Hĩndĩ ya karine ya mbere, mũtũmwo Paulo eerire athuri a kĩũngano kĩa Efeso ũũ: ‘Wĩmenyagĩrĩrei inyuĩ ene, o na mũmenyagĩrĩre andũ othe a rũũru rũrĩa roho mũtheru aamũtuire arori aruo, nĩ getha mũrĩithagie kanitha wa Mwathani, ũrĩa egũrĩire na thakame yake mwene.’ (Atũm. 20:28) Roho mũtheru ũkoragwo na itemi rĩrĩkũ harĩ kwamũrũo kwa athuri na ateithia a ũtungata ũmũthĩ?

Ũndũ wa mbere nĩ atĩ, roho mũtheru nĩ watongoririe aandĩki a Bibilia maandĩke ngumo iria mũndũ abataraga gũkũria nĩguo atuwo mũthuri wa kĩũngano, kana mũteithia wa ũtungata. Ibuku rĩa 1 Timotheo 3:1-7, rĩkoragwo na ngumo mwanya mwanya ikũmi na ithathatũ iria mũndũ agĩrĩirũo gũkũria nĩguo atuwo mũthuri. Ingĩ nacio ikoragwo thĩinĩ wa maandĩko ta Tito 1:5-9 na Jakubu 3:17, 18. Ngumo iria mũndũ agĩrĩirũo gũkũria nĩguo atuwo mũteithia wa ũtungata ikoragwo thĩinĩ wa 1 Timotheo 3:8-10, 12, 13. Ũndũ wa kerĩ nĩ atĩ, arĩa maroraga kana mũndũ nĩ agĩrĩire gũtuwo mũthuri kana mũteithia wa ũtungata na arĩa mamwamũraga mambaga kũhoya Jehova amatongorie na roho wake mũtheru rĩrĩa marathuthuria kana mũrũ wa Ithe witũ nĩ akũrĩtie ngumo cia Kĩĩmandĩko na gĩkĩro kĩrĩa kĩagĩrĩire. Ũndũ wa gatatũ nĩ atĩ, mũndũ ũrĩa marenda aamũrũo ekũbatara gũkorũo onanĩtie maciaro ma roho mũtheru ũtũũro-inĩ wake. (Gal. 5:22, 23) Kwoguo roho wa Ngai ũkoragwo na itemi maũndũ-inĩ mothe megiĩ mũtaratara wa kwamũra.

No rĩrĩ, nũ kũna wamũraga ariũ a Ithe witũ acio? Mahinda-inĩ marĩa mahĩtũku, thutha wa kũrora kana mũndũ nĩ agĩrĩire gũtuĩka mũthuri kana mũteithia wa ũtungata, maũndũ mothe megiĩ kwamũrũo gwake maratũmagwo wabici-inĩ ya rũhonge. Thĩinĩ wa wabici ya rũhonge, ariũ a Ithe witũ arĩa marathurĩtwo nĩ Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia, nĩ mararoraga maũndũ macio na mona mũndũ ũcio nĩ agĩrĩire makamwamũra. Wabici ya rũhonge ĩracokaga ĩkamenyithia kĩama gĩa athuri. Nao athuri makamenyithia mũndũ ũcio atĩ nĩ aramũrirũo, na makamũũria kana kũna nĩ areigua agĩrĩire na kana nĩ egwĩtĩkĩra mweke ũcio. Thutha ũcio kĩũngano gĩkamenyithio.

O na kũrĩ ũguo-rĩ, andũ maamũragwo atĩa hĩndĩ ya karine ya mbere? Rĩmwe na rĩmwe atũmwo nĩ maamũraga andũ nĩ ũndũ wa wĩra mũna, ta hĩndĩ ĩrĩa maamũrire ariũ a Ithe witũ mũgwanja matabanagie ũhoro wĩgiĩ kũgaĩra atumia a ndigwa irio cia o mũthenya. (Atũm. 6:1-6) Ĩndĩ, no kũhoteke ariũ a Ithe witũ acio maatungataga marĩ athuri a kĩũngano o na mbere ya kũheo wĩra ũcio.

O na gũtuĩka Maandĩko matitaaragĩria maũndũ mothe megiĩ ũrĩa andũ maamũragwo hĩndĩ ĩyo, harĩ  maũndũ mangĩtũteithia kuona ũrĩa ũndũ ũcio wekagwo. Bibilia ĩtwĩraga atĩ rĩrĩa Paulo na Baranaba maacokaga mũciĩ moimĩte rũgendo-inĩ rwao rwa mbere rwa ũmishonarĩ, maatigire ‘mathuura andũ a gũtuĩka athuri makanitha-inĩ mothe, na maahoya Ngai makĩĩgiragia kũrĩa irio, makĩmatigĩra Mwathani o we mehokete.’ (Atũm. 14:23) Mĩaka ĩigana ũna thutha ũcio, akĩandĩkĩra Tito ũrĩa maagendaga nake, aamwĩrire ũũ: ‘Gĩtũmi kĩrĩa gĩatũmire ngũtige o kũu Kirete nĩ atĩ ũtabaragĩre maũndũ marĩa maatigaire matarĩ matabarĩre, na ũthurage o itũũra athuri o ta ũrĩa ndatigire ndakwĩra.’ (Tit. 1:5) O ũndũ ũmwe na ũcio, Timotheo ũrĩa maagendaga kũndũ kũingĩ marĩ na mũtũmwo Paulo nĩ kuonekaga atĩ o nake nĩ aahetwo wĩra ũcio. (1 Tim. 5:22) Kwoguo kũroneka wega atĩ andũ maamũragwo nĩ arori arĩa maagendaga, no ti atũmwo na athuri arĩa maaikaraga Jerusalemu.

Gĩkĩrũmĩrĩra kĩonereria kĩu kĩrĩ thĩinĩ wa Bibilia, Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia kĩa Aira a Jehova nĩ kĩonete arĩ wega kũgarũrĩra ũrĩa athuri na ateithia a ũtungata makoretwo makĩamũrũo. Kwambĩrĩria Septemba 1, 2014, mũtaratara ũrĩa ũrĩrũmagĩrĩrũo harĩ kũmaamũra nĩ ũyũ: Mũrori wa mũthiũrũrũko nĩ arĩroraga na ũbarĩrĩru ũhoro wĩgiĩ arĩa athuri marenda maamũrũo thĩinĩ wa mũthiũrũrũko wake. Rĩrĩa athiĩ gũceerera ciũngano, nĩ arĩgeragia kũmenya andũ acio na akarutithania wĩra nao ũtungata-inĩ kũngĩhoteka. Thutha wa kwarĩrĩria hamwe na ciama cia athuri ũhoro wĩgiĩ arĩa mekwamũrũo, ũrĩkoragwo ũrĩ wĩra wa mũrori wa mũthiũrũrũko kwamũra athuri na ateithia a ũtungata ciũngano-inĩ iria irĩ thĩinĩ wa mũthiũrũrũko wake. Na njĩra ĩyo, mũbango ũcio ũrĩkoragwo ũtariĩ hakuhĩ o ta ũrĩa gwekagwo hĩndĩ ya karine ya mbere.

Nĩa makoragwo na itemi mũbango-inĩ ũcio wa kwamũra? Hingo ciothe wĩra wa kũhe andũ a nyũmba ya Mwathani irio ũkoragwo ũrĩ wa “ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ.” (Mat. 24:45-47) Wĩra ũcio ũhutĩtie gũthuthuria Maandĩko kũgerera ũteithio wa roho mũtheru, nĩguo ĩheane ũtongoria wa Kĩĩmandĩko ũrĩa wagĩrĩire kũrũmĩrĩrũo nĩ kĩũngano gĩa thĩ yothe. Ningĩ ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete nĩyo yamũraga arori othe a mũthiũrũrũko na arĩa makoragwo thĩinĩ wa Kamĩtĩ ya Wabici ya Rũhonge. Nayo wabici o yothe ya rũhonge ĩgateithĩrĩria harĩ kuonania ũrĩa ũtongoria wa ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete ũngĩhũthĩrũo. Kĩama o gĩothe gĩa athuri kĩagĩrĩirũo nĩ gũthuthuria biũ ariũ a Ithe witũ arĩa kĩrenda maamũrũo thĩinĩ wa kĩũngano kĩa Ngai, nĩguo gĩtigĩrĩre atĩ nĩ magĩrĩire kũringana na Maandĩko. Nake mũrori wa mũthiũrũrũko ehokeirũo wĩra mũritũ wa gũthuthuria wega na njĩra ya mahoya igũrũ rĩgiĩ ũhoro ũrĩa ahetwo nĩ athuri a kĩũngano wĩgiĩ mũndũ ũrĩa marenda amũrũo, agacoka akaamũra arĩa magĩrĩire.

Nĩ ũndũ wa gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa andũ mamũragwo, nĩ tũhotaga kuona makĩria ũrĩa roho mũtheru ũkoragwo na itemi mũbango-inĩ ũcio. Na nĩ ũndũ ũcio tũkehoka biũ na tũgakorũo na gĩtĩo harĩ arĩa mamũrĩtwo thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano.—Ahib. 13:7, 17.

Kũguũrĩrio 11:3 nĩ yarĩtie ũhoro wa aira erĩ arĩa mangĩarathire ũhoro ihinda rĩa matukũ 1,260. Ĩcokaga ĩgathiĩ na mbere kuuga atĩ nĩ ‘mangĩahootirũo na moragwo’ nĩ nyamũ. Ĩndĩ thutha wa ‘mĩthenya ĩtatũ na nuthu,’ nĩ mangĩacokirio muoyo, na ũndũ ũcio nĩ ũngĩagegirie arĩa othe maameroragĩra.—Kũg. 11:7, 11.

Aira acio erĩ nĩa? Maũndũ marĩa magwetetwo thĩinĩ wa Kũguũrĩrio 11 nĩ matũteithagia kũmamenya. Ũndũ wa mbere twĩrĩtwo atĩ, aira acio “no-o mĩtamaiyũ ĩrĩa ĩĩrĩ o na mĩtĩ ĩrĩa ĩĩrĩ ya kũhangĩrũo matawa.” (Kũg. 11:4) Ũndũ ũcio ũratũririkania ũhoro wa mũtĩ wa kũrũgamia matawa, na mĩtamaiyũ ĩĩrĩ ĩrĩa ĩtaarĩirio thĩinĩ wa ũrathi wa Zekaria. Mĩtĩ ĩyo ĩĩrĩ ya mĩtamaiyũ yarũgamĩrĩire “andũ arĩa erĩ aitĩrĩrie maguta,” na nĩo mũnene ũrĩa wetagwo Zerubabeli, na Joshua ũrĩa warĩ Mũthĩnjĩri-Ngai-Mũnene, ‘arĩa maarũgamagĩrĩra Mwathi wa thĩ yothe.’ (Zek. 4:1-3, 14) Ũndũ wa kerĩ nĩ atĩ, aira acio erĩ mataarĩirio makĩringa ciama ta iria ciaringagwo nĩ Musa na Elija.—Ringithania Kũguũrĩrio 11:5, 6 na Ndari 16:1-7, 28-35; na 1 Athamaki 17:1; 18:41-45.

Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũronania ũkũruhanu wa ũhoro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Kũguũrĩrio mũrango wa 11 na Zekaria 4:1-3, 14? Mohoro macio merĩ nĩ maarĩtie ũhoro wa aitĩrĩrie maguta a Ngai arĩa maatongoragia hĩndĩ kwarĩ na moritũ na magerio. Nĩguo ũrathi wa Kũguũrĩrio mũrango wa 11 ũhinge, Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa maatongoragia rĩrĩa Ũthamaki wa Ngai wahandirũo kũrĩa igũrũ mwaka wa 1914, maahunjirie mĩaka ĩtatũ na nuthu “mehumbĩte makũnia.” *

Thutha wa Akristiano acio aitĩrĩrie maguta kũhunjia mehumbĩte makũnia, nĩ mooragirũo na njĩra ya mũhaano hĩndĩ ĩrĩa moohirũo njera ihinda inini, rĩrĩa rĩgerekanĩtio na matukũ matatũ na nuthu. Thũ cia andũ a Ngai nĩ ciakenire mũno, tondũ maitho-inĩ ma cio wĩra wa Akristiano acio nĩ ta warĩ mũthiru.—Kũg. 11:8-10.

O na kũrĩ ũguo, aira acio erĩ nĩ maacokirio muoyo thutha wa matukũ matatũ na nuthu o ta ũrĩa kwarathĩtwo. Akristiano acio aitĩrĩrie maguta nĩ maarekereirio kuuma njera, na arĩa maatũũririe wĩhokeku wao makĩheo wĩra wa mwanya nĩ Ngai kũgerera kũrĩ Mwathi wao Jesu Kristo. Mwaka wa 1919 maarĩ amwe a arĩa maamũrirũo magĩtuĩka “ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ,” nĩguo mahingagĩrie andũ a Ngai mabataro ma kĩĩroho matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria.—Mat. 24:45-47; Kũg. 11:11, 12.

Ũndũ wa kũgegania nĩ atĩ, kũringana na Kũguũrĩrio 11:1, 2, maũndũ macio mangĩekĩkire ihinda-inĩ rĩrĩa hekarũ ya kĩĩroho yaathimagwo kana yathuthuragio. Malaki mũrango wa 3 o naguo nĩ waragia ũhoro wa gũthuthurio o ta kũu kwa hekarũ kũrĩa gwacokire gũkĩrũmĩrĩrũo nĩ ihinda rĩa gũtherio. (Mal. 3:1-4) Hihi wĩra ũcio wa gũthuthurio na gũtherio woire ihinda rĩigana atĩa? Wambĩrĩirie 1914, ũgĩthiĩ na mbere nginya kĩambĩrĩria-inĩ kĩa 1919. Ihinda rĩu rĩkuuĩte matukũ marĩa 1,260 (mĩeri 42) na matukũ marĩa matatũ na nuthu ma mũhaano magwetetwo thĩinĩ wa Kũguũrĩrio mũrango wa 11.

Tũrĩ na gĩkeno mũno kuona atĩ Jehova nĩ aabangire wĩra ũcio wa gũtherio kĩĩroho nĩguo atherie andũ a gwĩkaga maũndũ mega. (Tito 2:14) Makĩria ma ũguo, nĩ tũcokagia ngatho nĩ ũndũ wa kĩonereria kĩrĩa kĩaigirũo nĩ Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa maatongoragia hĩndĩ ĩyo ya magerio, na nĩ ũndũ ũcio magĩkorũo marĩ aira arĩa erĩ a mũhaano. *