Skip to content

Skip to table of contents

Mibuzyo Yabasikubala

Mibuzyo Yabasikubala

Ino baalu abakutausi basalwa buti mumbungano imwi aimwi?

Mumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E., mwaapostolo Paulo wakaambila baalu bamumbungano yaku Efeso kuti: “Kamulibikkila maano nobeni alimwi abutanga boonse, oobo muuya uusalala mbowakamubikka kuba balangizi bambubo, kuti mweembele mbungano ya Leza, eeyo njaakaula abulowa bwa Mwanaakwe mwini.” (Mil. 20:28) Ino muuya uusalala ujisi mulimo nzi mukusalwa kwabaalu abakutausi mazuba aano?

Cakusaanguna, muuya uusalala wakakulwaizya balembi ba Bbaibbele kulemba zyeelelo ziyandika kutegwa umwi asalwe kuba mwaalu naa mukutausi. Mulugwalo lwa 1 Timoteyo 3:1-7, kulembedwe zyeelelo zyabaalu ziindene-indene izili 16. Zyeelelo zimbi zililembedwe mulugwalo lwa Tito 1:5-9 a Jakobo 3:17, 18. Zyeelelo zyabakutausi zililembedwe mulugwalo lwa 1 Timoteyo 3:8-10, 12, 13. Cabili, aabo balumbaizya akusala bakwesu balapaila kuli Jehova kulomba muuya kuti ubasololele nobalanga-langa kubona naa mukwesu ulasika azyeelelo zyamu Magwalo. Catatu, mukwesu uusalwa weelede kutondezya micelo yamuuya wa Leza mubuumi bwakwe. (Gal. 5:22, 23) Aboobo, muuya wa Leza ulijatikizyidwe mumbazu zyoonse zyabubambe bwakusala umwi kuba mwaalu naa mukutausi.

Pele ino mubwini mbaani ibasala bakwesu aaba? Kaindi, twaambo toonse tujatikizya kusala baalu alimwi abakutausi twakali kutumwa kuofesi yamutabi. Kumutabi, bakwesu basalidwe a Kabunga Keendelezya bakapedwe mulimo wakwiinduluka kulanga-langa kulumbaizya ikwakacitwa mpoonya akusala beelela. Mpoonya ofesi yamutabi yakali kuzyibya kabunga kabaalu. Kumane baalu bakali kwaambila mukwesu ooyo wasalwa akumubuzya naa uliyandide alimwi naa ulimvwa kuti uleelela kuba mwaalu naa mukutausi. Mpoonya camamanino, kwakali kwaambilizyigwa kumbungano.

Pele mbuti kusala ooku mbokwakali kucitwa mumwaanda wamyaka wakusaanguna? Zimwi ziindi, baapostolo mbabakali kusala, mbuli ciindi nobakasala baalumi ibali ciloba kuti balanganye makani aakwaabanya cakulya kuli bamukabafwu. (Mil. 6:1-6) Nokuba boobo, baalumi aaba balakonzya bakali kale baalu kabatanapegwa mulimo ooyu uumbi.

Nokuba kuti Magwalo taambi zintu zyoonse zyakajatikizyidwe mukusala, kuli bumboni butondezya mbokwakali kucitwa. Tubala kuti ciindi Paulo a Barnaba nobakali kupiluka kuya kuŋanda  kuzwa kulweendo lwabo lwabumisyinali lwakusaanguna, “bakabasalila baalu mumbungano imwi aimwi alimwi, bakapaila akuliimya kulya, eelyo bakabasiya mumaanza a Jehova ooyo ngobakasyoma.” (Mil. 14:23) Kwiinde myaka iili mbwiibede, Paulo wakalembela mweenzinyina ngobakali kubeleka limwi Tito kuti: “Ndakakusiya mu Krete ikutegwa ululamike zintu zinyongene alimwi akusala baalu mumunzi amunzi, mbubonya mbondakakulailila.” (Tit. 1:5) Mbubwenya buyo, awalo Timoteyo walo iwakeenda kapati amwaapostolo Paulo, kuboneka kuti awalo wakapedwe nguzu zyakusala. (1Tim. 5:22) Cilalibonya kuti kusala ooku kwakali kucitwa abalangizi beendeenda ikutali abaapostolo naa abapati ibakali mu Jerusalemu.

Kwiinda mukutobela cikozyanyo eeci, Kabunga Keendelezya ka Bakamboni ba Jehova kakacinca mbobasalwa baalu abakutausi. Kutalikila mu September 1, 2014, baalu abakutausi balasalwa munzila eeyi: Mulangizi wabbazu umwi aumwi ulainduluka kulanga-langa kulumbaizya ikucitwa mubbazu lyakwe. Ciindi naswaya mbungano, uyakusoleka kubazyiba bakwesu aabo ibakalumbaizyigwa, uyakubeleka ambabo mumulimo wakukambauka kuti kacikonzyeka. Aakumana kubandika abaalu bambungano kujatikizya kulumbaizya nkobakacita, mulangizi wabbazu ujisi mukuli wakusala baalu abakutausi mumbungano izili mubbazu lyakwe. Munzila eeyi bubambe bulakozyanya ambobwakabede mumwaanda wamyaka wakusaanguna.

Baalu balabandika amulangizi wabbazu kujatikizya zyeelelo zyamu Magwalo zyamukwesu (Malawi)

Ino mbaani ibabeleka milimo iindene-indene mububambe oobu? Mbubwenya mbuli lyoonse, “muzike uusyomeka alimwi uucenjede” ulijisi mukuli mupati wakusanina babelesi bamuŋanda. (Mt. 24:45-47) Eeci cilabikkilizya akuvwuntauzya Magwalo kwiinda mukugwasyigwa amuuya uusalala, kutegwa ape busolozi bugwasya mbozikonzya kubelesyegwa njiisyo zyamu Bbaibbele izijatikizya mboyeelede kweendelezyegwa mbungano nyika yoonse. Muzike musyomesi alimwi ulasala balangizi bamabazu boonse alimwi abaabo ibabelekela muma Kkomiti aa Mitabi. Mpoonya, ofesi yamutabi imwi aimwi ilapa lugwasyo luyandika kutegwa malailile aapegwa abelesyegwe. Kabunga kabaalu kamwi akamwi kalijisi mulimo mupati wakulanga-langa cakulomya zyeelelo zyamu Magwalo zyabakwesu mbobalumbaizya kuti basalwe kuba baalu naa bakutausi mumbungano ya Leza. Mulangizi wabbazu, kwiinda mukupaila, ulalanga-langa cakulomya kulumbaizya ikwakacitwa abaalu mpoonya ulasala bakwesu ibeelela.

Ciindi notumvwisya kusala mbokucitwa, tulalumba kapati lugwasyo lwamuuya uusalala mukucita mulimo ooyu. Mpoonya tulabasyoma akubalemeka aabo ibakasalwa mumbungano ya Bunakristo.—Heb. 13:7, 17.

 Ino mbaani bakamboni bobilo ibaambidwe mulugwalo lwa Ciyubunuzyo caandaano 11?

Lugwalo lwa Ciyubunuzyo 11:3 lwaamba zya bakamboni bobilo ibakali kuyakusinsima kwamazuba aali 1,260. Mpoonya cibalo caamba kuti munyama “uyoobalwana akubazunda alimwi akubajaya.” Pele nokwakainda “mazuba otatwe acisela,” bakamboni aaba bobilo bakali kuyakuba abuumi alimwi, cintu icakali kuyakubagambya boonse ibalangilila.—Ciy. 11:7, 11.

Ino bakamboni bobilo aaba mbaani? Twaambo ituli mucibalo eeci tulatugwasya kubazyiba. Cakusaanguna, twaambilwa kuti “baimininwa azisamu zyamaolifa zyobilo alimwi azibikkilo zyamalambe zyobilo.” (Ciy. 11:4) Eeci cituyeezya zibikkilo zyamalambe alimwi azisamu zyamaolifa zyobilo zyaambidwe mubusinsimi bwa Zekariya. Zisamu eezyo zyamaolifa zyaambidwe kuti ziiminina “bananike bobilo,” nkokuti Mweendelezi Zerubabeli alimwi a Mupaizi Mupati Joshua, ‘kabaimvwi kumbali aa Mwami wanyika yoonse.’ (Zek. 4:1-3, 14) Cabili, bakamboni bobilo aaba baambidwe kuti balacita zitondezyo zikozyenye azyeezyo nzyaakacita Musa a Eliya.—Amweezyanisye Ciyubunuzyo 11:5, 6 a Myeelwe 16:1-7, 28-35 alimwi a 1 Bami 17:1; 18:41-45.

Nkaambo nzi kakozyenye ikajanika mumagwalo oonse aaya? Mumagwalo oonse, cibalo caamba zya bananike ba Leza ibakali kusololela ciindi camapenzi aakusunkwa. Aboobo, mukuzuzikizyigwa kwa Ciyubunuzyo caandaano 11, bakwesu bananike ibakali kusololela aciindi Bwami bwa Leza nobwakatalika kulela kujulu mu 1914 bakakambauka “kabasamide zisani zyamasaka” kwamyaka yotatwe acisela.

Kumamanino aamulimo wabo wakukambauka kabasamide zisani zyamasaka, bananike aaba bakajaigwa munzila yacikozyanyo ciindi nobakaangwa kwaciindi cisyoonto, mazuba otatwe acisela aacikozyanyo. Mumeso aabasinkondo babantu ba Leza, mulimo wakalifwide, calo icakapa kuti basinkondo aaba bakkomane kapati.—Ciy. 11:8-10.

Nokuba boobo, kweelana amajwi aabusinsimi, kumamanino aamazuba otatwe acisela, bakamboni bobilo bakaba abuumi alimwi. Bananike aaba tiibakaangununwa buyo muntolongo pele alimwi aabo ibakazumanana kusyomeka bakasalwa munzila yaalubazu a Leza kwiinda mu Mwami wabo, Jesu Kristo. Mu 1919 bakali akati kabaabo ibakasalwa kuba “muzike uusyomeka alimwi uucenjede” kutegwa balanganye ziyandika zyakumuuya zyabantu ba Leza mumazuba aakumamanino.—Mt. 24:45-47; Ciy. 11:11, 12.

Cikkomanisya ncakuti, lugwalo lwa Ciyubunuzyo 11:1, 2 lweendelanya zintu eezyi kuciindi tempele lyakumuuya nolyakali kuyakulingulwa. Lugwalo lwa Malaki caandaano 3 lulaamba kulingulwa kukozyenye kwatempele lyakumuuya, ikutobelwa akusalazya. (Mal. 3:1-4) Ino mulimo ooyu wakulingula alimwi akusalazya wakatola ciindi cilamfwu buti? Wakatalika mu 1914 kuzikusika kumatalikilo aamwaka wa 1919. Ciindi eeci cilabikkilizya mazuba aali 1,260 (myezi 42) alimwi amazuba otatwe acisela aacikozyanyo aambidwe mu Ciyubunuzyo caandaano 11.

Eelo kaka tulalumba kuti Jehova wakabikka bubambe bwakusalazya kwakumuuya kutegwa asalazye bantu bakwe balibedelede akubeleka milimo mibotu! (Tit. 2:14) Kuyungizya waawo, tulalumba kucikozyanyo cabakwesu basyomeka ibakali kusololela ciindi cakusunkwa alimwi ibakabeleka mbuli bakamboni bobilo bacikozyanyo. *

^ par. 18 Kutegwa muzyibe zinji kujatikizya makani aaya, amubone Ngazi Yamulindizi ya July 15, 2013, peeji 22, muncali 12.