Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Aliguta intindingapaca ali uyashunchi

Aliguta intindingapaca ali uyashunchi

‘Ñuca villajujta uyashpa ali yuyaita japichi.’ (MAR. 7:14)

1, 2. ¿Imamandata ashtaca gentecunaca Jesuspa yachachishcacunata na intindirca?

HUAQUINBICA ¿nachu pi parlajujta uyashpapash imata nijujtaca na intindishcanchi? (1 Cor. 14:9.) Ñaupa punllacunapipash, Jesusca gentecuna parlashca shimipillatami ashtaca gentecunataca parlarca. Shinapash Jesús imata nijujtaca ashtacacunaca na intindircachu. Chaimandami Jesusca nirca: ‘Ñuca villajujta uyashpa ali yuyaita japichi’ nishpa (Mar. 7:14).

2 ¿Imamandata ashtaca gentecunaca Jesús imata nijujtaca na intindirca? Huaquingunaca shuj yuyaicunata charimanda, nali munaicunata charimandami na intindirca. Paicunamanda parlashpaca Jesusca nircami: ‘Cangunapa yachachishcacunatara catingapami Taita Diospa mandashcataca yangapi churanguichi’ nishpa (Mar. 7:9). Chai gentecunaca Jesús imata nijujtaca na intindingapaj munarcachu, paicunapa yuyaicunata, costumbrecunata saquingapajpash na munarcachu. Uyashpapash Jesuspa yachachishcacunata paicunapa shungupi chasquingapaca na munarcachu (Mateo 13:13-15, liingui). Cunanga pensarishunchi ¿ñucanchicunaca Jesuspa yachachishcacunata ali intindingapaj esforzarinajunchichu?

JESUSPA YACHACHISHCACUNAMANDACA ¿IMATATA YACHAJUNCHI?

3. Jesusta catijcunaca ¿imamandata Jesuspa yachachishcacunataca intindi usharca?

3 Ñucanchicunaca Jesusta catijcunapa ejemplota catishpami humildecuna cana canchi. Paicunataca Jesusca nircami: ‘Canguna ricujushcamanda, uyajushcamandaca ninanda cushijuichi’ nishpa (Mat. 13:16). Paicunaca ¿imamandata Jesuspa shimicunata intindi usharca? Pundapica Jesuspa yachachishcacunapi pensarishpa, paicunamandallata tapuicunata rurashpami Jesuspa shimicunataca intindi usharca (Mat. 13:36; Mar. 7:17). Shinallata mushuj yuyaicunata Jesús yachachijpica chai yachachishcacunatapashmi paicunapa shungupi chasquirca (Mateo 13:11, 12, liingui). Ashtahuangarin, imata uyashcata, imata intindishcataca paicunapa causaipipash pactachishpami shuj gentecunatapash ayudangapaj munarca (Mat. 13:51, 52).

4. Jesuspa chimbapuraicunata aliguta intindingapaca ¿ima quimsa cosascunatata rurana capanchi?

4 Jesusca paipa catijcunaman yachachingapaca chimbapuraicunata churashpami parlarca. Ñucanchicunapash Jesuspa chimbapuraicunata aliguta intindingapaca ¿imatata rurana canchi? 1) Jesús parlashca chimbapuraicunata liingapami tiempota llujchina canchi. Imapash tapuita charishpaca investigacionda rurashpami imata yachajushcatapash pensarina canchi. Shina rurashpami ali yachaita mirachijushcata ricuchinchi (Prov. 2:4, 5). 2) Mushuj yachajushca yuyaicunaca ¿imashinata punda yachajushca yuyaicunata ashtahuan aliguta intindichun ayudahuan? nishpami pensarina canchi. Shina rurashpami ali intindijushcata ricuchinchi (Prov. 2:2, 3, NM ). 3) Imata yachajushcataca ñucanchi causaipimi pactachina canchi. Shina rurashpami ali yuyaihuan purijushcata ricuchinchi (Prov. 2:6, 7, NM ).

5. Ali yachai, ali intindina, ali yuyaihuan purina shican cashcata ricuchingapaca shuj ejemplota nipai.

5 Ali yachai, ali intindina, ali yuyaihuan purina shican cashcata ricungapaca shuj ejemplopi pensaripashun. Chaupi ñanbi shayajushpa shuj carro shamujujta ricushcanchiman. Carro cashcata ricushpaca ali yachaita charishcatami ricuchinchi. Shinallata chaupi ñanmanda na anchurijpi carro saruhuangami yashpaca ali intindishcatami ricuchinchi. Ashtahuangarin carro sarunata manllashpa rato ladoshpaca ali yuyaihuan purijushcatami ricuchinchi. Ali yuyaihuan purimanda ñucanchi causaitapash salvai ushana cajpimi Bibliapica nin, ali yuyaihuanmi purina canguichi nishpa (Prov. 3:21, 22, NM ; 1 Tim. 4:16).

6. Jesús parlashca 7 chimbapuraicunamandaca ¿maijan chuscu tapuicunatata yachajugripanchi? ( Recuadrotapash ricupangui.)

6 Cai temapipash shamuj temapipash Jesús parlashca 7 chimbapuraicunata yachajushpami, cai chuscu tapuicunata ricushun: 1) Cai chimbapuraica ¿imatata ricuchijun? Cai tapuimi ali yachaita mirachichun ayudanga. 2) ¿Imamandata Jesusca cai chimbapuraita nirca? Cai tapuimi ali intindijushcata ricuchichun ayudanga. 3) Jesuspa chimbapuraipi yachajushcataca ¿imashinata ñuca causaipipash pactachishpa shujcunatapash ayudasha? Cai tapuimi ali yuyaihuan purijushcata ricuchichun ayudanga. 4) Cai chimbapuraipica ¿imatata Jehová Diosmandapash Jesusmandapash yachajuni?

MOSTAZA MUYU

7. Mostaza muyu chimbapuraica ¿imatata ricuchin?

7 (Mateo 13:31, 32, liingui.) Mostaza muyu chimbapuraica ¿imatata ricuchin? Mostaza muyuca Diospa Reinomanda ali villaicunata, Jesusta catij congregaciondami ricuchijun. Imashinami mostaza muyuca tucuilla muyucunamanda yali uchillagu can, shinallatami Jesusta catij congregacionga huata 33​pica ashalagucunalla carca. Shinapash ali villaicunata villachijpica ashtacacunami ñapash mirarca (Col. 1:23). Shinallata, imashinami mostaza muyu jatun quiru tucujpica ‘alasyu animalcuna tazinda rurashpa chaipi causanajun’, shinallatami ali shungu gentecunaca congregaciongunapi Jehová Diosmanda yachajushpa chaipi seguro sintirin (Ezequiel 17:23​huan chimbapurashpa ricupangui).

8. ¿Imamandata Jesusca mostaza muyumanda parlarca?

8 ¿Imamandata Jesusca mostaza muyumanda parlarca? Imashinami mostaza muyu viñashpaca ushashcata miran, shinallatami Diospa Reinomanda ali villaicunaca ima jarcaicunatapash mishashpa ushashcata mirashca, gentecunatapash shuj pacajuna pushtushnami pacajuchishca. Chaita aliguta intindichingapami Jesusca mostaza muyumanda parlarca. 1914 huatamandami Jesusta catij congregaciongunaca ushashcata mirashca (Is. 60:22). Huauquipanicunaca congregacionbi caimandami Jehová Diosman ashtahuan quimiringapaca tauca ayudacunata chasquishca (Prov. 2:7; Is. 32:1, 2). Ashtahuangarin ima jarcaicuna ricurijpipash chai jarcaicunata mishashpami congregaciongunaca ashtahuan mirashpa catijun (Is. 54:17).

9. a) ¿Imatata mostaza muyumandaca yachajupanchi? b) Mostaza muyu chimbapuraipica ¿imatata Jehová Diosmandapash Jesusmandapash yachajupanchi?

9 ¿Imatata mostaza muyumandaca yachajunchi? Huaquinbica ashalla Testigocuna causajuj pushtucunapimi causanchi. Congregacionbash na ucha miranshnallami ricurin. Shinapash ali villaicuna ima jarcaicunatapash mishashpa miranata yachashpami animarinchi. Shuj ejemplota ricupashun. Edwin Skinner huauquica 1926 huatapimi India llactaman chayarca. Chai huatapica huaquingunallami Testigocuna carca. Villachinaca shinllipachami carca, congregacionga nimamanda na mirarcachu. Shinapash chai huauquica villachishpa catishpami ricurca, ali villaicunaca ima jarcaicuna ricurijpipash tucui jarcaicunata mishajta. Cunanbica ñami 37 mil yali Testigocuna India llactapica tian. 2013 huatapica 108 mil yali gentecunami Jesús Huañushcata Yarina Tandanajuimanga rirca. 1926 huatapillatami shuj huauquicunaca Zambia llactapi villachi callarinajurca. Cunanbica ñami 170 mil yali publicadorcuna chai llactapica tian. 2013 huatapicarin, Jesús Huañushcata Yarina Tandanajuimanga 763.915 gentecunami rirca. Shinaca, Zambia llactapica cada 18 gentecunamandami shuj genteca Jesús Huañushcata Yarina Tandanajuiman rirca. Shinaca ¿nachu ushashcata miranajushcanchi?

LEVADURA

10. ¿Imatata levaduraca ricuchin?

10 (Mateo 13:33, liingui.) Levadura chimbapuraica ¿imatata ricuchin? Levadurapash Diospa Reinomanda ali villaicunata, villachijpi ima pasanatami ricuchijun. “Masaca” tucui llactamanda gentecunatami ricuchin. Imashinami masapi levadurata churajpica masaca punguishpa miranlla, shinallatami ali villaicunata villachijpica Diospa Reinomanda ali villaicunaca mirashpa catin. Shinapash mostaza muyuhuan ricujpica mostaza muyu viñajujca ricurinllami, cutin masata levadura imashina punguichijujtaca callaripica na ricurinllu. Tiempohuanllami masa punguishcataca ricurin.

11. ¿Imamandata Jesusca levaduramanda parlarca?

11 ¿Imamandata Jesusca levaduramanda parlarca? Imashinami levaduraca masata punguichishpa masata mirachinlla, shinallatami ali villaicunaca ‘cai pacha tucuri manñacunacaman’ mirashpa gentecunapa causaitapash cambian (Hech. 1:8). Chaita intindichingapami Jesusca levaduramanda parlarca. Callaripica gentecuna cambiajujtaca na cuenta japi ushanchichu. Tiempohuanllami tauca gentecuna ali villaicunata chasquishpa paicunapa causaipi cambiajujtaca ricunchi (Rom. 12:2; Efes. 4:22, 23).

12, 13. Diospa Reinomanda ali villaicunaca ¿imashinata levadura punguichinshna mirashca? Huaquin ejemplocunata nipai.

12 Huaquinbica, villachishpa ima pasajtaca ashtaca huatacuna jipami ricunchi. Shuj ejemplota ricupashun. 1982 huatapica Franz huauqui, Margit panimi Brasil llacta Betelpi sirvinajurca. Chai cusahuarmicunaca shuj carulla pueblogupi villachingapaj rishpami tauca gentecunamanbash, shuj huarmigumanbash Bibliata yachachi callarirca. Chai huarmiguca chuscu huahuacunatami charirca. Paipa punda churica 12 huatacunatami charirca. Chai huambraguca ninandami gentecunataca pinganayachin carca. Pingaimandaca Bibliata yachachingapaj chayajpica pacajunmi carca. Jipamanga Franzta, Margittaca shuj ladopi sirvichunmi cacharca. 25 huatacuna jipa chai puebloguta visitangapaj tigrajpica chaipica 69 publicadorcunami tiarca. 13 huauquipanicunacarin precursor regularcunami carca. Mushuj Tandanajui Huasipimi tandanajunajurca. Ashtahuangarin punda huatacunapi pingai tucujuj huambraguca cuerpo de ancianospa coordinadormi carca. Imashinami ricunchi, Diospa Reinomanda ali villaicunaca levadurashna mirashpami ashtaca gentecunapa causaitapash cambiashca.

13 Gobiernocuna na villachichun saquishca llactacunapipashmi ali villaicunaca gentecuna cambiachun ayudashca. Chai llactacunapipashmi ali villaicunaca mirajushca. Cuba llactapi ima pasashcata ricupashun. Cuba llactapica 1910 huatapimi villachi callarirca. 1913 huatapica huauqui Russellmi paicunata visitangapaj rirca. Callaripi na ucha mirashca cajpipash, cunanbica 96 mil yali huauquipanicunami villachinajun. 2013 huatapicarin 229.726 gentecunami Jesús Huañushcata Yarina Tandanajuiman rirca. Chai llactapica, cada 48 gentecunamandaca shujmi chai tandanajuiman rirca. Huaquin llactacunapi gobiernocuna na jarcajpipash, huaquingunaca pensashcami, cai llactapica ali villaicunataca na uyangachu nishpa. Shinapash chai llactacunapipashmi ali villaicunaca mirashca (Ecl. 8:7; 11:5). *

14, 15. a) ¿Imatata levaduramandaca yachajunchi? b) Levadura chimbapuraipica ¿imatata Jehová Diosmandapash Jesusmandapash yachajupanchi?

14 ¿Imatata levaduramandaca yachajunchi? Ashtaca millón gentecunaca imashinashi ali villaicunataca uyanga nishpaca na yapata preocuparijunachu canchi. Jehová Diosca tucui gentecunaman ali villaicunahuan imashina chayanataca alimi yachan. Shinapash ñucanchicunaca cada unomi Bibliapi cai consejota pactachina canchi: “Tutamanda muyuta tarpushpaca, chishimambash na samashpa tarpunguilla. Punda tarpushca, jipa tarpushca, maijan ali canatapash na yachanguichu. Na cashpaca, ishcandillata alimi canman” (Ecl. 11:6). Ashtahuangarin, na villachun saquijuj llactacunapipash ali villaicuna mirashpa catichunmi Jehová Diostaca mañariajuna canchi (Efes. 6:18-20).

15 Shinallata, villachijpipash gentecunaca na cambianllu nishpaca na desanimarinachu canchi. Bibliapica ninmi: ‘Rurai callarijuj punllapi’ rurashcacunatapash alicachinami canchi nishpa (Zac. 4:10). Jipamanga na yashca pushtucunapipash imashina mirajtami ricushun (Sal. 40:5; Zac. 4:7).

JATUSHPA PURIJ RUNAGUPASH ALPA UCUPI PACASHCA NINAN VALISHCA COSASCUNAPASH

16. a) Jatushpa purij runagupa chimbapuraica ¿imatata ricuchin? b) Alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunapa chimbapuraica ¿imatata ricuchin?

16 (Mateo 13:44-46, liingui.) Jatushpa purij runagupash, alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunapash ¿imatata ricuchin? Apostolcunapa punllacunapi jatushpa purij runacunaca caru caru llactacunaman rishpami ninan valishca juyailla perlaguta mascan carian. Jatushpa purij runaguca ali shungu gentecunatami ricuchin. Paicunaca Taita Diosmanda yachajunataca ninandami munan. Cutin ninan valishca juyailla perlaguca Diospa Reinomanda ali yachachishcacunatami ricuchin. Jatushpa purij runaguca chai juyailla perlagu ninan valishca cashcata cuenta japishpami paipa tucui charishcacunata jatun. Jesusca shuj chimbapuraimandapash parlashpami nirca, pambapi trabajajuj runaguca alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunatami tarirca nishpa. Chai runaguca na mascajushpapash ninan valishca cosascunatami tarin. Chaimandami cai runagupash chai cosascunahuan quedangapaj munashpa paipa tucui charishcacunata jaturca.

17. ¿Imata intindichingapata Jesusca jatushpa purij runagumandapash, alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunamandapash parlarca?

17 ¿Imamandata Jesusca jatushpa purij runagumandapash, alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunamandapash parlarca? Huaquingunaca Bibliapi yachachishcacunataca ninandami taringapaj munanajun. Cutin shujcunaca na mascanajushpapash pipash parlajpimi Bibliapi yachachishcacunataca tarishca. Chaita intindichingapami Jesusca chai ishcai chimbapuraicunamanda parlarca. Jatushpa purij runagupash, pambapi trabajajuj runagupash ninan valishcatami tarishcani yashpami imata jatuna cashpapash jatushpa chai cosascunahuan quedarca.

18. a) Jatushpa purij runagumandapash, alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunamandapash ¿imatata yachajunchi? b) Chai ishcai chimbapuraicunapica ¿imatata Jehová Diosmandapash Jesusmandapash yachajupanchi?

18 Jatushpa purij runagumandapash, alpa ucupi pacashca ninan valishca cosascunamandapash ¿imatata yachajunchi? (Mat. 6:19-21.) Chaita yachangapaca pensaripai: “¿Ñucaca jatushpa purij runagushnalla o pambapi trabajajuj runagushnallachu cani? Bibliapi yachachishcacunataca ¿chai runagucunashnachu ninanda alicachini? Bibliapi ninan valishca yachachishcacunata ama chingachingapaca ¿ñuca cosascunata huashaman saquingapaj munanichu o imapash ruraicunamandachu ishcai shungu tucuni?” nishpa (Mat. 6:22-24, 33; Luc. 5:27, 28; Filip. 3:8). Bibliapi yachachishcacunata tucui shunguhuan juyashpaca ñucanchi munaicunata huashaman saquishpami chai ali yachajushcacunata pundapi churashun.

19. Shamuj temapica ¿imatata yachajupashun?

19 Cai temapi parlashca chimbapuraicunata aliguta intindishpaca ñucanchipashmi shujcunaman aliguta intindichishpa, imata yachajushcatapash pactachi ushashun. Shamuj temapica Jesuspa quimsa chimbapuraicunata ricushpami chai chimbapuraicuna imata yachachijujtapash ricushun.

^ par. 13 Cai llactacunapipashmi ali villaicunaca mirashca: Alemania oriental (Anuario 1999 página 83), Argentina (Anuario 2001 página 186, recuadro), Papúa Nueva Guinea (Anuario 2005 página 63), isla de Robinson Crusoe (La Atalaya del 15 de junio de 2000 página 9