Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

Singenelisa Ukuhlala Simsulwa

Singenelisa Ukuhlala Simsulwa

‘Gezani izandla zenu, lihlambulule lezinhliziyo zenu.’—JAK. 4:8.

1. Abantu baziphatha njani lamuhla?

KULEZINSUKU ukuziphatha kuhle sekulilihlo lentwala. Emazweni amanengi akusethusi ngitsho ukubona izitabane labantu abaya emacansini bengatshadanga. Abathengisayo, amafilimu, amabhuku kanye lezingoma kwenza abantu bacabange ukuthi akulalutho olubi ngezinto lezi. (Hubo. 12:8) Ukuziphatha kubi sekugcwele kakhulu okokuthi ungacina uzibuza ukuthi ungenelisa yini ukuhlala umsulwa. AmaKhristu eqiniso angenelisa sibili ukuhlala emsulwa ngoba uJehova uyawancedisa.Bala u-1 Thesalonika 4:3-5.

2, 3. (a) Kungani kuqakathekile ukuthi silwisane lezinkanuko ezimbi? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

2 Okokuqala okumele sikunanzelele yikuthi ukuze umuntu aphile impilo emsulwa kumele alwisane lezinkanuko ezimbi. Phela iwuka efakwe iwemusi ingayihuga inhlanzi. Ngakho-ke umKhristu angahugeka ukuthi aziphathe kubi nxa angayekela ukukhipha masinyane izifiso zokuxhwala kanye lemicabango engcolileyo engqondweni yakhe. Izifiso lezi zingaqhubeka zisikhanga zisidonsela esonweni. Nxa amandla esono angakhula kakhulu, isifiso esibi sicina singasanqandeki. Lapho-ke lenceku kaJehova ingacina isilandela isifiso sayo nxa kungavela ithuba. Kuyakhanya-ke ukuthi ‘inkanuko izala isono.’Bala uJakhobe 1:14, 15.

3 Iyamangalisa indlela inkanuko ekhula ngayo icine izele isono esikhulu. Kodwa kuyasikhuthaza ukwazi ukuthi nxa singalwisana lezifiso ezimbi, singenelisa ukuxwaya ukuziphatha okubi kanye lobuhlungu obubakhona nxa umuntu esekwenzile. (Gal. 5:16) Izinto ezintathu ezingasisiza ukuthi silwisane lezinkanuko ezimbi yibuhlobo bethu loJehova, iseluleko esiseLizwini lakhe, kanye losizo esiluthola kumaKhristu alobuhlobo obuhle laye. Ake sixoxe ngazo.

“SONDELANI PHANSI KUKANKULUNKULU”

4. Kungani kuqakathekile ukuthi sisondele phansi kukaJehova?

4 Iseluleko iBhayibhili elisinika abantu abafuna ‘ukusondela phansi kukaNkulunkulu’ sithi: ‘Gezani izandla, lihlambulule lezinhliziyo zenu.’ (Jak. 4:8) Nxa siqakathekisa ubuhlobo bethu loJehova sizazama ngazo zonke izindlela ukumthokozisa kukho konke esikwenzayo lasezintweni esizicabangayo. Sizimisele ukuba ‘lenhliziyo emhlophe’ ngokuhlala sicabanga izinto ezinhle, ezihlambulukileyo lezibukekayo. (Hubo. 24:3, 4; 51:6; Flp. 4:8) UJehova uyakwazi sibili ukuthi silesono. Uyakwazi ukuthi kulula ukuthi sithatheke ngezifiso ezimbi. Lanxa kunjalo, kumele sinanzelele ukuthi uzwa ubuhlungu nxa angabona sifukamela imicabango emibi kulokuthi senze konke okusemandleni ethu ukuthi siyilahlele le. (Gen. 6:5, 6) Ukunakana ngalokhu kwenza sizimisele ukuhlala sicabanga izinto ezimsulwa.

5, 6. Ukuthandaza kungasisiza njani ukuthi silwisane lezinkanuko ezimbi?

5 Okunye okungasinceda ukuthi silwisane lemicabango engcolileyo yikuthandaza kuJehova sicele ukuthi asincedise njalo lokhu kuzatshengisa ukuthi sithembele kuye. Nxa singathandaza kuJehova, sizasondela kuye futhi laye uzasondela kithi. Uyasinika umoya wakhe ongcwele ngenhliziyo emhlophe osisiza ukuthi siqhubeke sizimisele ukulwisana lemicabango emibi ukuze sihlale simsulwa. Yikho-ke kasimtsheleni ukuthi siyafuna sibili ukuthi iminakano yezinhliziyo zethu imjabulise. (Hubo. 19:14) Siyake simcele yini ukuthi asihlole ukuze sibone langabe “kulendledlana embi,” okutsho izifiso lezinkanuko ezingasidonsela esonweni? (Hubo. 139:23, 24) Siyamncenga zikhathi zonke yini ukuthi asincedise ukuthi sihlale siqotho nxa sisekulingweni?Mat. 6:13.

6 Okunye okungabangela ukuthi sihugwe ngeminye imikhuba ezondwa nguJehova kungaba yindlela esakhuliswa ngayo kumbe esasiziphatha ngayo. Loba kunjalo, angasisiza ukuthi silungise lapho okumele siqondise khona ukuze siqhubeke simkhonza ngendlela ayamukelayo. INkosi uDavida yakunanzelela lokhu. Ngemva kokufeba loBhathisheba, yancenga uJehova yathi: “Dala phakathi kwami inhliziyo ehlanzekileyo,. . . uvuselele ngaphakathi kwami umoya othembekileyo.” (Hubo. 51:10, 12) Thina abantu abalesono singakhangwa yikuziphatha okubi, kodwa uJehova angavuselela phakathi kwethu isifiso sokuthi simlalele. Lanxa izifiso ezimbi zisenzikini yezinhliziyo zethu njalo ziminyanisa imicabango yethu ehlanzekileyo, uJehova angasincedisa ukuthi silalele imilayo yakhe futhi senelise lokuyisebenzisa ezimpilweni zethu. Angasivikela ukuze singabuswa yizinkanuko ezimbi.Hubo. 119:133.

Nxa ungabona usuqalisa ukuba lesifiso esibi, kumele uhle usisiphule masinyane (Khangela indima 6)

“YENZANI LOKHO ELIKUTSHOYO” ILIZWI

7. ILizwi likaNkulunkulu lingasivikela njani emicabangweni engcolileyo?

7 Nxa sithandaza sicela ukuthi uJehova asisize, angasiphendula esebenzisa iLizwi lakhe, iBhayibhili. Ukuhlakanipha okuseLizwini lakhe, “okokuqala kuhlambulukile.” (Jak. 3:17) Ukufunda iBhayibhili nsuku zonke lokucabangisisa ngelikutshoyo kungasisiza ukuthi sivikele izingqondo zethu emicabangweni engcolileyo. (Hubo. 19:7, 11; 119:9, 11) Kanti njalo iBhayibhili lilezibonelo kanye lezeluleko ezicacileyo ezingasinceda ukuthi singathunjwa yizinkanuko ezingcolileyo.

8, 9. (a) Kuyini okwabangela ukuthi elinye ijaha licine liziphatha kubi kwezemacansini lowesifazana oyisifebe? (b) Singasisebenzisa njani isixwayiso esisithola kuZaga isahluko 7?

8 KuZaga 5:8 kukhulunywa ngowesifazana oyisifebekazi. Ivesi le ithi: “Hambani ngendlela ekhatshana kwaso, lingasondeli emnyango wendlu yaso.” Ukungalaleli iseluleko lesi yikuzithezela olulenkume sibili. Lokhu sikubona endabeni ekuZaga isahluko 7 lapho okukhulunywa ngejaha elalihambahamba eduze kwendlu yowesifazana ongaziphathanga. Laselitshonile sekunqunda amehlo. Ejikweni lendlela lahlangabezwa ngowesifazana okungenzakala ukuthi wayegqoke njengabonondindwa. Owesifazana lo wafika waligona ijaha leli, waliqabuza. Amazwi akhe amnandi enza ijaha leli laba lesifiso okwaba nzima ukuthi lilwisane laso. Baphetha ngokuya emacansini. Kodwa kayisikho ukuthi ijaha leli lasuka lihlose ukuyafeba. Lehluleka ukubona ingozi isiza. Lanxa kunjalo, kwasekumele libuzwe ubuhlungu bameva elalizihlabe ngawo. Lalizancedakala aluba lalihambe ngendlela ekhatshana kwaso isifebekazi lesi.Zaga. 7:6-27.

9 Kungenzakala yini ukuthi lathi sehluleke ukubona ingozi yento esingabe siyenza, engabangela ukuthi sicine sesilezifiso ezingcolileyo? Ngokwesibonelo ebusuku ku-TV kungaphuma amafilimu alokuziphatha okubi. Kuyini okungenzakala nxa ngalesosikhathi sijayele ukuntshintshantshintsha izinhlelo sidinga esingakubukela? Mhlawumbe kwezinye izikhathi singavula izinhlelo eziku-Inthanethi singakwazi lokuthi kulani phakathi kumbe sivule amaWebhusayithi lapho abantu abaxoxisana khona bephosa imibono yabo, kumbe amanye akhangisa iphonogirafi loba ezinye izinto eziphathelane lezemacansini. Phela singazithela phezu kwezinto ezingavusa izinkanuko ezimbi sicine sesisehluleka ukuhlala simsulwa.

10. Kungani ukudlala ngothando kuyikudlala ngomlilo? (Khangela umfanekiso osekuqaliseni.)

10 Enye indlela iBhayibhili elisisiza ngayo yikusipha iseluleko esiphathelane lokuthi amadoda labesifazana kufanele baphathane njani. (Bala u-1 Thimothi 5:2.) Iseluleko lesi siyakucacisa ukuthi ukudlala ngothando kubi. Phela abanye abantu balomkhuba wokuthaphana ngamehlo othando lokunyakazisa umzimba ngendlela ezavusa imizwa yothando komunye, futhi bathi akulanto embi ngakho ngoba uyabe ungamthintanga. Kodwa ukudlala ngothando loba ukuyekela umuntu ekwenza kuwe kungenza ukuthi libe lemicabango engcolileyo engabangela ukuthi licine liziphatha kubi kwezemacansini. Kwake kwenzakala, kungaphinda kwenzakale.

11. Kuyini uJosefa akwenzayo okumele sikulingisele?

11 UJosefa watshengisa ukuthi uhlakaniphile endabeni le. Kazange avume lapho umkaPhothifa, inkosi yakhe, ezama ukumhuga ukuthi alale laye. Kodwa umkaPhothifa kazange adele. Kusa kwamalanga waqhubeka emncenga ukuthi ahlale laye. (Gen. 39:7, 8, 10) Esinye isifundiswa seBhayibhili sithi nanku okungabe kwakutshiwo ngumkaPhothifa lapha: “ ‘Ake sizikwejisele okwesikhathi esincane nje,’ elethemba lokuthi nxa sebebodwa [uJosefa] wayezahugeka.” Kodwa uJosefa wayengafuni lakuzwa njalo wahle waphumela egcekeni. Wala ukuyengwa njalo kazange adlale ngothando, yikho engazange abe lesifiso esibi enhliziyweni yakhe. Lapho umkaPhothifa ezama ukumbamba ngamandla ukuthi alale laye, uJosefa kazange atshone ethikaza. “Waphunyuka wabaleka waphuma endlini isigqoko sakhe sasala esandleni sowesifazana.”Gen. 39:12.

12. Sikwazi njani ukuthi esikukhangelayo kungaphambukisa izinhliziyo zethu?

12 IBhayibhili liyasilimukisa lokuthi singavumeli ukuthi amehlo ethu aphambukise izinhliziyo zethu. Ukuzitshela ukuthi ilihlo kalincitshwa kungavusa izinkanuko ezimbi zemacansini kumbe kuzikhulise. UJesu waxwayisa wathi: “Lowo okhangela owesifazana amfise usephinge laye enhliziyweni yakhe.” (Mat. 5:28) Khumbula okwake kwenzakala eNkosini uDavida. “Esephahleni [uDavida] wabona owesifazana egeza.” (2 Sam. 11:2) Waqhubeka emthe nhlo njalo kazange asuse umcabango owawususengqondweni yakhe. Lokhu kwabangela ukuthi ahawukele owesifazana lo owayengumfazi wenye indoda futhi wacina esesenza amaqhinga okuthi afebe laye.

13. Kungani kumele ‘senze isivumelwano lamehlo ethu,’ njalo lokhu kugoqelani?

13 Nxa sifuna ukuxwaya imicabango yokuziphatha kubi kwezemacansini kufanele ‘senze isivumelwano lamehlo ethu,’ njengoJobe indoda eyayithembekile. (Jobe. 31:1, 7, 9) Kumele sihle sizitshele ukuthi kasisoze sivumele amehlo ethu ekhangela omunye umuntu size simhawukele. Lokhu kugoqela ukungaqali ukukhangela imifanekiso yezemacansini, kungaba kumakhompiyutha, emabhakaneni, phandle kwamamagazini loba kwenye indawo.

14. Singenzani nxa sifuna ukuhlala simsulwa?

14 Kungabe kukhona yini esesixoxe ngakho obona ukuthi kumele ukulungisise ukuze unqobe izinkanuko ezimbi? Nxa kunjalo kulungisise khathesi, ungabaliseli. Lalela iseluleko esiseLizwini likaNkulunkulu esingakusiza ukuthi ubalekele ukuziphatha okubi, ubusuhlala umsulwa.Bala uJakhobe 1:21-25.

‘BIZA ABADALA’

15. Kungani kuqakathekile ukucela usizo nxa izifiso ezimbi zisithwalise nzima?

15 LamaKhristu esikhonza lawo angasinceda nxa izifiso ezimbi zemacansini zisithwalise nzima. Akulula sibili ukutshela abanye ngohlupho lolu. Kodwa nxa singaba lesibindi sokucela umKhristu ovuthiweyo ukuthi asihlole, kasisoze sizithathe kancane izifiso ezimbi. (Zaga. 18:1; Heb. 3:12, 13) Ukuxoxa laye ngohlupho esilalo kungasisiza ukuthi sibone lapho okumele siqondise khona. Lokhu kungasinceda ukuthi silungisise lapho esiphambanisa khona ukuze siqhubeke sisethandweni lukaJehova.

16, 17. (a) Abadala bangabasiza njani abalwisana lezinkanuko ezingcolileyo? Nika isibonelo. (b) Kungani kukuhle ukuthi umuntu olomkhuba wokubukela izinto ezingcolileyo zemacansini ahle adinge usizo masinyane?

16 Abadala abangamaKhristu yibo abakwazi ngcono ukuthi bangasincedisa njani. (Bala uJakhobe 5:13-15.) Elinye ijaha elihlala eBrazil elalilwisana lezifiso ezimbi okweminyaka eminengi lathi: “Ngangikwazi ukuthi izinto engangizicabanga zazingamthokozisi uJehova, kodwa ngangilenhloni zokutshela abanye ngohlupho lolu.” Okuhle yikuthi omunye umdala okhathalelayo walanda ijaha leli waselikhuthaza ukuthi licele usizo. Ijaha leli laqhubeka lathi: “Umusa abadala abangitshengisa wona wangimangalisa, bangizwisisa ukwedlula lokho engangikucabanga. Balalelisisa ngibatshela okwakungihlupha. Baphinda basebenzisa iBhayibhili ukuze bangiqinisekise ukuthi uJehova wayelokhu engithanda njalo bakhuleka lami. Kwahle kwaba lula ukuthi ngilalele iseluleko esiseBhayibhilini abangipha sona.” Kwathi sekwedlule iminyaka, ijaha leli elaselilobuhlobo obuqinileyo loJehova lathi: “Khathesi sengibona ukuthi kuqakatheke kakhulu ukucela usizo kulokuzama ukuzithwalela udubo.”

17 Ukucela ukuncediswa kuqakatheke kakhulu nxa kuyikuthi okubangela ukuthi sibe lezifiso ezimbi yikuthi silomkhuba wokubukela izinto ezingcolileyo zemacansini. Nxa singabalisela ukudinga usizo, izinkanuko ezingcolileyo zingacina ‘zemule zazala isono’ esingazwisa abanye abantu ubuhlungu njalo singcolise lebizo likaJehova. Izinceku zikaJehova ezinengi ziyavuma ukuncediswa ngenxa yokuthi zifuna ukuthokozisa uJehova kanye lokuhlala zisebandleni lobuKhristu.Jak. 1:15; Hubo. 141:5; Heb. 12:5, 6.

ZIMISELE UKUHLALA UMSULWA LOBA SEKUTHENI!

18. Kuyini ozimisele ukukwenza?

18 Emhlabeni lo kaSathane ukuziphatha okubi kuqhubeka kusanda. Kodwa akuthandabuzwa ukuthi uJehova uyazigqaja nxa ebona izinceku zakhe zizama ngamandla onke ukuhlala zicabanga izinto ezimsulwa njalo zilwisa ukulandela izimiso zakhe zokuziphatha. Yikho-ke munye ngamunye wethu kazimisele ukuqhubeka eseduze loJehova futhi elalela lokho asitshela khona esebenzisa iLizwi lakhe lebandla lobuKhristu. Nxa singahlala simsulwa, sizathokoza futhi kasisoze sihlale sithonisiswa ngumzwangedwa wethu. (Hubo. 119:5, 6) Esikhathini esizayo sizathola isibusiso sokuphila kuze kube nininini emhlabeni lapho uSathane angasoze asihuge ngezifiso ezimbi.