1. (a) Co od dawna rozumieją słudzy Boży, jeśli chodzi o szkolenie, i jakie ma to zastosowanie obecnie? (b) Co rozważymy w tym artykule?

SŁUDZY Boży już od dawna rozumieją, że szkolenie zapewnia sukces. Patriarcha Abram „zebrał swoich wyćwiczonych ludzi”, by pośpieszyć na ratunek Lotowi — i osiągnęli powodzenie (Rodz. 14:14-16). W czasach króla Dawida śpiewacy usługujący w domu Bożym byli „wyćwiczeni w wykonywaniu pieśni dla Jehowy” (1 Kron. 25:7). Obecnie toczymy duchowy bój z Szatanem i jego poplecznikami (Efez. 6:11-13). Ale nie szczędzimy też starań, by wysławiać Jehowę (Hebr. 13:15, 16). Dlatego, tak jak słudzy Boży w przeszłości, musimy być wyszkoleni, jeśli chcemy odnieść sukces. W zborze zadanie szkolenia innych Jehowa powierza starszym (2 Tym. 2:2). Jakich metod używają doświadczeni nadzorcy, aby pomóc braciom nabyć kwalifikacji do troszczenia się o trzodę?

2. Co może zechcieć zrobić starszy, zanim zacznie kogoś szkolić, i dlaczego?

² Jako starszy przypominasz ogrodnika. Zanim wysieje on nasiona, być może musi zastosować nawozy, by użyźnić  glebę. Podobnie i ty możesz uznać za konieczne, żeby najpierw, zanim zaczniesz wdrażać mniej doświadczonego brata do nowych zadań, podzielić się z nim jakimiś krzepiącymi myślami z Biblii i w ten sposób uwrażliwić jego serce na przyszłe szkolenie (1 Tym. 4:6).

3. (a) Jak w rozmowie z uczniem mógłbyś wykorzystać słowa Jezusa zanotowane w Marka 12:29, 30? (b) Jak może wpłynąć na ucznia modlitwa starszego?

³ Aby ustalić, w jakim stopniu prawda o Królestwie wpływa na myśli i czyny ucznia, mógłbyś go zapytać: „Jak to, że oddałeś się Jehowie, zmieniło sposób, w jaki korzystasz z życia?”. Pytanie to może zaowocować głęboką rozmową na temat tego, co sprawia, że naszą świętą służbę pełnimy z całej duszy (odczytaj Marka 12:29, 30). Taką rozmowę mógłbyś zakończyć modlitwą i poprosić w niej Jehowę, by udzielił uczniowi ducha świętego potrzebnego do odniesienia korzyści z tego szkolenia. Gdy brat usłyszy, jak szczerze się za niego modlisz, niewątpliwie poczuje się bardzo zbudowany.

4. (a) Jakie relacje biblijne mogą pobudzić duchowy rozwój ucznia? (b) Jaki cel przyświeca starszym, gdy szkolą innych?

⁴ W początkowej fazie szkolenia omów z uczniem relacje biblijne, które pomogą mu dostrzec, że warto być chętnym do działania, godnym zaufania oraz pokornym (1 Król. 19:19-21; Nehem. 7:2; 13:13; Dzieje 18:24-26). Owe cechy są tak potrzebne uczniowi jak odpowiednie nawozy glebie — przyśpieszają jego duchowy wzrost. Jean-Claude, starszy z Francji, mówi: „Gdy kogoś szkolę, przede wszystkim chcę mu pomóc stać się duchowo usposobionym człowiekiem. Szukam okazji, by przeczytać z nim konkretny werset, który ‛odsłoni jego oczy na zdumiewające rzeczy’ zawarte w Słowie Bożym” (Ps. 119:18). Jak jeszcze można dodać uczniowi sił?

5. (a) Jak ważne jest rozmawianie z uczniem o jego celach duchowych? (b) Dlaczego starsi powinni szkolić tych, którzy są jeszcze młodzi? (Zobacz przypis).

⁵ Zapytaj ucznia, jakie ma cele duchowe. Jeśli nie ma żadnych jasno sprecyzowanych, pomóż mu wytyczyć sobie taki, który jest rozsądny i leży w zakresie jego możliwości. Wspomnij mu o jednym ze swoich celów duchowych, jaki sobie kiedyś wyznaczyłeś, i z zapałem opowiedz, ile radości zaznałeś, gdy go osiągnąłeś. Metoda ta może się wydawać prosta, ale jest skuteczna. Victor, starszy i pionier z Afryki, mówi: „Kiedy byłem młody, pewien starszy zadał mi kilka trafnych pytań na temat moich celów. Dzięki tym pytaniom zacząłem poważnie myśleć o mojej służbie”. Doświadczeni starsi podkreślają też, jak ważne jest, by zacząć szkolić już kilkunastoletnich braci, przydzielając im w zborze zadania dostosowane do ich wieku. Takie wczesne szkolenie pomoże młodym koncentrować się na celach duchowych, gdy wkroczą w dorosłość i zetkną się z mnóstwem rzeczy, które mogą rozpraszać (odczytaj Psalm 71:5, 17) *.

6. Co było ważnym aspektem szkolenia, którego Jezus udzielał innym?

⁶ Pragnienie usługiwania wzbudzisz w uczniu również wtedy, gdy wyjaśnisz  mu nie tylko to, co ma robić, ale też dlaczego. Podając powody, naśladujesz Jezusa, Wielkiego Nauczyciela. Na przykład zanim dał on apostołom nakaz czynienia uczniów, powiedział im, dlaczego powinni to robić. Oświadczył: „Dano mi wszelką władzę w niebie i na ziemi”. Następnie dodał: „Idźcie więc i czyńcie uczniów z ludzi ze wszystkich narodów” (Mat. 28:18, 19). Jak możesz naśladować taki sposób szkolenia?

7, 8. (a) Jak starsi mogą naśladować sposób, w jaki Jezus szkolił innych? (b) Jak ważne jest chwalenie ucznia? (c) Jakie wskazówki mogą pomóc starszym szkolić drugich? (Zobacz ramkę „ Jak szkolić innych”).

⁷ Wskaż uczniowi biblijne uzasadnienie zleconego mu zadania. W ten sposób uczysz go myśleć z uwzględnieniem zasad biblijnych. Załóżmy, że poprosiłeś brata, aby dbał o czystość przy wejściu do Sali Królestwa oraz o bezpieczeństwo wchodzących osób. Na podstawie słów z Listu do Tytusa 2:10 mógłbyś wyjaśnić, jak powierzone mu zadanie przyczyni się do tego, że Sala Królestwa będzie „zdobić naukę naszego Wybawcy, Boga”. Ponadto poproś ucznia, by się zastanowił, jaki pożytek jego praca przyniesie sędziwym członkom zboru. Prowadzenie takich rozmów, będących częścią szkolenia, pomoże mu koncentrować się bardziej na ludziach niż na przepisach. Zazna on radości, gdy zobaczy, ile korzyści odnoszą bracia i siostry z tego, co robi.

⁸ Poza tym chwal ucznia za to, że stara się stosować do twoich sugestii. Jakie znaczenie mają szczere pochwały? Dla ucznia są tak ważne, jak woda dla rośliny — sprawiają, że rozkwita (por. Mat. 3:17).

9. (a) Z jakim wyzwaniem dotyczącym szkolenia innych stykają się niektórzy starsi w krajach zamożnych? (b) Dlaczego w życiu pewnych młodych osób prawda nie stała się najważniejsza?

⁹ Starsi w krajach zamożnych mogą zetknąć się z dodatkowym wyzwaniem: jak zmotywować ochrzczonych mężczyzn po dwudziestce lub trzydziestce do zaangażowania się w działalność zboru. Kiedy zapytaliśmy doświadczonych starszych z 20 krajów zachodnich, dlaczego ich zdaniem część młodych braci unika przyjęcia na siebie przywilejów w zborze, najczęściej padała odpowiedź: w okresie dorastania nie byli oni zachęcani, by zmierzać do celów duchowych. Co ciekawe, niektórzy z nich  byli skłonni je sobie wyznaczać, tymczasem rodzice podsuwali im cele świeckie! W życiu takich młodych osób prawda nigdy nie stała się najważniejsza (Mat. 10:24).

10, 11. (a) Jak starszy może stopniowo pomóc bratu, który zdaje się nie angażować, zmienić sposób myślenia? (b) Jakie myśli z Biblii mógłby z nim omówić i dlaczego? (Zobacz przypis).

¹⁰ Chcąc zmienić sposób myślenia kogoś, kto zdaje się nie angażować, trzeba zdobyć się na niemały wysiłek i cierpliwość — ale taka zmiana jest możliwa. Podobnie jak ogrodnik może ukierunkować wzrost niektórych roślin przez stopniowe prostowanie ich łodyg, tak ty możesz stopniowo pomóc niektórym braciom dostrzec, że powinni zmienić podejście do przyjmowania przywilejów. Ale jak to zrobić?

¹¹ Poświęć czas na nawiązanie z bratem przyjacielskich relacji. Daj mu odczuć, że jest potrzebny w zborze. Potem na podstawie konkretnych wersetów pomagaj mu się zastanowić nad jego oddaniem się Jehowie (Kazn. 5:4; Izaj. 6:8; Mat. 6:24, 33; Łuk. 9:57-62; 1 Kor. 15:58; 2 Kor. 5:15; 13:5). Mógłbyś go zapytać: „Co obiecałeś Jehowie, gdy Mu się oddawałeś?”. Spróbuj poruszyć jego serce pytaniami: „Co twoim zdaniem czuł Jehowa, kiedy zostałeś ochrzczony?” (Prz. 27:11). „A co czuł Szatan?” (1 Piotra 5:8). Nigdy nie pomniejszaj wpływu, jaki może mieć na danego brata odczytanie starannie dobranych fragmentów Biblii (odczytaj Hebrajczyków 4:12) *.

12, 13. (a) Jakie nastawienie przejawiał Elizeusz jako uczeń? (b) Jak Jehowa nagrodził go za wierność?

¹² A co powiedzieć o was, młodzi, których pomoc jest potrzebna? Dzięki jakiemu nastawieniu odniesiecie sukces? W znalezieniu odpowiedzi pomoże nam przeanalizowanie kilku sytuacji z życia pewnego ucznia z czasów starożytnych.

¹³ Prawie 3000 lat temu prorok Eliasz zaprosił młodego Elizeusza, by został jego sługą. Elizeusz chętnie się na to zgodził i wiernie usługiwał temu starszemu mężczyźnie, pokornie wykonując podrzędne zadania (2 Król. 3:11). Po jakichś sześciu latach szkolenia Elizeusz dowiedział się, że działalność Eliasza w Izraelu ma dobiec końca. Kiedy Eliasz poprosił swego towarzysza, by już z nim nie szedł, ten trzy razy mu powiedział: „Nie opuszczę cię”. Był zdecydowany pozostać ze swoim nauczycielem tak długo, jak to możliwe. Jehowa nagrodził Elizeusza za lojalność i wierność i pozwolił mu zobaczyć, jak Eliasz został zabrany w zdumiewający sposób (2 Król. 2:1-12).

14. (a) Jak uczniowie mogą naśladować Elizeusza? (b) Dlaczego to takie ważne, by uczeń był wierny?

¹⁴ Jak możesz naśladować Elizeusza? Chętnie przyjmuj zadania, również te mniej zaszczytne. Postrzegaj swojego nauczyciela jako przyjaciela i daj mu odczuć, że bardzo sobie cenisz wysiłek, na jaki się dla ciebie zdobywa. Swoją reakcją na szkolenie możesz mu niejako mówić: „Nie opuszczę cię”. A przede wszystkim wiernie wywiązuj się z każdego przydzielanego ci zadania. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ dopiero wtedy, gdy pokażesz, że jesteś wierny i godny zaufania, starsi zyskają pewność,  iż Jehowa chce, by ci powierzono dodatkowe obowiązki w zborze (Ps. 101:6; odczytaj 2 Tymoteusza 2:2).

15, 16. (a) Jak Elizeusz okazał szacunek swojemu nauczycielowi? (Zobacz ilustrację tytułową). (b) Czym Elizeusz przekonał do siebie innych proroków?

¹⁵ Relacja o Elizeuszu, następcy Eliasza, pokazuje też, jak obecnie bracia mogą okazywać należyty szacunek doświadczonym starszym. Eliasz i Elizeusz odwiedzili grupę proroków w Jerychu, po czym udali się nad Jordan, gdzie „Eliasz wziął swoją urzędową szatę i zwinąwszy ją, uderzył wody, a one się rozstąpiły”. Następnie przeszli po suchej ziemi i rozmawiając, powędrowali dalej. Oczywiście Elizeusz nie uważał, że pozjadał wszystkie rozumy. Brał sobie do serca każde słowo wypowiedziane przez jego nauczyciela, dopóki ten nie uniósł się w wichrze. Później Elizeusz wrócił nad Jordan i uderzywszy wody szatą Eliasza, zawołał: „Gdzie jest Jehowa, Bóg Eliasza?”. Wtedy wody ponownie się rozdzieliły (2 Król. 2:8-14).

¹⁶ Czy zauważyłeś, że pierwszy cud dokonany przez Elizeusza był dokładnie taki sam, jak ostatni, którego dokonał Eliasz? Dlaczego zasługuje to na uwagę? Elizeusz najwyraźniej nie uważał, że skoro teraz przejął stery, to musi od razu zmienić kurs. Przeciwnie, trzymając się sposobu, w jaki Eliasz pełnił służbę, Elizeusz okazał należyty szacunek swojemu nauczycielowi, czym przekonał do siebie innych proroków (2 Król. 2:15). Jednak w trakcie swej sześćdziesięcioletniej służby w charakterze proroka dokonał za sprawą Jehowy znacznie więcej cudów niż Eliasz. Czego ty jako uczeń możesz się z tego nauczyć?

17. (a) Jak uczniowie mogą naśladować nastawienie Elizeusza? (b) Jak z czasem Jehowa może się posłużyć wiernymi uczniami?

¹⁷ Nie sądź, że gdy tylko otrzymasz jakieś odpowiedzialne zadanie w zborze, musisz od razu zmienić kurs — zacząć je wykonywać zupełnie inaczej, niż to robiono dotychczas. To, czy taką zmianę trzeba wprowadzić, zależy nie od twojego pragnienia, ale od potrzeb zboru i wskazówek otrzymywanych od organizacji Jehowy. Elizeusz swoimi czynami przekonał do siebie innych proroków i korzystając z metod Eliasza, okazał mu należny szacunek. Podobnie ty możesz przekonać do siebie współwyznawców i okazać szacunek doświadczonym starszym, jeśli będziesz dalej korzystał z ich opartych na Biblii metod (odczytaj 1 Koryntian 4:17). Kiedy jednak nabierzesz doświadczenia, bez wątpienia będziesz miał udział we wprowadzaniu zmian, które pomogą zborowi dotrzymywać kroku podążającej naprzód organizacji Jehowy. Tak jak w wypadku Elizeusza, wierni uczniowie mogą z czasem za sprawą Jehowy dokonać większych rzeczy niż ich nauczyciele (Jana 14:12).

18. Dlaczego szkolenie braci w zborach należy traktować priorytetowo?

¹⁸ Mamy nadzieję, że pod wpływem sugestii zawartych w tym i poprzednim artykule jeszcze więcej starszych będzie rezerwować czas na szkolenie innych. Oby bracia, których można objąć takim szkoleniem, chętnie je przyjmowali, a potem mądrze wykorzystywali do troszczenia się o owce Jehowy. Takie działania umocnią zbory na całym świecie i każdemu z nas pomogą zachować wierność podczas doniosłych wydarzeń, które mają nadejść.