Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Ru wamá arigei lun gunfuranda wamani le mini lubéi

Ru wamá arigei lun gunfuranda wamani le mini lubéi

“Aganba humana, sun huguya, gunfuranda humaname.” (MAR. 7:14)

1, 2. Ka meha uagu siñá lubéi gunfuranda hamani saragu gürigia le lariñagubei Hesusu?

 HÁFUGA waganbun layanuhaña lan somu gürigia woun ani gayarati íbini wasubudiruni luagu lumalali katei lan, gama lumoun, meseriwinbei lun ni kata anhein ua gunfuranda wamani ka lan lariñagubei (1 Ko. 14:9.) Ayanuhati meha Hesusu houn saragu milu gürigia lidan hañeñe, gama lumoun, másutiña gunfurandei le labusenrubei lariñagun. Ligía aba lubéi lariñagun: “Aganba humana, sun huguya, gunfuranda humaname” (Mar. 7:14).

2 Ka uagu gibe habéi meha gürigia úati gunfuranda hamani le larufudahabei Hesusu? Añahein hádangiñe ladüga buinhali lan meha luriban saminaü tidan hanigi. Ariñagati Hesusu houn: “Ígira humuti lugumadin Bungiu lun hafalaruni binadu higaburi” (Mar. 7:9). Le linarün katei, mabusenruntiña meha gürigia ha gunfuranda hamani le lariñagubei Hesusu, mabusenrun hagía hasansiruni ligaburi harihini luma hadügüni katei. Hunren liña meha harigei, ánhounti hanigi darugu tiña (aliiha huméi Matéu 13:13-15). Ka lunbei wadügüni lun aranseñu wamá súnwandan lun wafurendeiruni larufudahan Hesusu?

IDA LUBA WASAGARUN BUITI LÍDANGIÑE LARUFUDAHAN HESUSU?

3. Ka meha uagu gayara lubéi gunfuranda hamani disipulugu larufudahan Hesusu?

3 Mosu wáyeihani hénpulu lánina ǘnabuguni le meha harufudubei lani Hesusu disipulugu. Ariñagati houn: “Fuleseiwatün ladüga arihatün lau hagu, aganba huguya lau harigeirugu” (Mat. 13:16). Ka uagu gunfuranda habalin disipulugu ani ha híbiri gürigia úati gunfuranda hamani? Ladüga adügatiña meha disipulugu álügüdahani hóuniwagua ani lárigiñe aba háluahani kátima lan mini lubéi dimurei le lariñagubei (Mat. 13:36; Mar. 7:17). Libiaman, aranseñu haña meha lun heresibiruni iseri arufudahani ani lun húaradagüdüni luma le subudi hamaalibei (aliiha huméi Matéu 13:11, 12). Le lǘrüwan, busentiña meha hayusuruni le haganbubei luma le gunfuranda habéi lidan habagari luma lun híderagun amu gürigia (Mat. 13:51, 52).

4. Írida humá ǘrüwa katei le lunbei líderaguniwa lun gunfuranda wamani lani Hesusu hénpulu.

4 Ítara kei meha disipulugu, mosu giñe wadügün ǘrüwa katei anhein busén wabéi gunfuranda wamani lani Hesusu hénpulu. Furumiñe, mosu wasagarun dan lun waturiahani le meha lariñagubei Hesusu, wakutihan luagu burí álügüdahani le ñǘbuinti lidoun wasaminan ani samina wagíame luagu le wafurendeirubei. Ítara liña wibihin subudi (Ari. 2:4, 5). Libiaman, mosu warihini ida liña lan úara lan subudi ligía luma le subudi wamaalibei luma ida liña lan líderaguniwa. Ligía gunfurandaübei (Ari. 2:2, 3). Le lǘrüwan, mosu wayusuruni le furendei wamaalibei, ani winwan wameime. Ítara liña warufudun lichú aau (Ari. 2:6, 7).

5. Afuranguagüda huméi lau aban hénpulu ida liña lan amu lan subudi, gunfurandaü luma lichú aau.

5 Ida liña amu lan subudi, gunfurandaü luma lichú aau? Ru wamá aban hénpulu sensiyuti: samina humá rara hiña lan lamidangua aban üma ani aba harihin anutén lan aban busu. Furumiñe, aban warihini luagu aban tan busu, subudi lira. Lárigiñe, aba wíchugun fe ánhawa lan madiñurun ñéingiñe, tachuinragubadiwa lan, ligía gunfurandaübei. Ligía aba lubéi wagidarun ñéingiñe lau lóufudagun, ligía lichú aaubei. Ligía aba lubéi tariñagun Bíbülia mosu lan warufudun “lichú aau luma gunfurandaü súnwandan”, lugundun gayarabei lesefuruni wabagari (Ari. 3:21, 22; 1 Tim. 4:16).

6. Kaba gádürü álügüdahani wóunaba danme le waturiahani sedü hénpulu le líchugubei Hesusu? (Ariha huméi  rekuáduru.)

6 Lidan arütíkulu le luma le asigirubei, wakutihaba sedü lídangiñe hénpulu le meha layusurubei Hesusu. Lídanme awanha lan akutihei, wóunabubei álügüdahani burí le: Ka mini lubéi? (Líderagubadiwa ibiha subudi.) Ka meha uagu layusurei Hesusu? (Líderagubadiwa ibiha gunfurandaü.) Ida luba wayusuruni ariñahani le lun wíderagun woungua luma lun wíderagun amu? (Ligía lichú aaubei.) Ani lagumuhóun, ka larufudahabei woun luagu Heowá luma luagu Hesusu?

TILA MOSUTÁSA

7. Afuranguagüda huméi hénpulu luáguti tila mosutása.

7 (Aliiha huméi Matéu 13:31, 32.) Ka mini lubéi hénpulu luáguti tila mosutása? Mini lan tila mosutása, uganu luáguti Larúeihan Bungiu le wapurichihabei luma damuriguaü kristiánu. Ítara kei ‘tila lan mosutása ilaü le ñǘraütimabei lídangiñe sun ilaü’, murusunrügüñanu meha giñe lílana damuriguaü kristiánu dan le lagumeserunbei lidan irumu 33, gama lumoun, lidan fiú dan aba laganwoundun lau lóufudagun (Kol. 1:23). Buiti meha aganwounduni ligía, lugundun ariñagaali meha Hesusu luagu hayabinba lan “dunuru adüga hamasa luagu lilimun”. Ñein layanuhaña meha hawagu gürigia haruma tanigi ha adarirubaña subudi lúmagiñeti Bungiu luma aramudaguagülei lidan damuriguaü (konparárü huméi luma Esekiéli 17:23).

8. Ka uagu layusurei Hesusu hénpulu luáguti tila mosutása?

8 Ka uagu layusurei Hesusu hénpulu le? Ayanuhati Hesusu luagu lanarime láhüchün tila mosutása lun líchugun aban hénpulu luagu ida liña lan laweiridun Larúeihan Bungiu, seriwiti aramudaguagüleime ani úati lunti lararamuni. Lúmagiñe irumu 1914, arihúaali aganwounduni ligía lidan fánreinti tani lóundarun Bungiu le ubouagubei (Isa. 60:22). Ibihatiña tílana óundaruni tugía aramudaguagülei lúmagiñe Bungiu (Ari. 2:7; Isa. 32:1, 2). Ani awansereina liña giñe damuriguaü sagü weyu, úati ni kata araramaguagüdüti ani awandati sun luwuyeri éibaahouni (Isa. 54:17).

9. a) Ka wafurendeirubei lídangiñe hénpulu luáguti tila mosutása? b) Ka larufudahabei hénpulu le woun luagu Heowá luma luagu Hesusu?

9 Ka wafurendeirubei lídangiñe hénpulu luáguti tila mosutása? Háfuga murusunrügüñanu gefentiña luagu Heowá lidan fulasu le ñein lubéi wawinwanda ani marihintiwa lanügün wapurichihan resultóu lau lóufudagun. Íbini ítara, wasubudiruni úati lan lunti lararamuni Larúeihan Bungiu ruti erei woun lun wawandun. Kei hénpulu, dan le lachülürünbei íbiri Edwin Skinner lidoun ageiraü le gíribei India lidan irumu 1926, murusunrügüñanu meha íbirigu ñein, ani marihínwati meha saragu awanseruni ñein. Gama lumoun, sigiti íbiri ligía apurichiha ani aba larihin úati lan ni kata adügüti lun lararamagun lapurichihóun uganu buiti. Guentó añahein hóugiñe 37,000 Gefentiña India, ani chülütiña hóugiñe 108,000 gürigia lidoun Aritaguagülei lidan irumu le ásügürübei. Anihein giñe hénpulu luagu ida liña lan lachülürün uganu luáguti Larúeihan Bungiu lidoun amu burí fulasu. Lidanméme irumu le lachülürünbei íbiri Skinner Indioun, ligía giñe lagumeserun apurichihani Zambia. Guentó añahein hóugiñe 170,000 apurichihatiña ñein, ani chülütiña 763,915 gürigia lidoun Aritaguagülei lidan irumu 2013, mini lan le chülǘ hamá 1 hádangiñe kada 18 gürigia. Ma lanarime awanseruni!

LÉBINI

10. Ka mini lubéi hénpulu luáguti lébini?

10 (Aliiha huméi Matéu 13:33.) Ka mini lubéi hénpulu luáguti lébini? Layanuhaña giñe hénpulu le luagu uganu luáguti Larúeihan Bungiu luma lani efekütu. Mini lan “fulúaru” gürigia lídangiñetiña sun néchani, ánheinti lani lébini efekütu, mini lan ligaburi laburuchagun uganu luáguti Larúeihan Bungiu lau lídehan apurichihani. Gama lumoun, furanguti larihín laweiridun tila mosutása, ánheinti laresiragüdün lébini fulúaru marihínti dan le lagumeserun. Dan lárigiñe ligía larihín lani efekütu.

11. Ka uagu layusurei Hesusu hénpulu luáguti lébini?

11 Ka uagu layusurei Hesusu hénpulu le? Lun larufuduni luagu gabafu lan uganu luáguti Larúeihan Bungiu lun lachülürün lidoun “lidise-agei fulasu ubouagu” luma lun lasansiruni habagari gürigia (Adü. 1:8). Mama súnwandan lun furangu lan larihín asansiruni burí le. Gama lumoun, subudi wamuti susere lan, mámarügü ladüga gíbetimahaña lan gürigia ánharutiña lun uganu, arihúati giñe ladüga hasansiruni ligaburi hóuserun (Rom. 12:2; Efe. 4:22, 23).

12, 13. Ru humá hénpulu luagu lawanserun lapurichihóun uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu ítara kei lébini.

12 Libe-agei dan, marihínti lani apurichihani efekütu darí saragu irumu lárigiñe lagumeserun. Kei hénpulu, lidan irumu 1982, ñǘdüntiña Franz tuma Margit, aban feru maríeitiña ha meha eseriwidubaña tidan sukursáli Brasil, apurichiha lidan aban liraüraü aüdü. Aba hagumeserun íchiga külase tídangiñeti Bíbülia houn saragu gürigia, haganagua anuhein meha aban würi hama gádürü tisaanigu. Le íbugañaü, 12 meha irumu lau, haburiti meha ani aba burí laramudagun lubaragiñe haturiahan. Kei le aba lubéi hounahóun Franz tuma Margit eseriwida lidoun amu fulasu, siñati meha hasigirun íchiga külase houn, gama lumoun 25 irumu lárigiñe, dan le hagiribudunbei ebeluha lidan fulasu ligía, sanditiña aban óunwenbu ugundani. Aniheinhali meha aban damuriguaü ñein hau 69 apurichihatiña, haganagua ñéinñanu 13 prekursorugu ha adügütiña 70 oura luagu hati, anuhein meha giñe aban iseri Luban Adamuridaguni. Ani irahü le meha haburibei wügürihali ani leseriwiduña kei le arihibei lau hawadigimari wéiyaaña lidan afiñeni lidan damuriguaü. Ítara kei lébini le uágubei layanuha Hesusu lidan lani hénpulu, buruguaali meha uganu luáguti Larúeihan Bungiu ani adügaali meha lun lasansirun habagari saragu gürigia.

13 Sansi lumuti uganu luáguti Larúeihan Bungiu habagari gürigia íbini lidan burí ageiraü le ídanbei maha lan lúrudu lun líbüre hamá íbirigu lun hapurichihan. Saragu wéiyaasu, aba taweiridun wanigi lau warihini ligaburi laburuchagun uganu buiti lidan burí fulasu ligía. Samina wamá luagun le asuseredubei Cuba. Lidan irumu 1910 lachülüra uganu ñeinhin, ani lidan irumu 1913 lidin íbiri Russell ñein. Íbini hámaru lan meha lawanserun katei ñein furumiñe, ka warihibei Cuba guentó? Añahein hóugiñe 96,000 apurichihatiña uganu buiti ñein, ani chülütiña 229,726 gürigia lidoun Aritaguagülei lidan irumu 2013, mini lan le chülǘ lan 1 hádangiñe kada 48 gürigia. Luagu amu oubaü, lidan burí ageiraü le ñein lubéi lanharúa lun apurichihani, chülühali uganu luáguti Larúeihan Bungiu íbini lidoun fulasu díseti le yebe uágubei hasaminara íbirigu siñabei lan ladügǘn saragu ñein (Apur. 8:7; 11:5). a

14, 15. a) Ida liña líderaguniwa hénpulu luáguti lébini? b) Ka larufudahabei hénpulu le woun luagu Heowá luma luagu Hesusu?

14 Ida liña líderaguniwa hénpulu luáguti lébini? Dan le wasaminarun luagun le mini lubéi hénpulu le, aba wíchugun fe mama lan mosu wadiheridun saragu luagu ida luba lan lachülürün uganu luáguti Larúeihan Bungiu houn saragu míñunu gürigia ha maganbun hamagilibei. Ladundehañein Heowá sun katei. Gama lumoun, ka lunbei wadügüni? Ariñagatu Lererun Bungiu: “Bunabei binadüri binaafin, bunabei giñe rábounweyu, lugundun ibidiñewati kaba lan buídutima, anhein le lubéi bábunubei furumiñe o le lan libiaman o buídubei lan biángubei” (Apur. 11:6). Ani sigí wamá amuriaha luma Heowá lun labiniruni apurichihani, lídantima ageiraü le ñein lubéi máhawa lan lun apurichihani (Efe. 6:18-20).

15 Moun lumuti giñe weferidiruni waguraasun ánhawa ariha manügün lan wapurichihan resultóu buiti lau lóufudagun. Moun lumuti warihini lidaani “agumeseruni” kei ni kata (Sak. 4:10). Lau lásügürün dan, háfuga buídutimabei resultóu le lunbei wibihini sügǘ lau le wasaminarubei (Sal. 40:5; Sak. 4:7).

ALUGURAHATI LE ÉIBUGAÑAHABEI LUMA IRISINI LE ARAMUDÚAÑUBEI

16. a) Ka mini lubéi hénpulu luáguti alugurahati le éibugañahabei? b) Ka mini lubéi hénpulu luáguti irisini le aramudúañubei?

16 (Aliiha huméi Matéu 13:44-46.) Ka mini lubéi hénpulu luáguti alugurahati le éibugañahabei luma luáguti irisini le aramudúañubei? Lidan furumiñeti sígulu, aweiyasuhatiña meha fiú alugurahatiña darí barana Índiku lun háluahan pérüla le fínutimati. Aweiyasuhati le uágubei layanuha Hesusu mini lan gürigia haruma tanigi ha adügübalin sun hayaraati lun hayarafadun lun Bungiu. “Pérüla fínuti” mini lan inarüni luáguti Larúeihan Bungiu. Dan le líchugunbei alugurahati fe luagu lebegi pérüla ligía, aba laluguruni sun lúmati lun gayara lan lagañeihani. Luagu le aban oubaü, adimurehati Hesusu luagu aban wügüri le nadagimeinbei áraabu ani aba ladarirun aban “irisini le aramudúañubei”. Le alugurahabei, ñǘdünrügüti áluahei irisini, ánheinti le nadagimeinbei áraabu, darirügü lumuti, gama lumoun alugura lumuti giñe sun lúmati lun lerederun lau irisini ligía.

17. Ka uagu layusurei Hesusu hénpulu luáguti alugurahati le éibugañahabei luma luáguti irisini le aramudúañubei?

17 Ka uagu layusurei Hesusu bián hénpulu le? Lun larufuduni mámarügüñein lan aban igaburi lun ladarirún inarüni. Añahein gürigia adüga hamuti sun le hayaraati lun hadariruni. Añahein hagía darí hamuti íbini mama lan háluahañein; háfuga chülürügüti somu gürigia ayanuha houn luagu. Meberesenga ida liña lan hadariruni, lidan biángubei hénpulu, ariha hamuti biángubei lebegi irisini le hadarirubei ani aba hadügün óunwenbu burí sákürifisiu lun meferidirun hamani.

18. a) Ida liña líderaguniwa bián hénpulu le? b) Ka larufudahabei hénpulu burí le woun luagu Heowá luma luagu Hesusu?

18 Ida liña líderaguniwa bián hénpulu le? (Mat. 6:19-21.) Álügüdagua humá hungua: “Ítara liña san nigaburi kei bián gürigia ha uágubaña layanuha Hesusu? Gebegiti san inarüni nun kei meha hagía? Aransetina san lun nadügün sákürifisiu lun meferidirun nani, o ígiratina lun ladügün amu burí katei, kéiburi idiheri le lánina ibagari, lun marihin nani kei aban katei gebegiti?” (Mat. 6:22-24, 33; Luk. 5:27, 28; Filip. 3:8). Ugundani le wasandirubei luagu darí wamaali lan inarüni líderagubadiwa lun desidírü wamá lun wíchuguni lidan furumiñeti lúgaaru lidan wabagari.

19. Kaba wakutiha lidan le aban arütíkulu?

19 Rúhadiwa san arigei lun gunfuranda wamani le mini lubéi hénpulu burí luáguti Larúeihan Bungiu le? Anhein ítara liña lubéi, gayarabei wafuranguagüdüni ani gayarabei giñe wayusuruni lidan wabagari. Lidan le aban arütíkulu wakutihayaba ǘrüwa hénpulu luma ka lan gayarabei wafurendeiruni lídangiñe.

a Susereti meha giñe aban katei ítarati lidan fulasu kéiburi Alemania oriental (Anuario 1999, páhina 83), la Argentina (Anuario 2001, páhina 186, rekuáduru), Papúa Nueva Guinea (Anuario 2005, páhina 63) luma ubouhu Robinson Crusoe (La Atalaya, to lánina 15 lidan sisi-hati, 2000, páhina 9).