1, 2. Sambu na nki Yezu pesaka kingana ya batalanta?

NA KINGANA ya batalanta, Yezu monisaka pwelele mukumba yina yandi pesaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta. Yo kele mfunu nde beto bakisa kingana yai sambu yo ke tadila Bakristu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na zulu mpi bayina ta zinga na ntoto.

² Yezu pesaka kingana ya batalanta sambu na kupesa mvutu na ngiufula ya balongoki ya kuzaba “kidimbu ya kukala na [yandi] mpi ya nsukilu ya ngidika ya bima.” (Mat. 24:3) Kingana yai ke na kulungana na bilumbu na beto mpi yo kele na kati ya kidimbu yina Yezu pesaka ya ke monisa kukala na yandi bonso Ntotila yina ke yala.

3. Inki malongi beto ke baka na bingana yina kele na Matayo kapu 24 mpi 25?

³ Kingana ya batalanta kele na kati ya bingana iya yina kele na Matayo 24:45 tii na 25:46. Yezu pesaka kingana ya mpika ya kwikama mpi ya mayele, kingana ya bamwense kumi, mpi kingana ya mameme mpi bankombo, sambu na kupesa mvutu na ngiufula ya me tala kidimbu ya kukala na yandi. Na bingana yai iya, Yezu tubilaka bikalulu yina ta monisa Bakristu ya kieleka na bilumbu yai ya nsuka. Kingana ya mpika ya kwikama, ya  bamwense mpi ya batalanta, ke tadila Bakristu yina bo me tulaka mafuta. Na kingana ya mpika ya kwikama, Yezu monisaka nde kimvuka mosi ya fioti ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta, ta vanda ti mukumba ya kudisa bansadi ya Yehowa na bilumbu yai ya nsuka. Kimvuka yai fwete vanda ya kwikama mpi ya mayele. Na kingana ya bamwense, Yezu monisaka nde Bakristu yonso yina bo me tulaka mafuta fwete vanda ya kuyilama mpi fwete kengila, sambu bo me zaba ve kilumbu mpi ntangu yina Yezu ta kwisa. Na kingana ya batalanta, Yezu ke monisa nde Bakristu yina bo me tulaka mafuta fwete lungisa mikumba yina bo me pesaka bo na mutindu ya mbote. Kingana ya bankombo mpi ya mameme ke tadila Bakristu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto. Yezu monisaka nde Bakristu yai fwete vanda ya kwikama mpi kupesa maboko na kisalu yina Bakristu yina bo me tulaka mafuta, yina kele na ntoto ke sala. * Bika beto tadila ntangu yai kingana ya batalanta.

4, 5. Muntu to mfumu ya bo ke tubila na kingana ya batalanta kele nani, talanta mosi vandaka ti nki valere?

⁴ Tanga Matayo 25:14-30. Mikanda na beto me tendulaka nde muntu to mfumu yina bo ke tubila na kingana yai kele Yezu, mpi nde nzietelo yina yandi salaka na insi ya nzenza kele ntangu yandi kwendaka na zulu na mvu 33 T.B. Na kingana yina Yezu pesaka na ntwala, yandi monisaka nde yandi fwete kwenda na bwala ya nzenza sambu na “kubaka kiyeka ya kintotila.” (Luka 19:12) Ntangu Yezu kwendaka na zulu, yandi kumaka ve mbala mosi Ntotila. * Kansi, yandi ‘fongaka na diboko ya kitata ya Nzambi, banda ntangu yina, yandi vandaka kuvingila tii kuna bo ta tula bambeni na yandi bonso kazune na makulu na yandi.’—Baeb. 10:12, 13.

⁵ Muntu yina bo ke tubila na kingana vandaka ti batalanta nana, yo vandaka kimvwama mosi ya mingi na ntangu yina. * Na ntwala ya kusala nzietelo na insi ya nzenza, yandi pesaka bampika na yandi batalanta. Bonso muntu yina ya kingana, Yezu vandaka ti kima mosi ya mbalu na ntwala ya kukwenda na zulu. Inki kima? Beto ke baka mvutu na kisalu yina yandi salaka awa na ntoto.

6, 7. Batalanta ke monisa nki?

⁶ Yezu vandaka kubaka kisalu na yandi ya kusamuna na mbalu. (Tanga Luka 4:43.) Yezu salaka kisalu na kilanga yina basisaka mbutu ya mbote. Ntete, yandi zabisaka balongoki na yandi nde: “Beno tombula meso na beno mpi beno tala bilanga, nde yo me tela sambu na kukatula bambuma.” (Yoa. 4:35-38) Na mabanza, Yezu vandaka kumona bantu mingi ya ntima-mbote yina ta kuma balongoki na yandi. Bonso musadi-bilanga ya mbote, Yezu yambulaka ve bambuma na yandi yina vandaka ya kutela kukonda kubaka bangidika sambu na kukatula yo. Yo yina, na ntwala ya kukwenda na zulu, yandi pesaka balongoki na yandi kisalu mosi ya mfunu na bangogo yai: “Beno kwenda mpi beno kumisa bantu ya makanda yonso balongoki.” (Mat. 28:18-20) Yezu pesaka bo kimvwama mosi ya mbalu: kisalu ya kusamuna.—2 Bak. 4:7.

⁷ Na bangogo ya nkaka, ntangu Yezu pesaka balongoki na yandi kisalu ya kukumisa  bantu balongoki, yandi pesaka bo “bima na yandi,” disongidila, batalanta na yandi. (Mat. 25:14) Na bunkufi, batalanta kele kisalu ya kusamuna mpi ya kukumisa bantu balongoki.

8. Ata bampika bakaka ve batalanta kiteso mosi, inki mfumu vandaka kuvingila?

⁸ Na kingana ya batalanta, mfumu pesaka nsadi mosi batalanta tanu, nsadi ya nkaka batalanta zole, mpi nsadi ya nsuka talanta mosi. (Mat. 25:15) Ata bampika bakaka ve batalanta kiteso mosi, mfumu vandaka kuzola nde bo yonso kusadila batalanta na mutindu ya mbote, disongidila, kusala bikesa yina me fwana na kisalu ya kusamuna. (Mat. 22:37; Bakol. 3:23) Banda na Pantekoti ya mvu 33 T.B., balongoki ya Yezu yantikaka kusala mumbongo ti batalanta yina bo pesaka bo. Mukanda ya Bisalu ke monisa bikesa yina bo salaka na kisalu ya kukumisa bantu balongoki. *—Bis. 6:7; 12:24; 19:20.

9. (a) Inki mutindu bampika zole sadilaka batalanta na bo, mpi yo ke monisa nki? (b) Inki mukumba “mameme ya nkaka” kele na yo?

⁹ Na bilumbu ya nsuka, mingi-mingi, banda na 1919, Bakristu yina bo me tulaka  mafuta yina kele na ntoto, ke salaka mumbongo ti batalanta ya Mfumu. Bonso bampika zole yina ya ntete, Bakristu yina bo me tulaka mafuta, bankento mpi babakala, ke sadilaka mbote batalanta yina bo pesaka bo. Beto kele ve na mfunu ya kusosa kuzaba kana mpika yina bakaka batalanta tatu ke monisa banani mpi yina bakaka batalanta zole ke monisa banani. Kingana ke monisa nde bampika yina zole, sadilaka mbote batalanta yina Mfumu pesaka bo; bo zole vandaka bampika ya mbote. Inki mukumba bampangi yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto kele na yo? Kingana ya Yezu ya mameme mpi bankombo ke longa beto nde, bo kele ti mukumba ya nene ya kupesa maboko na kisalu ya kusamuna mpi ya kulonga yina Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke salaka. Na bilumbu yai ya mpasi, bimvuka yai zole ke sala kumosi na kikesa yonso bonso “kibuka mosi,” sambu na kulungisa kisalu ya kukumisa bantu balongoki.—Yoa. 10:16.

10. Inki kele kidimbu ya mfunu ya ke ndimisa kukala ya Yezu?

¹⁰ Mfumu vandaka kuzola nde bampika kubasisa mbutu ya mbote. Mutindu beto tubilaka yo na zulu, Bakristu ya mvu-nkama ya ntete kumisaka mingi bima yina Mfumu pesaka bo. Inki beto lenda tuba sambu na bilumbu yai ya nsuka, ya kingana yina fwete lungana? Balongoki ya Yezu ya kwikama ke salaka mingi na kisalu ya kukumisa bantu balongoki. Kisalu yina bo ke salaka na kimvuka me basisaka mbutu ya mbote sambu konso mvula, bamilio ya bantu ke kumaka balongoki ya Yezu, bo mpi ke samunaka nsangu ya mbote. Kisalu yai ya kusamuna kele kibeni kidimbu ya kukala ya Yezu na kiyeka na yandi ya Ntotila. Ya kieleka, Mfumu na bo fwete vanda na kiese mingi!

11. Inki ke pusa beto na kutuba nde Yezu ta kwisa kuyidika mambu ya mbongo na nsungi ya mpasi ya nene?

¹¹ Na nsungi ya mpasi ya nene yina me finama, Yezu ta kwisa kuzikisa mutindu bampika sadilaka batalanta yina yandi pesaka bo. Inki ke pusa beto na kutuba mpidina? Na mbikudulu yina kele na Matayo Kapu 24 mpi 25, Yezu tubilaka kukwisa na yandi mbala mingi. Ntangu Yezu tubilaka lusambisu yina ta salama na nsungi ya mpasi ya nene, yandi tubaka nde, bantu “ta mona Mwana ya muntu ke kwisa na  zulu ya matuti ya zulu.” Yezu siamisaka balongoki na yandi yina ta zinga na bilumbu ya nsuka na kukengila. Yandi tubaka nde: “Beno me zaba ve kilumbu yina Mfumu na beno ta kwisa” diaka, “mwana ya muntu ta kwisa na ngunga yina beno ke yindula ve.” (Mat. 24:30, 42, 44) Yo ke pwelele nde, ntangu Yezu tubaka nde “mfumu ya bampika yango kwisaka mpi yidikaka mambu ya mbongo,” yandi vandaka kutubila ntangu yina yandi ta kwisa sambu na kusambisa bantu na nsuka ya ngidika yai ya bima. *—Mat. 25:19.

12, 13. (a) Inki mambu mfumu ta sadila bampika zole ya ntete, mpi sambu na nki? (b) Inki ntangu Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta baka kidimbu ya nsuka? (Tala lupangu “ Kuyidika Mambu ya Mbongo na Ntangu ya Lufwa.”) (c) Inki lufutu Bakristu yina ta vanda na ndonga ya mameme ta baka?

¹² Ntangu mfumu kwisaka, yandi monaka nde mpika yina yandi pesaka batalanta tanu mpi yina yandi pesaka batalanta zole, vandaka ya kwikama, mpi bo fokulaka ntalu ya batalanta mbala zole. Mfumu tubaka diambu yai mosi na bampika yina zole: “Yo kele mbote, mpika ya mbote mpi ya kwikama! Nge vandaka ya kwikama na bima fioti. Mono ta tula nge na zulu ya bima mingi.” (Mat. 25:21, 23) Inki mambu ta salama ntangu Mfumu, disongidila Yezu, ta kwisa na nkembo sambu na kusambisa bantu na bilumbu ke kwisa?

¹³ Bampika yai zole, disongidila Bakristu yina bo me tulaka mafuta, ta baka kidimbu ya nsuka na ntwala nde nsungi ya mpasi ya nene kuyantika. (Kus. 7:1-3) Na ntwala ya Armagedoni, Yezu ta pesa bo lufutu yina yandi silaka bo, luzingu na zulu. Ebuna, Yezu ta sambisa bantu. Yandi ta tula Bakristu yina ke pesaka bampangi ya Kristu maboko na kisalu ya kusamuna na ndonga ya mameme, mpi ta pesa bo dibaku ya kuzinga na ntoto na nsi ya Kimfumu na yandi.—Mat. 25:34.

14, 15. Keti Yezu zolaka kutuba nde Bakristu ya nkaka yina bo me tulaka mafuta ta monisa bikalulu ya mpika ya mbi mpi ya molo? Tendula.

¹⁴ Na kingana yina, mpika ya tatu bumbaka talanta na yandi na kisika ya kusala ti yo mumbongo, to kutula yo na banki yina lenda kumisa yo mingi. Mpika yai salaka mbi sambu yandi basisaka ve mbutu ya mbote na talanta yina mfumu pesaka yandi. Mfumu tubaka nde yandi kele “mpika ya mbi mpi ya molo.” Mfumu botulaka talanta yina mpi pesaka yo na mpika yina kumaka ti batalanta kumi. Ebuna, mfumu losaka mpika ya mbi na “mudidi na nganda.” “Kuna yandi ta dilaka mpi ta kwetisaka meno.”—Mat. 25:24-30; Luka 19:22, 23.

¹⁵ Sambu mpika mosi bumbaka talanta yina bo pesaka yandi, keti Yezu zolaka kutuba nde balongoki ya nkaka yina bo me tulaka mafuta ta vanda bampika ya mbi mpi bamolo? Ve. Beto tadila mambu yina yandi  tubaka na ntwala. Na kingana ya mpika ya kwikama mpi ya mayele, Yezu tubilaka mpika mosi ya mbi yina bulaka bampangi na yandi. Yezu vandaka ve kumonisa nde mpika mosi ya mbi ta basika na kati ya Bakristu na yandi. Kansi, yandi vandaka kukebisa mpika ya kwikama na kumonisa ve bikalulu ya mpika ya mbi. Mutindu mosi mpi, na kingana ya bamwense kumi, Yezu vandaka ve kumonisa nde kimvuka mosi ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta vanda bonso bamwense tanu ya bazoba. Kansi, Yezu vandaka kaka kukebisa Bakristu yina bo me tulaka mafuta nde, mambu yina lenda kumina bo kana bo me landa ve na kukengila mpi kuvanda ya kuyilama. * Mambu yina Yezu tubaka na ntwala ke monisa nde, na kingana ya batalanta, yandi vandaka ve kutuba nde balongoki ya nkaka na kati ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta monisa bikalulu ya mpika ya mbi mpi ya molo. Kansi, Yezu vandaka kukebisa Bakristu yina bo me tulaka mafuta na kulanda kukengila, disongidila ‘kusala mumbongo ti batalanta na yandi,’ mpi kusala ve mambu yina lenda monisa bikalulu ya mpika ya mbi.—Mat. 25:16.

16. (a) Inki malongi beto me baka na kingana ya batalanta? (b) Inki mutindu disolo yai me tomisa mutindu na beto ya kubakisa kingana ya batalanta? (Tala lupangu “ Sambu na Kubakisa Kingana ya Batalanta.”)

¹⁶ Inki malongi zole beto me baka na kingana ya Yezu ya batalanta? Ya ntete, Mfumu, disongidila Kristu, pesaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta kima mosi yina kele mbalu na meso na yandi: kisalu ya kusamuna mpi kukumisa bantu balongoki. Ya zole, Kristu ke lomba beto yonso na kuvanda kikesa na kisalu ya kusamuna. Kana beto ke monisa kikesa, beto lenda vanda ti kivuvu nde Mfumu ta pesa beto lufutu sambu na lukwikilu, kikesa mpi kwikama yina beto ke monisa.—Mat. 25:21, 23, 34.