Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Kasi Ntharika ya Matalente Yikutisambizga Vichi?

Kasi Ntharika ya Matalente Yikutisambizga Vichi?

“Kwa yumoza wakapeleka matalente ghankhondi, kwa munyake ghaŵiri, kwa munyakeso limoza.”MAT. 25:15.

1, 2. Chifukwa wuli Yesu wakayowoya ntharika ya matalente?

MU NTHARIKA ya matalente, Yesu wakayowoya makora udindo wa Ŵakhristu ŵakuphakazgika. Ntchakuzirwa kupulikiska ivyo Yesu wakayowoya mu ntharika iyi. Ntharika iyi njakuzirwa kwa Mkhristu waliyose kwali wakulindilira kuluta kuchanya panji kuzakakhala pa charu chapasi.

2 Ŵasambiri ŵakamufumba Yesu kuti walongosore ‘chimanyikwiro cha kuŵapo kwake na cha umaliro wa mgonezi.’ Pakuzgora fumbo ili, Yesu wakayowoya ntharika ya matalente. (Mat. 24:3) Ntharika iyi yikufiskika mazuŵa ghano kweniso ntchimanyikwiro chakuti Yesu wakuwusa kuchanya.

3. Kasi ntharika izo zili mu Mateyu 24 na 25 zikutisambizga vichi?

3 Ntharika ya matalente njimoza ya ntharika zinayi izo Yesu wakayowoya pa Mateyu 24:45 m’paka 25:46. Yesu wakayowoya za muzga wakugomezgeka na wakuchenjera, ntharika ya ŵamwali 10, kweniso ntharika ya mberere na mbuzi. Yesu wakayowoya ntharika zose izi apo wakazgoranga ŵasambiri ŵake vya chimanyikwiro cha kuŵapo kwake. Mu ntharika izi Yesu wakalongosora vinthu ivyo vizamovwira ŵanthu kumanya awo Mbakhristu ŵaunenesko mu mazuŵa ghaumaliro. Yesu wakayowoyanga vya Ŵakhristu ŵakuphakazgika apo wakayowoya ntharika ya muzga, ya ŵamwali na ya matalente. Mu ntharika ya muzga wakugomezgeka, Yesu wakachiskanga muzga uyu kuti walutilire kuŵa wakugomezgeka na wakuchenjera. Gulu lichoko la Ŵakhristu ŵakuphakazgika ili, lili na udindo wa kupeleka chakurya chauzimu kwa ŵateŵeti ŵake ŵa pa nyumba mu mazuŵa ghaumaliro. Mu ntharika ya ŵamwali, Yesu wakadidimizga fundo yakuti Ŵakhristu wose ŵakuphakazgika ŵakwenera kuŵa ŵakunozgeka kweniso kuŵa maso. Iwo ŵakumanya kuti Yesu wakwiza nangauli ŵakumanya yayi zuŵa kweniso ora. Mu ntharika ya matalente, Yesu wakalongosora kuti Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakwenera kulimbikira kupharazga. Ntharika ya mberere na mbuzi yikuyowoya vya awo ŵazamukhala pa charu chapasi. Yesu wakadidimizga fundo yakuti ŵakwenera kuŵa ŵakugomezgeka kovwira Ŵakhristu ŵakuphakazgika awo ŵachali pa charu chapasi. * Tiyeni sono tidumbiskane ntharika ya matalente.

FUMU YIKAPELEKA NDALAMA KU ŴAZGA ŴAKE

4, 5. Kasi munthu uyo wakuzunulika mu ntharika ya matalente ni njani? Kasi talente limoza likayananga na vichi?

4 Ŵazgani Mateyu 25:14-30. Kwamba kale mabuku ghithu ghakuti munthu uyo wakuzunulika mu ntharika ya matalente ni Yesu. Mu 33 C.E., Yesu wakakwera kuchanya uko kuli nga ni charu chakutali. Yesu wakayowoya chifukwa icho fumu yikalutira ku charu chakutali, kuti ‘yikajisangire mazaza gha kuwusa.’ (Luka 19:12) Yesu wati waluta kuchanya, wakapika mazaza ghakuwusa nyengo yeneyiyo yayi. * Kweni ‘wakakhala ku woko lamalyero la Chiuta, kulindilira m’paka ŵalwani ŵake ŵaŵikike kuŵa chakukandapo malundi ghake.’—Heb. 10:12, 13.

5 Munthu uyo wakuzunulika mu ntharika iyi wakaŵa na matalente 8. Kale izi zikaŵa ndalama zinandi chomene. * Pambere wandalute ku charu chakutali, wakapeleka ndalama kwa ŵazga ŵake kuti ŵachitire malonda. Apo wakaŵa pa charu chapasi, Yesu nayo wakaŵa na ntchito yakuzirwa chomene. Kasi yikaŵa ntchito wuli? Tiyeni tiwone.

6, 7. Kasi matalente ghakwimira vichi?

6 Yesu wakawonanga ntchito yakupharazga na kusambizga ŵanthu kuti njakuzirwa chomene. (Ŵazgani Luka 4:43.) Pakwambiska ntchito yakupharazga wakaŵa nga wajura munda uwo uli na vipambi vinandi. Lekani wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti: ‘Inuskani maso ghinu na kuwona minda, kuti yacha kale mwakuti yivunike.’ (Yoh. 4:35-38) Iyo wakamanya kuti pali ŵanthu ŵanandi ŵa mitima yiwemi awo ŵangaŵa ŵasambiri ŵake. Nga ni mulimi, Yesu wakakhumbanga yayi kuwuleka waka munda uwo ukaŵa kuti wacha kale. Ntheura pambere Yesu wandalute kuchanya, wakapeleka mulimo wakuzirwa chomene kwa ŵasambiri ŵake. Iyo wakati: “Ntheura, lutaninge mukazgore ŵanthu . . . kuŵa ŵasambiri.” (Mat. 28:18-20) Yesu wakapeleka ku ŵasambiri ŵake usambazi wapadera chomene uwo mbuteŵeti.—2 Kor. 4:7.

7 Kasi fundo njakuti wuli apa? Apo Yesu wakaŵaphaliranga kuti ŵakazgore ŵanthu kuŵa ŵasambiri, vikaŵa nga wakuŵapa “vinthu vyake” ivyo ni matalente. (Mat. 25:14) Ntheura matalente ghakwimira mulimo wa kupharazga na kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri.

8. Nangauli ŵazga ŵakapokera matalente ghakupambana, kasi fumu yawo yikakhazganga vichi?

8 Fumu yikapeleka matalente ghankhondi kwa muzga wakwamba, ndipo wachiŵiri yikamupa matalente ghaŵiri, kweni wachitatu yikamupa talente limoza. (Mat. 25:15) Nangauli ŵazga ŵakapokera matalente ghakupambana, kweni fumu yawo yikakhazganga kuti waliyose walimbikirenge kuchita malonda. Ntheura waliyose wakeneranga kuchita vyose ivyo wangafiska pakuteŵetera. (Mat. 22:37; Kol. 3:23) Ŵakhristu ŵakamba kuchita malonda na matalente kwambira pa Pentekoste 33 C.E. Ŵakhristu aŵa ŵakalimbikira chomene kupharazga na kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri. Buku la Milimo likulongosora umo ŵakachitira ntchito iyi. *Mil. 6:7; 12:24; 19:20.

KUCHITA MALONDA NA MATALENTE MU MAZUŴA GHAUMALIRO

9. (a) Kasi ŵazga ŵaŵiri ŵakugomezgeka ŵakachita wuli na matalente? Kasi ivyo ŵakachita vikulongora vichi? (b) Kasi ŵamberere zinyake ŵali na udindo wuli?

9 Kwambira mu 1919, Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakulimbikira chomene kupharazga. Nga umo ŵakachitira ŵazga ŵaŵiri ŵakugomezgeka, Ŵakhristu ŵakuphakazgika nawo ŵakuchita vyose ivyo ŵangafiska pakuteŵetera. Mu ntharika, ŵazga ŵaŵiri ŵakugomezgeka ŵakalimbikira kuchita malonda, ŵakasanga phindu kaŵiri pa izo Fumu yawo yikaŵapa. Kasi awo ŵazamukhala pa charu chapasi ŵali na udindo wuli? Ŵali na udindo wakuzirwa chomene. Ntharika ya Yesu ya mberere na mbuzi yikutisambizga kuti awo ŵazamukhala pa charu chapasi ŵakwenera kovwira ŵabali ŵa Khristu pa ntchito yakupharazga na kusambizga ŵanthu. Ŵakuphakazgika na ŵamberere zinyake ni “mskambo umoza,” ndipo wose ŵakulimbikira kuchita ntchito yakuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri mu mazuŵa ghaumaliro agha.—Yoh. 10:16.

10. Kasi chimanyikwiro chikuru chakuti Yesu wakuwusa kuchanya ntchakuti wuli?

10 Fumu yikukhazga kuti yiwone umo ŵazga ŵachitirenge na matalente. Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakalimbikira kusazgirako vinthu vya Fumu. Kasi ntharika ya matalente yikufiskika wuli mu mazuŵa ghaumaliro agha? Ŵasambiri ŵakugomezgeka ŵa Yesu ŵakulimbikira chomene kupharazga na kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri. Chaka chilichose ŵapharazgi ŵa Ufumu ŵanandi ŵakusazgikira. Lekani mulimo wa kupharazga na kusambizga ŵanthu ntchimanyikwiro chikuru chakuti Yesu wakuwusa kuchanya. Ntheura Fumu njakukondwa chomene!

Khristu wali kupeleka ntchito yakupharazga kwa ŵalondezgi ŵake (Wonani ndime 10)

APO FUMU YIZIRENGE KUZAKAPENDERANA NDALAMA NA ŴAZGA ŴAKE

11. Kasi tikumanya wuli kuti Yesu wizenge pa suzgo yikuru kuzakapenderana ndalama na ŵazga ŵake?

11 Yesu wizenge kuzakapenderana ndalama na ŵazga ŵake para suzgo yikuru yili pafupi kumara. Suzgo yikuru yili pafupi chomene. Kasi tikumanya wuli? Yesu wakazunura kanandi waka za kwiza kwake mu uchimi uwo wuli mu Mateyu 24 na 25. Apo wakayowoyanga vya suzgo yikuru, Yesu wakati ŵanthu ‘ŵazamuwona Mwana wa munthu wakwiza mu mabingu gha kuchanya.’ Iyo wakayowoyanga kuti ŵasambiri ŵake awo ŵazamuŵako mu mazuŵa ghaumaliro ŵakwenera kuŵa maso. Iyo wakati: ‘Mukumanya chara zuŵa ilo Fumu yinu yikwizira,’ chifukwa ‘pa ora ilo mukughanaghana kuti ndilo chara, Mwana wa munthu wakwiza.’ (Mat. 24:30, 42, 44) Yesu wakati “fumu ya ŵazga ŵara yikiza ndipo yikapenderana nawo ndalama.” Iyo wakayowoyanga vya nyengo iyo wizirenge kuzakeruzga charu chiheni ichi. *Mat. 25:19.

12, 13. (a) Kasi fumu yikaŵaphalira vichi ŵazga ŵaŵiri ŵakugomezgeka? Ndipo chifukwa wuli? (b) Kasi mphawuli apo Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵazamudindika kaumaliro? (Wonani bokosi la mutu wakuti “ Ŵakweruzgika Kuŵa Ŵakwenelera Kupokera Njombe.”) (c) Kasi awo ŵazamweruzgika kuti ni mberere ŵazamupokera njombe wuli?

12 Ntharika ya matalente yikulongosora kuti apo fumu yikizira, yikasanga ŵazga ŵaŵiri ŵakugomezgeka. Muzga uyo wakapika matalente ghankhondi na uyo wakapika ghaŵiri, ŵakandaniska kaŵiri matalente ghawo. Wose fumu yikaŵaphalira kuti: ‘Wachita makora, muzga muwemi na wakugomezgeka! Ukaŵa wakugomezgeka pa vinthu vichoko. Nikwimikenge pa vinthu vinandi.’ (Mat. 25:21, 23) Para Yesu wakwiza kuzakeruzga charu ichi, kasi tikwenera kulindilira vichi?

13 Ŵazga ŵaŵiri ŵakugomezgeka ŵakwimira Ŵakhristu ŵakuphakazgika. Para suzgo yikuru yikwamba, Ŵakhristu ŵakuphakazgika awo ŵalutilira kugomezgeka ŵazamuŵa kuti ŵadindika kaumaliro. (Uvu. 7:1-3) Pambere Haramagedoni yindambe ŵakuphakazgika wose ŵazamuŵa kuti ŵapokera njombe yawo kuchanya. Wose awo ŵakawovwiranga ŵabali ŵa Yesu pa ntchito ya kupharazga, ŵazamweruzgika kuti ni mberere ndipo ŵazamuŵa ŵakwenelera kupika umoyo wamuyirayira pa charu chapasi.—Mat. 25:34.

MUZGA MUHENI NA MUKATA

14, 15. Kasi Yesu wakayowoyanga kuti ŵakuphakazgika ŵanandi ŵazamuzgoka ŵaheni? Longosorani.

14 Ntharika ya matalente yikuti muzga wachitatu wakabisa pasi talente lake m’malo mwa kuchitira malonda. Muzga uyu wakalekera dala kuchita ivyo fumu yake yikakhumbanga, ntheura wakalongora nkharo yiheni. Fumu yikati ni “muzga muheni na mukata.” Fumu yikapoka talente lake na kupeleka kwa muzga uyo wakaŵa na matalente 10. Muzga muheni yura ŵakamuponya ‘kuwaro ku chisi, kwenekura ndiko wakalira na kuska mino ghake.’—Mat. 25:24-30; Luka 19:22, 23.

15 Yesu wakati pa ŵazga ŵatatu ŵara, yumoza wakabisa talente lake pasi. Kweni kasi wakang’anamuranga kuti ŵanyake mwa Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵazamuŵa ŵaheni na ŵakata? Yayi. Ghanaghanirani ivyo Yesu wakayowoya pambere wandayowoye ntharika iyi. Wakayowoya ntharika ya muzga wakugomezgeka na wakuchenjera. Mu ntharika iyi, wakati muzga muheni wakatimba ŵazga ŵanyake. Apa Yesu wakang’anamuranga kuti pazamuwuka gulu linyake la muzga muheni yayi. M’malo mwake, wakachenjezganga muzga wakugomezgeka kuti waleke kuchita vinthu ivyo vingamupangiska kuŵa muheni. Mwakuyana waka, mu ntharika ya ŵamwali 10, Yesu wakang’anamuranga kuti hafu ya Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵazamuŵa nga mbamwali ŵakupusa yayi. Kweni wakachenjezganga ŵakuphakazgika ivyo vingachitika usange ŵangaleka kunozgeka na kuŵa maso. * Ntheura mu ntharika ya matalente, Yesu wakayowoyanga kuti Ŵakhristu ŵanandi ŵakuphakazgika mu mazuŵa ghaumaliro ŵazamuŵa ŵaheni na ŵakata yayi. Kweni Yesu wakaphaliranga Ŵakhristu ŵakuphakazgika kuti ŵalimbikirenge ‘kuchita malonda’ na matalente agho ŵali kupika. Wakakhumba yayi kuti ŵaŵe nga ni muzga muheni na mukata.—Mat. 25:16.

16. (a) Kasi tikusambira vichi mu ntharika ya matalente? (b) Kasi nkhani iyi yatovwira wuli kupulikiska makora ntharika ya matalente? (Wonani bokosi la mutu wakuti, “ Ntharika ya Matalente.”)

16 Pali fundo ziŵiri izo tikusambira mu ntharika ya matalente. Yakwamba, Khristu wakapeleka ntchito yakupharazga na kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri ku Ŵakhristu ŵakuphakazgika. Yachiŵiri, Khristu wakukhumba kuti tilimbikirenge kupharazga. Para tikulimbikira kupharazga na kulutilira kugomezgeka, Yesu wazamutitumbika.—Mat. 25:21, 23, 34.

^ ndime 3 Gongwe la Mulinda la Julayi 15, 2013, peji 21-22, ndime 8-10 likalongosora makora uyo ni muzga wakugomezgeka na wakuchenjera. Nkhani iyo yajumpha yalongosora makora ntharika ya ŵamwali. Ntharika ya mberere na mbuzi yikulongosoreka mu nkhani ya mutu wakuti “Kovwira Ŵabali ŵa Khristu” peji 25 mu magazini yino kweniso mu Gongwe la Mulinda la Chicheŵa la Okutobala 15, 1995, peji 23-28.

^ ndime 5 Kale madinari 6,000 ghakayananga na talente limoza. Munthu uyo wakapokeranga dinari limoza pa zuŵa, wakeneranga kugwira ntchito pafupifupi vyaka 20 kuti wasange talente limoza.

^ ndime 8 Ŵapositole ŵakati ŵafwa, Satana wakambiska uchigaluka. Uchigaluka uwu ukaŵapo kwa nyengo yitali. Ntheura ntchito ya kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri yikatimbanizgika. Kweni vinthu vikasintha mu nyengo ya “vuna” iyo ni mazuŵa ghaumaliro. (Mat. 13:24-30, 36-43) Wonani Gongwe la Mulinda la Julayi 15, 2013, peji 9-12.

^ ndime 15 Wonani ndime 13 mu nkhani ya mutu wakuti “‘Muŵenge Maso’ Nyengo Zose,” mu magazini yino.