Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

SEBRÃ GOM-ZUG SÕSGÃ | SIÃNSÃ REEGA BIIBLÃ ZĨIG BƖ?

Siãnsã rãmb pa mi bũmb fãa ye

Siãnsã rãmb pa mi bũmb fãa ye

Yʋʋma noorã sɛb wʋsg la b yiisi, n wilg sẽn yet-b tɩ Wẽnd kae wã tagsgo. Neb wʋsg karma seb-kãense, hal n nong n sõsd rẽ zugu, tɩ kẽer meng wẽed no-koɛɛma. Bãngd a David Eagleman goma rẽ yelle, n yeel tɩ “neb kẽer sẽn karem seb-kãensã wã, . . . kɩtame tɩ b tagsdẽ tɩ siãnsã rãmb rat n wilgame tɩ b mii bũmb fãa.” La a paasa woto: “Siãnsã sẽn yaool n datã, yaa a soabã sẽn na n ning a yamẽ t’a pa segd n gãd a sẽn mi wã bal ye. Siãnsã pʋgẽ, bõn-paal la b bãngd wakat fãa.”

Hal pĩnd n tãag masã, bãngdbã sẽn sɩd vaees yɛl kẽer sẽn da wõnd ned ka tõe n bãngã, b yãa bũmb wʋsg hal tɩ ling-ba. La b tudga wʋsg b vaeesg kẽer pʋgẽ. Wala makre, a Isaac Newton yɩɩ ned sẽn da tar bãngr hal wʋsgo. Yẽ n wilg tɩ pãng buud n be n kɩt tɩ planet-rãmbã, ãdsã la ween-vɩʋʋgã bũmb a taabã be b zĩigẽ, la b kẽnd n pa fãood taab ye. Yaa ne a sẽn vaees n bãng bũmb ninsã maasem me la b sẽn tõog n maan ordinatɛɛr n tar n tʋmd tʋʋm wʋsgo, n tõe n tall masĩn-dãmb n kẽ sa-gãnã, la b maan bũmb a taabã. La a kẽesa a meng siãnsã buk a ye sẽn naag bagr la tɩto, n na n kɩt tɩ namdo, kut la teed a taab lebg sãnem.

Sẽn yɩɩd yʋʋm 1500 nand t’a Isaac Newton bãng woto fãa, gɛrk rao a Ptolémée me sẽn yɩ bãngdã ra maagda a yĩng n get sa-gãnã ne a ninã bala, la a bãnga bũmb wʋsgo. Yʋng-yʋngo, a ra gũusd n geta planet-rãmbã. A ra mii kart-dãmb maaneg me sõma. La a ra yetame tɩ tẽngã bee planet-rãmbã fãa tẽn-sʋka. A Carl Sagan goma a Ptolémée yell n yeel tɩ na maan yʋʋm 1500, nebã tẽe a sẽn yeelã, la tɩ rẽ wilgdame tɩ baa ned bãngr waoog me, a tõe n tudgame.

Rũndã-rũndã me, bãngdbã mi n tudgame. Rẽ yĩnga, d tõe n tagsame tɩ b na n wa tõog n bãnga ween-vɩʋʋgã yɛlã fãa võor bɩ? D pa tõe n kɩɩs tɩ siãnsã rãmb bãngr paasame, la tɩ b sẽn maand bũmb ninsã nafda ãdem-biisã ye. La d segd n tẽegame me tɩ b pa mi bũmb fãa ye. Sɩd me, a Paul Davies yeelame tɩ siãnsã rãmb pa na n tol n tõog n vaees bũmb fãa n bãng a sẽn yaa to-to wã kɛpɩ, tɩ sõng ninsaalbã tɩ b paam b sokr buud fãa leoore, tɩ bũmb fãa lebg vẽeneg ye. Yaa gomd ned sẽn pa tõe n kɩɩse. Ninsaalbã pa na n tol n tõog n wʋm ween-vɩʋʋgã bũmb fãa võor abada. Dẽnd neb kẽer sã n yetẽ tɩ siãnsã rãmb vaeesgã na n wa kɩtame tɩ d wʋm bũmb nins fãa sẽn maand vɩɩmã pʋgẽ wã võore, yɩta sõma tɩ d tẽeg tɩ pa tõe n yɩ sɩd zãng ye.

Biiblã wilgdame tɩ d pa tol n tõe n bãng bõn-kãsems nins Wẽnnaam sẽn naanã zãng ye. A yeta woto: “La bõn-bãmbã wilgda [Wẽnnaam] pãng bilf bala. Tõnd sẽn wʋmd a rãamdã yaa wa waleng bala.” (Zoob 26:14) Ninsaalbã sẽn ket n pa mi wã yaa ka tɛka. B kõn tol n bãng fãa me. Bũmb la tʋm-tʋmd a Poll togs na maan yʋʋm 2000 masã, tɩ sɩd yaa sɩda. A yeelame: “Ges Wẽnnaam yam la b bãngr sẽn ka tɛkã. Ned ka tõe n bãng bãmb yam yãkrã ye, la a ka tõe n fees n bãng bãmb sẽn maand bũmb ninsã me ye.”—Rom dãmba 11:33.

Hakɩɩka, siãnsã pa tõe n sõng tõnd n ta Biiblã ye.