Сӕйраг ӕрмӕгмӕ рахиз

Сӕргӕндтӕм рахиз

БИОГРАФИ

Мах ссардтам хуыздӕр царды фӕндаг

Мах ссардтам хуыздӕр царды фӕндаг

ГВЕНЫЛ ӕмӕ мӕныл фӕндзгай азтӕ куы цыд, уӕд райдыдтам кафджытӕм цӕуын. Уӕд зонгӕ нӕма уыдыстӕм. Куыд стыр кодтам, афтӕ нӕ дыууӕйы дӕр тынгӕй-тынгдӕр фӕндыд нӕ цард балетӕн снывонд кӕнын. Фӕлӕ балеты куы басгуыхтыстӕм, уӕд ӕй ныууагътам. Цымӕ ахӕм уынаффӕ цӕмӕн рахастам?

Дэвид: Ӕз райгуырдтӕн 1945 азы Шропширы (Англи). Мӕ фыдӕн хъӕуы уыди фермӕ. Мӕ зӕрдӕмӕ цыди скъолайы фӕстӕ цъиутӕн хӕринаг дӕттын ӕмӕ ӕйчытӕ ӕмбырд кӕнын, стӕй стуртӕм ӕмӕ фыстӕм зилын. Каникулты рӕстӕг-иу хуымгӕрдӕны ӕххуыс кодтон ӕмӕ-иу иуӕй-иу хатт тракторыл дӕр куыстон.

Фӕлӕ рӕстӕг куыд цыд, афтӕ мӕ зӕрдӕмӕ тынгӕй-тынгдӕр цыди ӕндӕр хъуыддаг. Гыццыл ма куы уыдтӕн, уӕд мӕ фыд бафиппайдта, куыддӕр-иу музыкӕ фехъуыстон, афтӕ-иу кафын кӕй райдыдтон. Ӕмӕ мыл фондз азы куы сӕххӕст, уӕд мӕ мадӕн загъта, цӕмӕй мӕ кафджыты скъоламӕ радтаид ӕмӕ степ кафын сахуыр уыдаин. Мӕ ахуыргӕнӕджы хъуыдымӕ гӕсгӕ балет кафынмӕ тынг сарӕхстаин ӕмӕ мӕ ууыл дӕр ахуыр кодта. 15 азы мыл куы цыд, уӕд рамбылдтон стипенди, цӕмӕй Лондоны Паддзахадон балеты скъолайы ахуыр кодтаин. Уым базонгӕ дӕн Гвенимӕ ӕмӕ иумӕ кафын райдыдтам.

Гвен: Ӕз райгуырдтӕн 1944 азы Лондоны. Гыццыл куы уыдтӕн, уӕд Хуыцауыл тынг ӕууӕндыдтӕн. Мӕхицӕн уыди Библи ӕмӕ-иу ӕй кӕсын дӕр афӕлвӕрдтон, фӕлӕ-иу ӕй не ’мбӕрстон. Уый размӕ, фондз азы мыл куы цыди, уӕд, райдыдтон кафджытӕм цӕуын. Ӕхсӕз азы фӕстӕ архайдтон, ӕгас Великобританийы чи уыди, уыцы конкурсы. Чи дзы рамбылдтаид, уымӕн йӕ бон уыд Паддзахадон балеты скъолайы кӕстӕр кълӕсты ахуыр кӕнын, ӕмӕ дзы ӕз рамбылдтон. Уыцы скъола уыди Лондонмӕ хӕстӕг, Ричмонд-парчы, иу рӕсугъд галуаны, Уайт-Лодж, зӕгъгӕ. Уым цыдыстӕм ӕнӕуи скъолайы программӕ дӕр ӕмӕ балетыл дӕр ахуыр кодтам, ӕмӕ нын уыди зындгонд ахуыргӕнджытӕ. 16 азы мыл куы сӕххӕст, уӕд райдыдтон хистӕр кълӕсты ахуыр кӕнын, Лондоны центры цы Паддзахадон балеты скъола уыд, уым. Уӕд базонгӕ дӕн Дэвидимӕ. Цалдӕр мӕйы фӕстӕ иумӕ кафыдыстӕм Паддзахадон театры, Ковент-Гардены, Лондоны.

Балеты кафгӕйӕ ӕгас дунейыл дӕр ӕрзылдыстӕм

Дэвид: Гвен куыд загъта, афтӕмӕй кафын райдыдтам зындгонд Паддзахадон театры ӕмӕ Лондоны фестивальты балеты (ныр хуыйны Английы националон балет). Паддзахадон балеты хореографтӕй иу Вупперталы (Германи) бакодта ӕхсӕнадӕмон компани ӕмӕ нӕ дыууӕйы йемӕ акодта, цӕмӕй солисттӕ уыдаиккам. Мах кафыдыстӕм дунейы алыхуызон театрты. Кафыдыстӕм зындгонд Марго Фонтейн ӕмӕ Рудольф Нуреевимӕ. Ахӕм цард кӕнгӕйӕ адӕймаг ӕппынӕдзух фӕархайы, иннӕтӕй хуыздӕр куыд уа, ууыл, ӕмӕ мах дӕр нӕ хъарутӕ иууылдӕр нӕ куыстмӕ сарӕзтам.

Гвен: Мӕ хъуыдытӕ ӕмӕ мӕ тыхтӕ иууылдӕр кафынмӕ сарӕзтон. Дэвид дӕр ӕмӕ ӕз дӕр уымӕ бӕллыдыстӕм, цӕмӕй ӕппӕты зындгонддӕр кафджытӕ суыдаиккам. Тынг ӕхсызгон мын уыди, автографтӕ-иу мӕ кӕй куырдтой, дидинджытӕ-иу мын кӕй балӕвар кодтой ӕмӕ-иу мын кӕй ӕмдзӕгъд кодтой, уый. Мӕ алыварс адӕм уыдысты тынг ӕнӕгъдау, дымдтой ӕмӕ фыднозт кодтой. Стӕй иннӕ артисттау ӕз дӕр ӕууӕндыдтӕн, талисмантӕ мын кӕй ӕххуыс кӕнынц, ууыл.

НӔ ЦАРД БЫНТОНДӔР ФӔИВТА

Нӕ чындзӕхсӕвы бон

Дэвид: Бирӕ азты дӕргъы кафынмӕ алы рӕттӕм рацу-бацу кодтон, ӕмӕ тынг бафӕлладтӕн цӕугӕ цардӕй. Хъӕуы кӕй схъомыл дӕн, уымӕ гӕсгӕ тынг мысыдтӕн хуымӕтӕг хъӕууон цард. Ӕмӕ 1967 азы мӕ куыст ныууагътон ӕмӕ, мӕ ныййарджыты хӕдзармӕ ’ввахс чи уыд, иу ахӕм стыр фермӕйы кусын райдыдтон. Йӕ хицау мын гыццыл хӕдзар фатеры радта. Ӕмӕ уый фӕстӕ Гвенмӕ театрмӕ телефонӕй фӕдзырдтон ӕмӕ йӕ бафарстон, смой мӕм кӕндзӕн ӕви нӕ. Гвен солист кӕй уыд ӕмӕ йын стыр ӕнтыстытӕ кӕй уыди, уымӕ гӕсгӕ йын зын уыди разыйы дзуапп раттын. Фӕлӕ сразы ӕмӕ мӕм ӕрцыд, кӕд хъӕууон цардӕн ницы зыдта, уӕддӕр.

Гвен: Ӕцӕгдӕр, хъӕуы цӕрын мын зын уыди, уымӕн ӕмӕ уыцы цард тынг хицӕн кодта, ӕз цы цардыл ахуыр уыдтӕн, уымӕй. Боныхъӕд цыфӕндыхуызон ма уыдаид, уӕддӕр хъуыди хъуццытӕ дуцын, хуытӕн ӕмӕ кӕрчытӕн хӕринаг дӕттын. Дэвид бацыд, фермеры куыстыл кӕм ахуыр кодтой, ахӕм колледжмӕ, ӕмӕ дзы фараст мӕйы дӕргъы ахуыр кодта ног мадзӕлттӕй пайда кӕныныл. Ӕмӕ-иу цалынмӕ изӕры не ’рбацыд, уӕдмӕ-иу ӕнӕхъӕн бон иунӕгӕй уыдтӕн ӕмӕ-иу ӕнкъард кодтон. Уӕдмӕ райгуырд нӕ фыццаг чызг Гилли. Дэвиды уынаффӕмӕ гӕсгӕ машинӕ скъӕрын сахуыр дӕн. Ӕмӕ иу бон сыхаг горӕтмӕ куы ацыдтӕн, уӕд фембӕлдтӕн мӕ зонгӕ сылгоймагыл, Гейл, зӕгъгӕ. Йемӕ базонгӕ дӕн, кӕм цӕрӕм, уым дуканийы куы куыста, уӕд.

Уый фӕстӕ фермӕйы

Гейл мӕ сӕхимӕ цай цымынмӕ фӕхуыдта. Нӕ кӕрӕдзийӕн равдыстам нӕ чындзӕхсӕвы къамтӕ. Йӕ къамы кӕимӕдӕрты лӕууыд, «Паддзахады зал» фыст кӕуыл уыд, ахӕм агъуысты раз. Ӕз ӕй бафарстон, уый цавӕр аргъуан у, зӕгъгӕ. Гейл мын куы загъта, йӕ цардӕмбалимӕ Йегъовӕйы Ӕвдисӕнтӕ кӕй сты, уӕд мын ӕхсызгон уыд. Мӕ зӕрдыл ӕрлӕууыд, мӕ фыдыхотӕй дӕр иу Ӕвдисӕн кӕй уыд, уый. Стӕй ма ӕрхъуыды кодтон, мӕ фыд-иу ӕм куыд мӕсты кодта ӕмӕ-иу ын йӕ литературӕ бырӕттӕм куыд аппӕрста, уый дӕр. Ӕз тынг дис кодтон, мӕ хӕларзӕрдӕ фыд ахӕм хорз адӕймагмӕ афтӕ тынг цӕмӕн мӕсты кодта, ууыл.

Ӕмӕ ныр базыдтон, мӕ фыдыхо цӕуыл ӕууӕндыд, уый аргъуаны ахуырӕдтӕй цӕмӕй хицӕн кодта. Гейл мын равдыста, Библи ӕцӕгӕй цӕуыл ахуыр кӕны, уый. Мӕнмӕ тынг диссаг фӕкаст, бирӕ ахуырӕдтӕ Библимӕ гӕсгӕ раст кӕй не сты, зӕгъӕм, Троицӕйы тыххӕй ахуырад ӕмӕ, уд кӕй нӕ мӕлы, уый тыххӕй ахуырад (Еккл. 9:5, 10; Иоан. 14:28; 17:3). Стӕй ма Библийы фыццаг хатт федтон Хуыцауы ном – Йегъовӕ (Рац. 6:3).

Дэвид: Гвен мын радзырдта, цытӕ базыдта, уыдӕтты тыххӕй. Мӕ зӕрдыл ӕрлӕууыд, гыццыл ма куы уыдтӕн, уӕд-иу мын мӕ фыд Библийӕ афтӕ кӕй дзырдта, ацы Хорз Чиныг хъуамӕ бакӕсай, зӕгъгӕ. Уымӕ гӕсгӕ Гвенимӕ сразы стӕм, цӕмӕй Гейл ӕмӕ йӕ лӕг Деррик немӕ Библи ахуыр кодтаиккой. Ӕхсӕз мӕйы фӕстӕ цӕрынмӕ ацыдыстӕм Шропширы иу гыццыл горӕтмӕ, Озуэстримӕ, уымӕн ӕмӕ уым арендӕйы райстон гыццыл фермӕ. Уым бынӕттон Ӕвдисӕнтӕй иу хо, Дирдри, зӕгъгӕ, дарддӕр немӕ фӕразонӕй Библи ахуыр кодта. Райдианы нын бирӕ не ’нтыст. Фосмӕ кӕсын кӕй хъуыди, уымӕ гӕсгӕ-иу тынг ӕнӕвдӕлон уыдыстӕм. Фӕлӕ уӕддӕр рӕстдзинад нӕ зӕрдӕты сабыргай уидӕгтӕ уагъта.

Гвен: Ӕппӕты зындӕр мын уыди мӕнгуырнындзинӕдтӕ ныууадзын. Исайы 65:11 стихы фӕрцы бамбӕрстон, «Амонды хуыцауы номыл фынгтӕ [чи] ӕвӕры», ахӕм адӕммӕ Йегъовӕ цы цӕстӕй кӕсы, уый. Цӕмӕй мӕ талисмантӕ ӕмӕ мӕ амулеттӕ аппӕрстаин, уый тыххӕй мӕ бирӕ рӕстӕг бахъуыд ӕмӕ Хуыцаумӕ бирӕ фӕкуывтон. Куы йӕ базыдтон, ӕмӕ, «йӕхи чи бӕрзонд кӕны, уый ӕрныллӕг уыдзӕн, йӕхи чи ныллӕг кӕны, уый та сбӕрзонд уыдзӕн», уӕд бамбӕрстон, Йегъовӕ цавӕр адӕмы агуры, уый (Матф. 23:12). Мӕн фӕндыд, адӕмыл афтӕ тынг чи тыхсы ӕмӕ йӕ уарзон Фырты нывондӕн чи ӕрхаста, уыцы Хуыцауӕн лӕггад кӕнын. Уӕдмӕ нын дыккаг чызг дӕр райгуырд. Ӕмӕ, нӕ бинонтӕн зӕххыл ӕнустӕм цӕрыны ныфс кӕй ис, ууыл хъуыды кӕнгӕйӕ тынг цин кодтам.

Дэвид: Библийы пехуымпарӕдтӕ, зӕгъӕм, Матфейы 24 сӕры ӕмӕ Данелы чиныджы фыст пехуымпарӕдтӕ, диссаджы хуызы куыд ӕххӕст кӕнынц, уый куы бамбӕрстон, уӕд мӕ фидарӕй бауырныдта, рӕстдзинад кӕй ссардтон, уый. Бамбӕрстон, Йегъовӕйы ӕмбал уай, уый аргъ ацы дунейы ӕппындӕр кӕй ницы ис. Рӕстӕг куыд цыд, афтӕ ивтон. Раздӕр афтӕ хъуыды кодтон, ӕмӕ мӕ разы исты нысан куы сӕвӕрон, уӕд мӕ къухы цыфӕндыйӕ дӕр хъуамӕ бафта, фӕлӕ ныр мӕ зондахаст фӕивта. Ӕз бамбӕрстон, мӕхицӕн куыд аргъ кӕнын, мӕ бинойнагӕн ӕмӕ мӕ чызджытӕн дӕр афтӕ кӕй хъуамӕ аргъ кӕнон. Филиппӕгтӕм 2:4 стих мын баххуыс кодта, цӕмӕй мӕ хъуыдытӕ ӕрмӕстдӕр мӕхиуыл ӕмӕ стырдӕр фермӕ скӕныныл ма уыдаиккой. Хъуамӕ мын царды фыццаг бынаты уыдаид Йегъовӕйӕн лӕггад кӕнын. Тамако дымын дӕр ныууагътон. Фӕлӕ нын зын уыди нӕ хъуыддӕгтӕ афтӕ спълан кӕнын, цӕмӕй-иу сабаты изӕрӕй ӕмбырдмӕ ацыдаиккам (цӕуын ӕм хъуыди 10 километры), уымӕн ӕмӕ-иу уыцы рӕстӕг хъуццытӕ дуцын хъуыди. Фӕлӕ Гвены руаджы ӕмбырдтӕ никуы фӕцух кодтам. Стӕй-иу алы хуыцаубон дӕр райсомӕй, нӕ хъуццытӕ-иу куы ӕрдыгътам, уый фӕстӕ, нӕ чызджытимӕ уацамынды ацыдыстӕм.

Нӕ хиуӕтты зӕрдӕмӕ нӕ цыд, ацы фӕндагыл кӕй слӕууыдыстӕм, уый. Гвенимӕ йӕ фыд ӕхсӕз азы нӕ дзырдта. Мӕ ныййарджытӕ дӕр архайдтой, цӕмӕй Ӕвдисӕнтимӕ мауал ӕмбӕлдаиккам.

Гвен: Йегъовӕ нын ӕххуыс кодта уыцы зындзинӕдтӕ сфӕразынӕн. Рӕстӕг рацыд, ӕмӕ нын Озуэстрийы ӕмбырды хотӕ ӕмӕ ’фсымӕртӕ нӕхи бинонты хуызӕн систы, ӕмӕ нын нӕ зындзинӕдты рӕстӕг зӕрдиагӕй ӕххуыс кодтой (Лук. 18:29, 30). 1972 азы нӕхи Йегъовӕйӕн снывонд кодтам ӕмӕ донаргъуыд райстам. Мӕн тынг фӕндыд, мӕ бон цыдӕриддӕр уыд, уый аразын, цӕмӕй фылдӕр адӕмӕн рӕстдзинад базонынӕн баххуыс кодтаин, ӕмӕ пионерӕй лӕггад кӕнын райдыдтон.

АРФӔЙАГ ЦАРДЫ ФӔНДАГ

Дэвид: Бирӕ азты дӕргъы нӕ фермӕйы уӕззау фыдӕбон кодтам, фӕлӕ уӕддӕр архайдтам, цӕмӕй, Йегъовӕйӕн куыд лӕггад кӕнӕм, уымӕй нӕ чызджытӕн фӕзминаг уыдаиккам. Цасдӕры фӕстӕ нӕ фермӕйы куыст ныууагътам, хицауад нын ӕхцайӕ кӕй нал ӕххуыс кодта, уый тыххӕй. Йегъовӕйӕ ӕххуыс ӕмӕ разамынд куырдтам, уымӕн ӕмӕ ӕнӕ хӕдзарӕй ӕмӕ ӕнӕ куыстӕй баззадыстӕм, не ’ртыккаг чызгыл та иу аз йеддӕмӕ нӕ цыд. Ӕмӕ сфӕнд кодтам нӕ курдиатӕй спайда кӕнын ӕмӕ кафджыты скъола бакӕнын, цӕмӕй нӕ бинонты дардтаиккам. Йегъовӕйӕн лӕггад кӕнын нын царды фыццаг бынаты кӕй уыд, уый хорз тыллӕг ратта – нӕ чызджытӕ скъола куы фесты, уӕд ӕртӕйӕ дӕр пионертӕй лӕггад кӕнын райдыдтой. Гвен дӕр пионерӕй кӕй лӕггад кодта, уый фӕрцы йӕ бон уыд нӕ чызджытӕн ӕххуыс кӕнын.

Нӕ дыууӕ хистӕр чызджы, Гилли ӕмӕ Дениз, куы смой кодтой, уӕд кафджыты скъола сӕхгӕдтам. Филиалмӕ ныффыстам, цӕмӕй нӕ арвыстаиккой, фылдӕр ӕххуыс кӕм хъӕуы, уырдӕм. Ӕмӕ нын загътой, нӕ бон кӕй у, Английы хуссар-скӕсӕны цы горӕттӕ уыди, уырдӕм ацӕуын. Чызджытӕй немӕ уыди ӕрмӕстдӕр Дебби, ӕмӕ ӕз дӕр пионерӕй лӕггад кӕнын райдыдтон. Фондз азы фӕстӕ нын загътой, цӕмӕй, цӕгаты цы ӕмбырдтӕ уыд, уыдонӕн баххуыс кодтаиккам. Дебби куы смой кодта, уӕд нӕм ахӕм стыр кад ӕрхауд, ӕмӕ дӕс азы дӕргъы лӕггад кодтам, нӕ организацийы цы аразджыты къордтӕ ис, уыдонимӕ. Лӕггад кодтам Зимбабвейы, Молдовӕйы, Венгрийы ӕмӕ Кот-д’Ивуары. Уый фӕстӕ Англимӕ ӕрыздӕхтыстӕм, цӕмӕй баххуыс кодтаиккам, Лондоны Вефилы цы арӕзтад цыди, уым. Фермӕйы куыст хорз кӕй зыдтон, уымӕ гӕсгӕ мын загътой, цӕмӕй ӕххуыс кодтаин, уыцы рӕстӕг ма Вефилы цы фермӕ уыд, уым. Ныр пионертӕй лӕггад кӕнӕм Английы цӕгат-ныгуылӕн хайы.

Тынг ӕхсызгон нын уыд алыхуызон бӕстӕты арӕзтадон куыстыты архайын

Гвен: Фыццаг хатт нӕ цард снывонд кодтам балетӕн, фӕлӕ кӕд уый ӕхсызгон хъуыддаг уыди, уӕддӕр уыди цыбыр рӕстӕгмӕ. Дыккаг хатт та нӕ цард снывонд кодтам Йегъовӕйӕн, ӕмӕ уый уыд ӕппӕты ахсджиагдӕр уынаффӕ. Уыцы хъуыддаг нын хӕссы стыр циндзинад ӕмӕ у ӕнустӕм. Кӕд раздӕр Дэвидимӕ иумӕ кафгӕ кодтам, уӕд ныр та иумӕ пионертӕй лӕггад кӕнӕм. Тынг амондджын стӕм, бирӕтӕн цардирвӕзынгӕнӕн рӕстдзинад базонынӕн кӕй ӕххуыс кӕнӕм, уый тыххӕй. Уыцы адӕм махӕн сты «ӕппӕлӕн фыстӕджыты» хуызӕн, ӕмӕ уый бирӕ хуыздӕр у, ацы дунейы адӕймагӕн цы кад вӕййы, уымӕй (2 Кор. 3:1, 2). Рӕстдзинад куы нӕ базыдтаиккам, уӕд нӕм нӕ раздӕры цардӕй баззадаид ӕрмӕстдӕр мысинӕгтӕ, зӕронд къамтӕ ӕмӕ театры программӕтӕ.

Дэвид: Бирӕ азты дӕргъы Йегъовӕйӕн кӕй лӕггад кӕнӕм, уый нын нӕ цард тынг фӕивта. Рӕстдзинад мын баххуыс кодта, цӕмӕй хорз цардӕмбал ӕмӕ хорз фыд суыдаин. Библийы фыст ис, Мариам, паддзах Давид ӕмӕ-иу ӕндӕртӕ фырцинӕй кӕй кафыдысты, уый тыххӕй. Ӕмӕ мах дӕр, нӕ хотӕ ӕмӕ не ’фсымӕртау, бӕллӕм, Йегъовӕйы ног дунейы фырцинӕй кӕд кафдзыстӕм, уымӕ (Рац. 15:20; 2 Сам. 6:14).