Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Mepuzho Afuma ku Batanga

Mepuzho Afuma ku Batanga

Yelemiya watazhizhe mu ka byo aambile kuba’mba Lechela ubena kujila baana banji?

Tutanga mu Yelemiya 31:15 kuba’mba: “Yehoba waamba’mba: ‘Jiwi jaumvwanyika mu Lama, ja kujila mabingo ne kuwowakana: Lechela ubena kujila baana banji. Wakana kumutekenesha na mambo a baana banji, mambo bafwa.’”

Lechela wafwile baana banji babalume babiji saka bakyangye kufwa. Onkao mambo, byambo byaambile Yelemiya saka papita ne myaka 1,000 kufuma pafwijile Lechela byakonsha kumweka nobe kechi bya kine ne.

Yosefwa ye wajinga mubeji wa kwa Lechela. (Nte. 30:22-24) Mu kuya kwa moba, wasemene mwana wa mulume mukwabo ne kumutamba’mba Benjamina. Bino Lechela wafwile kimye kyo apapilenga mwana wamulume wa bubiji. Kino kilengela kwipuzha’mba: Pano mambo ka kinembelo kya Yelemiya 31:15 o kyaambila kuba’mba Lechela ubena kujila baana banji babalume mambo “bafwa”?

Mu kuya kwa moba, mubeji wanji aye Yosefwa wasemene Manase ne Efelaimu. (Nte. 41:50-52; 48:13-20) Mukoka wa kwa Efelaimu ye watumbalele pa mikoka yonse ya bufumu bwa ku buyeke bwa bena Isalela kabiji ye waimenangako mikoka yonse jikumi. Pakuba mwana wa bubiji wa kwa Lechela, Benjamina wajinga ku lubaji lwa bufumu bwa ku bulenge kwajinga bena Yuda. Onkao mambo, twakonsha kwamba’mba, Lechela bamwambapo mu bukifwanyikizho kwimenako bansemi babakazhi bonse bajinga mu Isalela, mu bufumu bwa ku kabeta ka ku buyeke ne bwa ku kabeta ka ku bulenge.

Buku wa Yelemiya wanembelwenga bufumu bwa mikoka jikumi bwa ku kabeta ka ku buyeke saka bebushinda kala ku bena Asilya kabiji bavula bebatwajile mu buzha. Nangwa byonkabyo, baana bamo ba mu kisemi kya kwa Efelaimu banyemejile mu nyaunda ya mu Yuda. Mu 607 B.C.E., bena Babilona bashinjile bufumu bwa mikoka ibiji bwa kabeta ka ku bulenge bwa bena Yuda. Kyamweka nobe kimye kyo bebashinjile, bavula bo bakwachile buzha bebakonkenye mu muzhi wa Lama pajinga makilomita 8 kufuma ku buyeke bwa Yelusalema. (Yele. 40:1) Kampe bamo bebepayile monka mu nyaunda ya bena Benjamina ko bazhikile Lechela. (1 Sam. 10:2) Onkao mambo, Lechela kujila baana banji kwafwainwa kwimenako mu bukifwanyikizho kujila bena Benjamina nangwa boba bajinga mu muzhi wa Lama. Mu jishinda jikwabo twakonsha kwamba’mba bansemi babakazhi ba bantu ba Lesa bajijilenga bantu bafwile nangwa bena Isalela bo batwajile mu buzha.

Monse mo kyaikejile, Yelemiya byo aambile kuba’mba Lechela ubena kujila baana banji, waambilenga byambo bya bungauzhi bwa bintu byaishile kumweka kulutwe kimye kyajinga Yesu mu kizumba saka akijitu mucheche. Mfumu Heloda wakambizhe kuba’mba baana babalume bonse bajinga na myaka ibiji bajinga mu Betelema wajinga ku kabeta ka ku bulenge mu Yelusalema bebepaye. Bano baana babalume bebepayile. Fwanyikizhai bainetu byo bajijilenga na mambo a bulanda pa kwibepaila baana babo. Kyajinga nobe mabingo aumvwanyika mu Lama, ku kabeta ka ku buyeke bwa Yelusalema.—Mat. 2:16-18.

Onkao mambo, buno bungauzhi bwaambilenga pa bimye byonse bibiji, kimye kyajingako Yelemiya ne kimye kyajingako Yesu. Byambo bya kuba’mba Lechela ubena kujila baana banji byayijilemo bingi kulumbulwilamo bulanda bwajinga na banabakazhi Bayudea bo baipaijile baana babo. Bino aba bonse bafwa kabiji baya ku ‘kyalo kya mulwanyi,’ ko kuba’mba lufu bakabwela kimye kyo bakasangula bafwa.—Yele. 31:16; 1 Ko. 15:26.