1. Unsang kababagan sa buluhatong pagsangyaw ang giatubang sa mga Kristohanon sa modernong panahon?

ANG mga Estudyante sa Bibliya * sa ulahing bahin sa ika-19ng siglo ug sa sayong bahin sa ika-20ng siglo nakaatubang ug kababagan. Sama sa unang siglong mga Kristohanon, sila nagmantala sa mensahe nga wala maangayi sa kadaghanan. Diyutay lang sila, ug ang kalibotan sa katibuk-an nag-isip kanila nga ubos ug edukasyon. Dugang pa, sila sa ulahi makasinati sa “dakong kasuko” ni Satanas nga Yawa. (Pin. 12:12) Ug ang ilang buluhatong pagsangyaw mahitabo sulod sa “kataposang mga adlaw,” usa ka yugto nga “lisod sagubangon.”—2 Tim. 3:1.

2. Unsay ginahimo ni Jehova aron mapalampos ang buluhatong pagsangyaw karon?

² Apan, katuyoan ni Jehova nga imantala sa iyang katawhan karon ang maayong balita sa tibuok yuta, ug walay makapugong kaniya sa pagtuman sa maong katuyoan. Maingon nga iyang giluwas  ang karaang nasod sa Israel gikan sa Babilonya, giluwas usab ni Jehova ang iyang modernong adlaw nga mga alagad gikan sa “Dakong Babilonya,” ang tibuok kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. (Pin. 18:1-4) Siya nagtudlo kanato alang sa atong kaayohan, nagpanalangin kanato ug kalinaw, ug nagtabang kanato sa pagtudlo sa uban bahin kaniya. (Basaha ang Isaias 48:16-18.) Wala kini magpasabot nga gigamit ni Jehova ang iyang katakos sa pagkahibalo daan sa umaabot ug dayon gimaniobra ang matag kaugmaran sa yuta aron mapalampos ang buluhatong pagsangyaw sa Gingharian. Tinuod, dunay pipila ka kahimtang nga nakapasayon sa atong buluhatong pagsangyaw. Apan pinaagi lamang sa tabang ni Jehova nga kita nakalahutay sa mga pagsulay ug sa ubang kalisdanan nga nakapalisod sa atong buluhatong pagsangyaw niining kalibotan nga nailalom sa gahom ni Satanas.—Isa. 41:13; 1 Juan 5:19.

3. Sa unsang paagi midagaya ang “matuod nga kahibalo”?

³ Giinspirar ni Jehova ang manalagnang si Daniel sa pagtagna nga ang “matuod nga kahibalo” modagaya panahon sa kataposan. (Basaha ang Daniel 12:4.) Gitabangan ni Jehova ang mga Estudyante sa Bibliya sa pagsabot sa paninugdang mga kamatuoran sa Kasulatan nga dugay nang nasapawan sa mga doktrina sa Kakristiyanohan. Gigamit niya karon ang iyang katawhan aron ang matuod nga kahibalo mokaylap sa tibuok yuta. Karon, atong makita ang katumanan sa tagna ni Daniel. Duolan sa 8,000,000 ka tawo ang midawat sa kamatuoran sa Bibliya ug nagmantala niini sa tibuok yuta. Unsa ang pipila ka butang nga nakatabang kanila sa paghimo niini?

4. Unsa ka kaylap ang paghubad sa Bibliya sa ika-19ng siglo?

⁴ Usa ka butang nga nakatabang sa atong pagmantala sa maayong balita mao ang pagkadaling mabatonan sa Bibliya. Sulod sa kasiglohan, ang klero sa Kakristiyanohan nagdili sa pagbasa sa Bibliya, nga nagpapatay pa gani sa pipila nga naghubad niana. Apan sa ika-19ng siglo, ang pipila ka organisasyon naghubad o nagpatik sa Bibliya, sa katibuk-an o sa pipila ka bahin niini, diha sa mga 400 ka pinulongan. Sa hinapos sa maong siglo, daghan ang dunay Bibliya apan walay tukmang kahibalo sa mga pagtulon-an niini.

5. Unsay nahimo sa mga Saksi ni Jehova maylabot sa paghubad sa Bibliya?

⁵ Ang mga Estudyante sa Bibliya nahibalo nga sila kinahanglang mosangyaw, ug sila madasigong nagpatin-aw kon unsay gitudlo sa Bibliya. Dugang pa, ang katawhan ni Jehova naggamit ug nanagtag ug lainlaing bersiyon sa Bibliya. Sukad sa 1950, sila nagpatik sa New World Translation of the Holy Scriptures, sa katibuk-an o sa bahin niini, diha sa kapig 120 ka pinulongan. Ang 2013 nga Iningles nga edisyon sa New World Translation makapasayon sa paghubad niini ngadto sa lainlaing pinulongan. Sa baylo, ang paggamit ug Bibliya nga daling masabtan makatabang kanato sa atong buluhatong pagsangyaw.

6, 7. (a) Unsa ka kaylap ang mga gubat sa modernong panahon? (b) Sa unsang paagi ang kalinaw sa pipila ka kayutaan nakatabang sa buluhatong pagsangyaw?

⁶ Makapangutana ka tingali, ‘Malinawon ba gayod ang kalibotan?’ Pananglitan, sa ika-20ng siglo minilyon ang nangamatay tungod sa gubat, ilabina panahon sa duha ka gubat sa kalibotan. Apan niadtong 1942, panahon sa Gubat sa Kalibotan II, si Nathan Knorr, nga maoy nanguna sa mga Saksi ni Jehova niadtong panahona, naghatag sa pakigpulong sa kombensiyon nga “Kalinaw—Molungtad ba Kini?” Ang maong pakigpulong nagpresentar sa mga ebidensiya base sa Pinadayag kapitulo 17 nga ang gubat nianang panahona motultol, dili sa Armagedon, kondili sa usa ka yugto sa kalinaw.—Pin. 17:3, 11.

 ⁷ Pagkahuman sa Gubat sa Kalibotan II, wala gihapoy hingpit nga kalinaw. Sumala sa usa ka report, may 331 ka paggubatay tali sa 1946 ug 2013. Minilyon ang nangamatay. Apan, nianang panahona, daghang nasod ang nakasinatig kalinaw, ug gipahimuslan sa katawhan ni Jehova ang maong kahimtang sa pagmantala sa maayong balita. Unsay resulta? Sa 1944, wala ray 110,000 ka magmamantala sa Gingharian sa tibuok yuta. Karon, duna nay mga 8,000,000! (Basaha ang Isaias 60:22.) Dili ba kita mapasalamaton nga kita makasangyaw sa maayong balita ubos sa malinawong kahimtang?

8, 9. Unsay mga kaugmaran sa natad sa transportasyon, ug sa unsang paagi kini nakatabang sa atong buluhaton?

⁸ Ang mga kauswagan sa natad sa transportasyon mas nakapasayon sa buluhatong pagsangyaw. Sa 1900—mga 21 ka tuig human maimprenta ang unang Watch Tower—8,000 ka awto lang ang narehistro sa tibuok United States, ug pipila lang ang maayo nga dalan. Karon, sa tibuok yuta, duna nay kapig usa ka bilyon ug tunga ka sakyanan nga narehistro ug daghan na ang maayo nga dalan. Pinaagi sa mga sakyanan ug dalan, daghan kanato ang makasangyaw sa maayong balita ngadto sa mga tawong nagpuyo sa hilit nga mga dapit. Apan, bisag wala tay sakyanan ug kinahanglan tang mobaktas ug layo kaayo, maningkamot kita sa paghimog mga tinun-an.—Mat. 28:19, 20.

⁹ Nakatabang usab sa atong buluhaton ang uban pang matang sa transportasyon. Ang mga trak, barko, ug tren nagpaposible nga mahatod ang binase sa Bibliya nga mga literatura ngadto sa hilit kaayong mga dapit sulod sa pipila lang ka semana. Pinaagi sa mga ayroplano, ang mga circuit overseer, membro sa Branch Committee, misyonaryo, ug ang uban pa dali rang makabiyahe aron sa pagtambong ug mga kombensiyon o sa pag-atiman sa teokratikanhong mga asaynment. Dugang pa, ang mga membro sa Nagamandong Lawas ug ubang brader gikan sa world headquarters makaadto sa daghang nasod aron sa pagdasig ug pagtudlo sa mga isigkamagtutuo. Busa, ang mga kauswagan sa natad sa transportasyon nakatabang sa pagpalambo sa panaghiusa taliwala sa katawhan ni Jehova.—Sal. 133:1-3.

10. Nganong ikaingon nga ang Iningles maoy internasyonal nga pinulongan?

¹⁰ Sa unang siglo, kaylap nga gigamit ang komon, o Koine, nga Gregong pinulongan  diha sa Imperyo sa Roma. Duna bay pinulongan karon nga kaylap gigamit sa tibuok kalibotan? Daghan ang moingon nga Iningles ang maong pinulongan. Ang librong English as a Global Language nag-ingon: “Mga un-kuwarto sa populasyon sa tibuok kalibotan ang larino o maayong mo-Iningles.” Ang labing kaylap gitudlo nga langyawng pinulongan mao ang Iningles, nga maoy gigamit sa tibuok kalibotan sa natad sa komersiyo, politika, siyensiya, ug teknolohiya.

11. Unsay epekto sa Iningles diha sa buluhaton sa katawhan ni Jehova?

¹¹ Ang kaylap nga paggamit sa Iningles nakatabang sa pagpauswag sa putli nga pagsimba. Sulod sa katuigan, Ang Bantayanang Torre ug ubang binase sa Bibliya nga publikasyon unang giimprenta sa Iningles. Mao kini ang opisyal nga pinulongan sa world headquarters sa mga Saksi ni Jehova. Kini usab ang gigamit sa pagtudlo sa mga estudyante sa Watchtower Educational Center sa Patterson, New York, U.S.A.

12. Sa unsang gilapdon nga ang mga alagad ni Jehova naghubad sa binase sa Bibliya nga literatura, ug sa unsang paagi kini gipaposible sa teknolohiya?

¹² Sanglit duna kitay pribilehiyo sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian ngadto sa katawhan sa tanang nasod, atong gihubad ang atong mga literatura ngadto sa mga 700 ka pinulongan. Ang mga kauswagan sa teknolohiya sa kompiyuter, lakip na sa MEPS (Multilanguage Electronic Publishing System), nakaabag kanato niining dakong buluhaton. Kini nakatabang kanato sa pagpakaylap sa mensahe sa Gingharian ug nakapalambo sa panaghiusa sa atong taliwala. Apan kita ilabinang nahiusa tungod kay kita nagsulti sa mas hinungdanong “putli nga pinulongan” sa kamatuoran sa Kasulatan.—Basaha ang Sofonias 3:9.

13, 14. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon sa modernong panahon nakabenepisyo gikan sa mga balaod ug legal nga desisyon?

¹³ Ingon sa nahisgotan sa nag-unang artikulo, ang mga Kristohanon sa unang siglo nakabenepisyo sa Romanhong balaod, nga gipatuman sa tibuok imperyo. Sa susama, ang mga Kristohanon sa modernong panahon nakabenepisyo sa mga balaod. Pananglitan, sa United States—ang nahimutangan sa atong world headquarters—ang Konstitusyon naggarantiya ug kagawasan sa relihiyon, pagsulti, ug pagtigom. Kini naghatag sa mga igsoon didto ug kagawasan sa pagtigom ug paghisgot sa Bibliya ug sa pagpaambit sa ilang nakat-onan ngadto sa uban. Apan, may mga panahon nga kinahanglan  silang moatubang sa korte aron sa pagdepensa sa ilang katungod sa pagsangyaw sa maayong balita. (Filip. 1:7) Dihang gipasakaag sumbong ang katawhan ni Jehova sa United States, ang pag-apelar sa hataas nga mga korte nagtuboy sa ilang katungod sa pagmantala sa Gingharian.

¹⁴ Ang mga korte sa ubang nasod nagtuboy usab sa atong kagawasan sa pagsimba ug sa katungod sa pagsangyaw sa publiko. Sa pipila ka nasod, kita napildi sa mga kaso, apan kita miapelar sa internasyonal nga mga korte. Pananglitan, sa Hunyo 2014, ang European Court of Human Rights midesisyon pabor kanato sa 57 ka kaso nga mapadapat sa tanang nasod nga sakop sa Council of Europe. Bisan pag kita ‘gidumtan sa tanang kanasoran,’ ang mga korte sa daghang nasod midesisyon nga kita may katungod sa pagtuman sa matuod nga pagsimba.—Mat. 24:9.

15. Unsay mga kauswagan sa pag-imprenta, ug sa unsang paagi kini nakatabang kanato?

¹⁵ Ang mga kauswagan sa industriya sa pag-imprenta nakatabang sa pagsangyaw sa maayong balita sa tibuok yuta. Sulod sa kasiglohan, ang imprentahanan nga naimbento ni Johannes Gutenberg niadtong mga 1450 wala kaayoy kausaban. Apan sa milabayng duha ka siglo, may dagkong kausaban sa industriya sa pag-imprenta. Ang mga imprentahanan nahimong mas dagko, mas paspas, ug mas moderno. Ang paghimog papel ug libro dili na kaayo mahal. Ang letterpress nga paagi sa pag-imprenta gipulihan sa offset printing, busa nahimong mas paspas ang pag-imprenta ug mas nindot ang kalidad sa mga hulagway. Unsay epekto niini sa atong mga publikasyon? Tagda kini: Ang unang gula sa Watch Tower (Hulyo 1879) naimprenta sa 6,000 ka kopya, nga walay hulagway, ug sa usa lang ka pinulongan—Iningles. Karon, 136 ka tuig sa ulahi, kapig 50,000,000 ka kopya sa matag gula sa Ang Bantayanang Torre ang naimprenta ug napanagtag. Kini adunay nindot ug mabulokon nga mga hulagway ug mabatonan sa kapig 200 ka pinulongan.

16. Unsang mga imbensiyon ang nakatabang kanato sa pagsangyaw sa tibuok yuta? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

¹⁶ Tagda ang pipila ka imbensiyon sa milabayng 200 ka tuig nga gigamit sa katawhan sa Diyos sa pagsangyaw sa maayong balita. Atong nahisgotan ang mga tren, awto, ug ayroplano, apan duna usay mga bisikleta, makinilya, himan alang sa Braille, telegrama, telepono, kamera, rekorder sa audio ug video, radyo, telebisyon, pelikula, kompiyuter, ug Internet. Sa lainlaing paagi, ang maong mga imbensiyon nakatabang kanato sa pagtuman sa sugo nga paghimog mga tinun-an. Ingong katumanan sa tagna nga ang katawhan ni Jehova “mosuso sa gatas sa kanasoran,” atong gipahimuslan pag-ayo ang kahinguhaan sa mga nasod, sama sa modernong teknolohiya, aron mapatik ang Bibliya ug mga literatura sa Bibliya diha sa daghang pinulongan.—Basaha ang Isaias 60:16.

17. (a) Unsay gipakita sa mga ebidensiya? (b) Nganong gitugotan kita ni Jehova nga mahimong iyang “mga isigkamagbubuhat”?

¹⁷ Tin-aw nga dunay lig-ong ebidensiya nga kita gipanalanginan sa Diyos. Siyempre, si Jehova wala magdepende sa atong tabang aron molampos ang iyang katuyoan. Apan, ang atong mahigugmaong langitnong Amahan nagtugot kanato nga mahimong iyang “mga isigkamagbubuhat,” sa ingon ikapakita nato ang atong gugma kaniya ug sa atong silingan. (1 Cor. 3:9; Mar. 12:28-31) Hinaot nga atong pahimuslan ang mga kahigayonan sa pagmantala sa mensahe sa Gingharian, ang labing hinungdanong buluhaton sa yuta. Nan, ipakita nato nga kita mapasalamaton nga si Jehova naggiya ug nagpanalangin sa atong buluhatong pagpanudlo sa tibuok yuta!