Kiliti—Chɔm Kpaaya Mɛlɛkaa Ni
“Kiliti . . . chɔm kpaaya Mɛlɛkaa ni.”—KƆL. TASOO 1:24.
1. Le yɛɛ Pɔɔl dimi yɛ maa “Kiliti . . . chɔm Kpaaya Mɛlɛkaa ni”?
MI CHƐHOWA ndoo chɔm kpaaya ndɔɔ o Chiisu Kiliti niŋ o nɛila kɔndɔfilta bɔɔbɔɔ choo. Mi yau Maatiu, Maki, Luku, a Chɔŋ ndo o Baabuiyo niŋ suaa a kaamaala Chiisu tosalaŋ okɔɔ. Nduyɛ la kindi tiindaŋ naa o Mɛlɛka niŋ. O kpeekpei niŋ, mbo tosa kaamaala cheleŋ puɛɛ. (Mat. 9:
2. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o kaamaala Chiisu laŋ niŋ?
2 Kiilanɔɔ Pitɛ dimi maa mi Chiisu tosa kaamaalaŋ, ɔɔ “kɔndɔfiltaŋ.” (Walta Wa. 2:
KAAMAALA PƐƐKU WAŊNDA KƐNDƐI LAŊ
3. (a) Tɛɛsiaa wɔ nyɛ ndoo nyindu Chiisu le kaamaa ndɔ tasoo tosa wo. (b) Vɛɛ Chiisu chɔm yɛ maa o cho wana ikɛndɛ o Kana niŋ?
3 O bɔŋaŋ nɔ kɛsiaa choo Kana o Kalili niŋ, mi Chiisu tosa kaamaa ndɔ tasoo. Kɛlɛŋgaa mi mialla huŋ puɛɛ mbo hiau mɛɛ nda wa nda kɔllɛ. Kɛ mbo ve bɛɛ keŋ te wa saboo le, mi muɛiyaŋ ma chuu. Meele, kalaa Chiisu wa o mialaa nda veelu wa tɛɛŋ. Le wɔsioŋ tau, Meele wa yiyaŋndo o sɔɔŋ Mɛlɛka dimi le peeloo a po ndɔɔ okɔɔ woŋ choo kpou. Ndoo sina maa a veelu niŋ po ndɔɔ aa, “Mɛlɛka Bɛndoo, Po ndɔɔ.” (Luk. 1:
4, 5. (a) Yɛɛ kaamaa tase Chiisoo pɛɛku yɛ naa? (b) Yɛɛ kaamaa tosaŋ o Kana niŋndo chɔm yɛ a chilaŋ okɔɔ?
4 Mi Chiisu tosa Kaamaa le muɛima kɛndɛ kɛndiaŋ yɔŋgoo puɛɛ le mialaa ndaa hiŋ o bɔŋaŋ nɔ kɛsiaa wo. A sina pa nyɛ kaamaa hoo pɛɛku naa wo? Kaamaa Chiisu tosa hoo wo ke naa tiindaŋndo maa, Chiisu nda Finya ndɔ chua yiyaŋnda waŋnda nyɛ sɔvɛ. Maa Mɛlɛka nda Po ndɔɔ cho wanaa sɔŋkpɔŋ te. Lelaŋ, yiyaŋndɔ a mɛɛ Chɛhowa cho kpaaya ndɔɔ soliŋ kpeku o nɛi kɛndɛ kɛndɔɔ choo o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ le mbo tosa mi “waŋnda kpou” o chieeŋndo niŋ bii bɔŋaŋ nyɛdiaa kɛndɛ kɛndɛ bɛndoo yɛ.—Nuawɔ Aisaya 25:
5 Yiyaŋndɔ a hei! Teleŋndo cho fuuluu mi bahawɛilaŋ a yeemaŋ kpeekpei wana o wana nɔ woŋ ŋ peeluŋ. Mɛɛ yeemɛi le nyɛdiaa kɛndɔɔ a naa lɔlaa kɛndiaa sɔlaa cho naa yɛ. Maa ŋ hiounuŋ lachi a nyaaloo nɔɔ, vɛlɛ a waa lehɔl nyɛm kɛndɛŋ Chɛhowa cho naa ke o lɛŋndeŋ choo o kpele hɛnɛkiɔɔ niŋndo.
Te ŋ nɔ pɛ kɛndɛi a teleŋ naa, mɛɛ ŋ cho tamasi Chiisoo tolɔɔ kɔɔli (Tofa pɛl 6)
6. Le nɛɛ yaa Chiisu ndoo soliŋ yɛ kpaaya ndɔɔ kpeku le kaamaalaŋ tosaa, nduyɛ vɛɛ naŋ tuallɛ tamasi ndɔɔ hoo kɔɔli?
6 Icho suɛi sɔvɛ maa mɛɛ Nyina Wɔɔŋndo tɔɔndaŋ Chiisu le poutaŋ siiŋgoo beediiyo, mi Chiisu kɛɛ le kpaaya ndɔɔ soliŋndo kpeku le hɛnaŋ ndu pilaa tosaa. (Mat. 4:
“NDA KPOU MA DIA MA PUM”
7. Bahawɛi kuɛɛ cho yɛ wa te chieeŋ lakafaa hoo cho wɔ pɛ?
7 Tambei cho suɛi sɛnɛi le. Mi Chɛhowa dimul Isɔluɛiya o sindɔɔ niŋ maa le lɔɔlɔɔ wanaa tambɛiya a cho nda wa tɛɛŋ. (Dut. 15:
8, 9. (a) Yɛɛ nyindu yɛ Chiisu mbo tosa kaamaa le waŋnda o waalaŋ niŋ nyɛdiaa kioo? (b) Yɛɛ pilaŋ yɛ num kɔllo a kaamaa hoo okɔɔ?
8 Mi wana ŋchondoo dimi a Chɛhowa okɔɔ aa, “Nyɛ o nyɛ cho nyɛ yoomaa, Mɛlɛka tosa niŋ yeemɛi nduɛi mɛɛ o hini kɔl lɛ.” (Chon. 145:
9 A beediiyo kpuŋgbaŋ ŋuɛɛnu a suuwa ŋiɔɔŋ kpe, mi Chiisu ke waŋnda 5,000 nyɛdiaa. Puaa, waŋlaanduaa, a chuaambuaa wa waŋnda haa tɛɛŋ! Baa kaamaa Chiisu tosa hoo wo pilaŋ naa pa kɔllo, le kpaaya ndɔɔ soliŋndo kpeku a nyɛiye le yuŋgulaŋ kpou, vɛlɛ a chuaambuaa nyɛdiaa kioo? Mi faŋgaa kpou “dia ma pum. Ma dema.” Hei chɔm maa nyɛdiaa waŋnuŋ puɛɛ. O ve ko beedii yɔŋaa le Chiisu ndoo ke faŋgaa le, kɛ nyɛdiaa ndoo mala nda le miiŋgoo o la ndalo wo bɛɛ. (Luk. 9:
10. Siŋgaŋ kuɛɛ cho yɛ tosaŋ suŋ a tambei okɔɔ?
10 Hau, waŋnda miiliɔŋndaŋ o kɛmɛlaŋ niŋ nɔ bahawɛila kpeekpei laŋ le mɛɛ nda cho o masale lakafale wanachioo bɛŋgu yɛ. Mi che bɛɛ chaaŋaa naa laalaŋnda apum nɔ o diaa puɛɛ, kɛ “kɔl hiniaa” kpeekpeiyo cho le. Kɛ, teleŋndo cho niŋ kpɛɛluŋ le mi wanaa diikaŋnda tuei chieeŋ nɔ niŋ lakafa a tambei le wo yeela. Te o wa pɛ ma nɔ kpaaya, baa ma soli bahawɛila waŋchieeya? Mɛlɛka Kpaaya Kpou Kpou wo nɔ kpaayaa a yeemɛi le keŋ tosaa suŋ. A tonya, ŋ cho malaa sɔla suŋ!—Nuawɔ Chondei 72:
11. Le yɛɛ ŋ laalaŋ yɛ maa Chiisu cho suŋ kpaaya ndɔɔ soliŋ kpeku o chieeŋndo choo kpou, nduyɛ yɛɛ hei nyindu yɛ num le tosaa?
11 Teleŋ Chiisu wa o lɛŋndeŋ choo wo, tanda ndoo balu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wo ve o bɔɔ le, nduyɛ wɔsilaŋ la yaa a tɛndaa tɛɛŋ koni o tosa ni. (Mat. 15:
O NƆ KPAAYAA HUEIYE, MƐŊNDAŊ, A NYƐM CHELEŊNDOŊ CHOO
12. Le yɛɛ naŋ laalaŋ yɛ maa Chiisu sina nyɛm Mɛlɛka toosiaa woŋ nyɛkɛndɛi?
12 Teleŋ Mɛlɛka wa chieeŋndo toosiaa a nyɛm cho lechoo woŋ ndo, Po ndɔɔ wa ndu ikɛi maa “wana baala kɛndɛ.” (Tal. 8:
Yɛɛ hɛnaŋ yɛ num a mɛɛ Chiisu soliŋ kpaaya ndɔ kaamaa kpeku yɛ? (Tofa pɛlta 13, 14)
13, 14. Chɔmndɔ tamaseliiyo mɛɛ Chiisu nɔ kpaayaa hueiye choo a mɛŋndaŋ yɛ.
13 Teleŋ Chiisu wa o chieeŋndo choo wo, mbo “chɔm kpaaya Mɛlɛkaa” o nyɛm Mɛlɛka toosiaa woŋ choo. Ŋ yaasiaŋ ndɔ nyɛ Chiisu ndoo tosa teleŋ hueiyii bɛnduei hɔŋ mii yeema le buɛiyaa nduaa diuwo ve. (Nuawɔ Maki 4:
14 Yiyaŋndɔ o hei choo, ‘Wali pollo o saaŋgiaa Kiliti yɔkɔɔ. Mɛŋndaŋ ma cho dɛndɔɔ hiiloo yoŋkpaŋ yoŋkpaŋ, mi ma wa luɛiyɔɔ leniŋ.’ Kɛ a hueiyii bɛndii cho hei hɔŋndo mi dɛndɔɔ wa hiilɔŋndo ve fau, Chiisu wanuŋ ihini o luaŋ. Dialuŋ ndɔŋ muŋ yeema pɛŋgioo. Mi buɛiyaa nduaa kɔ tindi ndu a sioonde ma dimul ndu aa, “Ŋ chal le lo o peelo.” (Mat. 8:
15. Vɛɛ Mɛlɛka Kpaaya Kpou Kpou wo chɔm yɛ maa o nɔla kpaayaa nyɛ o nyɛ fee choo?
15 Chɛhowa pila o ba kpaaya Chiisoo fula ni. Lelaŋ, ŋ nɔ saboo le laalaŋndo maa Mɛlɛka Kpaaya Kpou Kpou wo nɔ kpaayaa hueiye, mɛŋndaŋ, a nyɛ o nyɛ fee choo. Ŋ yaasiaŋndɔ tamaseliilaŋ lapum. Tuupa mi piɔɔ mɛŋma bɛndoo huŋ, mi Chɛhowa dimi aa, “I cho piɔɔ tuisi o chieeŋndo choo o palɛi i ŋɔmmɛu bɛŋgu. Piɔɔ cho sia le palɛi bele-hiɔɔlu a nyumndaŋ bele-hiɔɔlu.” (Kan Ch. 7:
16. Vɛɛ hei ke yɛ naa laalaŋndo maa Wana Toosiaa naa wo a Po ndɔ tasoo nɔ kpaayaa nyɛ o nyɛ fee choo?
16 Ŋ nɔla miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa te ŋ wa pɛ yiyaŋndo o kpaaya bɛndu bɛndu Wana Toosiaa naa wo choo, nduyɛ a wana ndɔ “baala bɛndoo.” Teleŋ Mɛlɛka nda Chiisu cho hɔlaa ndaa muli kpou o lɛŋndeŋ choo le wɔsioŋ 1,000 wo, waŋchieeya kpou cho wa a isiooŋ te. Kpundɛla luei naa sioonde laŋ la ve lɛ niŋ te. Sabu cho lɛ wa le sioonde nɔɔ maa hueiyii bɛnduei, lɛŋnde nyiiya o mɛŋndaŋ bɛŋgu leŋ, yiŋnde fula o pembii bandilaa niŋndeŋ, ɔɔ lɛŋnde nyiiyaa leŋ Chɔɔmɔŋndo 21:
TOL TAMASI MƐLƐKA NDA CHIISOO KƆƆLI SUŊ SUŊ
17. O nɛi kuɛɛ choo naŋ tuallɛ hau tamasi Mɛlɛkaa kɔɔli nda Chiisu?
17 A tonya, ŋ nɔ kpaaya maa Chɛhowa a Chiisu le kuunaa kpundɛla hueiye, mɛŋndaŋ, lɛŋnde nyiiyaaleŋ a nyɛm cheleŋndoŋ tosa laŋ te. Kɛ ŋ nɔ kpaaya pɔmbɔ. Vɛɛ naŋ soliŋ yɛ ndu kpeku? Nɛiyo opilɛ cho ni, te ŋ tosa pɛ nyɛ Talelaŋ 3:
18. Le sabu yɛɛ Chiisu wa yɛ kaamaalaŋ tosaa?
18 Teleŋ Chiisu wa wali pollo tosaa wo, mbo chɔm maa o nɔ “kpaaya Mɛlɛkaa.” Kɛ yɛɛ wa yɛ sabu Chiisoo? Kani bɛɛ ŋ chi ndu kpaaya ndɔɔ soliŋndo kpeku le mbo pɛɛluŋ acheleŋnda o hɔl, ɔɔ mbo nɛŋi ndupila kɔl te. A tonya, kaamaala Chiisu tosalaŋ la chɔm kaala o nɔ le waŋchieeya wo. Ŋ cho isɔɔ a keŋ okɔɔ o buŋgɛi cho lachi ve niŋ.