1, 2. (a) Kumbi Yesu wangukambiskana nawu ntharika nizi akusambira ŵaki? (Wonani chithuzi cho che pachanya.) (b) Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbika kuziŵa pa ntharika ya mbereri ndi mbuzi?

 YESU wenga weche kukambiskana ndi Petro, Andreya, Yakobe ndipuso Yohane. Pa nyengu iyi ndipu wamaliza ŵaka kuŵakonkhoske ntharika ya muŵanda wakugomezgeka ndi wakuwamu, ya amwali 10 kweniso ya matalente. Pavuli paki, iyu wanguŵakambiya ntharika yakumaliya. Iyu wangukonkhoska kuti ntharika iyi njakukwaskana ndi nyengu yo “Mwana wa munthu” wazamuyeruzgiya “mitundu yosi.” Akusambira aku Yesu atenere kuti angukondwa ukongwa ndi ntharika iyi. Muntharika iyi, Yesu wangukamba ukongwa vakukwaskana ndi mbereri kweniso mbuzi. Ndipu wanguzumbuwamu so gulu lakukhumbika ukongwa la “abali” a “Karonga.”​—Ŵerengani Mateyu 25:31-46.

² Ŵanthu aku Yehova akwamba kali kukhumbisiska kuti ayivwisi ntharika iyi. Ivi vakwenere chifukwa chakuti muntharika iyi, Yesu wakamba vo vazamuchitikiya ŵanthu. Iyu wanguvumbuwa chifukwa cho anyaki azamulonde umoyu wamuyaya, po anyaki  azamubayika. Kuti tizitaskiki, tikhumbika kuvwisa uneneska wo Yesu wakusambiza ndipuso kuchitapu kanthu. Mwaviyo, titenere kujifumba kuti: Kumbi Yehova watiwovya wuli kuti tivwisi ntharika iyi? Nchifukwa wuli tingakamba kuti ntharika iyi yilongo kuti nchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa? Kumbi mbayani wo atenere kupharazga? Nchifukwa wuli sonu ndipu tikhumbika kugomezgeka ukongwa?

3, 4. (a) Kumbi ndi vinthu wuli vo tikhumbika kuziŵa kuti tivwisi ntharika ya mbereri ndi mbuzi? (b) Kumbi Chigongwi cha Alinda chinguyikonkhoska wuli ntharika iyi mu 1881?

³ Kuti tiyivwisi ntharika ya mbereri ndi mbuzi, tikhumbika kuziŵa vinthu vitatu vakukhumbika ukongwa. Chakwamba, wo azumbulika muntharika iyi, chachiŵi, nyengu ya cheruzgu ndipu chachitatu, chifukwa cho adanikiya kuti mbereri kweniso mbuzi.

⁴ Mu 1881, Chigongwi cha Alinda (Zion’s Watch Tower) chingukonkhoska kuti “Mwana wa munthu,” yo wadanika so kuti “Karonga” ndi Yesu. Pakwamba kagulu ka Akusambira Bayibolo, kawonanga nge kuti mazu nga m’Bayibolo la King James Version, ngakuti “abali ŵangu” ngakamba za ŵanthu wo amuwusa ndi Khristu ndipuso ŵanthu wosi akufikapu wo azamuja m’charu chifya. Yiwu akambanga kuti kupatuwa mbereri ndi mbuzi kwazamuchitika mu Muwusu Waku Khristu wa Vyaka 1000. Kweniso agomezganga kuti ŵanthu angadanika kuti mbereri chifukwa chakuvwiya dangu laku Chiuta lakuti ayanjanengi.

5. Kumbi ndi fundu niyi yo yingusintha m’ma 1920?

⁵ Kukwamba kwa vyaka va m’ma 1920, Yehova wanguwovya ŵanthu ŵaki kuti avwisi ntharika iyi. Chigongwi cha Alinda cha October 15, 1923 chingukonkhoska so mwakuvwika umampha kuti “Mwana wa munthu” ndi Yesu. Kweni mwakupambana ndi vo vingukambika mu 1881, magazini iyi yingukonkhoska so mwakutuliya m’Malemba kuti abali aku Khristu ndiwu ŵija wo amuwusa ndi iyu kuchanya, ndipu mbereri zo zikambika muntharika iyi zimiya ŵanthu wo alindizga kuzija pacharu chapasi mu Ufumu waku Khristu. Nanga wuli pakukamba za nyengu ya kupatuwa mbereri ndi mbuzi? Nkhani iyi yingukamba kuti abali aku Khristu amuwusa ndi iyu kuchanya mu Muwusu wa Vyaka 1000. Pa nyengu iyi, yiwu azamukhumba chovyu chechosi cha kutuliya kugulu la ŵanthu wo azamuja pacharu chapasi. Mwaviyo, kupatuwa mbereri ndi mbuzi kwazamuchitika Muwusu wa Vyaka 1000 wechendayambi. Chifukwa chakuti munthu wayeruzgikiya ndi mbereri, nkhani iyi yingukonkhoska kuti ŵanthu azamuziŵika kuti ndi mbereri pijapija asani azomerezga kuti Yesu ndi Mbuyawu ndipuso asani agomezganadi kuti Ufumu waku Chiuta ndiwu usinthengi vinthu pacharu.

6. Kumbi ndi fundu niyi yo yingusintha m’ma 1990?

⁶ Chifukwa cha kusintha kwenuku, ŵanthu aku Yehova angwamba kuŵanaŵana kuti ŵanthu angayeruzgika kuti ndi mbereri pamwenga mbuzi asani akana pamwenga azomera uthenga wa Ufumu m’nyengu yakumaliya. Kweni m’ma 1990, fundu iyi yingusintha mo tayivwiyanga pakwamba. Nkhani ziŵi za mu Chigongwi cha Alinda cha October 15, 1995, zingukonkhoska kuyanana kwa mazu ngaku Yesu nga pa Mateyu 24:29-31 (ŵerengani) ndi nga pa Mateyu 25:31, 32. (Ŵerengani.) a Magazini iyi yingukamba kuti: “Kuyeruzga pakati  pa mbereri ndi mbuzi kwazamuchitika kunthazi.” Nyengu niyi? Magazini iyi yingulutirizga kuti: “Kwazamuchitika asani ‘chisuzgu’ cho chikambika pa Mateyu 24:29, 30 chaziyamba, pa nyengu yo Mwana wa munthu wazamuziya mu ‘unkhankhu’ waki . . . kuti waziyeruzgi ŵanthu wosi ndi kutuzgapu mugonezi uheni uwu.”

7. Kumbi ntharika ya mbereri ndi mbuzi titiyivwa wuli mazuŵa nganu?

⁷ Mazuŵa nganu, titiyivwisa umampha ntharika ya mbereri ndi mbuzi. Tiziŵa kuti “Mwana wa munthu” ndi Yesu yo ndi Fumu. Kweniso, wo azumbulika kuti “abali ŵangu,” mbakhristu akusankhika wo azamuwusa ndi Khristu kuchanya. (Ŵar. 8:16, 17) “Mbereri” kweniso “mbuzi” mbanthu wosi ambula kusankhika akutuliya m’mitundu yakupambanapambana. Nanga tiziŵanji vakukwaskana ndi nyengu ya cheruzgu? Cheruzgu chazamuchitika asani chisuzgu chikulu chazija kamanavi kumala. Nanga nchifukwa wuli ŵanthu azamuyeruzgika kuti ndi mbereri pamwenga mbuzi? Ŵanthu azamuyeruzgika kuti ndi mbereri pamwenga mbuzi malinga ndi mo achitiya vinthu ndi Akhristu akusankhika. M’mazuŵa nganu ngakumaliya, tikondwa ukongwa chifukwa Yehova watiwovya kuti tivwisi ntharika iyi kweniso ntharika zinyaki zo zisanirika pa Mateyu chaputala 24 ndipuso 25.

8, 9. Nchifukwa wuli ŵanthu wo ŵe nge mbereri akambika kuti ‘mbarunji’?

⁸ Muntharika ya mbereri ndi mbuzi, Yesu wakuzumbuwamu cha vakukwaskana ndi nchitu yakupharazga. Sonu nchifukwa wuli tingakamba kuti ntharika iyi yilongo kuti nchitu yakupharazga njakukhumbika?

⁹ Chakwamba, titenere kukumbuka kuti yapa Yesu wangusambiza mwakugwiriskiya nchitu ntharika. Mwaviyo, iyu wakambanga kupatuwa mbereri ndi mbuzi chayizu cha. Kweniso, wang’anamuwanga kuti asani munthu wakhumba kuti wayeruzgiki nge mbereri watenere kupereka chakurya chayichu cha pamwenga malaya kwa Akhristu akusankhika wo ŵe mujeri. Kweni wakambanga mo ŵanthu wo akhumba kuziyeruzgika nge mbereri atenere kuchitiya ndi abali ŵaki. Iyu wangukamba kuti ŵanthu wo ŵe nge mbereri ‘mbarunji’ chifukwa aziŵa kuti Khristu we ndi gulu la akusankhika wo ŵeche pacharu chapasi m’mazuŵa nganu ngakumaliya. Ndipu yiwu atovya gulu lenili mwakugomezgeka.​—Mat. 10:40-42; 25:40, 46; 2 Tim. 3:1-5.

10. Kumbi mbereri zingalongo wuli kuti zitovya abali aku Khristu?

¹⁰ Chachiŵi, kumbukani so vo Yesu wangukamba. Iyu wangukamba za kuŵapu kwaki ndipuso umaliru wa mgonezu uwu. (Mat. 24:3) Pakwamba, Yesu wangulongo kuti nchitu yakupharazga uthenga wa Ufumu pacharu chosi, ndiyu yazamuja chisimikizgu chikulu cha kuŵapu kwaki. (Mat. 24:14) Ndipuso, wechendakambi ntharika ya mbereri ndi mbuzi, wangukonkhoska dankha ntharika ya matalente. Nge mo nkhani yajumpha yakonkhoske, Yesu wangukonkhoska ntharika iyi kuti wakambiyi Akhristu akusankhika wo ‘mbabali ŵaki’ kuti atenere kugwira mwaphamphu nchitu yakupharazga. Kweni kagulu kamana ka akusankhika ko keche pacharu chapasi, pa nyengu ya kuŵapu kwaku Yesu, kakumana ndi masuzgu nganandi kuti kafiski kupharazgiya ŵanthu a “mitundu yosi” umaliru wechendafiki. Mwaviyo, ntharika iyi yilongo kuti mbereri zikhumbika kuwovya Akhristu akusankhika pa nchitu yikulu yakupharazga yo achita. Kumbi zingaŵawovya wuli? Kumbi ziperekengi ŵaka ndalama zakwendese nchitu iyi?

11. Kumbi tingajifumba fumbu nili, nanga nchifukwa wuli?

¹¹ Mazuŵa nganu, anandi mwa akusambira 8 miliyoni aku Yesu mbakusankhika cha. Iwu akulondiyaku cha matalente ngo Yesu wakupaska Akhristu akusankhika. (Mat. 25:14-18) Mwaviyo, tingajifumba kuti, ‘Kumbi wo mbambula kusankhika, nawu akhumbika kugwiraku nchitu yakupharazga?’ Tiyeni tikambiskani vifukwa vinyaki vo tingamukiya kuti hinya.

12. Kumbi tisambiranji pa mazu ngaku Yesu nga pa Mateyu 28:19, 20?

¹² Yesu wangukambiya akusambira wosi kuti apharazgengi. Yesu wati wayuskika ŵaka wangukambiya akusambira ŵaki kuti asambizi ŵanthu vinthu “vosi” vo iyu wangukamba. Nchitu yakupharazga njimoza mwa vinthu vinandi vo iyu wanguŵatuma. (Ŵerengani Mateyu 28:19, 20.) Mwaviyo, Akhristu wosi atenere kupharazga, kaya alindizga kuluta kuchanya pamwenga kuzija pacharu chapasi.​—Mac. 10:42.

13. Kumbi vo Yohane wanguwona ving’anamuwanji?

¹³ Buku la Chivumbuzi lilongo kuti nchitu yakupharazga yazamugwirika ndi Akhristu wosi, kaya akusankhika kweniso ambereri zinyaki. Yesu wangulongo chiwona wakutumika Yohane. Chiwona ichi chenga chakukwaskana ndi “mwali wa nthengwa,” yo wamiya gulu la Akhristu akusankhika akukwana 144,000 wo amuwusa ndi Yesu kuchanya. M’chiwona ichi, gulu ili lipempha ŵanthu kuti azimwi “maji nga umoyu.” (Chiv. 14:1, 3; 22:17) Maji ngenanga, ngamiya sembi yaku Khristu yo Yehova wakupereka kuti ŵanthu awomboleki ku ubudi ndi nyifwa. (Mat. 20:28; Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:9, 10) Akhristu akusankhika asambiza ŵanthu mwaphamphu vakukwaskana ndi sembi yeniyi kweniso mo angayanduliya. (1 Ŵakor. 1:23) Kweni muchiwona ichi, Yohane wanguwona so  ŵanthu anyaki wo ŵe m’gulu la 144,000 cha. Nawu so atumika kuti akambengi kuti, “Zanga!” Yiwu avwiya ndipu adana so anyawu kuti azimwi maji nga umoyu. Gulu lachiŵi ili limiya ŵanthu wo alindizga kuzija pacharu chapasi. Mwaviyo, chiwona ichi chilongo kuti wosi wo azomera mazu ngakuti “zanga,” nawu ŵe ndi udindu wakupharazgiya so anyawu.

14. Kumbi tingalongo wuli kuti tivwiya ‘dangu laku Khristu’?

¹⁴ Wosi wo atende ‘dangu laku Khristu’ atenere kupharazga. (Ŵag. 6:2) Ŵanthu wosi aku Yehova atende dangu limoza. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wangukambiya Ayisraele kuti: “Kukaŵanga dangu limoza pa mweni charu ndi pa mulendu wakuyinga mukati mwinu.” (Chit. 12:49; Ŵal. 24:22) Akhristu akusankhika kweniso ambereri zinyaki, ŵe pasi pa Chilangulu chaku Mosese cha, kweni ŵe pasi pa ‘dangu laku Khristu.’ Dangu ili lisazgapu vosi vo Yesu wangukamba. Chanju nchakukhumbika ukongwa pa vinthu vosi vo Yesu wangukamba. (Yoh. 13:35; Yak. 2:8) Kupharazga uthenga wamampha wa Ufumu ndiyu nthowa yikulu yo tilongole kuti titanja Chiuta, Khristu ndipuso ŵanthu wosi.​—Yoh. 15:10; Mac. 1:8.

15. Nchifukwa wuli tingakamba kuti nchitu yo Yesu wangukamba yikwaska akusambira ŵaki wosi?

¹⁵ Mazu ngo Yesu wakambiyanga ŵanthu amanavi, ngangagwira so nchitu ku ŵanthu anandi. Mwakuyeruzgiyapu, Yesu wanguchita phanganu la Ufumu ndi akusambira ŵaki 11 pe, kweni phanganu lenili likwaska so a 144,000. (Luka 22:29, 30; Chiv. 5:10; 7:4-8) Kweniso Yesu wangukambiya akusambira ŵaki amanavi wo wanguŵawoneke wati wayuskika kuti agwiri nchitu yakupharazga. (Mac. 10:40-42; 1 Ŵakor. 15:6) Kweni akusambira wosi akugomezgeka a m’nyengu ya akutumika, anguziŵa kuti nchitu yakupharazga yo Yesu wangukamba yitiŵakwaska chinanga kuti ŵengapu cha pa nyengu yo wakambanga. (Mac. 8:4; 1 Pet. 1:8) Mazuŵa nganu napu, Yesu wakambiskana ndi apharazgi ŵaki 8 miliyoni masu ndi masu cha. Kweni wosi aziŵa kuti akhumbika kulongo kuti atimugomezga mwakugwira nchitu yakupharazga.​—Yak. 2:18.

16-18. Kumbi wo azamuyeruzgika kuti ndi mbereri angawovya wuli abali aku Khristu, nanga nchifukwa wuli akhumbika kuchita venivi sonu?

¹⁶ Satana walimbana ndi abali aku Khristu wo ŵeche pacharu, ndipu wayesesengi kulimbana nawu chifukwa chakuti “nyengu yaki njimanavi.” (Chiv. 12:9, 12, 17) Akhristu akusankhika alongozga pa nchitu yikulu ukongwa yakupharazga chinanga kuti akumana ndi masuzgu ngakulungakulu. Viwoneke limu kuti Yesu watiŵasiya ŵija cha, kweni watiŵalongozga chifukwa chakuyesesa kwawu!—Mat. 28:20.

¹⁷ Ŵanthu anandi wo azamuyeruzgika kuti ndi mbereri akondwa ukongwa kuwovya abali aku Khristu munthowa zinandi kusazgapu pa kugwira nchitu yakupharazga. Yiwu apereka so ndalama, atovya kuzenga Nyumba za Ufumu, Malu nga Unganu, maofesi ndipuso avwiya alongozgi wo aŵikika ndi ‘muŵanda wakugomezgeka ndi wakuwamu.’​—Mat. 24:45-47; Ŵah. 13:17.

¹⁸ Pambula kuswera yapa, angelu alekengi kuko mphepu zinayi. Ivi vichitikengi asani abali aku Khristu wosi wo ŵeche pacharu chapasi amaliza kulonde chisimikizgu chawu chakumaliya. (Chiv. 7:1-3) Akhristu akusankhika wosi azamuluta kuchanya nkhondu ya Aramagedoni yechendayambi. (Mat. 13:41-43) Mwaviyo, sonu ndiyu nyengu yakuti wosi wo akhumba kuziyeruzgika kuti ndi mbereri awovyi abali aku Khristu mwakugomezgeka.