Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Mushindo ukumbeene bakulu kulongyesha bangi bya kwikala balombeene

Mushindo ukumbeene bakulu kulongyesha bangi bya kwikala balombeene

“Byabya byoodi mupushe kwandji, . . . ebilungule bantu ba kishima.”—2 TIM. 2:2.

1. (a) Kubanga kala bafubi ba Yehowa mbashinguule kinyi pabitale kulongyesha, na bino abebifubila naminyi ano mafuku? (b) Nkinyi kyatukyebe kulonga mu uno mwisambo?

BAFUBI b’Efile Mukulu abauku kubanga kala shi kulongyesha bangi akukwasha bwa kutambusha myanda kalolo. Abrahame “bakongyele bafubi bê [balongyeshibwe]” bwa kupaasha Loota—na bantu baaye babaadi batshokole. (Kib. 14:14-16) Mu mafuku a Nfumu Davide, bangomba ba ku nshibo y’Efile Mukulu babaadi ‘Abalambukishwa . . . byabadya kutumbisha Yehowa mu ngono.’ (1 Mya. 25:7) Lelo uno, tukwete kulwa ngoshi ya mu kikudi na Satana na bantu baye. (Ef. 6:11-13) Na dingi, tukwete kwitatshisha bwa kutumbisha Yehowa. (Eb. 13:15, 16) Byabya, nka bu bafubi b’Efile Mukulu ba kala, abitungu betulongyeshe bwashi tulombashe ino myanda. Mu kakongye, Yehowa mmupe bakulu bushito bwa kulongyesha bangi. (2 Tim. 2:2) Mayele kinyi akwete kufuba nao bakulu be na kyukilo kibungi mu kulongyesha bangi bwashi bekale bakumbeene mashito a kulama lombe lwa mikooko?

NYINGISHA MULONGI MU KIKUDI

2. Kumpala kwa kulongyesha muntu myanda ipya, mukulu e kukita kinyi, na bwakinyi?

2 Twi balombeene kupwandikisha mukulu na kidime. Kumpala kwa kukuna mbyo, kidime e kumona shi abitungu kulumbuula nsenga bwa shi ikale na bufukye bwa kutuusha bintu bibungi. Mu mushindo umune, kumpala kwa kulongyesha mukwetu mulume e na kyukilo kipeela myanda ipya, abitungu oshinguule shi e na lukalo lwa kudishibwa na ingi myanda ya mu Bifundwe bwa kulumbuula eshimba dyaye bwa’shi amone bya kutumikila myanda yakyebe kulonga.—1 Tim. 4:6.

3. (a) We kufuba na mayi a Yesu e mu mukanda wa Maako 12:29, 30 mu mwisambo oobe na mulongi naminyi? (b) Luteko lwabakitshina mulongi kwi mukulu lwi kwikala na bukitshishi kinyi?

3 Bwa kushinguula su binangu na bikitshino bya mulongi bikwete kukunkushibwa na bya binyibinyi bya Bufumu, we mulombeene kumwipusha shi: ‘Kwilambula koobe kwi Yehowa nkushintuule nshalelo oobe naminyi?’ Luno lukonko ndulombeene kwinutwala ku mwisambo wibuwa pa bitale akitutumu mu kwilambula n’eshimba dyetu dyoso mu mudimo wa kishila. (Badika Maako 12:29, 30.) Pangi kunfudiilo kwa wawa mwisambo, we kukita luteko, bwa kuteka Yehowa bwashi ape mulongi kikudi kiselele kyadi nakyo lukalo bwa kutumikila myanda yalongo. Abimunyingisha ngofu pa kupusha luteko alutuukila mwishimba lomukitshina!

4. (a) Tuusha bilesheesho bya mu Bible bi kunyingisha mulongi bwa kukula mu kikudi? (b) Nkipatshila kinyi ki nakyo mukulu nsaa yalongyesha bangi?

4 Mu kipindji kya kumpala kya kulonga, taluula ingi myanda ya mu Bible i bya kukwasha mulongi bwa kumona shi abitungu ekale akumiina kukwasha, muntu abadi bakumbeene kukulupila na sha kwiyisha. (1 Bf. 19:19-21; Ne. 7:2; 13:13; Bik. 18:24-26) Ino ngikashi i na muulo kwi mulongi nka bi nsenga i na mboleo sunga ibofule. Ayimukwasha bwa kukula bukidi mu kikudi. Jean-Claude ungi mukulu a mu France amba shi: “Kepatshila kande kakata nsaa yandongyesha muntu nka kumukwasha bwashi ekale muntu a mu kikudi. Nakimbi nsaa yatudi bakumbene kubadika pamune ingi verse bwadya ‘kubuula meeso’ na kumona ‘bya-kukaanya’ bi mu Eyi dy’Efile Mukulu.” (Mis. 119:18) Mishindo kinyi dingi ya kunyingisha mulongi?

MULUNGULE BIPATSHILA—NA KUMULESHA KYADYA KUKITA

5. (a) Kwisamba na mulongi pabitale bitshibilo bya mu kikudi kwi na muulo kinyi? (b) Bwakinyi abitungu bakulu balongyeshe baaba bakii bansongwalume? (Tala mayi e kuushi kw’esaki.)

5 Ipusha mulongi shi: ‘We na bipatshila kinyi bya mu kikudi?’ Su tabandile kwikala na bipatshila mu binangu, mukwashe bwadya kwata bipatshila bibuwa na kwibilombasha. Mulungule pabitale bipatshila biboodi mwate na muloo uboodi mupushe poboodi mwibilombashe. Sunga ano mayele aamweneka bu apelepele, kadi aatuusha bipeta bibuwa. Victor ungi mukulu na mbaala-mashinda a mu Afrique atentekyesha shi: “Panaadi nsongwalume, ungi mukulu baadi mungyele nkonko ipela isangulwe kalolo pabitale bipatshila byande. Yaya nkonko ibaadi inkwashe bwa kubanga kunangusheena bikata pabitale mudimo wande.” Bakulu abauku myanda ibungi abashimika kasele pa muulo wa kubanga kulongyesha bakwetu balume pabakii bakinga—pabaki mu bipwa ekumi na bungi—pa kwibapa ingi midimo ya mu kakongye muyiile kipimo kyabo. Kulongyesha bansongwalume mu kyakya kipungo akukyebe kwibakwasha bwabadya kulama bipatshila byabo bya mu kikudi pabakafumankana na myanda ishi na muulo peepi na bipwa makumi abidi.—Badika Misambo 71:5, 17. *

Patulwila muntu bwakinyi mudimo waye wi na muulo, na kumukaanyisha bwa mushindo wakwete kwitatshisha bwa kulombasha wanka (Tala paragrafe 5-8)

6. Mwanda kinyi ukata wi mu mushindo wa Yesu wa kulongyesha bangi?

6 Nwi balombeene dingi kutamisha lukalo lwa mulongi bwa kufuba p’anwe kumupatulwila kyadya kukita na bwakinyi abitungu kwikikita. Panumulungula tubingilo, anwambula kileshesho kya mulongyeshi mukata, Yesu. Bu kileshesho, kumpala kwa kutuma balondji baaye bwabadya kwikasha bantu bu balongi, Yesu bebalungwile bwakinyi babaadya kukookyela. Bambile shi: “Matalwa ooso, mbeampe mwiyilu na pa nsenga.” Aye nkwamba dingi shi: “Byabya ndaayi; mu miilo yooso, nwibeekashe bu balondji bande.” (Mat. 28:18, 19) Mushindo kinyi wanudi bakumbeene kwambula kipaso kya Yesu kya kulongyesha?

7, 8. (a) Bakulu be kulonda mushindo wa kulongyesha wa Yesu naminyi? (b) Kukanyisha mulongi kwi na muulo kinyi? (c) Myanda kinyi i kukwasha bakulu bwa kulongyesha bangi? (Tala kashibo akamba shi: “ Mushindo wa kulongyesha bangi.”)

7 Patulwila mulongi akyamba Bifundwe pabitale mudimo wabadi bamupe. Byabya, anumulongyesha bwa kunangusheena ku mayi a kulonda a mu Bible. Bu kileshesho, tubande kupwandikisha su nwibatekye mukwetu mulume bwashi ekale akombo na kulumbuula ku Nshibo ya Bufumu bwayidya kwikala kalolo. Nwi kutaluula naaye mukanda wa Tite 2:10 na kumupatulwila mushindo wi mudimo wa kulumbuula kwa Nshibo ya Bufumu ‘akupa bulambukishi bw’Efile Mukulu Mupaashi eetu kineemo.’ Dingi, nwi kuteka mulongi bwadya kunangusheena pabitale bantu bakulu na kumona mushindo awibakwasha mudimo waye. Kukita byabya ngumune wa ku myanda ya kulongyesha ayikyebe kukwasha mulongi bwashi epaane bwa bantu kushi penda bwa miiya nya. Akyebe kwikala na muloo wa kumona byakwete kukwasha bakwetu balume na bakashi ba mu kakongye ku mudimo waye.

8 Kukatusha byabya, ikalayi anukaanyisha mulongi bwa kwitatshisha kwaye bwa kulonda byanumulungula. Kukita byabya kwi na muulo kinyi? Kukaanyisha akukatukila kwishimba akwikala nka bi meema aakwasha mutshi bwaudya kukula—akumunyingisha.—Pwandikisha na Mateo 3:17.

LUNGI LUKALAKASHO

9. (a) Pabitale kulongyesha bangi, ndukalakashi kinyi lwi na bangi bakulu mu maumbo a ba mpeta? (b) Bwakinyi bangi bansongwalume taabatulu bya binyibinyi pa mbalo ya kumpala mu muwa wabo?

9 Mu maumbo a ba mpeta, bakulu be na lungi lukalakasho; mushindo wabadi bakumbeene kukwasha bakwetu balume be mu bipwa 20 sunga 30 bwabadya kwipaana mu midimo ya kakongye. Twi bepushe bakulu ba mu angi maumbo 20 a Kupona nguba bwa kwitulungula abinangusheena bangi bansongwalume bashyabakuminaa kupeta mashito mu kakongye. Mu myaluulo yabo, bangi mbakule shi: Pabaabadi abende na kukula, bangi tababaadi abeebanyingisha bwa kwata bitshibilo bya mu kikudi nya. Byabya, mu angi ma mbalo, bangi bansongwalume babaadi na byabya bitshibilo mbebanyingishe kwi baledi baabo bwabadya kwata bitshibilo bya ku mbidi! Baaba bansongwalume tambalombeene kutuula bya binyibinyi pa mbalo ya kumpala mu muwa wabo nya.—Mat. 10:24.

10, 11. (a) Mukulu e kukwasha mukwetu amweneka bu shii mwipaane bwa kushintuula binangu byaye naminyi? (b) Mukulu e kutaluula maverse kinyi na yawa mukwetu na bwakinyi? (Tala mayi e kuushi kw’esaki.)

10 Su mukwetu mulume amweneka bu shii mwipaane, bwa kushintuula binangu byaye abitungu kwitatshisha na lwishinko, kadi, e kwaluluka. Nka bu kidime mukumbeene kutungunuka na kuludika ingi mitshi bwashi ikule kalolo, we mukumbeene kutungunuka na kukwasha bangi bakwetu bwabadya kumona mushindo wa kushintuula mweneno aabo bwa kukumiina mashito mu kakongye. We kwibikita naminyi?

11 Ata nsaa ya kutwesha naaye kipwano kya bukuuku. Mulungule aukye shi nwi naaye lukalo mu kakongye. Akupu, shaala naaye munda mwa mafuku na kunangusheena naaye pa bifundwe na kumukwasha bwadya kwela binangu pabitale kwilambula kwaye kwi Yehowa. (Mul. 5:4; Yesh. 6:8; Mat. 6:24, 33; Luk. 9:57-62; 1 Kod. 15:58; 2 Kod. 5:15; 13:5) We kumwipusha shi: ‘Boodi mulee Yehowa kinyi poboodi mwilambule kwadi?’ Mwipushe bwa kukuma eshimba dyaye shi: ‘Omono naminyi bibaadi bipushe Yehowa efuku diboodi mutambule?’ (Mye. 27:11) ‘Satana naamu baadi mupushe naminyi?’ (1 Mp. 5:8) Kushi kubepuula mushindo ukumbeene kubadika kwa maverse asangudiibwe kalolo kumukuma kwishimba.—Badika Beena-Ebreeyi 4:12. *

BALONGI, IKALAYI NA KISHIMA

12, 13. (a) Nkinyi kibaakitshiine Elisha bwa kulesha shi mmulongi e buwa? (b) Yehowa bafutshile Elisha naminyi bwa lulamato lwaye?

12 Twi kwamba naminyi bwenu’nwe bansongwalume be na lukalo lwa kukwashibwa? Nkinyi ki kwinukwasha bwanudya koobesha mu mudimo wa Yehowa? Bwa kupeta lwaluulo, tutaluule kileshesho kya ingi myanda ya mu nshaleelo a mulongi mu mafuku a kala.

13 Kubaapu kukila bipwa peepi na 3 000, mutemuki Eliya baadi mwitamine Elisha bwa’shi ekale mufubi aaye. Elisha baadi mukumiine mususa umune, aye nkumufubila na lulamato looso mu bununu bwaye pa kumukitshina midimo ishyadile. (2 Bf. 3:11) Akupu, kunyima kwa bipwa bifikye ku bisamombo bya kulongyeshibwa, Elisha bamwene shi mudimo wa Eliya mu Isalele taubaadi ku nfudiilo. Paapa, Eliya balungwile Elisha abaadi mupwe kulongyesha kalolo bwa’shi alekye kumulonda, kadi Elisha balungwile Eliya misango isatu shi: “Ntankulekye’mi.” Baadi na kitshibilo kya kushala naaye munda mwa mafuku. Yehowa baadi mufute Elisha bwa lulamato na kululama kwaye p’aye kumutuula bu kamonyi ka lwendo lwa kukaanya lwa Eliya.—2 Bf. 2:1-12.

14. (a) Balongi be kwambula kileshesho kya Elisha naminyi lelo? (b) Bwakinyi bi na muulo bwashi mulongi ekale na kishima?

14 We kulonda kileshesho kya Elisha naminyi? Kumiina musango umune midimo yabakupa, mpa na ishyadile. Ikala omono mulongyeshi oobe bu kuuku, mutadiile akulungule byasangeela kwitatshisha koobe. Mushindo w’okookyela wi nka bu’be akula shi: “Ntankulekye’mi.” Kunyima kwa byoso, ikala na lulamato mu kulombasha mudimo ooso wakupa. Bwakinyi byabya bi na muulo? Mwanda, nka su boopu kuleesha shi we na kishima sunga lulamato na abadi bakumbeene kukulupila, nyi apakashinkamisha bakulu shi Yehowa akumiina nkupa mashito mu kakongye.—Mis. 101:6; badika 2 Timotee 2:2.

ABITUNGU OLESHE KANEEMO KAKATA

15, 16. (a) Elisha baadi muleshe kanemo kwi mulongyeshi aye mu kipaso kinyi? (Tala kifwatulo ki kumbangilo kwa mwisambo.) (b) Bwakinyi bangi batemuki babaadi bakulupile mwi Elisha?

15 Mwanda wa Elisha mpyanyi a Eliya, aulesha dingi shi bakwetu balume mbalombeene kulesha kaneemo kakata kwi bakulu abauku myanda ibungi. Kunyima kwa Eliya na Elisha kutala kisaka kya batemuki mu Yeeriko, booso bwabo babayiile ku mwela wa Yordano. Kwakwa, “Eliya baafuudile kikotshi kyaaye, beekifungile mufungofungo, akupila pa meema, ngi ao nkwitshiba.” Kunyima kwa kusabuka mwela mu nsenga yuume, booso babidi babaadi batungunukye “n’eshinda dyabo, abend’abesambanga.” Mu yaya nsaa, abimweneeka shi Elisha tabaadi ashinguula shi auku myanda yooso nya. Anka nsaa ibamulekyele Eliya, Elisha batentekyeshe myanda yooso ibamulungwile mulongyeshi’aye. Akupu Eliya bakamiine mu ngumbo. Kunyima, Elisha balukiile ku Jordano, bakupiile kilamba kya Eliya mu meema, na kwela musaase shi: “Yehowa e kunyi, aye Efile Mukulu a Eliya?” Meema abetshibile dingi.—2 Bf. 2:8-14.

16 Nubamono shi kilengyeleshi kya kumpala kibakitshine Elisha ki nka mumune na kya nfudiilo kya Eliya? Bino abikyebe kulesha kinyi? Abilesha shi, Elisha ta mukumiine kushintuula myanda nka musango umune mwanda shi nnaye babanga kukunkusha nya. Anka, p’aye kulonda mushindo ubaadi Eliya akitshi mudimo waye, Elisha baadi muleshe kaneemo kakata kwi mulongyesh’aye, baadi akankamika batemuki naye. (2 Bf. 2:15) Kunyima, munda mwa bipwa 60 bibafubile Elisha bu mutemuki, Yehowa bamukwashiishe bwa kukita bilengyeleshi bibungi kukila bibakitshine Eliya. Lelo uno balongi mbalombeene kupeta dilongyesha kinyi?

17. (a) Lelo uno, balongi be kwambula Elisha naminyi? (b) Ingi nsaa, Yehowa mulombeene kufuba na balongi be na kishima naminyi?

17 Tomonanga shi su bopete mashito mu kakongye, abitungu oshintuule myanda nka mususa umune—kukita myanda mu mushindo wilekeene na wabikitshikanga kumpala nya. Kushintuluka kwa myanda takukitshika mu kukumiina koobe’be nabeene nya, kadi akukitshika mu kukumiina kwa kakongye na ku buludiki bwatupete kwi ndumbulwilo a Yehowa. Nka bu Elisha baadi mukankamikye batemuki naaye na kulesha kanemo kwi mulongyeshi aye pa kulonda mayele a Eliya, n’obe namu we kukankamika bena Kidishitu nobe na kulesha kaneemo kwi bakulu abauku myanda ibungi pa kutungunuka na kulonda mayele aabo aatuukila mu Bible. (Badika 1 Beena-Kodinto 4:17.) Byabya, pwende na kushinguula myanda ibungi, kushi mpaka, okapete bya kushintuula ingi myanda ayikakwasha kakongye bwa kutambuka pamune na ndumbulwilo a Yehowa. Na dingi, anwe bakwetu ba kishima abalongo, Yehowa mulombeene kwinukwasha bwa kukita myanda ikata ikile ya balongyeshi beenu nka bu bibakwashishe Elisha.—Yowano 14:12.

18. Bwakinyi kulongyesha bangi mu kakongye mmwanda wa muulo ukata lelo uno?

18 Atukulupila shi malango e mu uno mwisambo na ushaale akakwashe bakulu bwa kwata nsaa ya kulongyesha bangi. Bakwetu balume balombeene, bakumiine na muloo ooso kwakwa kulongyeshibwa bwa’shi kunyima bafube nako na kinangu nsaa yabakwete kukwasha bwa kukunkusha mikooko ya Yehowa. Kukita bino akukanyingisha tukongye twa mu nsenga ishima na kukwasha ooso a kwatudi bwa kushaala na lulamato mu mafuku a myanda ibukopo aafiki kumpala.

^ par. 5 Su nsongwalume alesha shi baapu kukula mu kikudi, e na kwiyisha na kulombasha ingi myanda itekiibwe mu Bifundwe, bakulu be kumusangula bu mufubi a midimo sunga tabandile kulombasha bipwa 20.—1 Tim. 3:8-10, 12; tala mwisambo wi mu Kitenta kya Mulami kya mu 1/7/1989, esaki 29, mu Fwalanse.

^ par. 11 We kutwesha mu mwisambo wenu myanda i mu Kitenta kya Mulami kya mu 15/4/2012, esaki 14-16, paragrafe 8-13, mu Fwalanse; na shapitre 16 paragrafe 1-3 a mukanda wa “Elameeyi mu kifulo ky’Efile Mukulu.”