Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Nali pensamientocunata mishashunchi

Nali pensamientocunata mishashunchi

‘Maquita maillanshna saquichi. Cangunapa shungutapash mapa illajtashna ruraichi.’ (SANT. 4:8).

1. Cunan punllacunapi ashtaca gentecunaca ¿imatata yan?

CUNAN punllacunapica ashtaca gentecunami Jehová Dios mandashcataca na cazushpa causan. Paicunaca yanmi, na cazarashca cashpapash shuj huarmihuan, shuj jarihuanga puñunallami can, jaripurapash huarmipurapash puñunallami can nishpa. Ashtaca llactacunapicarin, jarihuan huarmihuan imashina puñunajujtami librocunapi escribin, peliculacunapi llujchin, tunucunapipash candan (Sal. 12:8). Cai mundopi gentecuna huaglishca mapa pensamientocunata charijpipash Jehová Diospa ayudahuanga limpio pensamientocunatami chari ushashun (1 Tesalonicenses 4:3-5, liingui).

2, 3. a) ¿Imamandata nali pensamientocunataca ladoman saquina capanchi? b) ¿Imatata cai temapica yachajupashun?

2 Tucuicunami juchayucuna canchi. Chaimandami huaquinbica nali cosascunatara alicachinchi. Shinaca imapash nali pensamientocuna umaman shamujpica ¿imatata rurana canchi? Chai ratomi nali pensamientocunataca ladoman saquina canchi. Na ladoman saquishpaca nalicunapilla ashtahuan pensarishpami oportunidad ricurijpicarin juchapi urmashun (Santiago 1:14, 15, liingui). Shinaca, Jehová Dios ñucanchita cushijushpa ricuchunga nali pensamientocunata ladoman saquinami canchi.

3 Nali pensamientocunaca shuj plantagu cuenda ñapash viñashpami ñucanchitaca juchapi urmachita ushan. Shinapash juchapi urmashpa ama llaqui apangapaca ñucanchi shungupi sapiyachunga na saquinachu canchi (Gál. 5:16). Chaimandami cai temapica mapa pensamientocunata ama charingapaj cai quimsa yuyaicunata ricupashun: 1) Jehová Diospaman ashtahuan quimirina, 2) Bibliapa consejocuna, 3) ali yachajushca huauquicunapa ayuda.

JEHOVÁ DIOSMAN QUIMIRISHUNCHI

4. Jehovaman quimirishpa paipa ñaupajpi ali ricurishpa catina munaica ¿imashinata ñucanchitaca ayudan?

4 Bibliapica ninmi, Jehová Diospaman quimirishpa paipa ñaupajpi ali ricuringapaj munajcunaca ‘maquita maillanshna saquichi, cangunapaj shungutapash mapa illajtashna ruraichi’ nishpa (Sant. 4:8). Shinaca Jehovapaman quimirishpa paipa ñaupajpi ali ricuringapaj munashpaca Jehová alicachishca cosascunatallami rurana canchi, pensarinapash canchi. Nalicunata rurashpa, pensashpa Jehová Diosta pingaichingapaj, llaquichingapaca na munanachu canchi (Sal. 24:3, 4; 51:6; Filip. 4:8). Jehová Diosca ñucanchicuna juchayucuna nacirimanda nali munaicunata charijtaca alimi yachan. Shinapash nali, mapa munaicunapi ñucanchicuna pensarijujta ricushpaca Jehová Diosca tucui shunguhuanmi llaquirin (Gén. 6:5, 6). Jehová Dios llaquirijta yaria cashpami mapa, nali pensamientocunataca mishai ushashun.

5, 6. Mapa munaicunata mishachunga ¿imashinata oracionda ruranaca ayudan?

5 Mapa, nali pensamientocunata mishangapaj munashpaca, Jehová Diostapashmi mañana canchi. Mañashpa paipaman quimirijpica paipashmi ñucanchiman quimirishpa paipa espíritu santota caranga. Shinami mapa pensamientocunamanda jarcari ushashpa limpio caita ushashun. Mañashpaca nipashun, quiquin alicachishca cosascunapillami pensaringapaj munani nishpa (Sal. 19:14). Shinallata Jehová Diostaca mañai ushanchimi, imapash nalita rurana ñanda rijujpica cuenta japichihuangui nishpa (Sal. 139:23, 24). Shinallata nali munaipi ama urmangapaj ayudahuai nishpapash Jehovataca mañanallami canchi (Mat. 6:13).

6 Huaquinbica Jehová Diosta na rijsishpa viñaimandami Testigo tucushpapash Jehová Dios nalicachishcatara cutin rurangapaj munanchi. Shinapash Jehová Diospa ayudahuanga chai nali munaicunataca mishai ushashunmi. Rey Davidpa ejemplota ricupashun. Paica Bat-seba shuti huarmihuan juchapi urmashca jipami Jehová Diostaca cashna nishpa mañarca: “Taita Dioslla, ñucapica ima mapapash illaj shunguta rurahuayari. Aligutalla ruraj espirituta, ñucapica cutin churahuayari” nishpa (Sal. 51:10, 12). Nali munaicuna mishangapaj munajpica Jehovata mañapai. Paimi quiquinmanga paita cazuna munaita cunga. Limpio pensamientocunata charichunbash, alita rurachunbash ayudangami (Sal. 119:133).

Nali munaicuna ñucanchi shungupi sapiyajujta sintishpaca uchami sapimanda llujchina canchi (Párrafo 6ta ricupangui)

BIBLIAPI CONSEJOCUNATA PACTACHISHUNCHI

7. ¿Imashinata Bibliaca mapa munaicunapi ama urmachun ayudan?

7 Jehová Diosca Bibliapi consejocunahuanmi ñucanchi mañashcacunataca contestan. Bibliapimi Jehová Dios munashca shina ‘ima mapash illaj canata yarichijun’ (Sant. 3:17). Chaimandami cada punlla Bibliata liishpa, imata liishcapi pensarina canchi. Chaita ruranami ñucanchitaca mapa, nali pensamientocunata ama charichun ayudanga (Sal. 19:7, 11; 119:9, 11). Ashtahuangarin, mapa munaicunamanda jarcaringapaca Bibliapimi ashtaca consejocunata, ejemplocunata tari ushanchi.

8, 9. a) ¿Imamandata shuj huambraguca shuj huainayaj huarmihuan juchapi urmarca? b) ¿Imashinata Proverbios capítulo 7pi consejotaca ñucanchi causaipi pactachi ushapanchi?

8 Proverbios 5:8pica, huainayaj huarmimanda parlashpami nin: ‘Chai huarmipaman rinamandaca caruyangui. Paipa huasi pungumanllapash ama quimiringuichu’ nishpa. Chai consejota na cazuimanda ima pasanata parlashpami Proverbios capítulo 7pica nin, ña amsayajujtami shuj huambraguca huainayaj huarmipa huasi ladota yalijun. Chai huarmica huainayaj huarmicuna churajuj ropata churajushpami huambragupaman asha asha quimirishpa, ugllarishpa, paipi jacurishpa imacunatapash nin. Huambragupash na jarcari ushashpallatami chai huarmihuan juchapi urman. Chai huambraguca chai huarmihuan puñunataca yaitallapash na yajurcachu. Shinapash nali munaicunamanda na jarcari ushashpami juchapi urmashpa jatun llaquicunatapash charirca. Ima llaqui tianata aliguta pensarishpaca chai huambraguca chai nali huarmipa ñandaca na yalinmanllu carca (Prov. 7:6-27).

9 Ñucanchicunapash nali decisiongunata rurashpaca jatun llaquicunapimi urmashun. Huaquin ejemplocunata ricupashun. Tutacunapimi televisionbica ashtahuan nali programacunata cun. Shinaca tutacuna televisionda ricuj tiarishpa shuj shuj canalcunaman cambianajushpaca ¿nachu imapash nali programata cuj canalmanra chayanchiman? Internetpica na rijsishca paginacuna, lluchullacunata ricuna direccionman apaj paginacuna, pihuanbash puñungapaj munashpa mascanalla paginacunami tian. Chaicunamandapash cuidarinami canchi. Chai paginacunaman yaicushpaca nali cosascunata ricushpami nali munaicunara mishajpi Jehovata cazunataca cungashun.

10. ¿Imamandata shujcunahuan asirishpa pugllarijunaca nali can? (Callari dibujota ricupangui.)

10 Bibliapica jaricunahuan huarmicunahuan aliguta, respetohuan tratarinatapashmi yachachin (1 Timoteo 5:2, liingui). Cai textopi yachachishca shinaca, cazado huauquipanicunaca na shuj huarmicunahuan, na shuj jaricunahuan asirishpa pugllarijunachu can. Solterocuna cashpapash chai cuidadotallatami charina can. Huaquingunaca yanmi, shuj huarmihuan, shuj jarihuan asirishpa pugllarijuna, ñavita japishpa randimanda ricurijuna, imatapash munajunshna cuyurijunaca na imapash jucha canllu nishpa. Ña paihuan purijushpami jucha canman nin. Shinapash, jari cashpa o huarmi cashpa randimanda asirishpa pugllarinajushpaca paicunapi nali pensamientocuna viñajpimi jipamanga falta urmanga. Na pensanachu canchi, ñucaca nunca na shina pasashachu nishpa. Ashtacacunaca shina pensanajushpapash juchapi urmashcami.

11. Joseca ¿ima ali ejemplotata saquirca?

11 Josepa ali ejemplota yaripashun. Josetaca paipa amo Potifarpa huarmimi paihuan puñungapaj munashpa ricun carian. Shinapash Joseca na munarcachu. Chaimandami chai huarmica cada punlla Josetaca ‘ñucahuan puñushun’ nijun carian (Gén. 39:7, 8, 10). Bibliamanda parlaj shuj jarica ninmi, Potifarpa huarmica yanmi carianga, ishcandilla quedashpaca Josepashmi ñucahuan cangapaj munanga nishpa. Shinapash Joseca chai huarmita imata nirijujta, imata shinarijujtaca nimamanda na ricunayachircachu. Shina jarcarishpami Joseca nali pensamientocunamanda caruyarca. Shuj punllacarin, Potifarpa huarmica Josepa churajunamanda huarcurishpami ñucahuan puñushun nishpa nimamanda na cacharingapaj munarca. Na cacharingapaj munajpipash Joseca ‘paipa churajunatapash chai huarmipa maquipi saquishpami calpashpa llujshirca’ (Gén. 39:12).

12. ¿Imashinata ricushpallata nali pensamientocunata chari ushanchi?

12 Bibliapi consejashca shinaca, ricujpillatami nali pensamientocunaca shamuita ushan. Jesusca cashnami nirca: “Maijambash shujpaj huarmitara ñucapaj cashcanman yashpa ricujushpaca, ñami paipaj shungupi yarishpallata, chai huarmihuan huainayashca” nishpa (Mat. 5:28). Rey Davidtapash yaripashun. Paica ‘huasi jahua patiomanda shuj huarmi armajujta ricushpami’ juchapi urmarca (2 Sam. 11:2). Chai huarmi armajujta ricushpaca rey Davidca shuj ladomanmi ricuna carca. Shinapash paica na shuj ladoman ricuimandami chai huarmita munaihuan ricui callarishpa jipamanga chai huarmihuan falta urmarca.

13. a) ¿Imamandata imapash nalita ama ricungapaj decidirina capanchi? b) Jobpa ejemplota catishpaca ¿imatallata na rurana capanchi?

13 Jobpash ali ejemplotami saquirca. Jobca nircami: “Ñuca ñavihuanga, ima nalitapash ama ricungapami, ari nijurcani” nishpa (Job 31:1, 7, 9). Shinaca Jobpa ejemplota catishpami shuj huarmita o shuj jaritaca na mapa munaicunahuan ricujuna canchi. Shinallata Internetpi, televisionbi, revistacunapi, letrerocunapi imapash mapa pinganai fotocuna tiajujpica uchallami shuj ladoman ricuna canchi.

14. Bibliapi consejocunaca ¿imashinata ayudan?

14 Ñaupa parrafocunapi yachajushcata yarishpa imapipash cambiana cashpaca ucha cambiapangui. Bibliapi consejocunataca ucha pactachipangui. Shina rurashpami juchapi urmanamanda caruyashpa Jehovapa ñaupajpipash limpio ricurita ushapangui (Santiago 1:21-25, liingui).

ANCIANOCUNAPA AYUDATA MASCASHUNCHI

15. Nali munaicunata na saqui ushajushpaca ¿imatata rurana capangui?

15 Nali munaicunata na saqui ushajushpaca ¿imatata rurana capangui? Congregacionbica ali yachajushca huauquicunatami charinchi. Chai huauquicunaca Bibliamanda consejocunahuanmi ayudanga. Ima llaquipi cashcata villana na fácil cajpipash villanami capangui (Prov. 18:1; Heb. 3:12, 13). Villajpimi paicunaca Bibliapi consejocunata nishpa imacunapi cambiana cashcata cuenta japichun ayudanga. Shinami quiquinga Jehovapa ñaupajpi ali ricurishpa catita ushapangui.

16, 17. a) Nali pensamientocunata na saqui ushajcunataca ¿imashinata ancianocunaca ayudan? Shuj ejemplota nipai. b) ¿Imamandata lluchullacuna imapash pinganaicunata ruranajujta ricujcunaca uchalla ayudata mascana can?

16 Ancianocunaca alipachami ayudaita ushan (Santiago 5:13-15, liingui). Brasil llactamanda shuj jovengupa ejemplota ricupashun. Paica ashtaca huatacunatami nali pensamientocunata charishcarca. Paica ninmi: “Ñuca imata pensajujta Jehová Dios nalicachishcataca alimi yacharcani. Shinapash shuj huauquiman villanataca ninandami pinganayachin carcani” nishpa. Shinapash shuj anciano huauqui paihuan parlashpami paitaca nirca, ayudata mascanami cangui nishpa. Shina nijpimi chai jovenga ayudata mascarca. Chai jovenga ninmi: “Ancianocunaman villajpica paicunaca llaquishpa, considerashpami tratahuarca. Ñucaca mapa sintirishpami ancianocuna llaquishpa tratajpica ashata manllarircani. Ñuca imata nijtaca alimi uyanajurca. Bibliapi textocunata ricuchishpami Jehová Dios ñucata juyashcata yarichihuarca. Jehovatapash igual mañashun nihuarcami. Shina ayudajpimi paicunapa consejota chasquircani. Nali munaicunata mishashallami yajunapa randica ayudata mascanami cashca” nirca.

17 Lluchullacuna imapash pinganaicunata ruranajujta ricuna costumbreta charishpacarin uchami ayudata mascana canchi. Na uchalla ayudata mascashpaca mapa munaicunara mishajpimi juchata rurashpa shujcunatara llaquichishun, Jehovapa shutitapash mapayachishun. Ashtacacunaca Jehová Diosta cushichingapaj, congregacionbi catingapaj munashpami ancianocunapa ayudata mascashpa, paicunapa consejotapash chasquin (Sant. 1:15; Sal. 141:5; Heb. 12:5, 6).

LIMPIO PENSAMIENTOCUNATA CHARINGAPAJ ESFORZARISHUNCHI

18. Quiquinga ¿imatata rurangapaj munapangui?

18 Cai mundopi ashtaca gentecuna mapa, nali pensamientocunata charijpipash limpio, ali pensamientocunata charingapaj esforzarijpica Jehová Diosca cushijushcami ricujunga. Shinaca, Jehová Diospaman ashtahuan quimiringapaj esforzaripashunchi. Bibliapi consejocunatapash, ali yachajushca huauquicunapa ayudatapash chasquipashunchi. Shina rurashpami cushilla, tranquilo sintirishun (Sal. 119:5, 6). Ashtahuangarin, Diablota Jehová Dios tucuchijpica limpio, ali pensamientocunata charij gentecunahuanllami para siempre causashun.