneka patoke ku ndekelu kua bidimu lukama bia kumpala.​—1 Yone 2:18,19.

9. Bua bidi bitangila ‘bantu bikale ne dîna dia Yehowa,’ ntshinyi tshivua tshienzeke panyima pa lufu lua bapostolo?

9 Panyima pa lufu lua bapostolo, butontolodi ebu buakavula ne kupatulabu bitendelelu bia bukua buena Kristo. Pamutu pa bena Kristo bavua balue batontolodi kuleja muvuabu ‘bantu bavua ne dîna dia Yehowa,’ bakumbusha dîna dia Nzambi mu nkudimuinu yabu ya Bible ya bungi. Bakitaba bilele bia bampangano ne kupendeshabu Nzambi ne malongesha abu avua kaayi a mu Bible, mvita yabu ivuabu babikila ne: ‘mvita minsatu’ ne bikadilu biabu bibi. Nunku, munkatshi mua bidimu nkama ya bungi, Yehowa uvua ne batendeledi bende ba lulamatu bakese pa buloba kadi kakuvua ‘bantu badi ne dîna diende’ balongolola to.

DILEDIBUA TSHIAKABIDI DIA BANTU BA NZAMBI

10, 11. a) Ntshinyi tshivua Yezu muambe mu tshilejilu tshiende tshia mponda ne lupela? b) Mmunyi muvua tshilejilu tshia Yezu tshikumbane panyima pa 1914? Mbipeta kayi biakamueneka?

10 Mu tshilejilu tshia Yezu tshia mponda ne lupela, wakamanyisha tshikondo tshia butuku bua mu nyuma tshivua butontolodi mua kukebesha. Wakamba ne: “Pavua bantu balale,” Diabolo uvua ne bua kukuna lupela mu budimi muvua Muana wa muntu mukune mponda. Bionso bivua ne bua kukola pamue too ne ku “nshikidilu wa ndongoluelu wa malu.” Yezu wakumvuija ne: “Maminu mimpe” avua aleja “bana ba Bukalenge” ne “lupela” luvua “bana ba mubi.” Ku nshikidilu, Muana wa muntu uvua ne bua kutuma “banowi,” mmumue ne: banjelu bua kutapulula mponda ne lupela bia mu tshimfuanyi. Bavua ne bua kusangisha bana ba Bukalenge. (Mat. 13:24-30, 36-43) Mmunyi muvua bualu ebu buenzeke? Mmunyi muvuabu buambuluishe Nzambi bua kuikalaye kabidi ne tshisumbu tshia batendeledi bende tshilongolola pa buloba?

11 “Nshikidilu wa ndongoluelu wa malu” wakatuadija mu 1914. Mu mvita yakabudika tshikondo atshi, bena Kristo bela manyi binunu bikese anyi “bana ba Bukalenge,” bavua mu bupika bua mu nyuma mu Babilona munene. Mu 1919, Yehowa wakabapikula, kuenzaye bua kuikale dishilangana dinene pankatshi pabu ne “lupela” anyi bena Kristo ba mafi. Wakasangisha “bana ba Bukalenge” mu tshisamba tshilongolola bua kukumbaja mulayi wa buprofete wa Yeshayi wa ne: ‘Buloba budi mua kuledibua mu dituku dimue anyi? Tshisamba tshia bantu netshiledibue mu dîba dimue anyi? Bualu bua mu dîba diakadi Siona mutantamane, wakalela bana bende.’ (Yesh. 66:8) Siona, anyi bulongolodi bua Yehowa buenza ne banjelu buakapatula bana bela manyi a nyuma ne kubalongolola bu tshisamba.

12. Mmunyi mudi bela manyi baleje mudibu ‘bantu badi ne dîna dia Yehowa’ lelu?

12 Anu bu bena Kristo ba kumpala, “bana ba Bukalenge” bela manyi bavua ne bua kuikala bantemu ba Yehowa. (Bala Yeshaya 43:1, 10, 11.) Nunku, bavua ne bua kuikala bashilangane ne bantu bakuabu ku bikadilu biabu bia bena Kristo ne ku mudimu wabu wa kuyisha “lumu luimpe elu lua Bukalenge . . . bua luikale bujadiki kudi bisamba bionso.” (Mat. 24:14; Filip. 2:15) Mu mushindu eu, mbafikishe bantu ba bungi mmumue ne: miliyo ya bungi bua kuikala bakane kumpala kua Yehowa.​—Bala Danyele 12:3.

‘TUDI BASUE KUYA NEBE’

13, 14. Bua bantu badi kabayi bena Isalele wa mu nyuma kutendelelabu Yehowa ne kumuenzela mudimu mu mushindu muimpe, badi ne bua kuenza tshinyi? Mmunyi mukavua mulayi wa mu Bible muleje bualu ebu?

13 Tuvua bamone mu tshiena-bualu tshishale ne: mu Isalele wa kale, benyi bavua pabu mua kutendelela Yehowa, kadi benyi abu bavua ne bua kudisangisha ne bantu ba Yehowa bavuaye mudie nabu tshipungidi. (1 Bak. 8:41-43) Bia muomumue lelu, bantu badi kabayi bena Isalele wa mu nyuma badi ne bua kudisangisha ne bantu ba Yehowa, “bana ba Bukalenge,” tuambe ne: Bantemu ba Yehowa bela manyi.

14 Baprofete ba kale babidi bakavua bamanyishe bua dilua dia bantu ba bungi bua kudisangisha pamue ne bantu bende. Yeshayi wakamba ne: ‘Bantu ba bungi nebayaku, nebambe ne: Luayi bienu, tubande ku mukuna wa Yehowa, tubuele mu nzubu wa Nzambi wa Yakoba; bua yeye atuyishe bienzedi biende, ne bua tuetu tuende mu njila yende. Bualu bua diyisha dia mikenji nedifume mu Siona, ne dîyi dia Yehowa nedipatuke mu Yelushalema.’ (Yesh. 2:2, 3) Muprofete Zekâya wakamba pende ne: ‘Bantu bavule ba mu bisamba bia bukole nebalue kukeba Yehowa wa misumba mu Yelushalema ne bua kulengeja nende.’ Wakamba muvuabu bikale “bantu dikumi ba mu muaku ne mu muaku” bavua ne bua kukuata mu ngumvuilu wa mu tshimfuanyi ku luzemba lua tshivualu tshia Isalele wa mu nyuma bamba ne: ‘Tudi basue kuya nebe, bualu bua tuakumvua ne: Nzambi udi nebe.’​—Zek. 8:20-23.

15. Mmu mudimu kayi mudi “mikoko mikuabu” ‘iya pamue’ ne bena Isalele wa mu nyuma?

15 “Mikoko mikuabu” idi ‘iya ne’ bena Isalele wa mu nyuma mu mudimu wa kuyisha lumu luimpe lua Bukalenge. (Mâko 13:10) Badi balua pabu bantu ba Nzambi, benza “tshisumbu tshimue” ne bela manyi, ku bulombodi bua “mulami muimpe,” Kristo Yezu.​—Bala Yone 10:14-16.

PETA BUKUBI NE BANTU BA YEHOWA

16. Ntshinyi tshienza Yehowa bua tshitupa tshia ndekelu tshia “dikenga dinene” kutuadijatshi?

16 Panyima pa dibutuka dia Babilona munene, nebele bantu ba Yehowa mvita minene ne tshikondo atshi netuikale dijinga ne bukubi buikala Yehowa mua kupesha batendeledi bende. Mu tshikondo tshidi Yehowa mulongolole, nealombole malu a pa buloba, enza bua bele bantu bende mvita. Mvita ayi ke yenza bua tshitupa tshia ndekelu tshia dikenga dinene tshituadije tuambe ne: Armagedone. (Mat. 24:21; Yeh. 38:2-4) Tshikondo atshi, Gogo nealuishe ‘bantu bapatulabu munkatshi mua bisamba bia bantu’ mmumue ne: bantu ba Yehowa. (Yeh. 38:10-12) Mvita eyi neyikale tshimanyinu tshia dilumbuluisha Gogo ne biluilu biende kudi Yehowa. Yehowa neabingishe bumfumu buende ne neavuije dîna diende dinsantu bualu udi wamba ne: ‘Nendimanyishe ku mêsu kua bisamba bia bungi bia bantu. Nunku nebamanye ne: meme ndi Yehowa.’​—Yeh. 38:18-23.

Munkatshi mua “dikenga dinene,” netuikale dijinga ne kushala balamate ku bisumbu bietu (Tangila tshikoso tshia 16-18)

17, 18. a) Pela Gogo batendeledi ba Yehowa mvita, mmalu kayi a kulonda apetabu? b) Tuetu basue bua Yehowa atukube, tudi ne bua kuenza tshinyi?

17 Patuadija Gogo kuela batendeledi ba Yehowa mvita, Yehowa neabambile ne: ‘Luayi, bantu banyi, buelayi mu nzubu yenu [ya munda], nuinjile biibi bienu kunyima kuenu; nusokome katupa kîpi, too ne papita tshikondo tshia njiya.’ (Yesh. 26:20) Mu tshikondo tshikole atshi, Yehowa neatuleje malu a kulonda bua kupeta lupandu, ne ‘nzubu ya munda’ idi mua kuikala bisumbu bietu.

18 Nanku, tuetu basue bua Yehowa atukube tshikondo tshia dikenga dinene, tudi ne bua kuitaba ne: Yehowa udi ne bantu bende pa buloba balongolola mu bisumbu. Tudi ne bua kutungunuka ne kudisangisha nabu ne kushala pabuipi menemene ne tshisumbu tshietu. Tudisangishayi pamue ne mufundi wa Misambu ne muoyo mujima ne tuambe ne: ‘Lupandu ludi lufuma kudi Yehowa. Disankisha diebe dikale kudi bantu bebe!’​—Mus. 3:8.