JULIAN uvuluka amba, “Kitatyi kyonaivwene musapu wa kupangwa kwa wami mwana, naivwene’nka na ami waponenwa na nzaji. Wadi wami mwana mubajinji, kadi twadi ba kasheshe na kalembwe; twadi tulongela bintu byonso pamo. Wadi nyeke mwana uleta kimfwa, inoko na mu kitulumukila washilula kulonga bintu bibi. Wami mukaji wadi udila kyaba kyonso, nakomenwe’nka ne kumusenga. Byotudi bambutwile, twadi twiipangula nyeke shi kudi bintu kampanda byotukomenwe kulonga.”

Mwanda waka tubwanya kunena amba kupangwa kwa mwine Kidishitu i mpangiko ya buswe nansha byokusansa? Lelo Bisonekwa bitupa bubinga’ka pa buno butyibi bukomo? Ne i bika na bubine bifikijanga muntu ku kupangwa?

Bintu bibidi​—bine bikokeja kumwekela pamo​—bibwanya kufikija Kamoni wa Yehova ku kupangwa. Kibajinji, shi Kamoni mubatyijibwe walonga bubi bukatampe. Kya bubidi, shi kesāshilepo bubi bwandi.

Nansha Yehova byaketusakilangapo kulonga bintu mu muswelo mubwaninine, ino i mwitutūdile musoñanya wa buujila, mwine wasaka bengidi bandi bafikile’po. Kimfwa, Yehova witunenanga ukoma amba epukai bubi bukatampe pamo bwa busekese, kutōta bilezaleza, bwivi, manyengenyenge, butapani ne majende.​—1 Ko. 6:9, 10; Kus. 21:8.

Lelo kwitabijepo amba misoñanya ya Yehova itala butōki i myendele’mo ne itukiñanga? Lelo i ani kasakangapo kwikala mu bukata bwa bantu badi na ndoe ne bakulupilwa? Tutananga bantu badi namino mubukata bwa batutu ne bakaka ba ku mushipiditu, kine kyotwalaile kitatyi kyotwepēne kudi Leza amba tukeendeja mungya bulombodi budi mu Kinenwa kyandi.

Ino le bikekala namani shi mwine Kidishitu mubatyijibwe walonga bubi bukatampe pa mwanda wa bukōkekōke bwa bumuntu? Bengidi ba kikōkeji ba Yehova pa kala bālongele bino bilubo, inoko Leza kēbelelepo lonso. Kimfwa kiyukene bininge i kya Mulopwe Davida. Davida wālongele makoji ne kwipayañana; inoko mupolofeto Natana wāmulombola amba: “Yehova wafundula bubi bobe.”​—2 Sa. 12:13.

Leza wālekēle Davida bubi pa mwanda wa kwisāsa kwandi kwa binebine. (Ñim. 32:1-5) Mo monka ne mwingidi wa Yehova nandi dyalelo ukapangwa enka shi kesāshilepo nansha wendelela na kulonga bilongwa bibi. (Bil. 3:19; 26:20) Shi nonga-bibi kalombwelepo kwisāsa kwa binebine ku bakulumpe badi mu komite wa butyibi, nabya bafwaninwe kumupanga.

Dibajinji, tubwanya kumona amba butyibi bwa kupanga nonga-bibi i bukomo nansha amba i  kubulwa kanye, nakampata shi twadi tupwene bininge na mwine muntu’wa. Inoko, Kinenwa kya Yehova kitupa bubinga buyampe bwa kukulupidila amba buno butyibi i bwa buswe.

Yesu wānene amba, “tunangu tubingijibwanga na mingilo yato.” (Mat. 11:19) Butyibi bwa tunangu bwa kupanga nonga-bibi wampikwa kwisāsa bulupulanga bipa biyampe. Tutalei bino bipa bisatu:

Kupangwa kwa nonga-bibi kulēmekejanga Yehova. Tamba tushilula kwityilwa pa dijina Yehova, mwiendelejo wetu ulombolanga mwikadile dyandi dijina. (Isa. 43:10) Monka mubwaninya mwikadilo wa mwana kupeja bambutwile bandi bulēme nansha kwibafutulwija, mo monka ne bantu betyilwa pa dijina Yehova babwanya kumulēmekeja nansha kumufutulwija na kimfwa kyabo. Dijina diyampe dya Leza dilēmekibwanga, shi bantu betyilwa pa dino dijina bakwete na makasa abidi musoñanya wa Yehova utala mwikadilo. Bidi’nka na mobyādi bikadile mu mafuku a Ezekyele kitatyi bantu ba mizo kyobādi betyila Bayuda pa dijina Yehova.​—Ezk. 36:19-23.

Tubwanya kufutulwija dijina dya Leza shi tulonga busekese. Mutumibwa Petelo wādingile bene Kidishitu amba: “Byomudi bana ba kikōkeji, lekai kwendejibwa na bya kusakasaka byomwadi nabyo pa kala pomwadi kemwayukile kintu, ino, mwendele yewa Mwine Ujila wemwityile, ikalai bajila mu mwikadilo wenu onso, mwanda i kilembwe amba: ‘Ikalai bajila, mwanda ami mwine ne ujila.’ (1 Pe. 1:14-16) Mwiendelejo muyampe nansha ujila upejanga dijina dya Leza bulēme.

Inoko shi Kamoni wa Yehova umo walonga kilongwa kibi, balunda nandi ne bantu baeyukile nabo bakokeja kuyuka uno mwanda. Kilongwa kya kupangwa kilombolanga amba Yehova udi na bantu bampikwa disubi, bene balondanga bulombodi bwa mu Bisonekwa mwanda wa kulama buno buujila. Muntu umo mweni waile kupwila ku Njibo ya Bulopwe mu Suise, wanene amba usaka kutwela mu kino kipwilo. Kaka wandi wapangilwe pa mwanda wa busekese. Uno muntu unena’mba usaka kutwela mu buno bulongolodi mwanda “kebatalangapo kilomonyeka mwiendelejo mubi.”

Kupangwa kulamanga kipwilo kya bwine Kidishitu kikale kitōka. Mutumibwa Polo wādyumwine bene Kodinda ku kyaka kidi mu kuleka bantu balonga bubi ku kusaka mu bukata mwabo. Wādingakenye lupusa lubi lwa bano bantu na kiyujo kitatula mukama onso. Wānene amba: “Kiyujo kityetye kitatulanga mukama onso.” Ebiya wēbadingila amba: “Fundulai muntu umbi umbukata mwenu.”​—1 Ko. 5:6, 11-13.

Mobimwekela, uno “muntu umbi” wātelele Polo i muntu wādi ulongalonga busekese bwa munyanji. Kadi bantu bakwabo mu kipwilo bādi ba kushilula kubingija mwiendelejo wabo. (1 Ko. 5:1, 2) Shi buno bibi bukatampe bwādi butalwa kilomonyeka, bene Kidishitu bakwabo bādi bakokeja kulonda ngikadilo ya busekese ya mu kibundi mobādi bashikete. Kutala kilomonyeka buno bubi bwa ku kusaka, kukankamika ngikadilo ya kupēlula misoñanya ya Leza. (Mus. 8:11) Kadi, banonga-bibi bampikwa kwisāsa babwanya kwikala bu “mabwe mafyame mu mema” ne kulobeja lwitabijo lwa bantu bakwabo mu kipwilo.​—Yude 4, 12.

Kupangwa kubwanya kukwasha nonga-bibi ealuje. Yesu wēsambile padi nkasampe umo mwana-mulume wāvilukile mu njibo ya shandi ne kusupakanya bya bupyani byandi mu bya bulongelonge. Uno mwana mujimine wāboile ñeni ku masusu amutene amba kushikata kungi pa kyaba kya kushikata mu njibo ya shandi kwādi kubi ne kwampikwa nsangaji. Mfulo mfulō uno mwana wēaluja, wēsāsa ne kutabula matabula a kujokela mu kyabo kisaka. (Luka 15:11-24) Shabana wa buswe wātelele Yesu wāsangele pa kumona kushinta kwa mutyima wa wandi mwana, witukwasha twivwanije mwiivwaninanga Yehova. Witukulupija amba: “Nkidipo na nsangaji nansha mityetye mu lufu lwa mupupakane, ehe; poso’nka mupupakane’wa āluke ku dishinda dyandi ne kumona būmi.”​—Ezk. 33:11.

Mo monka ne bapangwe kebakikalangapo mu kipwilo kya bwine Kidishitu​—ko kunena’mba kisaka kyabo kya ku mushipiditu​—babwanya kujingulula bintu byobajimije. Bipa bibi bilupuka ku mwiendelejo wabo wa bubi ne bivulujo byabo pa mafuku a nsangaji obadi mu kipwano kiyampe na  Yehova ne na bantu bandi, bibwanya kwibakwasha baluke.

Pa kulupula bipa biyampe bilomba kwikala na buswe ne kusumininwa. Davida kaimba wa mitōto wānene amba: “Moloke ankupile e lusa; Kadi andingile madingi e māni a pa mutwe wami.” (Ñim. 141:5) Tulete kimfwa: Langa’po bidi shi ñenda bukomo bubamupu difuku didi’ko mashika makomokomo. Waivwana mashika bininge, kakunuka. Shi apone mu tulo mu ano mashika makamankate, nankyo ufwa. Pobakilaije bakwibakwasha, mulunda nandi ubwanya kumukupila tumapi mu mpala kutyina amba wakalāla. Tumapi tubwanya kusansa, ino tukamupandija. Muswelo umo onka, Davida wājingulwile amba muntu moloke ubwanya kusakilwa kupebwa bulemununi busansa pa mwanda wa kamweno kandi.

Divule dine, kupangwa kuletanga bulemununi busakilwa yewa nonga-bibi. Pa kupwa kwa myaka dikumi, mwanā Julian utelelwe ku ngalwilo’wa, watōkeje būmi bwandi ne kujokela ku kipwilo, kadi pesambwa pano i mukulumpe. Aye mwine unena’mba, “Kupangwa kwaunkweshe nemwene bipa bibi bya mwiendelejo wami. Na bubine, nadi nsakilwa buno bulemununi.”​—Bah. 12:7-11.

Na bubine, kupangwa i kimpengele kya ku mushipiditu, inoko kino kimpengele kekifwaninwepo kwikala bu musala wa lonso. Batwe bonso tudi na kipindi kyetu kya kulonga mwanda wa kukwasha mpangiko ya kupangwa ingile mwingilo wayo.

Bakulumpe badi na kiselwa kya bulanda kya kwela musapu wa butyibi bwa kupangwa, baloñanga bukomo bwa kumwekeja buswe bwa Yehova. Kitatyi kyobalombola muntu butyibi bobakweta, bamushintulwilanga patōka na kanye matabula afwaninwe kutabula pa kujokejibwa mu kipwilo. Pa kuvuluja bapangwe muswelo obabwanya kujokela kudi Yehova, bakulumpe babwanya kupempula na dimodimo boba balombwele ngikadilo imo ya kushinta mu būmi bwabo. *

Ba mu kisaka bakokeja kulombola buswe ku kipwilo ne kudi nonga-bibi na kulēmeka butyibi bwa kupangwa. Julian ushintulula amba, “Waendelele kwikala wami mwana, inoko mwiendelejo wandi watūdile mikalo pa bukata bwetu na aye.”

Bonso ba mu kipwilo bafwaninwe kulombola buswe mungya misoñanya na kwepuka kwisamba na mupangwe. (1 Ko. 5:11; 2 Yo. 10, 11) Namino bakaningija bulemununi bumupele Yehova kupityila ku bakulumpe. Kadi, babwanya kulombola buswe bukatampe ne kukwatakanya kisaka kya mupangwe, kine kisusuka bininge; kadi kekifwaninwepo kwiivwana bu nakyo i kipalulwe mu kipwano na banababo mu lwitabijo.​—Loma 12:13, 15.

Julian ufudija na kunena’mba, “Kupangwa i mpangiko yotusakilwa, mwanda itukwasha twiendeje kukwatañanya na misoñanya ya Yehova. Nakampata, kupangwa kulupulanga bipa biyampe, nansha byokusansa. Shi natadile kilomonyeka mwiendelejo mubi wa wami mwana, kadipo wa kushinta nansha dimo.”