1. Ha yini hi fanele hi nkhensa Yehovha?

YEHOVHA, Munyiki wa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke,” u faneriwa hi ku va hi n’wi nkhensa. (Yak. 1:17) Tanihi Murisi wa hina la nga ni rirhandzu, u swi khathalela hi ndlela leyinene swilaveko swa hina hinkwaswo swa nyama ni swa moya. (Ps. 23:1-3) U tikombise a ri “vutumbelo ni ntamu wa hina”—ngopfu-ngopfu hi minkarhi ya maxangu! (Ps. 46:1) Hakunene hi ni swivangelo swo tala swo pfumelelana ni mupisalema hi mbilu hinkwayo loyi a tsaleke a ku: “Nkhensani Yehovha, hikuva hi lonene; hikuva musa wakwe wa rirhandzu i wa hilaha ku nga riki na makumu.”—Ps. 106:1.

2, 3. (a) Hi wahi makhombo ya ku nga vi na mhaka ni swilo leswinene leswi Yehovha a hi endleleke swona? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi tlhuvutsa exihlokweni lexi?

² Ha yini swi ri swa nkoka leswaku hi kambisisa mhaka leyi ya ku nkhensa? Hilaha swi profetiweke hakona, emasikwini lawa ya makumu vanhu a va ha nkhensi. (2 Tim. 3:2) Vo tala a va na mhaka ni swilo leswinene leswi Yehovha a va endleleke swona. Hikwalaho ko kuceteriwa hi vaxavisi ni swinavetiso swa vona, vanhu va timiliyoni va tikarhatela  ku kuma swilo swo tala ematshan’weni yo eneriseka hi leswi va nga na swona. Na hina wu nga hi tlulela moya lowu wa ku nga nkhensi. Ku fana ni Vaisrayele va khale, hi nga sungula ku nga ha nkhensi kutani hi nga ha byi teki byi ri bya nkoka vuxaka bya hina na Yehovha lebyi nga bya risima swin’we ni mikateko leyi a hi nyikeke yona.—Ps. 106:7, 11-13.

³ Kutani, anakanya hi leswi nga humelelaka loko hi langutane ni miringo yo tika. Eminkarhini yo tano, hi nga hela matimba hi ku olova lerova hi dzikisa mianakanyo ya hina eka miringo yoleyo ematshan’weni yo yi dzikisa eka mikateko leyi hi nga na yona. (Ps. 116:3) Hikokwalaho, hi nga swi hlakulela njhani ku va ni mbilu leyi tlangelaka hi tlhela hi tshama hi ri na yona? Naswona i yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi tshama hi ri ni langutelo lerinene hambiloko hi langutane ni miringo leyikulu? A hi voneni.

4. Hi nga tshama hi ri ni mbilu leyi tlangelaka hi ndlela yihi?

⁴ Loko hi lava ku hlakulela ku va ni mbilu leyi tlangelaka hi tlhela hi tshama hi ri na yona, hi fanele hi xiya hi tlhela hi anakanyisisa hi ndlela yo tlangela mikateko leyi Yehovha a hi nyikeke yona kutani hi swi kambisisa hi vukheta swiendlo swakwe swa rirhandzu ro tshembeka. Loko mupisalema a endla tano, a a hlamarisiwa hi swilo swo tala leswi Yehovha a swi endleke.—Hlaya Pisalema 40:5; 107:43.

5. Hi nga dyondza yini eka muapostola Pawulo malunghana ni ku hlakulela moya wa ku nkhensa?

⁵ Hi nga dyondza swo tala eka muapostola Pawulo malunghana ni ku nkhensa. Swi le rivaleni leswaku u anakanyisise hi mikateko yakwe hikuva nkarhi ni nkarhi a nkhensa swi huma embilwini. Pawulo a a swi tiva kahle leswaku a a ri “musandzi ni muxanisi ni murhukani.” Hikwalaho, u nkhense Xikwembu na Kreste hileswi va n’wi kombiseke musa va tlhela va n’wi avela vutirheli, ku nga khathariseki swidyoho leswi a tshameke a swi endla. (Hlaya 1 Timotiya 1:12-14.) Pawulo u tlhele a va tlangela swinene Vakreste-kulobye naswona minkarhi yo tala a a nkhensa Yehovha hikwalaho ka timfanelo ta vona letinene ni hikwalaho ka ku tirha ka vona hi ku tshembeka. (Filp. 1:3-5, 7; 1 Tes. 1:2, 3) Naswona loko Pawulo a langutane ni miringo, u hatle a nkhensa Yehovha hikwalaho ka swilo hinkwaswo leswi vamakwavo vakwe va moya va n’wi endleleke swona. (Mint. 28:15; 2 Kor. 7:5-7) Hikokwalaho, a swi hlamarisi leswi Pawulo a khutazeke Vakreste hi mapapila yakwe a ku: “Tikombeni mi ri ni ku nkhensa . . . , [mi] tsundzuxana hi tipisalema, marito yo dzunisa eka Xikwembu, tinsimu ta moya hi nsovo.”—Kol. 3:15-17.

6. Hi swihi swilo leswi u nkhensaka Yehovha swinene hikwalaho ka swona?

⁶ Hi nga xi tekelela njhani xikombiso lexinene xa Pawulo xo hlakulela ni ku kombisa ku nkhensa? Ku fana na Pawulo, hi fanele hi anakanyisisa hi leswi Yehovha a swi endleleke un’wana ni un’wana wa hina. (Ps. 116:12) Loko a wu vutisiwe leswaku, ‘Hi yihi mikateko leyi humaka eka Yehovha leyi u yi tlangelaka?’ a wu ta hlamula njhani? Xana a wu ta katsa ni vuxaka bya wena bya risima na Yehovha? Kumbe ku rivaleriwa swidyoho hikwalaho ka leswi u kombiseke ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra Kreste? Xana a wu ta boxa mavito ya vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava ku pfuneke loko u langutane ni miringo yo hambana-hambana yo tika? A swi kanakanisi leswaku a wu ta boxa ni munghana wa wena wa vukati loyi u n’wi rhandzaka kumbe vana va wena lava u va tekaka va ri va nkoka. Ku tinyika nkarhi wo anakanyisisa hi mikateko yoleyo leyi humaka eka Yehovha, Tata wa wena la nga ni rirhandzu, swi ta endla leswaku mbilu ya wena yi tala hi ku tlangela naswona leswi swi ta ku susumetela leswaku u n’wi nkhensa siku ni siku.—Hlaya Pisalema 92:1, 2.

7. (a) Ha yini hi fanele hi nkhensa Yehovha hi xikhongelo? (b) U ta vuyeriwa njhani loko u nkhensa Yehovha eswikhongelweni swa wena?

 ⁷ Loko hi anakanyisisa hi mikateko ya hina hinkwayo, hi ta lava ku nkhensa Yehovha hi xikhongelo. (Ps. 95:2; 100:4, 5) Vanhu vo tala va teka xikhongelo ku ri ndlela yo kombela swilo eka Xikwembu ntsena. Hambiswiritano, hina ha swi tiva leswaku Yehovha wa tsaka loko hi n’wi nkhensa hi swilo leswi hi nga na swona. Bibele yi ni swikhongelo swo tala swa ku nkhensa leswi khutazaka, ku katsa ni swa Hana na Hezekiya. (1 Sam. 2:1-10; Esa. 38:9-20) Kutani tekelela malandza wolawo yo tshembeka lama kombiseke moya wa ku nkhensa. Nkhensa Yehovha hi xikhongelo hikwalaho ka leswi a ku endleleke swona. (1 Tes. 5:17, 18) Loko u endla tano u ta vuyeriwa swinene. U ta titwa u phyuphyile, ndlela leyi u rhandzaka Yehovha ha yona yi ta kula naswona u ta tshinela swinene eka yena.—Yak. 4:8.

8. I yini lexi nga ha endlaka leswaku hi tshika ku tlangela swilo hinkwaswo leswi Yehovha a hi endleleke swona?

⁸ Ha yini hi fanele hi tivonela leswaku hi nga tshiki ku tlangela vunene bya Yehovha? Hikuva hi velekiwe hi ri ni mboyamelo wa ku nga nkhensi. Anakanya hi mhaka leyi: Vatswari va hina vo sungula, Adamu na Evha, a va tshama entangeni lowu a wu ri paradeyisi. Swilaveko swa vona hinkwaswo a swi enerisiwa naswona a va ri ni ntshembo wo hanya hi ku rhula hilaha ku nga heriki. (Gen. 1:28) Kambe a va yi tlangelanga mikateko ya vona. A va lava swilo leswi engetelekeke hikwalaho ka makwanga. Hikwalaho, va lahlekeriwe hi swilo leswi a va ri na swona hinkwaswo. (Gen. 3:6, 7, 17-19) Leswi hi hanyaka ni vanhu lava nga nkhensiki, na hina hi nga sungula ku nga swi tlangeli swilo hinkwaswo leswi Yehovha a hi endleleke swona. Hi nga ha sungula ku nga ha vi na mhaka ni vuxaka bya hina na yena. Hi nga ha sungula ku nga ha ri tlangeli lunghelo leri hi nga na rona ro va xiphemu xa vamakwerhu va le misaveni hinkwayo. Hi nga ha kavanyetiwa hi swilo swa misava leyi, leyi nga ta hundza ku nga ri khale. (1 Yoh. 2:15-17) Leswaku hi papalata ntlhamu wolowo, hi fanele hi anakanyisisa hi mikateko leyi hi nga na yona kutani hi nkhensa Yehovha nkarhi ni nkarhi hikwalaho ka lunghelo leri hi nga na rona ro va vanhu vakwe.—Hlaya Pisalema 27:4.

9. Loko hi langutane ni miringo leyikulu, ha yini hi fanele hi anakanya hi mikateko ya hina?

⁹ Ku va ni mbilu leyi tlangelaka swi nga hi pfuna leswaku hi langutana ni miringo leyikulu. Hi nga ha hela matimba loko hi xitshuketa hi langutana ni swiyimo swo tika leswi nga ha cincaka vutomi bya hina, swo tanihi ku nga tshembeki ka munghana wa vukati, vuvabyi lebyi nga ni khombo, ku feriwa hi munhu loyi hi n’wi rhandzaka kumbe ku hlaseriwa hi mhangu ya ntumbuluko  leyi chavisaka. Eminkarhini yo tano, ku anakanya hi mikateko ya hina swi ta hi chavelela swi tlhela swi hi tiyisa. Anakanya hi mintokoto leyi landzelaka.

10. Irina u vuyeriwe njhani hi ku tlangela swilo hinkwaswo leswinene leswi a nga na swona?

¹⁰ Irina *, wa le Amerika N’walungu, loyi a nga phayona ra nkarhi hinkwawo, a a tekiwe hi nkulu loyi a nga tshembekangiki eka yena loyi a n’wi siyeke ni vana va vona. I yini leswi pfuneke Irina leswaku a ya emahlweni a tirhela Yehovha hi ku tshembeka? U ri: “Ndzi tlangela ndlela leyi Yehovha a ndzi khathaleleke ha yona. Leswi ndzi hlawuleke ku swi tlangela siku ni siku swilo hinkwaswo leswinene leswi ndzi nga na swona, ndza swi vona leswaku i lunghelo ku tiviwa ni ku rhandziwa hi Tata wa hina wa le tilweni la hi sirhelelaka. Ndza swi tiva leswaku a nge pfuki a ndzi lahlile.” Hambileswi Irina a langutaneke ni swiyimo swo tala swo vava evuton’wini byakwe, ku tshama ka yena a tsakile swi n’wi pfuna ku langutana na swona ni ku khutaza van’wana.

11. I yini leswi pfuneke Kyung-sook leswaku a langutana ni vuvabyi lebyi dlayaka?

¹¹ Kyung-sook, loyi a tshamaka eAsia, u phayone ni nuna wakwe malembe yo tlula 20. Hi xitshuketa, u kumiwe a ri ni vuvabyi bya khensa ya mahahu lebyi a byi ma hlasele swinene naswona u byeriwe leswaku u ta hanya tin’hweti tinharhu ku ya eka ta tsevu. Hambileswi yena ni nuna wakwe va tshameke va langutana ni miringo yo tala, leyikulu ni leyitsongo, a va ri ni rihanyo lerinene. U te: “Xiphiqo lexi xa rihanyo xi ndzi karhate swinene. Ndzi titwe ndzi lahlekeriwe hi swilo hinkwaswo naswona a ndzi chuhe ngopfu.” I yini leswi pfuneke Kyung-sook leswaku a tiyisela? U ri: “Vusiku byin’wana ni byin’wana loko ndzi nga si ya eku etleleni, ndzi ya ehenhla ka lwangu ra yindlu ya hina kutani ndzi khongela hi rito ra le henhla malunghana ni swilo swa ntlhanu leswi ndzi tsakiseke hi siku rero. Endzhaku ka sweswo ndzi titwa ndzi phyuphyile kutani ndzi susumeteleka ku kombisa ndlela leyi ndzi n’wi rhandzaka ha yona Yehovha.” Kyung-sook u vuyeriwe njhani eka swikhongelo leswi swa yena swa nivusiku? U ri: “Ndzi xiye leswaku Yehovha wa hi tiyisa loko hi langutane ni miringo ni leswaku mikateko leyi hi yi kumaka yi tele ku tlula miringo leyi hi welaka.”

12. Jason u chaveleleke njhani endzhaku ko feriwa hi nsati wakwe?

¹² Jason, loyi a tirhaka erhavini rin’wana laha Afrika, u ni malembe yo tlula 30 a ri eka ntirho wa nkarhi hinkwawo. U ri: “Ndzi feriwe hi nsati malembe ya nkombo lama hundzeke, naswona ku vava koloko a ku tiyiseleleki. Loko ndzi anakanyisisa hi leswi a langutaneke na swona loko a ri ni vuvabyi bya khensa ndzi hela matimba swinene.” I yini leswi pfuneke Jason leswaku a tiyisela? U ri: “Siku rin’wana ndzi anakanye hi nkarhi wo tsakisa lowu ndzi tshameke ndzi va na wona ni nsati wa mina kutani ndzi nkhensa Yehovha hi xikhongelo hikwalaho ka sweswo. Sweswo swi endle leswaku ndzi titwa ndzi phyuphyile naswona ndzi sungule ku nkhensa Yehovha nkarhi ni nkarhi hikwalaho ka minkarhi yoleyo yo tsakisa leyi hi tshameke hi va na yona. Moya wo nkhensa wu endle leswaku ndzi va ni langutelo lerinene. Ndza ha twa ku vava hikwalaho ko feriwa, kambe ku nkhensa Yehovha hi ku va ndzi ve ni vukati lebyinene ni ku va ni lunghelo ro n’wi tirhela swin’we ni munhu loyi a a n’wi rhandza swinene swi antswise langutelo ra mina.”

13. I yini leswi pfuneke Sheryl ku tiyisela hambiloko a feriwe hi swirho swo tala swa ndyangu wa ka vona?

¹³ Loko Xidzedze Lexikulu lexi vuriwaka Haiyan xi hlasele exikarhi ka xihlala xa Philippine eku heleni ka lembe ra 2013, Sheryl, loyi a a ri ni malembe ya 13 hi nkarhi wolowo, u lahlekeriwe hi swilo hinkwaswo. U te: “Ndzi lahlekeriwe hi kaya ra ka hina ndzi tlhela ndzi feriwa hi swirho swa ndyangu wa ka hina swo tala.” Tata wakwe, mana wakwe ni vamakwavo vakwe vanharhu, va dlaye hi mati ya xidzedze xolexo xa matimba. I yini leswi pfuneke Sheryl leswaku a kota ku langutana ni mhangu leyi handle ko hela matimba? U ni  mbilu leyi tlangelaka naswona u tshama a ri karhi a anakanyisisa hi mikateko leyi a nga na yona. U te: “Ndzi swi vonile swilo hinkwaswo leswi vamakwerhu va xinuna ni va xisati va swi endleke leswaku va phalala ni ku khutaza lava a va lava mpfuno. A ndzi swi tiva leswaku vamakwerhu emisaveni hinkwayo a va ri eku ndzi khongeleleni.” U tlhele a ku: “Ndza swi tlangela swinene leswi Yehovha a nga Xikwembu xa mina. Minkarhi hinkwayo u hi nyika swilo leswi hi swi lavaka.” Ku tlangela mikateko ya hina swi ta hi pfuna swinene leswaku hi nga hluriwi hi gome. Mbilu leyi tlangelaka yi hi pfuna leswaku hi tiyisela swiyimo swo hambana-hambana swo tika leswi nga ha hi hlaselaka.—Efe. 5:20; hlaya Vafilipiya 4:6, 7.

14. Hi wihi ntshembo wo tsakisa lowu hi nga na wona? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

¹⁴ Ematin’wini hinkwawo, vanhu va Yehovha va tlangele mikateko ya vona. Hi xikombiso, endzhaku ka loko Vaisrayele va kutsuriwe eka Faro ni mavuthu yakwe eLwandle ro Tshwuka, va yimbelele tinsimu hi ntsako, va dzunisa va tlhela va nkhensa Yehovha. (Eks. 15:1-21) Namuntlha, wun’wana wa mikateko ya hina ya risima i ku tiva leswaku ku nga ri khale a ku nge he vi na switlhavi. (Ps. 37:9-11; Esa. 25:8; 33:24) Anakanya ndlela leyi hi nga ta titwa ha yona loko Yehovha a lovisa valala vakwe hinkwavo kutani a hi amukela emisaveni leyintshwa yo rhula ni yo lulama. Hakunene rero ku ta va siku ro nkhensa Yehovha!—Nhlav. 20:1-3; 21:3, 4.

15. I yini leswi u tiyimiseleke ku swi endla eka lembe leri hinkwaro ra 2015?

¹⁵ Hi swi langutele hi mahlo-ngati ku kuma mikateko yo tala ya moya leyi humaka eka Yehovha hi lembe leri ra 2015. I ntiyiso leswaku hi nga ha langutana ni miringo yo karhi. Hambiloko ko humelela yini, ha swi tiva leswaku Yehovha a nge pfuki a hi lahlile. (Det. 31:8; Ps. 9:9, 10) U ta ya emahlweni a hi nyika hinkwaswo leswi hi swi lavaka leswaku hi n’wi tirhela hi ku tshembeka. Hikokwalaho, onge hi nga tiyimisela ku tshama hi ri ni moya wo fana ni wa muprofeta Habakuku, loyi a nga te: “Hambiloko nkuwa wu nga rhumbuki, ni mirhi ya vhinya yi nga humesi mihandzu; entiyisweni ntirho wa mutlhwari wu nga va vuhava, ni masimu ma nga humesi swakudya; ntlhambi wa tinyimpfu wu nga herisiwa etshangeni, naswona ntlhambi wa tihomu wu nga vi kona endhawini leyi biyeriweke; kambe loko ku ri mina, ndzi ta khana eka Yehovha; ndzi ta tsakela Xikwembu xa ku ponisiwa ka mina.” (Hab. 3:17, 18) Onge lembe leri hinkwaro hi nga ya emahlweni hi anakanyisisa hi mikateko ya hina hinkwayo naswona hi susumeteleka ku landzela xikhutazo xa ndzimana ya hina ya lembe ya 2015 leyi nge: “Nkhensani Yehovha, hikuva hi lonene.”—Ps. 106:1.