1. Welke obstakels hadden de Bijbelonderzoekers te overwinnen?

DE Bijbelonderzoekers * aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw hadden veel obstakels te overwinnen. Net als de christenen uit de eerste eeuw verkondigden ze een boodschap die niet bepaald populair was. Ze waren maar met een kleine groep en de wereld in het algemeen was niet onder de indruk van hun opleidingsniveau. Daarnaast kregen ze te maken met de ‘grote toorn’ van Satan (Openb. 12:12). En ze zouden moeten prediken in ‘de laatste dagen (...) die moeilijk zijn door te komen’ (2 Tim. 3:1).

2. Wat heeft Jehovah gedaan om de prediking in recente jaren te bevorderen?

² Maar het was Jehovah’s wil dat zijn aanbidders het goede nieuws in onze tijd op ongekende schaal zouden verkondigen, en niets kan hem ervan weerhouden daarvoor te zorgen. Net zoals hij het oude Israël uit Babylon had bevrijd, heeft hij zijn aanbidders in deze tijd gered uit ‘Babylon de Grote’, het wereldrijk van valse religie (Openb. 18:1-4). Hij heeft ons geleerd  wat goed voor ons is, ons gezegend met vrede en ons geholpen zijn onderwijs aan anderen over te brengen. (Lees Jesaja 48:16-18.) Dat wil niet zeggen dat Jehovah zijn voorkennis gebruikt om elke ontwikkeling op aarde van tevoren te weten en vervolgens te beïnvloeden in het voordeel van de prediking. Hoewel sommige omstandigheden gunstig zijn geweest voor de prediking, hebben we in Satans wereld nog steeds te maken met vervolging en andere problemen, die we alleen met Jehovah’s hulp kunnen verduren (Jes. 41:13; 1 Joh. 5:19).

3. Hoe is ‘de ware kennis’ overvloedig geworden?

³ Onder inspiratie profeteerde Daniël dat ‘de ware kennis’ in de tijd van het einde overvloedig zou worden. (Lees Daniël 12:4.) Jehovah hielp de Bijbelonderzoekers om fundamentele Bijbelse waarheden te begrijpen die lange tijd verborgen waren geweest door leerstellingen van de christenheid. Nu gebruikt hij zijn volk om de ware kennis over de hele aarde bekend te maken. We zien Daniëls profetie in deze tijd in vervulling gaan. Bijna acht miljoen mensen hebben de waarheid aanvaard en verkondigen die nu wereldwijd. Wat zijn enkele factoren die deze wereldwijde bekendmaking mogelijk hebben gemaakt?

4. Op welke schaal werd er in de negentiende eeuw gewerkt aan het vertalen van de Bijbel?

⁴ Eén factor die onze prediking heeft vergemakkelijkt, is het feit dat de Bijbel voor zoveel mensen beschikbaar is. Eeuwenlang hebben de geestelijken van de christenheid het lezen van de Bijbel ontmoedigd en tegengestaan. Ze zijn zelfs verantwoordelijk geweest voor de dood van sommige Bijbelvertalers. Maar in de negentiende eeuw zorgden Bijbelgenootschappen ervoor dat de Bijbel geheel of gedeeltelijk beschikbaar kwam in zo’n vierhonderd talen. Tegen het eind van die eeuw hadden dan ook veel mensen een bijbel, hoewel ze geen nauwkeurige kennis van Bijbelse leerstellingen hadden.

5. Wat hebben Jehovah’s Getuigen gedaan op het gebied van Bijbelvertaling?

⁵ De Bijbelonderzoekers wisten dat ze moesten prediken en ze maakten zonder ophouden bekend wat er in de Bijbel staat. Daarbij hebben Jehovah’s aanbidders verschillende Bijbelvertalingen gebruikt en verspreid. Vanaf 1950 hebben ze de Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift geheel of gedeeltelijk in meer dan 120 talen uitgegeven. In 2013 is er in het Engels een herziene versie gekomen, die makkelijker in andere talen te vertalen is. En zo’n duidelijke, toegankelijke Bijbelvertaling helpt ons bij onze prediking.

6, 7. (a) Hoe wijdverbreid was oorlog de afgelopen eeuw? (b) Hoe heeft de relatieve vrede in sommige landen onze prediking vergemakkelijkt?

⁶ Bij de afgelopen eeuw denk je waarschijnlijk niet meteen aan vrede. Miljoenen mensen zijn in oorlogen omgekomen, vooral tijdens de twee wereldoorlogen. Maar in 1942, terwijl de Tweede Wereldoorlog volop aan de gang was, vertelde Nathan Knorr, die toen de leiding had bij Jehovah’s Getuigen, iets bijzonders. In de congreslezing ‘Vrede: Is hij van blijvende duur?’ bewees hij aan de hand van Openbaring 17 dat de oorlog die toen aan de gang was, niet gevolgd zou worden door Armageddon, maar door een periode van vrede (Openb. 17:3, 11).

⁷ Het einde van de Tweede Wereldoorlog bracht geen volledige vrede. Tussen 1946 en 2013 waren er volgens één telling  331 gewapende conflicten, waarbij miljoenen zijn omgekomen. Toch was er in veel landen relatieve vrede, en Jehovah’s aanbidders hebben die situatie gebruikt om het goede nieuws bekend te maken. Het resultaat? In 1944 waren er over de hele wereld minder dan 110.000 Koninkrijksverkondigers; nu zijn dat er al ongeveer acht miljoen! (Lees Jesaja 60:22.) Zijn we niet dankbaar als we het goede nieuws onder vredige omstandigheden kunnen prediken?

8, 9. Welke ontwikkelingen zijn er geweest op het gebied van vervoer, en hoe hebben die ons bij de prediking geholpen?

⁸ De prediking is ook bespoedigd door vooruitgang op het gebied van vervoer. In 1900, ongeveer 21 jaar nadat de eerste Watch Tower was gedrukt, waren er in de Verenigde Staten maar achtduizend auto’s geregistreerd en was maar een paar honderd kilometer aan wegen geschikt voor autoverkeer. Nu zijn er over de hele wereld meer dan anderhalf miljard gemotoriseerde voertuigen geregistreerd en zijn er miljoenen kilometers aan goede wegen. Dankzij auto’s en wegen kunnen velen van ons het goede nieuws prediken tot mensen die in afgelegen gebieden wonen. Maar zelfs als we zulke gemakken niet hebben en grote afstanden moeten lopen, doen we alles wat nodig is om discipelen te maken (Matth. 28:19, 20).

⁹ Andere soorten vervoer zijn ook heel nuttig gebleken. Met vrachtwagens, schepen en treinen kan Bijbelse lectuur binnen een paar weken over grote afstanden worden getransporteerd. Met het vliegtuig kunnen kringopzieners, bijkantoorcomitéleden, zendelingen en anderen zich makkelijk verplaatsen om congressen te bezoeken of theocratische toewijzingen te behartigen. Ook kunnen leden van het Besturende Lichaam en andere broeders van het hoofdkantoor hun geloofsgenoten in veel landen bezoeken om ze aan te moedigen en te onderwijzen. Zo helpt de toegenomen mobiliteit om de eenheid onder Jehovah’s aanbidders te bevorderen (Ps. 133:1-3).

10. Waarom kan het Engels een internationale taal worden genoemd?

¹⁰ In de eerste eeuw werd in het Romeinse Rijk veel Koinè (algemeen Grieks) gesproken. Is er nu ook zo’n veelgesproken  taal? Velen zijn van mening dat het Engels zo’n taal is. Het boek English as a Global Language zegt: ‘Ongeveer een kwart van de wereldbevolking spreekt inmiddels redelijk of zelfs vloeiend Engels.’ Engels is de meest onderwezen tweede taal en de voertaal in de internationale handel, politiek, wetenschap en technologie.

11. Hoe heeft het Engels geholpen bij het verbreiden van de ware aanbidding?

¹¹ Het feit dat zoveel mensen Engels spreken heeft geholpen bij het verbreiden van de ware aanbidding. Lange tijd werden De Wachttoren en andere Bijbelse publicaties eerst in het Engels uitgegeven. Het is de voertaal op het internationale hoofdkantoor van Jehovah’s Getuigen. En het is de taal die meestal wordt gebruikt voor de opleidingen in het Wachttoren-Onderwijscentrum in Patterson.

12. In hoeveel talen hebben Jehovah’s Getuigen Bijbelse lectuur vertaald, en hoe hebben computers daarbij geholpen?

¹² Omdat we het voorrecht hebben het goede nieuws van het Koninkrijk tot mensen uit alle landen te prediken, vertalen we onze lectuur in ongeveer zevenhonderd talen. Bij dit enorme karwei hebben we veel aan computers en computerprogramma’s, zoals MEPS (Multilanguage Electronic Publishing System). De techniek helpt ons dus om de Koninkrijksboodschap te verbreiden, en ook om overal op aarde in eenheid dezelfde ‘zuivere taal’ van Bijbelse waarheid te spreken. (Lees Zefanja 3:9.)

13, 14. Hoe hebben christenen in onze tijd voordeel gehad van wetten en rechterlijke uitspraken?

¹³ In het vorige artikel hebben we gezien dat de eerste christenen voordeel hadden van de Romeinse wet, die in het hele rijk van kracht was. Ook in deze tijd hebben christenen voordeel van wettelijke voorzieningen. In de VS, waar ons internationale hoofdkantoor gevestigd is, garandeert de grondwet bijvoorbeeld vrijheid van godsdienst, van meningsuiting en van vergadering. Daardoor hebben de broeders en zusters in de VS de vrijheid om openlijk te vergaderen en met anderen te delen wat ze leren. Toch zijn er rechtszaken nodig geweest om bepaalde rechten wettelijk te bevestigen (Fil. 1:7). Toen er gerechtelijke stappen werden ondernomen tegen Jehovah’s aanbidders in de VS, hebben ze hun recht om Koninkrijksverkondigers te zijn meerdere keren  met succes verdedigd door in beroep te gaan.

¹⁴ Ook in andere landen is onze vrijheid van aanbidding en het recht om in het openbaar te prediken, door rechtbanken bevestigd. In sommige landen hebben we rechtszaken verloren, maar dan zijn we in hoger beroep gegaan bij internationale gerechtshoven. Tegen juni 2014 bijvoorbeeld had het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in 57 zaken in ons voordeel beslist, en deze uitspraken zijn bindend voor alle landen die lid zijn van de Raad van Europa. Hoewel we ‘voorwerpen van haat zijn voor alle natiën’, hebben rechtbanken in veel landen beslist dat we het recht hebben om de ware aanbidding te beoefenen (Matth. 24:9).

15. Welke ontwikkeling heeft de grafische industrie doorgemaakt, en hoe hebben we daar voordeel van gehad?

¹⁵ De wereldwijde prediking is ook versneld door ontwikkelingen in de grafische industrie. Eeuwenlang was er weinig veranderd aan de druktechniek met losse letters die Johannes Gutenberg rond 1450 had uitgevonden. Maar in de afgelopen twee eeuwen heeft de grafische industrie opmerkelijke veranderingen doorgemaakt. Drukpersen zijn groter, sneller en geavanceerder geworden. De papierproductie en het boekbinden zijn goedkoper geworden. De hoogdruktechniek heeft plaatsgemaakt voor offsetdrukken, waardoor het productieproces is versneld en de kwaliteit van afbeeldingen is verbeterd. Hoe hebben we daar ons voordeel mee gedaan? Bijvoorbeeld: De eerste Watch Tower (juli 1879) had een oplage van zesduizend exemplaren zonder illustraties en werd alleen in het Engels uitgegeven. Nu, 136 jaar later, worden er van elke uitgave van De Wachttoren meer dan 50 miljoen exemplaren gedrukt en verspreid — in meer dan tweehonderd talen en met prachtige kleurenillustraties.

16. Welke uitvindingen hebben ons bij de wereldwijde prediking geholpen? (Zie beginplaatje.)

¹⁶ Sta eens stil bij enkele uitvindingen van de laatste tweehonderd jaar die Gods volk bij het prediken heeft gebruikt. We hebben de trein, de auto en het vliegtuig al genoemd, maar er zijn nog veel meer dingen uitgevonden: de fiets, de typemachine, braillehulpmiddelen, telegrafie, telefonie, camera’s, audio- en videorecorders, radio, televisie, film, de computer en het internet. Zulke uitvindingen hebben ons op verschillende manieren geholpen bij het maken van discipelen. Als vervulling van de profetie dat Jehovah’s aanbidders ‘de melk van natiën zouden zuigen’ hebben we moderne technologie en andere middelen van de wereld verstandig gebruikt om de Bijbel en Bijbelse lectuur in veel talen te produceren. (Lees Jesaja 60:16.)

17. (a) Welke conclusie kunnen we trekken? (b) Waarom geeft Jehovah ons de eer zijn ‘medewerkers’ te zijn?

¹⁷ Uit alles blijkt dat Jehovah ons zegent. Natuurlijk is Jehovah niet afhankelijk van onze hulp om te doen wat hij van plan is. Toch mogen we zijn ‘medewerkers’ zijn, zodat we onze liefde voor hem en voor onze naaste kunnen tonen (1 Kor. 3:9; Mark. 12:28-31). Laten we onze mogelijkheden om de Koninkrijksboodschap te verkondigen goed gebruiken, want het is het belangrijkste werk dat nu op aarde gedaan wordt. Wat zijn we dankbaar dat Jehovah de wereldwijde prediking leidt en zegent!