1. Мүасир дөврдә мәсиһиләр һансы манеәләрлә үзләшибләр?

XIX ӘСРИН ахырлары, XX әсрин әввәлләриндә Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары * бир чох манеәләрлә үзләшмишдиләр. Биринҹи әсрдәки мәсиһиләр кими, онлар да гулаглара хош ҝәлмәјән хәбәри тәблиғ едирдиләр. Онларын да сајы аз иди, өзләри дә тәһсилли инсанлар һесаб олунмурдулар. Үстәлик, онлар Шејтан Иблисин бөјүк гәзәбинә туш ҝәләҹәкдиләр (Вәһј 12:12). Һәмчинин онларын тәблиғ иши сон дәрәҹә чәтин бир вахт һесаб олунан ахырзамана тәсадүф едәҹәкди (2 Тим. 3:1).

2. Мүасир дөврдә тәблиғ ишини һәјата кечмәси үчүн Јеһова нә едир?

² Анҹаг Јеһованын нијјәти одур ки, мүасир дөврдә халгы мүждәни дүнјанын һәр јеринә чатдырсын. Һеч нә Она бу нијјәтини һәјата кечирмәјә мане ола билмәз. Јеһова гәдимдә халгыны Бабил әсарәтиндән гуртардығы кими, мүасир хидмәтчиләрини дә јалан динин дүнја империјасы олан «Бөјүк Бабил»дән хилас едир (Вәһј 18:1—4). О, бизим хејримизә бизи өјрәдир, бизә сүлһ бәхш едир вә Онун тәлимләрини инсанлара чатдырмаға көмәк  едир. (Әшија 48:16—18 ајәләрини охујун.) Анҹаг бу о демәк дејил ки, Падшаһлыг һагда мүждә бүтүн дүнјада тәблиғ олунсун дејә Јеһова ҝәләҹәји ҝөрмә баҹарығындан истифадә едиб һәр шејдән аҝаһ олур вә дүнјада баш верән һәр шејә тәсир едир. Садәҹә олараг, бәзи амилләр шаһидлик ишини асанлашдырыр. Бунунла белә, Шејтан дүнјасында биз амансыз тәгибләрлә вә башга чәтинликләрлә үзләширик. Буна ҝөрә дә јалныз Јеһованын көмәјилә биз бунлара таб ҝәтириб алдығымыз тапшырығы иҹра едә билирик (Әшј. 41:13; 1 Јәһ. 5:19).

3. Дәнјалын «һәгиги елм» һагда пејғәмбәрлији неҹә јеринә јетир?

³ Јеһова Дәнјал пејғәмбәр васитәсилә демишди ки, ахырзаманда «һәгиги елм» артаҹаг. (Дәнјал 12:4 ајәсини охујун.) Јеһова Аллаһ килсә еһкамларынын узун мүддәт боғдуғу әсас Мүгәддәс Китаб тәлимләрини Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларына анламаға көмәк етди. Инди Јеһова Өз халгы васитәсилә «һәгиги елм»и бүтүн дүнјаја јајыр. Бу ҝүн биз Дәнјалын пејғәмбәрлијинин јеринә јетмәсинин шаһиди олуруг. Тәхминән 8 000 000 инсан Мүгәддәс Китаб һәгигәтини гәбул едиб вә бу һәгигәти бүтүн дүнјада бәјан едир. Бәс үмумдүнја тәблиғ иши һансы амилләр сајәсиндә һәјата кечирилир?

4. XIX әсрдә Мүгәддәс Китаб нә гәдәр дилә тәрҹүмә олунмушду?

⁴ Мүждәнин тәблиғ олунмасына көмәји дәјән амилләрдән бири Мүгәддәс Китабын бүтүн дүнјада јајылмасыдыр. Әсрләр әрзиндә христиан руһаниләри Мүгәддәс Китабын охунмасына манечилик төрәтмиш, һәтта ону тәрҹүмә едәнләри гәтлә јетирмишдир. Лакин XIX әсрдә Мүгәддәс Китаб ҹәмијјәтләри Аллаһын Кәламыны там вә ја гисмән тәхминән 400 дилә тәрҹүмә етмишдир. Һәмин әсрин сонларында артыг чохларынын Мүгәддәс Китабы вар иди. Амма онларын Мүгәддәс Китаб тәлимләри барәдә билији јох иди.

5. Јеһованын Шаһидләри Мүгәддәс Китаб тәрҹүмәсиндә нәјә наил олублар?

⁵ Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары билирдиләр ки, тәблиғ етмәлидирләр. Одур ки, онлар јорулмаг билмәдән Мүгәддәс Китабы инсанлара өјрәдирдиләр. Үстәлик, Јеһованын халгы Мүгәддәс Китабын мүхтәлиф тәрҹүмәләриндән истифадә едир вә пајлајырды. 1950-ҹи илдән та бу ҝүнә кими онлар там вә ја гисмән 120-дән артыг дилдә «Мүгәддәс Јазыларын Јени Дүнја Тәрҹүмәси»ни дәрҹ едибләр. 2013-ҹү илдә «Јени Дүнја Тәрҹүмәси»нин инҝилисҹә јениләнмиш нәшри ишыг үзү ҝөрдү. Бу нәшри башга дилләрә тәрҹүмә етмәк елә дә чәтин олмајаҹаг. Мүгәддәс Китабын ајдын, асан охунан тәрҹүмәси исә тәблиғ ишини јеринә јетирмәјә бизә чох көмәк едир.

6, 7. а) Мүасир дөврдә мүһарибәләр нә дәрәҹәдә ҝениш јајылыб? б) Бәзи өлкәләрдә олан нисби сүлһ шәраитиндән биз неҹә јарарланырыг?

⁶ Сиздә суал јарана биләр ки, сөһбәт һансы сүлһдән ҝедир. Мәсәлән, XX әсрдә мүһарибәләр, хүсусилә дә ики дүнја мүһарибәси милјонларла инсанын һәјатына сон гојуб. Лакин 1942-ҹи илдә, II Дүнја мүһарибәсинин ән гызғын чағында Јеһованын Шаһидләринә рәһбәрлик едән Нејтан Норр конгресдә «Сүлһ чох сүрәҹәкми?» адлы мәрузә илә чыхыш етмишди. Мәрузәдә Вәһј китабынын 17-ҹи фәслинә әсасән дејилирди ки, мүһарибәдән сонра Армаҝеддон јох, сүлһ олаҹаг (Вәһј 17:3, 11).

⁷ Икинҹи Дүнја мүһарибәсинин битмәси бүтүн дүнјаја сүлһ ҝәтирмәди. Бир һесабламаја әсасән, 1946—2013-ҹү илләр әрзиндә 331 мүһарибә олмушдур. Милјонларла инсан һәјатыны итирмишдир. Анҹаг бу илләр әрзиндә бир чох өлкәләрдә нисби  сүлһ шәраити һөкм сүрүб. Јеһованын халгы да бундан јарарланараг мүждәни тәблиғ едиб. Белә ки, 1944-ҹү илдә дүнјада 110 000-дән аз мүждәчи вар идисә, инди бу сај тәхминән 8 000 000-дур. (Әшија 60:22 ајәсини охујун.) Нә јахшы ки, нисби дә олса, сүлһ шәраитиндәјик вә мүждәни тәблиғ едә билирик.

8, 9. Нәглијјат саһәсиндә һансы ирәлиләјишләр олмушдур вә бу, бизим ишимизә неҹә көмәк едир?

⁸ Нәглијјат саһәсиндәки ирәлиләјишләр тәблиғ ишини асанлашдырыб. «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын илк сајындан 21 ил сонра, 1900-ҹү илдә бүтүн Бирләшмиш Штатларда ҹәми 8 000 автомобил гејдә алынмышды. Өлкәдә јалныз бир нечә јүз километр јол јахшы вәзијјәтдә иди. Бу ҝүн исә бүтүн дүнјада бир милјард јарымдан чох мүһәррикли нәглијјат васитәси вә милјонларла километр узунлуғунда јахшы јоллар вар. Автомобил вә јахшы јоллар сајәсиндә биз уҹгар әразиләрдә јашајан инсанлара мүждәни чатдыра билирик. Һәтта раһат нәглијјат олмаса да, пијада бөјүк мәсафәләр гәт етмәли олсаг да, биз шаҝирд һазырламаг үчүн әлимиздән ҝәләни едирик (Мәт. 28:19, 20).

⁹ Диҝәр нәглијјат васитәләринин дә тәблиғ ишимизә көмәји бөјүкдүр. Јүк машынлары, ҝәмиләр, гатарлар сајәсиндә Мүгәддәс Китаба әсасланан әдәбијјаты бир нечә һәфтәјә чох уҹгар әразијә чатдырмаг олур. Тәјјарәнин көмәјилә рајон нәзарәтчиләри, филиал комитәсинин үзвләри, хүсуси тәјинатлы мүждәчиләр вә башгалары тез бир заманда конгресләрә чатыр, јахуд да теократик тапшырыгларыны иҹра едә билирләр. Бундан башга, Рәһбәрлик Шурасынын үзвләри, еләҹә дә мәркәзи идарәдә чалышан диҝәрләри тәјјарә илә бир чох өлкәләрә сәфәр едиб иман баҹы-гардашларыны руһландырыр, онлара тәлим верирләр. Беләликлә, нәглијјат саһәсиндәки ирәлиләјишләр Јеһованын халгы арасында бирлијә төһфә верир (Зәб. 133:1—3).

10. Нәјә ҝөрә демәк олар ки, инҝилис дили бејнәлхалг дилдир?

¹⁰ Биринҹи әсрдә којнé, јәни јунан дилинин ҝүндәлик данышыгда истифадә олунан формасы бүтүн Рома империјасында үмумишләк дил иди. Бәс бу ҝүн һансы дил бејнәлхалг дилдир? Чохларынын фикринҹә, бу, инҝилис дилидир. Бир китабда дејилир: «Дүнја әһалисинин тәхминән дөрддә бири  инҝилис дилиндә сәрбәст данышыр» («English as a Global Language»). Ән чох өјрәнилән әҹнәби дил инҝилис дилидир. Коммерсија, сијасәт, елм вә технолоҝија саһәси илә бағлы бејнәлхалг мүнасибәтләрдә инҝилис дили истифадә олунур.

11. Инҝилис дили һәгиги ибадәтин јајылмасында һансы ролу ојнајыр?

¹¹ Инҝилис дилинин бүтүн дүнјада истифадә едилмәси һәгиги ибадәтин јајылмасына көмәк едир. Илләр әрзиндә «Ҝөзәтчи гүлләси» вә Мүгәддәс Китаба әсасланан нәшрләр јалныз инҝилис дилиндә дәрҹ олунмушду. Бу дил Јеһованын Шаһидләринин мәркәзи идарәсиндә рәсми дилдир. Нју-Јорк штатынын Патерсон шәһәриндәки Ҝөзәтчи Гүлләсинин Тәлим Мәркәзиндә дә тәһсил инҝилис дилиндә верилир.

12. Јеһованын хидмәтчиләри Мүгәддәс Китаба әсасланан нәшрләри нә гәдәр дилә тәрҹүмә едир вә мүасир технолоҝија бу ишдә онлара неҹә көмәк едир?

¹² Биз Падшаһлыг һагда мүждәни бүтүн халглара тәблиғ етдијимиз үчүн нәшрләримизи тәхминән 700 дилә тәрҹүмә едирик. Компүтер технолоҝијасындакы ирәлиләјишләрин, еләҹә дә MEPS системинин (чохдилли електрон нәшријјат системи) ҝөрдүјүмүз ҝенишмигјаслы ишдә бизә бөјүк көмәји дәјир. Бүтүн бунлар Падшаһлыг хәбәринин јајылмасына вә бүтүн дүнјада јашајан диндашларымызын вәһдәтдә олмасына көмәк едир. Лакин даһа ваҹиб дилдә, Мүгәддәс Јазылардакы һәгигәтин «саф дил»индә данышмағымыз арамыздакы бирлији хүсуси едир. (Сәфәнја 3:9 ајәсини охујун.)

13, 14. Мүасир мәсиһиләр ганунлардан вә мәһкәмә гәрарларындан неҹә јарарланырлар?

¹³ Әввәлки мәгаләдән өјрәндијимиз кими, илк мәсиһиләр бүтүн империјада гүввәдә олан Рома ганунларындан јарарланырдылар. Мүасир дөврдә дә мәсиһиләр ганунла тәмин олунан һүгуглардан фајдаланырлар. Мәсәлән, тәшкилатымызын мәркәзи идарәсинин јерләшдији Бирләшмиш Штатларда Конститусија инсанлара дин, сөз вә сәрбәст топлашма азадлығы верир. Бунун сајәсиндә Бирләшмиш Штатлардакы гардашларымыз азад шәкилдә топлашыр, Мүгәддәс Китабы сәрбәст мүзакирә едир вә өјрәндикләрини инсанларла бөлүшүр. Лакин онларын мүәјјән һүгугларынын танынмасы мәһкәмәләр васитәсилә мүмкүн олмушдур (Филип. 1:7). Бирләшмиш Штатларда Јеһованын халгына гаршы һүгуги тәдбир  ҝөрүләндә јухары инстансијалар онларын тәблиғ етмәк һүгугуну бәрпа едиб.

¹⁴ Башга өлкәләрдәки мәһкәмәләр дә бизим ибадәт етмәк азадлығымызы вә ачыг шәкилдә тәблиғ етмәк һүгугумузу мүдафиә едир. Дүздүр, бәзи јерләрдә мәһкәмәләри удузуруг, лакин белә олан һалда бејнәлхалг мәһкәмәләрә мүраҹиәт едирик. Мәсәлән, 2014-ҹү илин ијун ајындан Авропа Инсан Һүгуглары Мәһкәмәси 57 ишдә бизим леһимизә гәрар чыхарыб вә бу гәрарлар Авропа Шурасына дахил олан бүтүн дөвләтләрә шамил едилир. Бүтүн халглар бизә нифрәт етсәләр дә, бир чох өлкәләрин мәһкәмәләри бизим ибадәт етмәк һүгугумузу мүдафиә едир (Мәт. 24:9).

15. Чап саһәсиндә һансы ихтиралар едилиб вә бунун ишимизә һансы көмәји олуб?

¹⁵ Мүждәнин бүтүн дүнјада тәблиғ едилмәсиндә чап сәнајесиндәки ихтираларын да бөјүк ролу олмушдур. Әсрләр әрзиндә чап ишиндә Иоһанн Гутенбергин 1450-ҹи илдә ихтира етдији һәрәкәтли метал лөвһәләрдән истифадә едилмишди. Лакин сон ики әср әрзиндә чап сәнајесиндә әһәмијјәтли дәрәҹәдә наилијјәтләр әлдә едилди. Чап машынлары даһа бөјүк, сүрәтли вә функсионал олду. Кағыз истеһсалы вә ҹилдләмә ҝет-ҝедә уҹузлашды. Офсет чапы (чап формасы үзәринә чәкилмиш бојаг әввәлҹә еластик резин сәтһә, орадан исә кағыза көчүрүлүр) метал һәрфләрин кағыз үзәринә басма үсулуну әвәз етди. Бунунла да истеһсал просеси сүрәтләнди вә иллүстрасијаларын кејфијјәти артды. Бәс бүтүн бунларын бизим ишимизә һансы тәсири олду? Мәсәлән, «Ҝөзәтчи гүлләси»нин илк сајы (ијул, 1879) 6000 нүсхәдә, шәкилсиз, һәм дә ҹәми бир дилдә — инҝилис дилиндә чыхмышды. Артыг илк сајын чыхдығы илдән 136 ил кечиб. Бу ҝүн «Ҝөзәтчи гүлләси»нин һәр сајынын 50 000 000-дан чох нүсхәси дәрҹ олунур вә пајланыр. Үстәлик, журналда рәнҝли шәкилләр јер алыр вә журнал 200-дән артыг дилә тәрҹүмә олунур.

16. Һансы ихтираларын үмумдүнја тәблиғ ишинә көмәји дәјиб? (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бахын.)

¹⁶ Өтән ики әср әрзиндә Аллаһын халгынын мүждәни тәблиғ етмәк үчүн истифадә етдији ихтиралардан бәзиләриндән, гатардан, машындан, тәјјарәдән сөз ачдыг. Бу сијаһыја велосипеди, јазы макинасыны, Брајл әлифбасыны, телеграфы, телефону, камераны, аудио вә видео апаратлары, радиону, телевизору, кинофилмләри, компүтер вә Интернети дә дахил етмәк лазымдыр. Бунларын һамысынын шаҝирд һазырламаг тапшырығынын иҹрасында әвәзсиз ролу олуб. Јеһова Аллаһ габагҹадан демишди ки, Онун халгы халгларын сүдүнү ичәҹәк. Биз Мүгәддәс Китаб вә она әсасланан нәшрләри дәрҹ етмәк үчүн халгларын наилијјәтләриндән, мәсәлән, мүасир технолоҝијадан истифадә едирик. Бунунла да һәмин пејғәмбәрлији јеринә јетиририк. (Әшија 60:16 ајәсини охујун.)

17. а) Өјрәндикләримиздән һансы нәтиҹәјә ҝәлирик? б) Нәјә ҝөрә Јеһова бизә Онун әмәкдашлары олмаға изин верир?

¹⁷ Бүтүн бунлар сүбут едир ки, Јеһова Аллаһ тәблиғ ишини аванд едир. Әлбәттә, Өз нијјәтини һәјата кечирмәк үчүн Јеһова бизим көмәјимизә мөһтаҹ дејил. Амма әзиз сәмави Атамыз бизә Онун әмәкдашлары олмаға изин верир. Бунун сајәсиндә исә биз Она вә инсанлара мәһәббәтимизи ҝөстәрә билирик (1 Кор. 3:9; Марк 12:28—31). Буна ҝөрә дә, ҝәлин дүнјада ән ваҹиб иши, Падшаһлыг хәбәрини бәјан етмәк ишини иҹра етмәк үчүн әлимиздә олан бүтүн имканлардан истифадә едәк. Ҝәлин вар ҝүҹүмүзлә чалышаг вә ҝөстәрәк ки, үмумдүнја тәблиғ ишини аванд етдијинә ҝөрә Јеһоваја миннәтдарлығымыз сонсуздур!