To owhe kanweko tintan W.M., apọsteli Paulu dọna mẹho he to devizọnwa to agun Efesu tọn mẹ lẹ dọmọ: “Mì payi mìde po apó lọ pete po go, ehe mẹ gbigbọ wiwe ko de mì nado yin nugopọntọ lẹ te, nado nọ yìn agun Jiwheyẹwhe tọn, ehe e yí ohùn Visunnu etọn titi tọn do họ̀.” (Owalọ 20:28) Adà tẹwẹ gbigbọ wiwe nọ yiwà to whenue mẹho kavi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de na yin pipà to egbehe?

Tintan, gbigbọ wiwe whàn Biblu-kantọ lẹ nado basi kandai nubiọtomẹsi he kọ̀n mẹde dona jẹ lẹ tọn nado yin pipà taidi mẹho kavi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn. Nubiọtomẹsi 16 yin sislẹ na mẹhe na yin mẹho agun tọn lẹ to 1 Timoti 3:1-7. Nubiọtomẹsi devo lẹ yin sislẹ to Titu 1:5-9 po Jakọbu 3:17, 18 po mẹ. Nubiọtomẹsi he kọ̀n mẹhe na yin devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ dona jẹ lẹ yin sislẹ to 1 Timoti 3:8-10, 12, 13. Awetọ, mẹhe tindo azọngban nado nọ gbeje mẹmẹsunnu lẹ pọ́n bo mọdọ yé pegan nado yin pipà po mẹhe nọ pà yé lẹ po, nọ hodẹ̀ nado biọ anademẹ gbigbọ wiwe Jehovah tọn dile yé to nulẹnpọn do mẹmẹsunnu de ji nado yọnẹn eyin e ko jẹ nubiọtomẹsi Owe-wiwe tọn lẹ kọ̀n jẹ obá he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe mẹ. Atọ̀ntọ, mẹmẹsunnu he ji yé to nulẹnpọn do lọ lẹ dona nọ do adà sinsẹ́n gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn lẹ hia to gbẹzan yetọn mẹ. (Gal. 5:22, 23) Enẹwutu, gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn nọ yí adà de wà to afọdide he mẹpipa nọ bẹhẹn lẹpo mẹ.

Ṣigba, mẹnu na taun tọn wẹ nọ pà mẹmẹsunnu enẹlẹ? To ojlẹ de mẹ wayi, wekanhlanmẹ he do mẹhe ji yè lẹnnupọndo nado yin pipà taidi mẹho kavi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ hia nọ yin didohlan wekantẹn alahọ tọn mẹ. To finẹ, mẹmẹsunnu he yin dide gbọn Hagbẹ Anademẹtọ lọ dali lẹ nọ gbeje wekanhlanmẹ enẹlẹ pọ́n bo nọ pà mẹmẹsunnu lẹ dile e jẹ do. Enẹgodo, wekantẹn alahọ tọn nọ do gbèta he kọ̀n yé wá hlan pipli mẹho lẹ tọn. Podọ mẹho lẹ nọ dọna mẹmẹsunnu lọ dọ e ko yin pipà, bo nọ kanbiọ ẹ eyin e pegan bosọ tindo ojlo nado kẹalọyi azọ́ndenamẹ lọ. Enẹgodo, nulila de nọ yin bibasi na agun lọ.

Ṣigba to owhe kanweko tintan whenu, nawẹ mẹpipa mọnkọtọn lẹ nọ yin bibasi gbọn? To whedelẹnu, apọsteli lẹ basi mẹpipa delẹ to aliho vonọtaun mẹ, taidi to whenue yé de sunnu ṣinawe nado penukundo núdùdù mimá egbesọegbesọ tọn na asuṣiọsi lẹ go. (Owalọ 6:1-6) Ṣigba, sunnu enẹlẹ sọgan ko yin mẹho agun tọn whẹpo do mọ azọ́ndenamẹ ehe yí.

Dile etlẹ yindọ Owe-wiwe lẹ ma na nudọnamẹ gigọ́ do lehe mẹpipa lẹpo yin bibasi to ojlẹ enẹ mẹ do ji, yé dọ aliho he mẹ mẹpipa delẹ yin bibasi te na mí. Mí hia to Owe-wiwe lẹ mẹ dọ to whenue Paulu po Balnaba po lẹkọja whé sọn gbejizọnlin mẹdehlan tọn yetọn tintan mẹ, “yé de sunnu mẹho lẹ na yé to agun  dopodopo mẹ podọ, to dẹ̀hiho po nùbibla lẹ po godo, yé ze yé do alọmẹ na Jehovah, mẹhe mẹ yé yise te.” (Owalọ 14:23) To owhe susu godo, Paulu wlanwe hlan gbejizọnlin-basitọ hatọ etọn Titu dọmọ: “Na whẹwhinwhẹ́n ehe wutu wẹ yẹn do jo we do Klete, na hiẹ nido sọgan jla onú he ma sọgbe lẹ do podọ nado nọ de sunnu mẹho lẹ to tòdaho dopodopo mẹ, dile yẹn ko na we anademẹ etọn do.” (Titu 1:5) Mọdopolọ, Timoti lọsu he basi gbejizọnlin susu hẹ apọsteli Paulu na ko mọ aṣẹpipa mọnkọtọn yí. (1 Tim. 5:22) Po ehe lẹpo po, e họnwun dọ nugopọntọ tomẹyitọ lẹ wẹ basi mẹpipa enẹlẹ, e ma yin apọsteli lẹ po sunnu mẹho he tin to Jelusalẹm lẹ po gba.

To kọndopọ mẹ hẹ apajlẹ he yin zizedai to Owe-wiwe mẹ ehe, Hagbẹ Anademẹtọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn ko basi vọjlado gando aliho he mẹ mẹho po devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ po na nọ yin pipà te go. Bẹsọn 1^er septembre 2014, aliho he mẹ mẹpipa lẹ dona nọ yin bibasi te die: Nugopọntọ lẹdo tọn dopodopo na nọ yí sọwhiwhe do gbeje mẹmẹsunnu he ji mẹho lẹ ko lẹnnupọndo nado yin pipà lẹ pọ́n. To whenue e to dlapọn basi na agun lẹ, e na tẹnpọn nado yọ́n mẹhe ji mẹho lẹ ko lẹnnupọndo nado yin pipà lẹ bo wazọ́n dopọ hẹ yé to lizọnyizọn lọ mẹ eyin e yọnbasi. Eyin nugopọntọ lẹdo tọn dọho hẹ pipli mẹho lẹ tọn do mẹhe ji yé ko lẹnnupọndo nado yin pipà lẹ ji godo, ewọ wẹ tindo azọngban lọ nado pà mẹho agun tọn po devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ po to agun he tin to lẹdo etọn mẹ lẹpo mẹ. Gbọnmọ dali, aliho mẹpipa tọn lọ na sọgbe hẹ owhe kanweko tintan whenu tọn.

Mẹnu lẹ wẹ nọ penukundo afọdide mẹpipa tọn ehe go? Dile e ko nọ yin do sọn dowhenu, azọngban tintan “afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ lọ” tọn wẹ nado na núdùdù devizọnwatọ whégbè tọn lẹ. (Mat. 24:45-47) Ehe biọ dọ yé ni nọ gbadopọnna Owe-wiwe lẹ bo biọ alọgọ gbigbọ wiwe tọn nado sọgan na anademẹ do nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn he yọ́n-na-yizan lẹ ji gando aliho he mẹ agun lẹ na yin tito-basina lẹdo aihọn pé te go. Afanumẹ nugbonọ lọ sọ nọ de nugopọntọ lẹdo tọn lẹ po hagbẹ Wedegbẹ́ Alahọ tọn lẹ po. Podọ, wekantẹn alahọ tọn dopodopo nọ na alọgọ he jẹ nado hẹn ẹn diun dọ anademẹ he yin nina lẹ nido yin hihodo. Pipli mẹho lẹ tọn dopodopo tindo azọngban nado nọ yí sọwhiwhe do gbadopọnna eyin mẹmẹsunnu he ji yé to nulẹnpọn do nado yin pipà taidi azọngbannọ to agun Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ ko jẹ nubiọtomẹsi Owe-wiwe lẹ tọn kọ̀n. Nugopọntọ lẹdo tọn dopodopo tindo azọngban titengbe nado nọ hodẹ̀ bo nọ yí sọwhiwhe do gbeje mẹmẹsunnu he ji mẹho agun tọn lẹ lẹnnupọndo lẹ pọ́n, podọ enẹgodo e nọ pà mẹhe pegan lẹ.

Todin he mí mọnukunnujẹ lehe mẹpipa lẹ nọ yin bibasi do mẹ, adà he gbigbọ wiwe nọ yiwà to afọdide mẹpipa tọn ehe mẹ họnwun na mí dogọ. Podọ ehe na zọ́n bọ mí na tindo jidide po sisi po dogọ na mẹhe yin pipà do otẹn azọngban tọn mẹ to agun Klistiani tọn mẹ lẹ.—Heb. 13:7, 17.

Osọhia 11:3 dọho gando kunnudetọ awe he na dọ dọdai na azán 1 260 lẹ go. Kandai lọ dohia dọ gbekanlin lọ na “gbawhàn yetọn bosọ hù yé.” Amọ́ to “azán atọ̀n daa” godo, kunnudetọ awe ehelẹ na yin hinhẹngọwa ogbẹ̀, podọ ehe na hẹn awuji mẹhe mọ nujijọ lọ lẹ taun.—Osọ. 11:7, 11.

Mẹnu lẹ wẹ yin kunnudetọ awe ehelẹ? Nudọnamẹ he kandai lọ bẹhẹn lẹ gọalọna mí nado yọ́n yé. Tintan, mí hia dọ yé “nọtena atin olivie tọn awe lẹ podọ miyọ́ngbán-tin awe lẹ.” (Osọ. 11:4) Ehe hẹn mí flin miyọ́ngbán-tin po atin olivie tọn awe lẹ po he Zekalia basi zẹẹmẹ etọn to dọdai etọn mẹ. Olivie-tin enẹlẹ nọtena “visunnu amì tọn awe lẹ” kavi mẹyiamisisadode awe lẹ, enẹ wẹ Togán Zelubabẹli po Yẹwhenọ Daho Jọṣua po, “he ṣite to OKLUNỌ aigba pete lọ tọn dali.” (Zek. 4:1-3, 14) Awetọ, Owe-wiwe lẹ dohia dọ kunnudetọ awe lọ lẹ to azọ́njiawu lẹ wà taidi dehe Mose po Elija po basi lẹ.—Yí Osọhia 11:5, 6 jlẹdo Osọha lẹ 16:1-7, 28-35 po 1 Ahọlu lẹ 17:1; 18:41-45 po go.

Etẹwẹ nudọnamẹ he tin to Osọhia weta 11 po Zekalia 4:1-3, 14 po mẹ tindo to kọndopọ mẹ? To nudọnamẹ dopodopo mẹ, kandai lọ lẹ dọho gando mẹdide Jiwheyẹwhe tọn he yin anadenanutọ to ojlẹ whlepọn sinsinyẹn tọn de whenu lẹ go. Enẹwutu, to whenue Osọhia weta 11tọ mọ hẹndi, mẹmẹsunnu yiamisisadode he yin anadenanutọ to whenue Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn yin didoai to olọn mẹ to 1914 lẹ dọyẹwheho “to odẹ́vọ̀ mẹ” na owhe atọ̀n daa.

To whenue ojlẹ yẹwhehodidọ to odẹ́vọ̀ mẹ tọn lọ wá vivọnu, mẹyiamisisadode ehelẹ yin hùhù to yẹhiadonu-liho to whenue yé yin wiwle do gànpamẹ na ojlẹ kleun de, yèdọ azán atọ̀n daa yẹhiadonu tọn. Homẹ kẹntọ lẹ tọn hùn taun, na yé lẹndọ azọ́n omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn ko yin alọhẹndotena.—Osọ. 11:8-10.

Ṣigba, sọgbe hẹ dọdai lọ, to vivọnu owhe atọ̀n daa lọ tọn, kunnudetọ awe lọ lẹ yin hinhẹngọwa ogbẹ̀. Gbọnvona dọ mẹyiamisisadode ehelẹ yin tuntundote sọn gànpamẹ, mẹhe hẹn nugbonọ-yinyin go to yé mẹ lẹ mọ ahọsumẹ vonọtaun de yí sọn Jiwheyẹwhe dè gbọn Oklunọ yetọn, Jesu Klisti gblamẹ. To 1919 yé tin to mẹhe yin dide nado sẹ̀n taidi “afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ lọ” lẹ mẹ nado penukundo nuhudo gbigbọmẹ tọn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn go to azán godo tọn lẹ mẹ.—Mat. 24:45-47; Osọ. 11:11, 12.

E jẹna ayidego dọ Osọhia 11:1, 2 dohia dọ kanṣiṣa de tin to nujijọ enẹlẹ po ojlẹ he mẹ tẹmpli gbigbọmẹ tọn lọ na yin gbigbejepọn te po ṣẹnṣẹn. Mọdopolọ, Malaki weta 3 donù e go dọ tẹmpli gbigbọmẹ tọn lọ yin gbigbejepọn, bọ ojlẹ klọ́we tọn de bọdego. (Mal. 3:1-4) Nawẹ azọ́n tẹmpli lọ gbigbejepọn po klọ́we etọn po tọn ehe dẹnsọ? E bẹsọn 1914 bo wá vivọnu to bẹjẹeji 1919 tọn. Ojlẹ ehe wẹ nọtena azán 1 260 (osun 42) kavi azán atọ̀n daa yẹhiadonu tọn he yin nùdego to Osọhia weta 11 mẹ.

Homẹ mítọn hùn taun dọ Jehovah wleawu klọ́we gbigbọmẹ tọn ehe tọn nado klọ́ omẹ vonọtaun etọn lẹ wé na azọ́n dagbe lẹ! (Titu 2:14) Humọ, mí yọ́n pinpẹn etọn dọ mẹyiamisisadode nugbonọ he yin anadenanutọ to ojlẹ whlepọn sinsinyẹn tọn enẹ mẹ lẹ ze apajlẹ dagbe dai na mí bo gbọnmọ dali nọtena kunnudetọ awe yẹhiadonu tọn lọ lẹ. *