Mä rebistë La Atalaya 15 äämbë mayë 1951, ojts tnimaytyaˈaky ko näägë jäˈäy o tijaty tuun jäjtë, niwij nikajp. Extëm ijty tëëyëbë ëxpëjkpajn tnimaytyaˈaky ko Jefté, Job etsë Rebeca, yëˈë yˈandijpy pënaty nëjkxandëp tsäjpotm. Nanduˈun ijty yajnimaytyaˈaky ko Débora mëdë Rahab, yëˈë yˈandijpy ja “tëgoy myay ja jäˈäy” (Diˈibʉ Jatanʉp 7:9). Per tyam kyaj duˈun yˈokˈyajnimaytyaknë. ¿Tiko?

Biiblyë nyimaytyakypy ko myëdäjtypyë nyiwij nyikajën näägë jäˈäy diˈib yajmaytyakp mä Biiblyë. Extëm mä Galasyʉ 4:21-31, japë apostëlë Pablo ojts tnimaytyaˈaky tuˈugë “ijxpajtën” diˈib miimp mä Biiblyë diˈib myëdäjtypyë niwij nikajën. Mä yajnimaytyaˈaky nimajtskë toxytyëjk. Tim jawyiin yëˈë Agar, ja tyuumbë Abrahán, ets myëmajtsk yëˈë nyëdoˈoxy, Sara. Pablo ojts tnimaytyaˈaky ko Agar yëˈë yˈandijpy ja Israel gäjpn, ets ko Sara yëˈë ja nyëdoˈoxyë Jyobaa, o ja tuk pëky njënäˈänëm, ja kyäjpn diˈib myëdäjtypy tsäjpotm. Pablo nan ojts jatëgok tnimaytyaˈaky ko Melquisedec yëˈë yˈandijpyë Jesus (Ebreeʉsʉty 6:20; 7:1-3). Ets nanduˈun tnimaytyaky ko ja kugajpxy Isaías mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk, yëˈë yˈandijpyë Jesus mët pënaty nëjkxandëp tsäjpotm (Ebreeʉsʉty 2:13, 14). ¿Tiko nˈijtëm seguurë ko tëyˈäjtën extëm yajnimaytyaˈaky? Yëˈko mët yëˈëgyëjxmë Diosë myëjää Pablo tkujäˈäyë mä Biiblyë.

Per kyaj mbäät njënäˈänëm ko tukëˈëyë tijatyë Biiblyë myaytyakypy niwij nikajp. Extëmë Pablo ojts tnimaytyaˈaky ko Melquisedec yëˈë yˈandijpyë Jesus. Per tëgok, ta Melquisedec ojtsë Abrahán tmënëjkxë tsyäjpkaaky etsë byinë ko  dyajkutëgooy ja nimäjtaxkë rey. ¿Niwij nikajp ko duˈun ttuuny? Pablo kyaj ojts tnigajpxy, pääty kyaj mbäät nwinmäˈäytyëˈëwëm wiˈix nyiwijy nyikejy (Génesis 14:1, 18).

Ko Jesus ojts yˈoˈknë, ta nyajxy kanäk mëgoˈpx jëmëjt, mä näägë jäˈäy tyukniˈˈijxëdë ko tukëˈëyë tijatyë Biiblyë nyimaytyakypy, niwij nikajp. Tuˈugë enciclopedia tnimaytyaˈaky ko näägë jäˈäy ojts tjaˈëxtäˈäytyë wiˈix nyiwijy nyikejy tukëˈëyë tijatyë Biiblyë nyimaytyakypy. Wyinmääytyë ko axtë diˈib kyaj myëjwiinëty, kajaa nyiwijy nyikejy. Extëm nˈokpëjtakëm, ko Biiblyë tmaytyaˈaky ja Jesus jyukypyejky ets nyaytyukˈijxë ja yˈëxpëjkpëty, të nety tmatstë 153 äjkx. Tyäˈädë enciclopedia jyënaˈany ko näägë jäˈäy ojts wyinmaytyë ko tyäˈädë numero 153 niwij nikajp.

Biiblyë myaytyakypy ko Jesus yajkääy mëgoxk milë jäˈäy ets ko yëˈë yajtuun mëgoxkë sebäädë tsäjpkaaky ets majtskë äjkx. Ta tuˈugë jäˈäy tnimaytyaky ko ja mëgoxkpë tsäjpkaaky, yëˈë yˈandijpy ja mëgoxkpë liibrë diˈib tim jawyiin yajjääy mä Biiblyë. Ets jyënany ko mä tadë tiempë duˈunë netyë jäˈäy wyinmaytyë ko sebäädë kyaj yˈoyëty extëmë triigë, tyäˈädë yëˈë nety yˈandijpy ko ja Antiguo Testamento kyaj nety duˈun yˈoyëty extëmë Nuevo Testamento. Nanduˈun tnimaytyaky ko ja majtskpë äjkx, yëˈë yˈandijpy tuˈugë rey ets tuˈugë saserdotë. Ets ko Biiblyë tnimaytyaˈaky ko Jacob ojts tjuuyë ja kyaˈaxkopkˈäjtënë Esaú mët tuk texyë lentejë tojkx diˈib jantsy tsapts, ta jatuˈugë jäˈäy tkujäˈäyë ko yëˈë yˈandijpyë Jesusë nyeˈpyny, diˈib mëët tjuuybyëtsëëmyë naxwinyëdë jäˈäy parë jyukyˈattët tsäjpotm.

Extëm yä të yajnimaytyaˈaky tsip nmëbëjkëm. ¿Tiko? Yëˈko pënë Biiblyë kyaj tnimaytyaˈaky wiˈix tijaty nyiwij nyikejy, tsip nnijäˈäwëm pën tëyˈäjtën o kyaj. Pääty, ¿ti net mbäät nduˈunëm? Pënë Biiblyë nyimaytyakypy wiˈix tijaty nyikejy, oy ko ngupëjkëm. Per pën kyaj, kyaj tiko këˈëm nbawinmääytyëˈëwëm.

Per ¿wiˈix mbäät xypyudëjkëm ko ngäjpxëm tijatyë Biiblyë myaytyakypy? Mä Romanʉs 15:4 Pablo tˈanmääy pënaty nëjkxandëp tsäjpotm ko mbäät mëjwiin kajaa pyudëkëdë tukëˈëyë diˈib yajmaytyakp mä Diosë yˈAyuk. Mbäät pyudëkëdë parë tmëmadäˈäktëdë amay jotmay, jyotkujkmoˈoyëdë ets tˈawijx tjëjpˈixtët tijaty miin këdakp. Per kyaj yëˈëyë pyudëkëdë pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, nanduˈun pënaty jukyˈatandëp yä Naxwiiny (Fwank 10:16; 2 Timotee 3:1).

¿Ti xytyukniˈˈijxëm diˈib yä të yajnimaytyaˈaky? Ko tijatyë Biiblyë myaytyakypy të pyudëkëdë niˈamukë Dios mëduumbë nuˈunë tiempë pyety kyuˈty, kyaj yëˈëyëty pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, pënaty jukyˈatandëp yä Naxwiiny o ja Dios mëduumbëty diˈib tëëyëp jukyˈäjttë. Extëm ko Biiblyë tnimaytyaˈaky ko Job dyajnäjxyë ayoˈon jotmay, kyaj yëˈë tˈandijy ja ayoˈon jotmay diˈib yajnäjxtë ja Dios mëduumbë ko tyuunë Primera Guerra Mundial. Nuˈun kujkë tiempë nyaxy, nimayë Dios mëduumbë të dyajnaxtë ayoˈon jotmay extëmë Job, per ko tkäjpxtë mä Biiblyë wiˈix yajnimaytyaˈagyë Job, ta mëjwiin kajaa pyudëkëdë yˈijxpajtën, oy yetyëjk tyoxytyëjkëty, pënaty nëjkxandëp tsäjpotm o pënaty jukyˈatandëp yä Naxwiiny. Ets niˈamukë tˈixtë ko Jyobaa mëjwiin kajaa tsyokëdë ets pyaˈˈayowëdë (Santya̱ˈa̱gʉ 5:11).

Tyam, mayë nmëguˈukˈäjtëmë toxytyëjkpë diˈib mëjjäˈäy mëˈˈënäˈknë Dios mëdundë extëmë Débora, ets nimayë ënäˈktëjk diˈib wijˈyëty extëmë Elihú tyundë mëjjäˈäy. Nan ta mayë prekursoorëty diˈib jotmëk extëmë Jefté, ets mayë yetyëjk toxytyëjk diˈib yaˈijxëdëbë maˈkxtujkën extëmë Job. Mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko Jyobaa dyajkujäˈäyë mä Biiblyë wiˈix tëëyëp jyukyˈäjttë ja Dios mëduumbë, diˈib xyjyotkujkmoˈoyëm ets nˈawijx njëjpˈijxëm ja oyˈäjtën.

Pääty tyamë ëxpëjkpajn kyaj nëgoo tnekynyimaytyaˈaky wiˈix nyiwijy nyikejy tijatyë Biiblyë myaytyakypy. Yëˈë niˈigyë myaytyakypy wiˈix mbäät xypyudëjkëm.