Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

“Munapu Jino muVatu jaKalunga”

“Munapu Jino muVatu jaKalunga”

“Kunyima kamwapwile muvatu jaKalungako, oloze munapu jino muvatu jaKalunga.”—PETU. 1, 2:10.

1, 2. Vyuma muka vize Yehova alumwine haPendekoseta 33 C.E., kaha veya vapwile mumuyachi waYehova wauhya? (Talenu muvwimbimbi wakulivanga.)

HAPENDEKOSETA 33 C.E., Yehova alumwineko vyuma vyavilemu chikuma muli vatu jenyi hano hamavu. Atungile muyachi wauhya uze vavuluka ngwavo “Isalele waKalunga” chipwe ngwetu Isalele wakushipilitu. (Ngale. 6:16) Yehova azachishile shipilitu yenyi yajila hakusakula vatu vaze vatela kupwa mumuyachi kanou. Paulu ahanjikile ngwenyi vatu vamumuyachi kanou wauhya kavatelele kuvajihana ngana muze vajihanyine vana vaApalahamako. Oloze ‘ungalami wavo unapu ou wakumuchima kuhichila mushipilitu.’—Loma 2:29.

2 Vatu vatete vamumuyachi wauhya waKalunga vapwile vaposetolo natumbaji twaKulishitu vavavulu vaze valikungulwile mukapete kahelu kamuzuvo yamuYelusalema. (Vili. 1:12-15) Kalunga avahingunwinyine shipilitu yenyi yajila, ngachize vapwile vana venyi. (Loma 8:15, 16; Koli. 2, 1:21) Echi chasolwele nge Yehova etavilile wana waKulishitu nakutunga jino lushiko lwaluhya. (Luka 22:20; tangenu WavaHepeleu 9:15.) Ava tumbaji vavahya vapwile jino mumuyachi waYehova wauhya nakupwa vatu jenyi. Shipilitu yajila yavahanyine chinyingi chakuhanjika malimi amavulu nakunangula “vyuma vyaukelenga waKalunga.”—Vili. 2:1-11.

 MUYACHI WAUHYA WAKALUNGA

3-5. (a) Vyuma muka vize Petulu alwezele vaYuleya halikumbi lyaPendekoseta? (b) Uno muyachi wauhya waputukile kutohwa ngachilihi?

3 Yehova azachishile kaposetolo Petulu hakulingisa vaYuleya navaze kavapwile vaYuleyako vapwenga muyachi wenyi wauhya, chikungulwilo chavaka-Kulishitu vawavisa. HaPendekoseta, Petulu alwezele vaYuleya ngwenyi vanajihi Yesu, ngachize vatela kumwitavila kupwa “ikiye Mwata kaha nawa Kulishitu.” Omu eli lizavu lyavaYuleya vahulishile vavalweze vyuma vatela kulinga, Petulu avalwezele ngwenyi: “Pihililenu nakwalumuka, kaha vamimbapachise mutu himutu mulijina lyaYesu Kulishitu mangana vamikonekele jishili jenu, kaha namukatambula shipilitu yajila yawana wakanyombo.” (Vili. 2:22, 23, 36-38) Halikumbi kana vatu kafwe 3000, valumukile nakupwa mumuyachi wauhya waIsalele wakushipilitu. (Vili. 2:41) Kufumaho vaposetolo vatwalilileho lika kwambulula mujimbu natwima, kaha vatu vavavulu vetavilile muchano. (Vili. 6:7) Ngachize, muyachi wapwile nakutohwa.

4 Kaha kufumaho tumbaji twaYesu vaputukile kwambulila navaSamaliya. VaSamaliya vavavulu vetavilile muchano nakuvambapachisa, oloze kavatambwile shipilitu yajilako. Lizavu lyakutwaminyina lyamuYelusalema lyatumine Petulu naYowano kuya nakutambukila vandumbwavo vaSamaliya vaze valumukile. Ngocho, “vavanangikile jino mavoko avo, kaha vaputukile kutambula shipilitu yajila.” (Vili. 8:5, 6, 14-17) Ngachize, vaSamaliya vapwile jino vawavisa nakupwa mumuyachi waIsalele wakushipilitu.

Petulu ambulilile Kolonelyu navaka-tanga yenyi (Talenu palangalafu 5)

5 Mumwaka wa 36 C.E., Kalunga azachishile Petulu ambulile vatu vakumafuchi eka mangana vapwenga mumuyachi wauhya waIsalele wakushipilitu. Echi chasolokele omu Petulu ayile nakwambulila Kapitau kamaswalale, Kolonelyu navausoko wenyi namasepa jenyi. (Vili. 10:22, 24, 34, 35) Mbimbiliya yahanjika ngwayo: “Shimbu Petulu apwile nakuhanjika . . ., shipilitu yajila yejile hali vosena vaze [kavapwile vaYuleyako] vapwile nakwivwilila mazu kana. Kaha vaka-kwitava vaze vapwile vangalami, vaze vejile naPetulu hamwe, valikomokelele mwomwo shipilitu yajila, yize yapwa hiwana wakanyombo wakuli Kalunga, vapwile nakuyihingunwina nahavatu vakumafuchi eka nawa.” (Vili. 10:44, 45) Kufuma halikumbi vene lize, naVatu vakumafuchi eka vakuzeneka kujihana vapwilenga nakuvambulila nakupwa mumuyachi waIsalele wakushipilitu.

“VATU VALIJINA LYENYI”

6, 7. Vyuma muka valingile “vatu valijina” lyaYehova?

6 Omu Lizavu Lyakutwaminyina lyaliwanyine hamwe mumwaka wa 49 C.E., kambaji Yakova ahanjikile ngwenyi: “Shimeyone [Petulu] nahichimo lyehi mwosena omu Kalunga avalakanyine vaka-mafuchi eka lwola lwatete mangana ambatemo vamwe muli vakivo vapwenga vatu valijina lyenyi.” (Vili. 15:14) “Vatu valijina lyenyi” vapwile vaYuleya navatu vakumafuchi eka. (Loma 11:25, 26b) Kufumaho Petulu asonekele ngwenyi: “Enu kunyima kamwapwile muvatu jaKalungako, oloze  munapu jino muvatu jaKalunga.” Petulu alumbunwine ovyo Kalunga ahakilileko ou muyachi wauhya hakwamba ngwenyi: “Enu munapu ‘muyachi vasakula, muvakuupilishitu wawangana, munapu lifuchi lyajila, muvatu aheta Kalunga mwaluheto lwakulipwila, mangana muvilikenga kwosena kuwaha’ chayou amisanyikile kufuma mumilima nakumineha mumumunyi wenyi wakukomwesa.” (Petu. 1, 2:9, 10) Vatu vamumuyachi kana vatelele kupwa Vinjiho jaYehova vakumika nakwalisa Yehova uze apwa Mwata Atengele Vyuma Vyosena.

7 Yehova apwile jino nakuzachisa muyachi wauhya waIsalele wakushipilitu nakuvasanyika ngwenyi, “vatu jami ava ngunalitengela mangana vahitengamo mukungwalisa.” (Isa. 43:21) Vambulililenga vatu ngwavo Yehova ikiye kaha Kalunga wamuchano, kaha nawa tulunga veka vosena vapwile vamakuli. (Teso. 1, 1:9) Vapwile Vinjiho jaYehova naYesu “muYelusalema, namuYuleya mwosena, namuSamaliya, nakuvihela vyakwakusuku vyahamavu.”—Vili. 1:8; Kolo. 1:23.

8. Vyuma muka vize Paulu ahuhumwine vatu jaKalunga?

8 Paulu apwile chinjiho chaYehova wakumika uze ahakwililenga Yehova kupwa Kalunga umwe kaha wamuchano. Omu ahanjikilenga kuli vatu vaze valinangula mangana autu avalwezele nakumika ngwenyi Yehova ikiye ‘atangile kaye navyosena evi vilimo, Ikiye Mwata walilu namavu.’ (Vili. 17:18, 23-25) Paulu ahuhumwine vatu jaKalunga ngwenyi: “Ami ngunatachikiza ngwami omu nangulinga hingunayi lyehi, tungunge vaulyanyi navakengila muli enu, kaha kaveshi kukatetela utangako, kaha muli enu vavene nawa namukakatuka malunga vamwe navakahanjika vyuma vyakuhingama mangana vakakoke tumbaji vakavakavangizenga vakivo.” (Vili. 20:29, 30) Kusongo yalikulukaji lyamyaka lyakulivanga, vaka-kusosoloka kulufwelelo vavulile ngana muze ahanjikile Paulu.—Yowa. 1, 2:18, 19.

9. Vyuma muka vyasolokele kuli vatu jaKalunga omu vafwile vaposetolo?

9 Omu vaposetolo vafwile, vaka-kusosoloka kulufwelelo vavulile nakupwa muvikungulwilo vyosena nakutunga jichachi jaKulishitendomu. Muchishishisa chakupwa vatu valijina lyaYehova, oloze ava vaka-Kulishitu vamakuli vanafumisa lijina lyaYehova mujiMbimbiliya jajivulu jize vanalumunanga. Vanasaulanga nawa lijina lyaKalunga mujijila jikwavo nakukavangiza vilika vyavatu vakuzeneka kwitava nakunangula vyuma vize kavyatwama muMbimbiliyako. Vanazungunga jijita nakushinganyeka ngwavo vali nakuzungilako Kalunga. Vanalinginga vilinga vyaunyengwe nakulinga ujila. Kumyaka yakunyima omu vaka-kusosoloka kulufwelelo vaputukile kuvula, hamavu hapwile kaha vaka-kulemesa Yehova vavandende vakushishika, oloze kakwapwile liuka lyaYehovako chipwe ngwetu “vatu valijina lyenyi.”

KALUNGA MWAKUNGULULA CHEKA VATU JENYI

10, 11. (a) Vyuma muka ahanjikile Yesu kutalisa kutiliku namwila? (b) Chishimo chaYesu chamwila chateselemo ngachilihi hanyima yamwaka wa 1914?

10 Yesu azachishile chifwanyisa chatiliku namwila hakusaka kuhanjika ngwenyi kusosoloka kulufwelelo nachikalingisa chikapwe chachikalu kutachikiza kwitava chamuchano. Ambile ngwenyi: “Shimbu vapwile vatu mutulo,” Liyavolo atumbile mwila muwande muze Mwanamutu akuvile mbuto jatiliku. Kaha tiliku namwila vyakolelele hamwe palanga “nahachikukulwishi chakatwamino kamyaka yino.” Yesu alumbunwine ngwenyi “mbuto jamwenemwene” jemanyinyineko “vana vaWangana” kaha “mwila” wemanyinyineko “vana vayauze wakuhuka.”  Kumyaka yakukuminyina, Mwana mutu alwezele vangelo vahandunune mwila natiliku. Kufumaho vangelo vakungulwile vana vaWangana. (Mateu 13:24-30, 36-43) Uno vyuma kana vyateselemo ngachilihi?

11 “Chikukulwishi chakatwamino kamyaka yino” chaputukile mumwaka wa 1914. Halwola kana hano hamavu hapwile vaka-Kulishitu vawavisa vavandende kaha. Omu kwapwile jita mumwaka kana, ava vawavisa chipwe ngwetu “vana vaWangana” vachipwile muundungo muMbavilone Yayinene. Oloze mumwaka wa 1919, Yehova avafumishile muundungo kana, kaha chihandwa chavaka-Kulishitu vamuchano navaka-Kulishitu vamakuli chasolokele hatoma. Yehova akungulwile “vana vaWangana” kupwa vatu vazachila hamwe ngana muze apolofwetele Isaya ngwenyi: “Lifuchi lisemuwe halikumbi limwe nawa? Vaka-lifuchi vasemuwe hamwe kaha? Mwomwo linwomu evwile Zeyone kukola asemene vana venyi.” (Isa. 66:8) Zeyone vanavuluka hano yemanyinako vangelo jaYehova. Kaha Zeyone “asemene vana venyi” omu muyachi wavawavisa wejile nakupwako hano hamavu.

12. Mwomwo ika vawavisa vavavulukila lijina lyaYehova?

12 Ngana mwavaka-Kulishitu vamulikulukaji lyamyaka lyakulivanga, vaze vawavisa chipwe ngwetu “vana vaWangana” vatelelele kupwa Vinjiho jaYehova. (Tangenu Isaya 43:1, 10, 11.) Vapwile vakulihandununa kuvakwavo mwomwo yakusolola vilinga vyavaka-Kulishitu vyamwaza, nakwambulula “mujimbu wamwaza waWangana . . nakupwa unjiho kuli vaka-mafuchi osena.” (Mateu 24:14; Fwili. 2:15) Mujila kaneyi vanakafwe vatu vavavulu mangana vapwenga nausoko wakukola naYehova.—Tangenu Ndanyele 12:3.

“NATUYA NAYENU HAMWE”

13, 14. Mikoko veka vatela kulinga vyuma muka hakusaka kulemesa chavo vachitavile kuli Yehova, kaha vyuma kana vavihanjikile ngachilihi chimweza muMbimbiliya?

13 Chihande chinafumuho chahanjikanga nge mumakumbi avaIsalele vakunyima,  Yehova etavilile navatu veka vaze vamuzachilililenga hamwe navatu jenyi. (Vamya. 1, 8:41-43) Namakumbi ano mikoko veka vatela kulemesela hamwe Yehova navaze vawavisa.

14 Kushikulu vapolofweto vahanjikile ngwavo vatu vavavulu navakalemeselanga hamwe Yehova navatu jenyi mumakumbi ano akukuminyina. Isaya apolofwetele ngwenyi: “Vatu veka naveka vavavulu navakayaya nakulyamba ngwavo, Twatuyenu, tukandukenu kupili yaYehova, kuzuvo yaKalunga kaYakova, Ikiye mwakatulweza kujijila jenyi, kaha natutambukanga mujijila jenyi. Mwomwo muZeyone mukiko namukalovokanga jishimbi, mazu aYehova nawakalovokanga muYelusalema.” (Isa. 2:2, 3) Zekaliya nayikiye ahanjikile ngwenyi: “Nakukeza vatu veka naveka vavavulu, nakukeza vaka-mafuchi vakujikiza, nakumutonda Yehova wamayongomena kuYelusalema, nakumulembelela Yehova avatale nalikoji.” Avulukile vatu kana ngwenyi: “Malunga likumi vakumalimi avaka-mafuchi osena, navakalinjilila sanya yamutu wakaYuleya ngwavo, Natuya nayenu hamwe, mwomwo tunevu ngwavo, Kalunga ali kuli enu, shikaho.”—Zeka. 8:20-23.

15. Mulimo muka uze “mikoko veka” veji kuzachilanga hamwe navaIsalele vakushipilitu?

15 “Mikoko veka” veji kuzachilanga hamwe navaIsalele vakushipilitu mulimo wakwambulula mujimbu wamwaza waWangana. (Mako 13:10) Vatwama ‘muutanga umwe’ navaze vawavisa nakuvayula kuli “kafunga wamwenemwene” Kulishitu Yesu.—Tangenu Yowano 10:14-16.

PWENUNGA HAMWE NAVATU JAYEHOVA MANGANA MUPWENGA VAKUKINGIWA

16. Vyuma muka mwakalinga Yehova vize navikaneha Alamangetone?

16 Hanyima yakunongesa Mbavilone Yayinene, vatu jaKalunga navakavafumbukila. Halwola kana natukasakiwa kutukinga kuli Yehova numba tukayovoke. Kaha Yehova mwakalinga vyuma vize navikalingisa vatu jenyi vakavafumbukile. Echi nachikaneha jita yaAlamangetone chikukulwishi ‘chamalwa amanene.’ (Mateu 24:21; Ezeke. 38:2-4) Halwola kana Ngonge mwakafumbukila “vatu vaze navakapwa vanavakungulula lyehi nakuvafumisa muli vaka-mafuchi eka.” (Ezeke. 38:10-12) Nge vyuma kana vinasoloka, Yehova mwakakinga vatu jenyi nakulwa jita naNgonge navaka-kukundwiza Ngonge. Yehova mwakatohwesa wata wenyi nakujilika lijina lyenyi. Yehova ambile ngwenyi: “Nangukalitohwesa nakulijilika, nakulijimbula kumeso avaka-mafuchi amavulu, kaha navakangutachikiza Ami yami Yehova.”—Ezeke. 38:18-23.

Halwola ‘lwamalwa amanene,’ natukasakiwa kupandama chikuma kuvikungulwilo vyetu (Talenu palangalafu 16-18)

17, 18. (a) Jindongi muka natukatambula omu Ngonge mwakafumbukila vatu jaYehova? (b) Vyuma muka twatela kulinga hakusaka Yehova akatukinge?

17 Omu Ngonge mwakaputuka kufumbukila vatu jaKalunga, Yehova mwakalweza vangamba jenyi ngwenyi: “Enu vatu jami, twayenu mwingile mujizuvo jenu mulisokelele vijilo, swamenu hakapyapya kakandende palanga nomu anahichi lyehi matoto.” (Isa. 26:20) Halwola kana Yehova mwakatuhana jindongi jakutukafwa mwakukayovokela. “Mujizuvo” kana munahase kupwa muvikungulwilo vyetu.

18 Nge tuli nakusaka Yehova akatukinge hamalwa amanene, kaha twatela kutachikiza ngwetu Yehova atwama navatu jenyi hano hamavu vaze ahaka muvikungulwilo. Twatela kuzachilanga hamwe navatu jaYehova nakupandamanga lika kuchikungulwilo chetu. Ngana mwamuka-kwimba jisamu, nayetu twatela kuhanjika ngwetu: “Kulwila chinapu chambala chaYehova, kuwahisa chove chili hali vatu jove.”—Samu 3:8.