Rĩandĩko rĩa Jeremia 31:15 riugaga ũũ: “Jehova ekuuga ũũ: He mũgambo ũraiguwo Rama wa gũcakaya na wa kũrĩra na kĩgi, Rakeli akĩrĩrĩra ciana ciake na akarega gũkirio nĩ ũndũ wacio, nĩ gũkorũo itirĩ ho.”

Rakeli nĩwe wakuire mbere ya ariũ ake eerĩ. Nĩ ũndũ ũcio, ũhoro ũrĩa Jeremia aacokire kwandĩka mĩaka 1,000 thutha wa gĩkuũ kĩa Rakeli no woneke ta ũtarĩ wa ma.

Jusufu nĩwe warĩ mwana wa irigithathi wa Rakeli. (Kĩam. 30:22-24) Thutha ũcio nĩ aagĩire mwana ũngĩ wetagwo Benjamini. Ĩndĩ, Rakeli aakuire akĩheo mwana ũcio wa kerĩ. Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, kĩũria nĩ gĩkĩ: Nĩ kĩĩ gĩtũmaga rĩandĩko rĩa Jeremia 31:15 riuge atĩ Rakeli nĩ aarĩrĩire ciana ciake tondũ “itirĩ ho”?

Thutha wa ihinda, Jusufu, mũriũ wa Rakeli wa irigithathi nĩ aaciarire Manase na Efiraimu. (Kĩam. 41:50-52; 48:13-20) Thutha-inĩ mũhĩrĩga wa Efiraimu nĩ wagĩire igweta na ũkĩgĩa na hinya mũno ũthamaki-inĩ wa rũgongo wa Isiraeli, na mũhĩrĩga ũcio nĩguo warũgamagĩrĩra mĩhĩrĩga ĩyo ikũmi ya Isiraeli. Naguo mũhĩrĩga ũrĩa woimanire na Benjamini, mũriũ wa kerĩ wa Rakeli, ũgĩtuĩka gĩcunjĩ kĩmwe kĩa ũthamaki wa mũhuro, ũrĩ hamwe na mũhĩrĩga wa Juda. Nĩ ũndũ ũcio, no tuuge na njĩra ya mũhaano atĩ Rakeli aarũgamĩrĩire atumia othe a Isiraeli, a ũthamaki wa rũgongo na wa mũhuro.

Gũkinyĩria hĩndĩ ĩrĩa ibuku rĩa Jeremia rĩandĩkirũo, ũthamaki wa rũgongo wa mĩhĩrĩga ĩrĩa ikũmi nĩ wagũithĩtio nĩ Ashuri na andũ aingĩ a mĩhĩrĩga ĩyo magatwarũo ithamĩrio. O na kũrĩ ũguo, no kũhoteke andũ amwe a njiarũa cia Efiraimu moorĩire Juda. Mwaka-inĩ wa 607 mbere ya Kristo, Ababuloni nĩ maagũithirie ũthamaki wa mũhuro wa Juda wa mĩhĩrĩga ĩrĩa ĩĩrĩ. Kuonekaga atĩ andũ aingĩ arĩa maatahirũo hĩndĩ ĩyo, maatwarirũo Rama, kilomita 8 rũgongo rwa Jerusalemu. (Jer. 40:1) No kũhoteke amwe ao mooragĩirũo kũu, itũũra-inĩ rĩa Benjamini kũrĩa Rakeli aathikĩtwo. (1 Sam. 10:2) Kwoguo no kũhoteke rĩrĩa Bibilia ĩroiga atĩ Rakeli nĩ aarĩrĩire ciana ciake, yaragia ũhoro wa kĩrĩro kĩrĩa kĩagĩire nĩ ũndũ gĩkuũ kĩa andũ a Benjamini kana kĩa arĩa othe mooragĩirũo Rama. Ningĩ no kũhoteke ciugo cia Jeremia cieendaga kuonania atĩ atumia othe a Isiraeli nĩ maarĩrire nĩ ũndũ wa gĩkuũ kana gũtahwo kwa andũ a Ngai.

Ningĩ, ciugo cia Jeremia ciĩgiĩ Rakeli kũrĩrĩra ciana ciake ciarĩ ũrathi, ũrĩa wacokire kũhinga mĩaka mĩingĩ thutha ũcio hĩndĩ ĩrĩa Herode eendaga kũũraga Jesu. Mũthamaki ũcio aathanire atĩ tũhĩĩ tuothe thĩinĩ wa itũũra rĩa Bethilehemu tũrĩa tũtaakĩrĩtie mĩaka ĩĩrĩ tũũragwo. Itũũra rĩu rĩarĩ rũgongo rwa Jerusalemu. Nĩ ũndũ ũcio, tũhĩĩ tũu tũkĩũragwo. Ta hũũra mbica kĩrĩro kĩrĩa atumia maarĩ nakĩo nĩ ũndũ wa gũkuĩrũo nĩ ciana ciao! Na njĩra ya mũhaano nĩ ta kĩrĩro kĩu kĩaiguagwo kũndũ kũraya mũno nginya Rama, itũũra rĩrĩa rĩarĩ rũgongo rwa Jerusalemu.—Mat. 2:16-18.

Nĩ ũndũ ũcio, hĩndĩ ya Jeremia na hĩndĩ ya Jesu, ciugo Rakeli ‘kũrĩrĩra ciana ciake,’ ciahũthagĩrũo kuonania kĩeha kĩa atumia Ayahudi nĩ ũndũ wa ciana ciao kũũragwo. Ma nĩ atĩ, arĩa othe maakuire na magĩthiĩ “bũrũri wa thũ” nĩyo gĩkuũ, no kũhoteke nĩ magaacokio muoyo hĩndĩ ĩrĩa akuũ makaariũkio.— Jer. 31:16; 1 Kor. 15:26.