1. (a) Waarom is onze strijd tegen Satan vooral in deze tijd belangrijk? (b) Hoe weten we dat we Satan kunnen overwinnen?

SATAN voert oorlog tegen de gezalfden die nog op aarde zijn en tegen de ‘andere schapen’ (Joh. 10:16). Het is zijn doel om zo veel mogelijk aanbidders van Jehovah te verslinden in de korte tijd die hij nog heeft. (Lees Openbaring 12:9, 12.) Kunnen we hem overwinnen? Jazeker, want de Bijbel zegt: ‘Weerstaat de Duivel en hij zal van u wegvluchten’ (Jak. 4:7).

2, 3. (a) Hoe is het in Satans voordeel als mensen niet geloven dat hij bestaat? (b) Hoe weet jij dat Satan echt bestaat?

² Veel mensen lachen om het idee dat Satan bestaat. Ze zien hem en de demonen als niet meer dan fictieve karakters in romans, horrorfilms en games, want ‘ontwikkelde mensen geloven niet in boze geesten’. Zou Satan het erg vinden dat hij en de demonen worden afgedaan als sprookjesfiguren? Vast niet, want als mensen twijfelen aan zijn bestaan, kan hij ze makkelijker verblinden (2 Kor. 4:4). Daarom promoot Satan juist het idee dat geesten niet bestaan; het is een van de vele manieren die hij gebruikt om mensen te misleiden.

³ Wij, als aanbidders van Jehovah, zijn niet misleid. We weten dat Satan echt bestaat. Hij was het die via een slang tot Eva sprak (Gen. 3:1-5). Hij was het die Jehovah uitdaagde door Jobs motieven  in twijfel te trekken (Job 1:9-12). Het was Satan die Jezus tot zonde probeerde te verleiden (Matth. 4:1-10). En wie begon na de geboorte van Gods Koninkrijk in 1914 een oorlog tegen het gezalfde overblijfsel? Inderdaad, Satan (Openb. 12:17). Die oorlog is nog steeds aan de gang. Satan is eropuit om het geloof van de trouwe gezalfden die nog op aarde zijn, te ruïneren. Hij heeft het ook op de andere schapen gemunt. Als we die strijd willen winnen, moeten we ons standpunt tegen hem innemen en ons geloof sterk houden. Dit artikel bespreekt drie manieren waarop we dat kunnen doen.

4. Hoe heeft Satan laten zien dat hij trots is?

⁴ Satan is allesbehalve nederig. Dat hij het lef had om aanmatigend Jehovah’s soevereiniteit ter discussie te stellen en zichzelf tot een rivaal van Jehovah te maken, was echt het toppunt van trots! Wat is dus één manier om ons standpunt tegen Satan in te nemen? Weersta de neiging tot trots en ontwikkel nederigheid. (Lees 1 Petrus 5:5.) Maar wat is trots? En is het altijd verkeerd?

5, 6. (a) Is trots altijd verkeerd? Leg uit. (b) Wanneer is trots gevaarlijk en welke Bijbelse voorbeelden laten dat zien?

⁵ Trots wordt wel omschreven als een gevoel van eigenwaarde en zelfrespect. Een woordenboek definieert trots als ‘tevredenheid over zichzelf die het volbrengen van iets groots of het bezit van iets moois (...) geeft’. Je kunt ook trots zijn op iemand anders. Op zich is dat allemaal niet verkeerd. De apostel Paulus schreef aan de Thessalonicenzen: ‘Wijzelf zijn trots op u onder de gemeenten van God wegens uw volharding en geloof in al uw vervolgingen en de verdrukkingen die gij verdraagt’ (2 Thess. 1:4). Dus als we blij zijn met wat een ander heeft gepresteerd, en zelfs als we op een gezonde manier trots zijn op onszelf, dan is dat positief. We hoeven ons heus niet te schamen voor onze familie, cultuur of de streek waar we zijn opgegroeid (Hand. 21:39).

⁶ Maar er is ook een vorm van trots die onze vriendschap met Jehovah en onze verhouding met anderen kan aantasten. Door zo’n trots zouden we ons kunnen storen aan noodzakelijke raad die we krijgen. Trots kan er zelfs voor zorgen dat we zulke raad niet accepteren (Ps. 141:5). Deze vorm van trots is wel gedefinieerd als een ‘buitensporige eigendunk’ of ‘de arrogante houding van mensen die, vaak ten onrechte, denken dat ze beter zijn dan anderen’. Jehovah haat arrogantie (Ezech. 33:28; Amos 6:8). Maar Satan moet het geweldig vinden als mensen arrogant over zichzelf opscheppen, want hij herkent zichzelf daarin. Hij zal ervan genoten hebben te zien hoe hooghartig Nimrod, Farao en Absalom waren (Gen. 10:8, 9; Ex. 5:1, 2; 2 Sam. 15:4-6). Trots was ook een reden waarom Kaïn zijn band met Jehovah verloor. Hij werd door God zelf gecorrigeerd, maar was te trots om de raad te aanvaarden. Hij negeerde koppig Jehovah’s waarschuwing en ging regelrecht zijn ondergang tegemoet (Gen. 4:6-8).

7, 8. (a) Wat is racisme, en waarom kunnen we zeggen dat dit een vorm van trots is? (b) Leg uit hoe trots de vrede in een gemeente kan verstoren.

⁷ Ook in deze tijd zijn veel mensen trots, met alle gevolgen van dien. Trots kan zich bijvoorbeeld uiten in racisme. Racisme wordt wel gedefinieerd als vooroordeel of vijandigheid tegenover mensen die tot een ander ras behoren, of als de ‘opvatting dat het ene ras superieur is aan het andere’ (Grote Van Dale). Raciale trots heeft geleid tot rellen, oorlogen en zelfs tot massamoorden.

⁸ Zulke dingen mogen natuurlijk niet voorkomen in de christelijke gemeente. Toch ontstaan daar — soms door trots — weleens meningsverschillen, die uit de hand  kunnen lopen. Kennelijk gebeurde dat met enkele christenen uit de eerste eeuw, aan wie Jakobus de indringende vraag stelde: ‘Uit welke bron komen er oorlogen en uit welke bron komen er gevechten onder u?’ (Jak. 4:1) Diepgewortelde gevoelens van vijandigheid en superioriteit kunnen onze woorden en daden beïnvloeden. En daarmee kunnen we anderen verschrikkelijk kwetsen (Spr. 12:18). Het is duidelijk dat trots de vrede in een gemeente kan verstoren.

9. Hoe helpt de Bijbel ons om racisme en andere vormen van ongepaste trots te overwinnen? (Zie beginplaatje.)

⁹ Als wij de neiging hebben om te denken dat we beter zijn dan anderen, moeten we onszelf eraan herinneren dat ‘iedereen die trots van hart is, iets verfoeilijks is voor Jehovah’ (Spr. 16:5). Het zou ook goed zijn te onderzoeken hoe we denken over mensen van een ander ras, van een andere nationaliteit of uit een andere cultuur. Als we gevoelens van raciale of nationale trots bij onszelf toestaan, ontkennen we het feit dat God ‘uit één mens elke natie van mensen heeft gemaakt’ (Hand. 17:26). In die zin is er maar één ras, omdat alle mensen één gemeenschappelijke voorouder hebben: Adam. Het is dan ook absurd om te geloven dat sommige rassen van nature superieur of inferieur zijn. Zo’n manier van denken zou helemaal passen in Satans plan om onze christelijke liefde en eenheid te verstoren (Joh. 13:35). Om Satan te overwinnen moeten we elke vorm van ongepaste trots weerstaan (Spr. 16:18).

10, 11. (a) Waarom zouden we makkelijk liefde voor de wereld kunnen ontwikkelen? (b) Wat was het resultaat van Demas’ liefde voor de wereld?

¹⁰ Satan is ‘de heerser van deze wereld’ en de wereld ligt in zijn macht (Joh. 12:31; 1 Joh. 5:19). Daarom staat veel van wat de wereld promoot, haaks op Bijbelse normen. Natuurlijk is niet alles wat de wereld biedt slecht. Maar het is logisch dat Satan zijn wereld wil gebruiken om onze verlangens uit te buiten. Zo wil hij bereiken dat we zondigen, of dat we liefde voor de wereld ontwikkelen en daardoor onze aanbidding van Jehovah gaan verwaarlozen. (Lees 1 Johannes 2:15, 16.)

¹¹ Sommige christenen uit de eerste eeuw hadden liefde voor de wereld ontwikkeld. Paulus schreef bijvoorbeeld: ‘Demas heeft mij verlaten omdat hij het tegenwoordige samenstel van dingen liefhad’ (2 Tim. 4:10). De Bijbel zegt niet specifiek wat in de wereld zo’n aantrekkingskracht op Demas had dat hij Paulus ervoor in de steek liet. Misschien waren geld en bezittingen belangrijker voor hem geworden dan geestelijke doelen. In dat geval liep hij geweldige voorrechten mis in zijn dienst voor God. En wat kreeg hij ervoor terug? Kon de wereld Demas ook maar iets bieden wat mooier was dan de zegeningen die hij van Jehovah kon krijgen als hij met Paulus was blijven samenwerken? — Spr. 10:22.

12. Op welke manieren zouden we het slachtoffer kunnen worden van ‘de bedrieglijke kracht van de rijkdom’?

¹² Hetzelfde kan ons overkomen. Natuurlijk is het normaal dat we als christenen in materieel opzicht voor onszelf en ons gezin willen zorgen (1 Tim. 5:8). Jehovah wil dat we het goed hebben. Dat blijkt duidelijk uit de prachtige woonomgeving die hij voor Adam en Eva had gemaakt (Gen. 2:9). Maar Satan kan misbruik maken van onze natuurlijke verlangens. Hij gebruikt daarvoor ‘de bedrieglijke kracht van de rijkdom’ (Matth. 13:22). Veel mensen denken dat geld ze gelukkig zal maken of dat materiële bezittingen de sleutel zijn tot succes. Maar dat is puur bedrog en  kan ons beroven van het kostbaarste wat we hebben: onze vriendschap met Jehovah. Jezus waarschuwde zijn volgelingen: ‘Niemand kan twee meesters als slaaf dienen, want hij zal óf de een haten en de ander liefhebben, óf zich aan de een hechten en de ander verachten. Gij kunt niet God en de Rijkdom als slaaf dienen’ (Matth. 6:24). Op het moment dat we alleen nog maar leven voor geld en spullen, zijn we eigenlijk gestopt met het dienen van Jehovah. En dat is precies wat Satan wil. Laat dus nooit toe dat geld, of dat wat je ervoor kunt kopen, belangrijker wordt dan je vriendschap met Jehovah. We kunnen Satan alleen overwinnen als we een evenwichtige kijk op materiële dingen hebben. (Lees 1 Timotheüs 6:6-10.)

13. Hoe bevordert deze wereld een verwrongen kijk op seks en het huwelijk?

¹³ Een andere valstrik van Satans wereld is seksuele immoraliteit. Veel mensen bezien huwelijkstrouw, en ook het huwelijk zelf, tegenwoordig als beperkend en ouderwets. Een beroemde actrice zei bijvoorbeeld: ‘Monogamie is voor zowel man als vrouw onmogelijk. Ik ken niemand die trouw is of dat zou willen zijn.’ Een acteur zei: ‘Ik weet niet of het echt in onze natuur zit om de rest van ons leven bij dezelfde persoon te blijven.’ Satan moet het geweldig vinden als invloedrijke mensen zo weinig respect hebben voor het huwelijk. De Duivel zal de huwelijksregeling — een geschenk van God — zeker niet steunen. Hij vindt het alleen maar prachtig als huwelijken stuklopen. Om Satan te overwinnen, moeten we dus Gods kijk op het huwelijk hebben.

14, 15. Hoe kunnen we seksuele immoraliteit afwijzen?

¹⁴ Of we nu getrouwd zijn of single, we moeten krachtig weerstand bieden aan alle vormen van seksuele immoraliteit. Is dat makkelijk? Zeker niet! Als je bijvoorbeeld jong bent, hoor je je klasgenoten misschien opscheppen over hun seksuele avonturen. Of ze vertellen sterke verhalen over sexting — het versturen van seksueel getinte boodschappen en foto’s via mobieltjes, wat in sommige landen wordt gelijkgesteld met het verspreiden van kinderporno. De Bijbel zegt dat mensen die seksuele immoraliteit beoefenen, ‘zondigen tegen hun eigen lichaam’ (1 Kor. 6:18). Seksueel overdraagbare ziekten hebben veel lijden en de dood tot gevolg gehad. En volgens één onderzoek had de meerderheid van de ongetrouwde jongeren die hun maagdelijkheid waren verloren, er achteraf spijt van. De realiteit van immorele seks is totaal anders dan het beeld dat wordt geschetst door de amusementswereld, die ons wil laten geloven dat het overtreden van Gods wetten geen consequenties heeft. Als we zulke leugens geloven, worden we het slachtoffer van ‘de bedrieglijke kracht der zonde’ (Hebr. 3:13).

¹⁵ Maar wat als je worstelt met de verleiding om toe te geven aan seksuele immoraliteit? Erken je zwakheid (Rom. 7:22, 23). Bid tot God om kracht (Fil. 4:6, 7, 13). Vermijd situaties die tot immoraliteit kunnen leiden (Spr. 22:3). En als je op een bepaald moment met een specifieke verleiding te maken krijgt, wijs die dan onmiddellijk af (Gen. 39:12).

16. Hoe reageerde Jezus op Satans verleidingen, en wat leren we van zijn voorbeeld?

¹⁶ Jezus heeft ons een krachtig voorbeeld gegeven in het weerstaan van verleidingen. Hij liet zich niet voor de gek houden door wat Satan allemaal beloofde. Hij hoefde er niet eens over na te denken. In plaats daarvan reageerde hij direct met de woorden: ‘Er staat geschreven.’ (Lees Mattheüs 4:4-10.) Jezus kende Gods Woord, en daardoor kon hij meteen  Schriftplaatsen citeren toen hij met verleiding te maken kreeg. Als wij Satan willen overwinnen, moeten we ons niet laten verleiden tot seksuele immoraliteit (1 Kor. 6:9, 10).

17, 18. (a) Welke andere wapens heeft Satan tot zijn beschikking, en waarom hoeft dat ons niet te verbazen? (b) Wat staat Satan te wachten, en hoe moedigt dat jou aan om te volharden?

¹⁷ Trots, materialisme en seksuele immoraliteit zijn maar drie van de vele wapens die Satan tot zijn beschikking heeft. Sommige christenen hebben bijvoorbeeld te maken met tegenstand van familieleden of spot op school. Andere broeders en zusters wonen in landen waar de prediking door de overheid aan banden is gelegd. Zulke moeilijkheden hoeven ons niet te verbazen, want Jezus heeft zijn volgelingen gewaarschuwd: ‘Gij zult ter wille van mijn naam voorwerpen van haat zijn voor alle mensen; wie echter heeft volhard tot het einde, die zal gered worden’ (Matth. 10:22).

¹⁸ Hoe kunnen we Satan overwinnen? Jezus zei tegen zijn discipelen: ‘Door volharding van uw zijde zult gij uw ziel verwerven’ (Luk. 21:19). Niets wat een mens kan doen, zal ons blijvende schade toebrengen. Niemand kan ons beroven van onze kostbare vriendschap met God, tenzij we dat zelf toelaten (Rom. 8:38, 39). Zelfs als aanbidders van Jehovah komen te sterven, betekent dat nog geen overwinning voor Satan, want Jehovah zal ervoor zorgen dat ze een opstanding krijgen (Joh. 5:28, 29). Maar voor Satan ziet de toekomst er niet bepaald rooskleurig uit. Nadat zijn goddeloze maatschappij is vernietigd, zal hij voor duizend jaar in de afgrond worden opgesloten (Openb. 20:1-3). Aan het eind van Jezus’ duizendjarige regering zal Satan voor een korte tijd ‘uit zijn gevangenis worden losgelaten’, waarna hij nog één keer zal proberen de volmaakte mensheid te misleiden. Daarna wordt hij vernietigd (Openb. 20:7-10). De Duivel heeft geen toekomst. Jij wel. Neem je standpunt tegen hem in, blijf sterk in het geloof. Je kunt Satan overwinnen!