Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Malwihu Kufuma Kudi Antañi

Malwihu Kufuma Kudi Antañi

Kunyima, kakavulu nyikanda yetu yateneneña muntu neyi mwevulu nikushikijewa, ilaña muyaaka yamakonu hiyavula kutenaku. Muloñadi?

Kaposhi Kakutalila kaSeptember 15, 1950 kaChizungu, kalumbulwili nawu mpinji yikwawu muntu, yuma yamwekeni hela chuma chatenawu muBayibolu chemenañaku chuma cheneni chikamwekana kumbidi. Kunyima nyikanda yetu yahosheli nawu amayala niambanda ashinshika adi neyi Debora, Elihu, Yefwata, Yoba, Rahaba, niRebeka, kushilahu tuhu niantu amakwawu amavulu, emeneneñaku awayishewa hela “izaza deneni.” (Chim. 7:9) Chakutalilahu, Yefwata, Yoba niRebeka ayimweneña nawu emeneneñaku awayishewa, hakwila Debora niRahaba ahosheli nawu emeneneñaku izaza deneni. Hela chochu, muyaaka yamakonu hitwayesekejaña muniyi njilaku. Muloñadi?

Nsona yahosha nawu antu amakwawu atenawu muBayibolu emenañaku chuma cheneni. Kwesekeja naAŋalija 4:21-31, kapostolu Pawulu washimwini “chishimu” chahosha hadi ambanda ayedi. Haga, nduñu yaAbarahama wemeneneñaku aIsarela aweni ovwahilileña Nshimbi jaYehova jamwinkeluwu Mosi. Ilaña Sara, “mumbanda wesumbu,” wemeneneñaku mumbanda waNzambi, dikwila nawu kuloñesha kwindi kwamwiwulu. Mumukanda wayisonekeleliyi aHeberu, Pawulu wamufwanishili mwanta nawa kapristu Melekizedeki naYesu, nakushimuna nyidimu yadifwana yazatiluwu awa antu ayedi. (Heb. 6:20; 7:1-3) Kuhiñahu, Pawulu wamufwanishili Isaya ninyanindi naYesu niatumbanji twindi awayishewa. (Heb. 2:13, 14) Pawulu amoneneni kusoneka iyi nsañu; dichi twakuhwelela yuma yahosheliyi haniyi nyevulu.

MWEVULU

Mwana kamukoku walambwileñawu hachipandakenu muIsarela wakushankulu wadiña mwevulu.—Kuch. 9:2

YUMA YEMENAÑAKU

Pawulu wamuteneni Kristu nindi diyi ‘mwana kamukoku waChipandakenu chetu.’—1 Kor. 5:7

Hela chakwila Bayibolu yashimuna nawu muntu wumu wemeneneñaku muntu wacheñi, hitwatela kuhosha netu nsañu yejima hela yuma yamumwekeneni owu muntu muchihandilu chindi yemenañaku chuma chenenuku. Chakutalilahu, hela chakwila Pawulu watuleja nindi Melekizedeki wemeneneñaku Yesu, kwosi nsañu yashimunayi Pawulu kutalisha hefuku daleteliyi Melekizedeki mankendi nivinyu kudi Abarahama nindi yadiluñishi hanyima yakushinda anyanta awanaku. Dichi hitukweti wunsahu wamuNsona wukutuleñela tukeñakeñeña mwatalisha iyi nsañuku.—Kutach. 14:1, 18.

Chimwahitili yaaka yayivulu kufuma hafwiliyi Kristu ansoneki amakwawu afwili mumuhetu wakwesekeja nsañu yejima nawu himwevulu. Hakulumbulula ntañishilu yaOrigen, Ambrose, niJerome, mukanda wumu wahosha nawu: “Akeñeleña nyevulu nawa ayiwanini muyuma yejima yamwekeni, ilaña yantesha chikupu diyu yasonekawu muNsona. Hela yuma yapela yavula kumwekana mafuku ejima ayimweneña nawu yajinda nsañu yalala yasweja [kukunama] yajindawu . . . , antu amakwawu afwilaña kwiluka mwatalisha nambaala yanshi 153 yakwatiluwu atumbanji nawufuku hefuku damwenuwu Chamwinu asañwiluwu!”—The International Standard Bible Encyclopaedia.

Augustine wakuHippo wahosheli chikupu hansañu yitwatañaña nawu Yesu wadiishili amayala kwakwihi na 5,000 namankendi atanu abali ninshi jiyedi. Chineli bali hiyayilemesheli neyi chalemesheluwu tidikuku, Augustine washimwini nindi mankendi atanu emenañaku nyikanda yitanu yaMosi (“bali” yabulili kulemeshawu yemeneneñaku “Chitiyañenu Chachikulu”). Chumanyi chahoshawu hanshi? Kudi chuma chaletesheli Augustine yesekeji inshi namwanta nikapristu. Muntu mukwawu wadiza chikupu wakeñeleña kwesekeja nyevulu nayuma yemenañaku wahosheli nindi Yakoba chalandiliyi wukulumpi waEsawu nayakudya yichinana chemeneneñaku Yesu chalandiliyi antu namashi indi achinana!

Neyi nsañu yamuchidiwu yakala kutiya, dikwila nawu hadi kukala. Antu eluka wanyi nsañu yamuBayibolu yemenañaku nyevulu yayuma yikamwekana niyabula kwikala nyevulu. Chuma chacheni chitwatela kwila dichi iche: Neyi Bayibolu yitañisha nawu muntu, yuma yamwekeni hela chuma chemenañaku chuma chikwawu, twatela kwiteja. Hela chochu, hitwatela kuhosha netu nsañu yejima yashimunawu muBayibolu yemenañaku muntu hela chuma chenenuku, chiña neyi nsona yishimuna mwenimu.

Hanu dinu tunateli kuhetela ñahi muyuma niyakutalilahu yashimunawu muNsona? HaAroma 15:4, twatañañahu mazu akapostolu Pawulu akwila nawu: ‘Muloña yuma yejima yasonekeluwu hashankulu, ayisonekeli kulonda kutuleja nachu maana, kulonda nakutatakena, nikukukundeja kwanyikanda yajila, tumwenuku kuchiñeja.’ Pawulu watwalili mukwila nindi amana kwindi awayishewa amuyaaka nkulakaji yakusambila anateli kudiza yuma yalema kuyuma yamwekeni yasonekawu muNyikanda Yajila. Hela chochu, antu jaNzambi amumakiñu ejima, awayishewa hela “anyikoku acheñi,” chili ashakamaña mumafuku akukuminina hela nehi, anateli kuhetela nawa ahetelaña muyuma yadizañawu yatañishañawu ‘muyuma yejima yasonekeluwu hashankulu.’—Yow. 10:16; 2 Tim. 3:1.

Chatela tumoneña iyi nsañu yamuBayibolu netu yakundama hohu kudi izanvu dimu dawawayishewa hela izaza deneni hela netu yamwekeni hohu hampinji yimu, antu jaNzambi azatishaña yuma yejima yadizañawu muNsona hichikweti muloña nezanvu mwekalawuku. Chakutalilahu, makabi amweniyi Yoba hiyemenañaku hohu makabi amwenuwu awayishewa hampinji yaNjita yaKaayi Yatachuku. Ambuña Nzambi amavulu, amayala niambanda, awayishewa niezaza deneni amonaña makabi neyi amweniyi Yoba nawa ‘amona nimwakumishañayi Yehova, chaswejañayi Yehova kutiyila antu wushona niluwi.’—Yak. 5:11.

Toñojokenu: Muyipompelu yetu makonu hitwawanaña akulumpi awambanda adi neyi Debora, aeluda akwenzi akweti maana adi neyi Elihu, apayiniya ahamuka nawa adikita adi neyi Yefwata niamayala nawambanda ashinshika nawa adiwunjika neyi Yobaku? Twamusakililaña nankashi Yehova hakuhemba “yuma yejima yasonekeluwu hashankulu,” kulonda “kukukundeja kwanyikanda yajila, tumwenuku kuchiñeja”!

Yumiyi diyi yaletesha nyikanda yetu makonu yikonkomweneña hayuma yitwadizilaña kunsañu yasonekawu muBayibolu chatela tufwileña kuwana mwevulu nichuma cheneni niyuma yeneni yemenañaku nichiyashikijewaña.